سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات163
تعداد شماره‌ها6,762
تعداد مقالات72,828
تعداد مشاهده مقاله131,654,823
تعداد دریافت فایل اصل مقاله103,427,382
سلاورزی زاده, محمد, شیخی, حجت, گلدوستی, زینب. (1400). شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام). , 53(4), 1491-1508. doi: 10.22059/jhgr.2021.303319.1008124
محمد سلاورزی زاده; حجت شیخی; زینب گلدوستی. "شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام)". , 53, 4, 1400, 1491-1508. doi: 10.22059/jhgr.2021.303319.1008124
سلاورزی زاده, محمد, شیخی, حجت, گلدوستی, زینب. (1400). 'شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام)', , 53(4), pp. 1491-1508. doi: 10.22059/jhgr.2021.303319.1008124
سلاورزی زاده, محمد, شیخی, حجت, گلدوستی, زینب. شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام). , 1400; 53(4): 1491-1508. doi: 10.22059/jhgr.2021.303319.1008124

شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری (مطالعه موردی: شهر ایلام)

پژوهشهای جغرافیای انسانی
دوره 53، شماره 4، دی 1400، صفحه 1491-1508    اصل مقاله (739.97 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2021.303319.1008124
نویسندگان
محمد سلاورزی زاده* 1؛ حجت شیخی1؛ زینب گلدوستی2
1استادیار گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه ایلام، ایران
2دانش آموخته ارشد جغرافیا برنامه ریزی شهری (آمایش شهری)، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه ایلام، ایران
چکیده
آینده‏ پژوهی نحوه مواجهه و آمادگی در برابر حالت ‏های مختلف وقوع یک رخداد در آینده است. نگاه به آینده و ترسیم چشم‏ انداز توسعه شهری، همواره از جمله مسائل پیش‏روی برنامه ‏ریزان و مدیران شهری بوده است. شهر ایلام علاوه‏بر ویژگی‏ های خاص و منحصر به فرد سیاسی، اقتصادی، زیست‏ محیطی و کالبدی – فضایی در سال‏ های اخیر با توجه به مهاجرت بی‏ رویه با مشکلات خاصی مواجه شده است با توجه به پیچیدگی و ابهام حالت‏ های مختلف آینده، مطالعات آینده ‏پژوهی در برنامه‏ ریزی استراتژیک برای تحقق توسعه شهری ضروری به نظر می‏ رسد و نیز طیف گسترده‏ای از آینده‏ های محتمل را پیش‏روی خود دارد. هدف اصلی پژوهش شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهری با رویکرد آینده نگاری است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ‏ای اسنادی و پایش محیطی انجام شده است. که با استفاده از مطالعات موجود در زمینه توسعه شهری، شش شاخص(سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی،کالبدی- فضایی و زیست‏محیطی)، انتخاب، طبقه ‏بندی و تدوین شد. همچنین جامعه آماری پژوهش، شهر ایلام و نمونه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و متخصصان امر برنامه ‏ریزی شهری و منطقه ‏ای می‌باشند. با استفاده از روش دلفی 53 عامل توسط کارشناسان شناسایی شد. تجزیه و تحلیل داده‏ ها با به کارگیری نرم ‏افزارهای میک‏ مک و سناریو ویزارد انجام شده است. در نهایت پس از بررسی میزان و چگونگی تاثیرگذاری این عوامل بر یکدیگر بر وضعیت توسعه آینده شهر ایلام با روش های مستقیم و غیر مستقیم، 10 عامل کلیدی(ضرورت اجرایی مدیریت یکپارچه شهری، مدیریت اجرایی، وجود سازمان‏های مردم نهاد، اجرای طرح جامع و تفصیلی شهر، مکانیابی کاربری‏ های شهری در نقاط مختلف شهر، مشارکت اجتماعی شهروندان، سامان‏دهی فعالیت‏ های اجتماعی، آلودگی شهری، افزایش تسهیلات و خدمات عمومی، فرهنگ شهری) که بیشترین نقش را در وضعیت آینده توسعه شهر ایلام دارند، انتخاب شدند. سپس با استفاده از قابلیت‌های نرم افزار سناریو ویزارد 2 سناریوی قوی، 93 سناریوی ضعیف و 17 سناریوی باورکردنی استخراج شد.
