تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,130,691 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,236,966 |
مکان یابی ایستگاه های هواشناسی جاده ای با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (محور مورد مطالعه: محورهای کوهستانی البرز) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 7، دوره 52، شماره 4، دی 1399، صفحه 621-639 اصل مقاله (1.01 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2021.300727.1007503 | ||
نویسندگان | ||
عباس رنجبر سعادت آبادی1؛ ابراهیم فتاحی1؛ پروانه عسگرزاده2؛ مهناز کریم خانی* 3 | ||
1دانشیار، پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، تهران، ایران | ||
2دانش آموختة کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
3دانشجوی دکتری هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مشکلات ناشی از شرایط جوی در محورهای کوهستانی البرز، بهویژه در فصل زمستان، از موارد قابل مطالعه در زمینة علوم هواشناسی است. بنابراین، قرارگیری موقعیت مناسب ایستگاههای هواشناسی جادهای از اهمیت بسزایی برخوردار است. بدین منظور، برای تعیین مکان مناسب ایستگاههای هواشناسی جادهای، معیار مخاطرات اقلیمی شامل بارش، یخبندان برای شاخصهای زمان شروع و خاتمه و تعداد روزهای یخبندان، دما جهت بررسی دمای کمینه و بیشینه با مقدار کمتر از 10- و بیشتر از 35 درجة سلسیوس، دادههای ماهوارهای سطح پوشش برف، معیار ژئومورفولوژیکی شامل ریزش سنگ، نقاط زمینلغزش و گسلهای فعال، معیار ترافیکی شامل نقاط پُرتصادف و شرایط محیطی معیار اقتصادی-امنیتی قرار میگیرد. سپس، با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسلهمراتبی و وزندهی به هر یک از معیارها، نقشة نهایی الویتبندی محور چالوس و هراز تهیه و ایستگاههای هواشناسی جادهای پیشنهاد داده میشود. نتایج نشان داد که پس از الویتبندی محورها از نظر نیاز به ایستگاههای جدید، با تحلیل Location-Allocation و بررسی فواصل بهینة محورها از راهداری، جایگاههای سوخت، دوربینهای نظارتی، و روستاهای اطراف محور، ایستگاههای نهایی در قطعات الویتدار محور چالوس در محدودة کیاسر، مرزنآباد، خرگوشدره، و ولیآباد و در محور هراز در محدودة پلور، مبارکآباد- آبعلی، راهداری حدفاصل رودهن- بومهن، و رینه هستند. با توجه به شرایط منطقة معرفیشده، قابلیت تغییر ایستگاهها در محدودة 1 تا 5 کیلومتری نقطة معرفیشده وجود دارد و هر ایستگاه هواشناسی منطقهای درحدود 30 کیلومتر را پوشش میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
فرایند تحلیل سلسلهمراتبی؛ محورهای کوهستانی البرز؛ مخاطرات اقلیمی؛ معیار ترافیکی؛ معیار ژئومورفولوژیکی | ||
مراجع | ||
افندیزاده، ش.؛ توکلی کاشانی، ع. و تقیزاده، ی. (1396). شناسایی مکانهای پُرتصادف جادهای با استفاده از روش تلفیقی تحلیل پوششی دادهها و تحلیل سلسلهمراتبی (AHP/DEA)، فصلنامة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، ۱۴(۴): 33-45. باقدم، ع.؛ فرجزاده، م. و شایان، س. (1384). ارزیابی ایمنی جادهای با رویکرد مخاطرات محیطی: مسیر سنندج- مریوان با استفاده از GIS، مجلة مدرس علوم انسانی، 9: 1-16. برنا، ر. و واحدپور، غ. (1390). بررسی نقش مدیریت مخاطرات طبیعی در کنترل سوانح و تصادفات جادهای مورد مطالعه: محور کرج- چالوس، فصلنامة برنامهریزی منطقهای، 3: 81-92. بهیار، م. و پیشداد، ا. (1395). تحلیل فضایی و پهنهبندی شدت درجة خطرپذیری رخداد یخبندان در شبکة جادهای کشور با استفاده از GIS، مجلة علمی و ترویجی نیوار، 92: 23-32. جعفربیگلو، م. و محمدی، حسین. (1384). شرایط آب و هوایی مؤثر بر ایمنی حمل و نقل جادهای در محور کرج- چالوس، دانشگاه تهران، دانشکدة جغرافیا، گروه جغرافیای طبیعی، رشتة جغرافیای طبیعی. ﺣﺒﻴﺒﻲ ﻧﻮﺧﻨﺪان، م. (1378). ﻣﻄﺎلعة ﭘﺪﻳﺪهﻫﺎی اﻗﻠﻴﻤﻲ ﻣؤﺛﺮ ﺑﺮ ﺗﺮدد و ﺗﺼﺎدﻓﺎت ﺟـﺎدهﻫـﺎی ﻛﻮﻫـﺴﺘﺎﻧﻲ و ارائة راﻫﻜﺎرﻫـﺎی اﺟﺮاﻳـﻲ ﻣﻨﺎﺳـﺐ، ﻣﻄﺎلعة ﻣﻮردی: ﻣﺤـﻮر ﻫـﺮاز، ﭘﺎﻳـﺎنﻧﺎمة ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳـﻲ ارﺷـﺪ، داﻧﺸﻜﺪة ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﻲ، داﻧﺸﮕﺎه آزاد ﺗﻬﺮان. حیدری، ن.؛ دوستان، ر. و حبیبی نوخندان، م. (1395). مکانیابی ایستگاههای هواشناسی شهری در کلانشهر مشهد، نشریة پژوهشهای اقلیمشناسی، 27: 59-75. زبردست، الف. (1380). کاربرد فرایند تحلیل سلسلهمراتبی در برنامهریزی شهری و منطقهای، نشریة هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، 2(10): 13-21. زیاری، ک. الف. (1388). اصول و روشهای برنامهریزی منطقهای، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. سیاره، ج. و خسروانی، ا. (1398). شناسایی و اولویتبندی عوامل مؤثر بر جذب خطوط کشتیرانی منظم کانتینری به بنادر (موردکاوی: بندر شهید رجایی)، فصلنامة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، ۱۶(۱): 109-124. عباسپور مرزبالی، ک.