تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,131,299 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,237,586 |
الگوهای توزیع فراوانی آب بارشپذیرِ ایرانزمین در دورة مطالعاتی 1381-1396 | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 3، دوره 52، شماره 4، دی 1399، صفحه 553-565 اصل مقاله (1.34 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2021.289267.1007438 | ||
نویسندگان | ||
منیژه کیانی پور1؛ سید ابوالفضل مسعودیان* 2؛ حسین عساکره3 | ||
1دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان | ||
2استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان | ||
3استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
رطوبت جو نهتنها یک گاز گلخانهای مهم بهشمار میرود، بلکه وردشهای جهانی اقلیم و چرخة آب نیز به شکل قابل توجهی تحت تأثیر این عامل قرار دارد. در این مطالعه برای بررسی الگوهای توزیع فراوانی آبِ بارشپذیر در ایران از فرآوردة آب بارشپذیر سنجندة مودیس آکوا برای بازة زمانی 1381-1396 استفاده شد. نتایج حاصل از اجرای روش تحلیل مؤلفة اصلی بر روی آرایة فراوانی آبِ بارشپذیر در گسترة ایران نشان داد چهار مؤلفة اول 5/95 درصد پراش کل را تبیین میکند. ارتباط هر یک از این مؤلفهها با عامل ارتفاع و فاصله از دریا نیز بررسی شد. نتایج تحلیل مؤلفه نشان داد در بخشهای داخلی، ارتفاع و در کرانهها شرایط دمایی و فرارفت رطوبت بیشترین نقش را در توزیع فراوانی رطوبت جو ایران بازی میکنند؛ بهطوریکه آبِ بارشپذیر مناطق با ارتفاع بالاتر از 3000 متر کمتر از 6 میلیمتر و سواحل دریای عمان در 60 درصد اوقات بالای 26 میلیمتر است. واکاوی پیوند میان ارتفاع و فاصله از دریا با مؤلفههای اصلی نیز تأییدی بر یافتههای فوق بود. | ||
کلیدواژهها | ||
آبِ بارشپذیر؛ ایران؛ تحلیل مؤلفة اصلی؛ توزیع فراوانی؛ مودیس | ||
مراجع | ||
احمدی، م.؛ داداشی رودباری، ع.؛ احمدی، ح. و علیبخشی، ز. (1397). واکاوی ساختار دمای ایران مبتنی بر برونداد پایگاه دادة مرکز پیشبینی میانمدت هواسپهر اروپایی (ECMWF) نسخة ERA Interim، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 50(2): ۳۵۳-372. دارند، م. (1394). واکاوی وردایی زمانی- مکانی رطوبت جوی ایرانزمین طی بازة زمانی 1979-2013، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 47(2): ۲۱۳-239. دوستکامیان، م.؛ جلالی، م. و طاهریان، ا.م. (1397). واکاوی شار همگرایی رطوبت و آب قابل بارش جو بارشهای بهارۀ ایران، جغرافیا و مخاطرات محیطی،7(25): ۱۳۱-152. عساکره، ح. و بیات، ع. (1392). تحلیل مؤلفههای اصلی مشخصات بارش سالانة شهر زنجان، جغرافیا و برنامهریزی، 45: ۱۲۱-142. عساکره، ح. و دوستکامیان، م. (1393). تغییرات زمانی و مکانی آب قابل بارش در جو ایران، تحقیقات منابع آب ایران، 10(1): ۷۲-86. عساکره، ح. و دوستکامیان، م. (1395). ناحیهبندی اقلیمی آب قابل بارش جو ایرانزمین، نشریة جغرافیا و برنامهریزی، 58: ۱۸۱-202. عساکره، ح.؛ دوستکامیان، م. و قائمی، ه. (1393). تحلیل تغییرات ناهنجاریها و چرخههای آبِ بارشپذیر جو ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 46(4): ۴۳۵-444. فلاح قالهری، غ. ع.؛ اسدی، م. و داداشی رودباری، ع. (1394). تحلیل فضایی پراکنش رطوبت در ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 47(4): ۶۳۷-650. مباشری، م.؛ پورباقر کردی، س.