کلیدواژه‌ها
آینده‏ نگاری؛ سناریو نویسی؛ توسعه شهری؛ ایلام
مراجع
  1. احدنژاد، محسن، حاضری، صفیه، مشکینی، ابوالفضل، پیری، عیسی، 1397، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر شکوفایی شهری با رویکرد آینده نگاری(مطالعة موردی: کلان شهر تبریز)، پژو هش و برنامه ریزی شهری، سال 9، شماره 32، صص 30- 15.
  2. پورمحمدی، محمدرضا، بابایی اقدم، فریدون، نعیمی کیومرث، 1399، بازآفرینی پایدار سکونتگاههای فرودست شهری با رهیافت نوین آیندهنگاری مطالعه موردی: سکونتگاههای فرودست شهری سنندج، جغرافیا و برنامه ریزی، سال 24، شماره 74، صص 93- 67.
  3. خزایی، سعید، محمودزاده، امیر، 1392، روش شناسی آینده نگاری، انتشارات پارس ضیاء، چاپ دوم، اصفهان.
  4. دادفر، شیما، مرادی مسیحی، واراز، احمدیان، رضا، بندآباد، علیرضا، 1397، تدوین فرایند طرحهای توسعة شهری برمبنای رویکرد آینده نگاری، جغرافیا، دوره 16، شماره 57، صص 46- 30.
  5. ربانی، طاها؛ میرزائی، حجت اله؛ قلیچ، مرتضی، 1398، آینده‏نگاری شهری به مثابه رویکردی برای سیاست‏گذاری و برنامه‏ریزی شهری(با تأکیدبر آینده‏نگاری کلان شهر تهران)، دو فصلنامه آینده‏پژوهی ایران، سال چهارم، شماره 1، صص69-51.
  6. رهنما، محمد رحیم، شاکرمی، کیان، عباسی، حامد، 1397، شناسایی و تحلیل پیشران های موثر بر توسعه منطقه ای استان البرز با رویکرد برنامه ریزی سناریو مبنا، آمایش سرزمین، دوره 10، شماره اول، صص 166- 139.
  7. زالی، نادر، 1392، آینده نگاری راهبردی در برنامه ریزی و توسعه منطقه ای، پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
  8. زالی، نادر، زمان‏پور، مسعود، 1393، «تحلیل سیستمی متغیرهای راهبردی توسعه منطقه‏ای در رنامه‏ریزی سناریو مبنا (مطالعه موردی: استان مازندران)»، آمایش سرزمین، شماره1، صص 28-1.
  9. زالی، نادر (1398)، آینده‏نگاری منطقه‏ای باز تعریف آینده‏پژوهانه از فرآیند برنامه‏ریزی منطقه‏ای، دو فصلنامه آینده‏پژوهی ایران، سال چهارم، شماره اول، صص 288- 263.
  10. زندحسامی، حسام، شهرام فر، شیوا، 1395، شناسایی ابعاد مؤثر بر آینده نگاری برنامه ریزی شهری با رویکرد اقتصادی(مطالعة موردی: تو سعة پایدار شهر قزوین)، اقتصاد و مدیریت شهری، سال 4، شماره 3، صص 73- 57.
  11. شیخی، حجت،1397، تحلیل توانهای محیطی برای توسعه شهری(مطالعه موردی: شهر ایلام)، پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 50، شماره 1.
