تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,020 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,495,626 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,757,294 |
فرآیند فراروایت در رمان عینالفرس از میلودی شغموم | ||
ادب عربی | ||
مقاله 6، دوره 13، شماره 3، آذر 1400، صفحه 87-104 اصل مقاله (1.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2021.313467.612307 | ||
نویسندگان | ||
شهرام دلشاد* 1؛ جعفر طهماسبی2 | ||
1دانشآموختۀ دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
چکیده | ||
در هم شکستن مرز میان جهان واقعیت با خیال، شکستن مرز میان نویسنده و خواننده و در مجموع شکست و گسست روایی که ادبیات پست مدرن به ارمغان آورد، سبب شکلگیری شکل خاصی از روایتپردازی در رمان پسامدرن شد که به آن فراروایت میگویند. نویسنده در این شیوه از روشهای رایج و مرسوم در رمان کلاسیک فاصله میگیرید و اثری نوآورانه و هنجارشکنانه پدید میآورد که با تعاریف شناخته شده رمان در تضاد است. در این نوع گرایش از رمان نویسی نحوه تعامل نویسنده با راوی، شخصیت، متن داستانی و جنبه زبانی کاملاً متفاوت است و همه عناصر رمان شرایط و تحولات عمیق اجتماعی را تداعی میکند. آنچه در این میان جلب توجه میکند روی آوردن رماننویسان عربی به این شویه در سالهای اولیه پیدایش و رواج این شیوه در رمان اروپایی است. با توجه به سرعت مدرنیته در دهههای پایانی قرن بیستم در کشورهای عربی و همچنین همخوانی این شیوه داستانی با ادبیات کلاسیک عربی که در آن رابطهای زنده میان راوی و روایتشنو برقرار است و معمولاً راوی تمایل به پنهانکاری در داستان ندارد، این شیوه مورد توجه گرفت. با بررسی بیشتر تاریخ تطور رماننویسی عربی در دهههای پایانی قرن بیستم شاهد استفاده این شیوه از جانب نویسندگان گمنامی هستیم که جایگاه ادبی آنها در پژوهشهای دانشگاهی و روایتشناسی مغفول مانده است که از جمله آنها میلودی شغموم نویسنده اهل مغرب در رمان عین الفرس از این شیوه به گونه نوآورانه و نظاممند است. در این مقاله، با استفاده از مهمترین منابع نظری در خصوص شیوۀ فراروایت، تلاش میشود به بررسی مهمترین مؤلفههای فراروایت و چگونگی کاربرد آن در این رمان پرداخته شود. نتیجه نشان میدهد که شغموم در این رمان کوتاه، با ایجاد سازوکارهایی چون ورود نویسنده یا راوی در اثر، ارتباط با روایتشنو و بروز آمیختگی واقعیت و خیال یا داستانوارگی و همچنین استفاده از صناعات داستاننویسی، به خلق فرآیند فراروایت اهتمام ورزیده است. | ||
کلیدواژهها | ||
میلودی شغموم؛ فراروایت؛ عینالفرس؛ پسامدرن؛ رمان تصنعی | ||
مراجع | ||
براهنی، رضا (1385)، آزاد خانوم و نویسندهاش، تهران، کارون.
بهشتی، زهرا و همکاران (1397)، «تجلیات السرد البولیفونی فی روایة اعترافات کاتم الصوت لمؤنس الرزاز باعتباره مظهرا من مظاهر ما بعد الحداثة»، إضاءات نقدیة فی الأدبین العربی والفارسی، ش 31، صص 87-110.
ـــــــــــــ (1441)، «تمظهرات التشظی فی روایة أحیاء فی البحر المیت لمؤنس الرزاز»، دراسات فی السردانیة العربیة، ش 1، صص 1-29.
پاینده، حسین (1394الف)، نقد ادبی و دموکراسی، تهران، نیلوفر، چاپ سوم.
ـــــــــــــ (1394ب)، گفتمان نقد، تهران، نیلوفر چاپ سوم.
ـــــــــــــ (1381)، «سیمین دانشور: شهرزادی پسامدرن»، متنپژوهی ادبی، ش15، صص 57-82.
پژمان، هدی و محمدعلی محمودی (1396)، «شیوههای بازتاب استراتژی روایی فرداستان در رمان پسامدرن فارسی»، مکتبهای ادبی، ش3، صص 67 ـ 98.
پیروز، غلامرضا و همکاران (1393) «فراداستان تاریخ نگارانه، مطالعه موردی: مارمولکی که ماه را بلعید»، ادب پژوهشی، ش 27، صص 163 ـ 186.
حاجیزاده، مهین و شادی ابراهیمی (1397)، «تحلیل و بررسی جنبههای فراداستانی رمان الفراشة الزّرقاء اثر ربیع جابر»، ادبیات داستانی، ش24، صص 67-80.
حمد، محمد (2011)، المیتاقص فی الروایة العربیة، حیفا، المجمع القاسمی للغة العربیة وآدابها.
شغموم، میلودی (1988)، عینالفرس، الرباط، دارالأمان.
شکریان، محمدجواد و همکاران (1395)، «کاربست مؤلفههای فراداستانی در داستان کوتاه مرثیه برای ژاله و قاتلش نوشتۀابوتراب خسروی»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 21، ش 1، صص 59- 74.
لاج، دیوید (1394)، رمان پسامدرنیستی؛ نظریههای رمان از رئالیسم تا پسامدرنیسم، ترجمۀ حسین پاینده، تهران، نیلوفر.
صالح، فخری (2001)، «الأسس النظریة لمابعد الحداثة»، عمان، مجلة نزوی، رقم 28، صص 272-276.
لوئیس، بری، (1383)، پسامدرنیسم و ادبیات، مدرنیستم و پسامدرنیسم در رمان، ترجمۀ حسین پاینده، تهران، روزنگار.
گرجی، مصطفی و همکاران (1391)، «تحلیل گفتمانی رمان کولی کنار آتش منیرو روانی پور»، سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، دورۀ 5، ش1، صص79-90.
وو، پاتریشا (1390)، فراداستان، ترجمۀ شهریار وقفیپور، تهران، چشمه.
هاچن، لیندا (1393)، مدرنیسم و پسامدرنیسم در رمان (فراداستان تاریخنگارانه)، ترجمۀ حسین پاینده، تهران، روزنگار.
یقطین، سعید (1997)، تحلیل الخطاب الروائی، بیروت، دار البیضاء، الطبعة الثالثة.
ـــــــــــــ (2010)، قضایا الروایة الجدیدة، القاهرة، داررؤیة للنشر والتوزیع. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 589 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 412 |