؛ باباگلی، ر.؛ مجردی، ب. و عاملی، ع. (1397). مکانیابی پارکینگهای شهری با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و تحلیل سلسلهمراتبی (منطقة مورد مطالعه: بابلسر)، فصلنامة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، ۱۵(۱): 87-104. علیجانی، ب. و حبیبی نوخندان، م. (1378). مطالعة اثر نوسانات اقلیمی بر تردد و تصادفات جادة هراز، دومین کنفرانس منطقهای تغییر اقلیم، تهران: 27 آبان. عزیزی، ق. و حبیبی نوخندان، م. (1384). مطالعة توزیع زمانی و مکانی یخبندان و لغزندگی در جادههای هراز و فیروزکوه با استفاده از تکنین GIS، پژوهشهای جغرافیایی، ش 51. فرجزاده اصل، م.؛ قلیزاده، م. و ادبی فیروزجایی، ع. (1389). تحلیل فضایی تصادفات جادهای با رویکرد مخاطرات اقلیمی، مطالعة موردی: محور کرج- چالوس، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 73: ۳۷-52. کدخدایی، م. و شاد، ر. (1398). اولویتبندی سیاستهای صرفهجویی در مصرف سوخت در کلانشهرهای توریستی و مذهبی (مطالعة موردی: شهر مشهد)، فصلنامة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، انتشار آنلاین از تاریخ 9 شهریور 1398. کمالی، غ. و حبیبی نوخندان، م. (1384). بررسی توزیع مکانی و زمانی یخبندان در ایران و نقش آن در حمل و نقل جادهای، مجلة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، ۲(۲): ۱۲۷-138. معینیالدینی، ت.؛ عبدی، ع. و سرکار، ع. (1399). اولویتبندی المانهای فرودگاه امام خمینی (ره) جهت ارتقا به فرودگاه کلاس- جهانی، فصلنامة علمی پژوهشنامة حمل و نقل، انتشار آنلاین از تاریخ 22 اردیبهشت 1398. Alijani, B. and Nokhandan, M. (1999). Study of the effect of climate fluctuations on traffic and accidents on Haraz road, Second Regional Conference on Climate Change, Tehran: 27 Aban. Axelson, L. (2004). Development and Use of the Swedish Road Weather Information System. Report on Swedish National Road Administration SE-781 87 Borlänge, SWEDEN. Azizi, Gh. and Habibi Nokhandan, M. (2005). Study of temporal and spatial distribution of glaciation and slippery roads in Haraz and Firoozkooh roads using GIS technique, Physical Geography Research, 51. Afandizadeh, Sh.; Tavakoli Kashani, A. and Taghizadeh, Y. (2018). An AHP/DEA Methodology for Black Spot Identification, Journal of Transportation Research, 4:33-45. Abbaspour Marzbali, K.; Babagoli, R.; Mojaradi, B. and Ameli, A. (2018). Location of urban parking lots using spatial information system and hierarchical analysis (Study area: Babolsar), Journal of transportation research, 15(1): 87-104. Baghdam, A.; Farajzade, M. and Shayan, S. (2005). Road Safety Assessment With Environmental Hazard Approach Using GIS, Case Study: Sanandaj – Marivan. The Journal of Spatial Planning, 9: 1-16. Borna, R. and Vagedpour, Gh. (2011). Investigating the role of natural hazard management in the control of road accidents studied: Karaj-Chalous axis, Quarterly scientific, 3: 81-92. Behyar, M. and Pishdad, A. (2016). Spatial analysis and zoning of the degree of risk of glacial events in the country's road network using GIS, Nivar, 92: 23-32. Dadashi Khaneghah, Sepide (2008). Appointment of Snow Cover Using Image Processing Techniques, A Thesis for the Degree of Master of Science, Faculty of Earth Science, University of Shahid Beheshti. Daskin, M. (2008). What you should know about location modeling, Naval Research Logistics, 55: 283-294. Eriksson, M. and Lindqvist, S. (2002). Regional influence on road slipperiness during winter precipitation event, second international Road weather conference, Sapporo, Japan. Farajzade Asl, M.; Gholizade, M. and Adabi Firoozjayi, A. (2010). Spatial analysis of road accidents with a climate hazard approach, Case study: Karaj-Chalous axis, Physical Geography Research, 73: 37-52. Gustavsson, T. and Bogren, J. (1990). Road slipperiness during warm air advection, Meteorological Magezine, 119: 267-270. Gustavsson, T. and Bogrenm, J. (2006). Development of RWIS - a new approach using accident-data. XIII International Road Weather Conference, Polytechnic of Turin, ITALY. Jafar Beiglo, M. and Mohamadi, H. (2005). Climatic conditions affecting road transport safety on Karaj-Chalous axis, Tehran university, Faculty of Geography, Department of Natural Geography, Department of Natural Geography. Hall, D.K.; Tait, A.B.; Riggs, G.A.; Salomonson, J.; Chien, Y.L. and Rew, G. K. (1998). Algorithm Theoretical Basis Document (ATBD) for the MODIS Snow-, Lake Ice- and Sea Ice-Mapping Algorithms, MODIS Algorithm Theoretical Basis Document Number ATBD-MOD-10, NASA Goddard Space Flight Center. Habibi Nokhandan, M. (1999). Study of climatic phenomena affecting traffic and accidents on mountain roads and providing appropriate executive solutions, Case study: Haraz axis, Master Thesis, Faculty of Humanities, Azad University of Tehran. Heydari, N.; Doostan, R. and Habibi Nokhandan, M. (2016). Location of urban meteorological stations in the metropolis of Mashhad, Journal of climate research, 27: 59-75. Kamali, Gh. and Nokhandan, M. (2005). Investigation of spatial and temporal distribution of ice in Iran and its role in road transport, Journal of transportation research, 2(2): 127-138. Kadkhodayi, M. and Shad, R. (2019). Prioritization of fuel saving policies in tourist and religious metropolises (Case study: Mashhad), Journal of transportation research. Lashnizand, M.; Poortoolabi, A. and Noorollahi, D. (2013). Location of Synoptic Stations by Means of Geographical Information System (GIS) Case Study: Khorramabad Basin in South West Iran. World Appl. Sci. J., 22 (8): 1195-1199. Morjani, E.; Ebener, S.; Boos, J. and Abdel Ghaffar, E. (2007). Modelling the spatial distribution of five natural hazards in the context of the WHO/EMRO Atlas of Disaster Risk as a step towards the reduction of the health impact related to disasters. Int J Health Geogr. Published on line, www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17343733. Moeenodini, T.; Abdi, A. and Sarkar, A. (2020). Prioritization of elements of Imam Khomeini Airport to be upgraded to a world-class airport, Journal of transportation research. Petersen, C. and Sass, B.H. (2005). Improving of road weather forecasting by using high resolution satellite data. Extended abstracts of the World Weather Research Programme International Symposium on Nowcasting and Very Short Range Forecasting (WSN05), 5-9 September 2005, Toulouse, France, No. 6. 28, 12 p. Stethem, C.; Schaerer, P. and Jamieson, B. (1993). Five mountain parks highway avalanche study, B.C. Ministry of Transportation & Highways, Southwestern Colorado. Saarikiv, P.; Sipilä, M. and Nurmi, P. (2006). Project ColdSpots: A new way to improve winter road condition forecasts. XIII International Road Weather Conference, Polytechnic of Turin, ITALY. Stoltmann, A. (2016). Application of AHP Method for Comparing the Criteria Used in Locating Wind Farms, Acta Energetica, 3(28): 144-149. Sayareh, J. and Khosravani, A. (2019). Identifying and prioritizing the factors affecting the absorption of regular container shipping lines to ports (Case study: Shahid Rajaei Port), Journal of transportation research, 16(1): 109-124. Zebardast, A. (2001). Application of hierarchical analysis process in urban and regional planning, Honarhaye ziba, 2(10): 13-21. Zayari, K.A. (2009). Principles and methods of regional planning, Tehran: University of Tehran Press. Zhao, L.; Chien, S.I.; Liu, X. and Liu, W. (2015). Planning a road weather information system with GIS. Journal of Modern Transportation, 23(3): 176-188. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 789 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 501 |