م؛ فرجزاده اصل، م. و صادقی نائینی، ع. (1389). برآورد آبِ بارشپذیر کلی با استفاده از تصاویر ماهوارهای مودیس و دادههای رادیوساند ناحیة تهران، فصلنامة مدرس علوم انسانی، 14(1): ۱۰۷-126. مسعودیان، س. ا. (1390). آبوهوای ایران، مشهد: انتشارات شریعة توس. موسوی بایگی، م. و اشرف، ب. (1389). بررسی و مطالعة نمایة قائم هوای منجر به بارندگیهای مخرب تابستانه (مطالعة موردی: مشهد)، آبوخاک، 24(5): ۱۰۳۶-1048. یارنال، ب. (1385). اقلیمشناسی همدید و کاربردهای آن در مطالعات محیطی، ترجمة س. ا. مسعودیان، اصفهان: انتشارات دانشگاه اصفهان. Acheampong, A. A.; Fosu, C.; Amekudzi, L. K. and Kaas, E. (2015). Comparison of precipitable water over Ghana using GPS signals and reanalysis products, Journal of Geodetic Science, 5: 163-170. Ahmadi, M.; Dadashi Roudbari, A.; Ahmadi, H. and Alibakhshi, Z. (2018). Analysis of Iran Temperature Structure Based on ECMWF, ERA Interim Version, Physical Geography Research Quarterly,50(2): 353-372 (in Persian). Asakereh, H. and Bayat, A. (2013). The Analysis of the Trend and the Cycles of Annual Precipitation Characteristics of Zanjan, Journal of Geography and Planning, 17(45): 121-142 (in Persian). Asakereh, H. and Doostkamian, M. (2014). Tempo-Spatial Changes of Perceptible Water in the Atmosphere of Iran, Iran-Water Resources Research, 10(1): 72-86 (in Persian). Asakereh, H. and Doostkamian, M. (2017). Climate Regionalization of Atmospheric Perceptible Water in Iran, Journal of Geography and Planning, 20(58): 181-202 (in Persian). Asakereh, H.; Doostkamian, M. and Qaemi, H. (2014). Analysis of anomalies and perceptible water cycles in Iran atmosphere, Physical Geography Research Quarterly, 46(4): 435-444 (in Persian). Barman, P.; Jade, S.; Kumar, A. and Jamir, W. (2017). Inter annual, spatial, seasonal, and diurnal variability of precipitable water vapour over northeast India using GPS time series, International journal of remote sensing, 38: 391-411. Callahan, J. A. (2014). Estimation of precipitable water over the Amazon Basin using GOES imagery, Doctoral dissertation, University of Delaware. Darand, M. (2015). Analysis of Spatio-Temporal Variation of Atmospheric Humidity in Iran during 1979-2013, Physical Geography Research Quarterly, 47(2): 213-239 (in Persian). Doustkamian, M.; Jalali, M. and Taherian, A.M. (2018). Analysis of Moisture Flux Convergence and Precipitation Spring Precipitable Water in Iran, Geography and Environmental Hazard, 7(25): 131-152 (in Persian). Fallah Ghalhari, Gh.; Asadi, M. and Dadashi Roudbari, A.A. (2016). Spatial Analysis of Humidity Propagation over Iran, Physical Geography Research Quarterly, 47(4): 637-650 (in Persian). Gao, B. C. and Kaufman, Y. J. (2003). Water vapor retrievals using Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS) near‐infrared channels, Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 108(D13). Gourbaz, G. and Jin, S. (2017). Long-time variations of precipitable water vapour estimated from GPS, MODIS and radiosonde observations in Turkey, International Journal of Climatology, 37: 5170-5180. Kaufman, Y. J. and Gao, B. C. (1992). Remote sensing of water vapor in the near IR from EOS/MODIS, IEEE Transactions on Geoscience and Remote Sensing, 30: 871-884. Kern, A.; Bartholy, J.; Borbás, É. E.; Barcza, Z.; Pongrácz, R. and Ferencz, C. (2008). Estimation of vertically integrated water vapor in Hungary using MODIS imagery, Advances in Space Research, 41: 1933-1945. Li, X.; Zhang, L.; Cao, X.; Quan, J.; Wang, T.; Liang, J. and Shi, J. (2016). Retrieval of precipitable water vapor using MFRSR and comparison with other multisensors over the semi-arid area of northwest China,Atmospheric research, 172: 83-94. Lins, H. F. (1997). Regional streamflow regimes and hydroclimatology of the United States, Water Resources Research, 33: 1655-1667. Liu, H.; Tang, S.; Hu, J.l Zhang, S. and Deng, X. (2017). An improved physical split-window algorithm for precipitable water vapor retrieval exploiting the water vapor channel observations, Remote sensing of environment, 194: 366-378. Liu, Z.; Wong, M. S.; Nichol, J. and Chan, P. W. (2013). A multi‐sensor study of water vapour from radiosonde, MODIS and AERONET: a case study of Hong Kong, International Journal of Climatology, 33: 109-120. Maghrabi, A. and Al Dajani, H. M. (2013). Estimation of precipitable water vapour using vapour pressure and air temperature in an arid region in central Saudi Arabia, Journal of the Association of Arab Universities for Basic and Applied Sciences, 14: 1-8. Malmusi, S. and Boccolari, M. (2010). Upper and middle precipitable water calculated from METEOSAT-8/-9 tropospheric humidity and NCEP/NCAR temperatures, Atmospheric Research, 95: 8-18. Means, J.D. (2011). GPS precipitable water measurements used in the analysis of California and Nevada climate, University of california, san diego. Mobasheri, M.R.; Poorbager kordi, S.M.; Farajzadeh Asl, M.; Sadeghi Naeini, A. (2010). Total Precipitable Water (TPW) Assessment Using MODIS Images Radiosonde Data (Case study: Tehran District), The Journal of Spatial Planning, 14(1): 107-126 (in Persian). Mousavi Baygi, M. and Ashraf, B. (2010). Investigation and study of vertical weather profile leading to destructive summer rainfall (case study: Mashhad), Journal of water and soil, 24(5): 1036-1048 (in Persian). Prasad, A. K. and Singh, R. P. (2009). Validation of MODIS Terra, AIRS, NCEP/DOE AMIP‐II Reanalysis‐2, and AERONET Sun photometer derived integrated precipitable water vapor using ground‐based GPS receivers over India, Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 114(D5). Reitan, C. H. (1963). Surface dew point and water vapor aloft, Journal of Applied Meteorology, 2(6): 776-779. Seidel, D. J. (2002). Water vapor: Distribution and trends, Encyclopedia of Global Environmental Change, 750-752. Trenberth, K. E.; Fasullo, J. and Smith, L. (2005). Trends and variability in column-integrated atmospheric water vapor, Climate dynamics, 24: 741-758. Wang, H.; Wei, M.; Li, G.; Zhou, S. and Zeng, Q. (2013). Analysis of precipitable water vapor from GPS measurements in Chengdu region: Distribution and evolution characteristics in autumn, Advances in Space Research, 52: 656-667. Wong, M. S.; Jin, X.; Liu, Z.; Nichol, J. and Chan, P. W. (2015). Multi‐sensors study of precipitable water vapour over mainland China,International Journal of Climatology, 35: 3146-3159. Yarnal, B. (2006). Translated by: Masoodian, S.A. Synoptic Climatology: An Environmental Studies, Isfahan University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 720 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 457 |