  12. فروزنده دهکردی، لطف االله، شیره پز آرانی، علی اصغر، جندقیان بیدگلی، سعیدرضا)1390(، برنامه ریزی ناحیه ای با اسـتفاده از برنامـه - ریزی بر مبنای سناریوها(تبیین الگوی چشم انداز ناحیة کاشان)، فصلنامة برنامه ریزی منطقه ای، دورة 1، شماره3 ، صص56-39.
  13. قزلباش، سمیه، سجادی، ژیلا، کلانتری، محسن، 1397، اصول و روشهای آینده نگاری نظام شهری، آذرکلک، چاپ اول، زنجان.
  14. مهندسان مشاور بعد تکنیک، 1392، مطالعات بازنگری طرح جامع، اداره کل راه و شهرسازی استان ایلام.
  15. Andersen, A. D., & Andersen, P. D., 2014, Innovation system foresight. echnological Forecasting and Social Change, 22, 226-226.
  16. Calof, J., Miller, R., & Jackson, M., 2012, Towards impactful foresight: viewpoints from foresight consultants and academics. foresight, 14(1), 22-92.
  17. Dufva, M., Könnölä, T., & Koivisto, R. ,2015, Multi-layered foresight: Lessons from regional foresight in Chile. Futures, 73, 100-111.
  18. Georghiou, L., 1996, The UK technology foresight programme, Futures, Vol 4, No 28‚ etherlands, Pp 359-377.
  19. Godet, A. J; Meunier, M. F.and Roubelat, F., 2003, Structural analysis with the MICMAC method & actors' strategy with MACTOR method, AC/UNU Millennium Project: Futures Research Methodology-V2.0, Washington, DC.
  20. Godet, Michel, 2006, “Creating Futures: Scenario Planning as a Strategic Management Tool”, France, Economica publish, pp:11
  21. Kuosa, T., 2011, Practicing strategic foresight in government: the cases of finland,Singapore and the European union, S. Rajaratnam School of International Studies, first edition, Singapore, 116 p.
  22. Haegeman, K., Spiesberger, M., & Könnölä, T., 2017, Evaluating foresight in transnational research programming. Technological Forecasting and Social Change, 113, 515-526.
  23. Hartmann, C., 2010, From Urban Foresight to Urban Futures, Futires. 42(4):370-379
  24. Heydari, A., Rahnama, M., Heydari, H., 2019, Analysis of Urban Environment Sustainability in Kurdish Cities of Iran Using the Future Study Approach(Case Study: Saqqez City). Chapters, in: Vito Book(ed), Smart Urban Development, IntechOpen. Doi: 10.5772/intechopen. 86009.
  25. Magruk, A., 2015, Innovative classification of technology foresight methods. chnological and Economic Development of Economy, (4), 211-213.
  26. Paliokate, A., 2013, The Relationship between Organizational Foresight and Organizational mbidexterity, Doctoral dissertation, supervisor by Nerijus Pačėsa, ISM university of management and economics, Strategic management Department, Lithuania.
  27. Paliokaitė, A., Martinaitis, Ž., & Reimeris, R., 2015, Foresight methods for smart specialization strategy development in Lithuania. Technological Forecasting and Social Change, 111, 123-199.
  28. Pinson, D., 2004, Urban planning: an ‘undisciplined’ discipline? Futures, Vol 36,Netherlands, Pp 503–513.
  29. Ratcliffe, and J, Krawczyk, E., 2011, Imagineering city futures: The use of prospective through Scenarios in urban planning. Futures, 43: 642-653.
  30. Sokolov, A., & Chulok, A. (2016). Priorities for future innovation: Russian S&T Foresight 2151. Futures, 21, 12-52.
  31. Wolfgang ,W J., 2013, “Scenario Wizard 4.02 (Constructing Consistent Scenarios Using Cross- Impact Balance Analysis)”, Stuttgart research Center for Interdisciplinary Risk and Innovation Studies, University of Stuttgart, pp. 102.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,989
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 967





سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب