تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,118,270 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,224,180 |
الگویی برای نظارت مالی در شهرداریهای کلانشهرهای ایران | ||
بررسیهای حسابداری و حسابرسی | ||
دوره 29، شماره 1، 1401، صفحه 26-58 اصل مقاله (625.36 K) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/acctgrev.2021.314944.1008480 | ||
نویسندگان | ||
جعفر باباجانی1؛ محمد تقی تقوی فرد2؛ رضا قنبریان علویجه* 3 | ||
1استاد، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
2دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، پردیس تحصیلات تکمیلی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
هدف: هدف از این پژوهش ارائه الگویی برای نظارت مالی با توجه به مبانی قانونی و ویژگیهای محیطی فعالیتهای گوناگون شهرداریهای کلانشهرهای ایران است. روش: ابعاد، مؤلفهها و شاخصهای الگوی نظارت مالی در شهرداریهای کلانشهرها با استفاده از مطالعات کتابخانهای شناسایی شد، سپس با بهرهگیری از روش دلفی فازی به تأیید خبرگان رسید. برای غربال عوامل یاد شده نیز، از آزمون سنگریزه استفاده شد. در این پژوهش، وزن هر عامل از طریق تحلیل سلسلهمراتبی فازی به دست آمد. سرانجام، نتایج از طریق مصاحبه ساختاریافته با 5 خبره مستقل تأیید شد. یافتهها: نظارت مالی از چهار مؤلفه شناسایی ارکان نظارت مالی قبل و بعد از خرج، پیشبینی الزامات قانونی، طراحی و استقرار رویههای کنترل و نظارت مالی و زیرساختهای نظارت مالی تشکیل شده است. کمیته حسابرسی، ذیحسابان و قائممقامهای آنان، حسابرسان مستقل و داخلی، سازمان بازرسی کل کشور و وزارت کشور، در شمار ارکان بسیار مهم نظارت مالی شهرداریها قرار دارند. تعیین شفاف پاسخگو و سطوح پاسخگویی، تفکیک روابط مقامات مجاز خرج و عامل نظارت، نظارت بر تحصیل منابع و درآمدها نیز متغیرهای بسیار مهم مرتبط با الزام قانونی نظارت مالی در شهرداریها هستند. رویههای کنترلی و اعمال نظارت مالی در شهرداریها را میتوان در شش محور اصلی طراحی و استقرار کنترلهای بودجهای، استفاده از روشهای کنترلی حسابداری، طراحی، استقرار و ارزیابی سیستم کنترلهای داخلی، انجام حسابرسیهای مالی و رعایت، سنجش عملکرد، شفافیت و دسترسی آزاد شهروندان به اطلاعات بررسی کرد. در این میان، ایجاد زمینههای شفافیت و دسترسی شهروندان، شاخصهای مهم این بخش است. تدوین برنامه راهبردی مبارزه با تقلب و فساد مالی در شهرداریها، تأکید بر استفاده از فناوری اطلاعات در انجام معاملات و استفاده از ابزارها و روشهای حسابرسی و بازرسی بهکمک رایانه، از شاخصهای اصلی زیرساختهای لازم در اعمال نظارت مالی بهشمار میروند. نتیجهگیری: نظارت مالی و عملکردی، دو بُعد اصلی الگوی نظارتی شهرداریهای کلانشهرهای ایران است که در کنار یکدیگر، زمینه ایفای مسئولیت پاسخگویی مدیریت شهری را فراهم میسازند. طراحی الگوی نظارت مالی در شهرداریها، حصول اطمینان از تحصیل و مصرف منابع برای تحقق اهداف مصوب را موجب میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
پاسخگویی مالی؛ نظارت مالی؛ دلفی فازی؛ سلسلهمراتبی فازی؛ آزمون سنگریزه | ||
مراجع | ||
آقایی قهی، علیرضا؛ یزدانی، شهره؛ خانمحمدی، محمد حامد (1399). مدل مفهومی عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی در ایران به روش نظریهپردازی زمینهای، دانش حسابرسی، 20(80)، 357-382.
باباجانی، جعفر و همکاران (1389). مفاهیم بنیادی حسابداری و گزارشگری مالی شهرداریها (جلد اول)، تهران: مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران.
باباجانی، جعفر (1380). مطالعه و تدوین آییننامه مالی شهرداری تهران. تهران: دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی.
باباجانی، جعفر (1382). تحلیلی نظری پیرامون سیستم نظارت مالی کشور از منظر پاسخگویی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 10(31)، 97-130.
باباجانی، جعفر؛ خنکا، عبدالخالق (1391)، ضرورت تشکیل کمیته حسابرسی و استقرار حسابرسی داخلی در شهرداریهای کلانشهرها برای ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 10(33)، 39-72.
باباجانی، جعفر؛ محرمی، مژگان (1396)، تعیین شاخصهای ارزیابی عملکرد مالی و قابلیتهای سیستم حسابداری جهت ایفای مسئولیت پاسخگویی مالی در شهرداری تهران، مطالعات تجربی حسابداری مالی، 14 (55)، 1-30.
تقوایی، مسعود؛ احمدیان، مهدی؛ علامحسینی، رحیم (1389). تحلیلی بر جایگاه و ضعفهای قانونی و اجرایی شوراهای اسلامی شهر در نظام مدیرست شهری کشور، اندیشه جغرافیایی، 4(7)، 48-65.
جعفری، نیلوفر؛ منتظر، غلامعلی (1387). استفاده از روش دلفی فازی برای تعیین سیاستهای مالیاتی کشور، فصلنامه پژوهشهای اقتصادی، 8(1)، 91- 114.
حجازی، رضوان؛ اسماعیلی، غریبه (1392). تأثیر سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP) بر اثربخشی کنترلهای داخلی در رابطه با گزارشگری مالی، فصلنامه پژوهشهای تجربی حسابداری، 3(2)، 17-38.
حسینی، لیلا؛ پورفحریان، پروین (1398)، بررسی راهکارهای مبارزه با فساد در مناقصات دولتی، پژوهشهای حقوقی، 18(40)، 411-447.
خبر آنلاین (1396). ورودی بر ماجرای حسابرسی از شهرداری تهران/ چه کسی چوب خط بلدیه را شمرد، دوشنبه 2 فروردین 1396. قابل دسترس در: http://www.khabaronline.ir/detail/520945/society/urban
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) (1396 الف) 4 راهکار هاشمی برای افزایش نظارت شورای شهر تهران به شهرداری، سه شنبه 2 آبان 1396. قابل دسترس در: https://www.isna.ir/news/96080200828/4
خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) (1396 ب). کشف بدهی شهرداری به بنیاد تعاون ناجا، چهارشنبه 3 آبان 1396. قابل دسترس در: https://www.isna.ir/news/96080301711
دستگیر، محسن؛ مشتری دوست، تورج (1398). بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی داخلی، فصلنامه تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 11 (41)، 129-146.
رستمی، ولی؛ حسینی پور، سید مجتبی (1388). نظارت مالی بر مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، مطالعات حقوق خصوصی، 39(4)، 191-211.
رضاقلی، اسماعیل (1385). ارزیابی ظرفیت مسئولیت پاسخگویی سیستم نظارت مالی کشور. رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی.
کدخدایی، عباسعلی؛ طباطبائی نژاد سیدمحمد؛ فتاحی زفرقندی، علی (1398). صلاحیت دیوان محاسبات کشور در نظارت مالی بر مؤسسات عمومی غیردولتی (مطالعه موردی: رأی هیئت تخصصی دیوان عدالت اداری در خصوص نظارت دیوان محاسبات بر حسابهای شهرداریها)، دانش حقوق عمومی، 8(23)، 20-43.
مرادی، محمد؛ صفی خانی، رضا (1395). تحلیل پژوهشهای حسابداری بخش عمومی در ایران و جهت گیری تحقیقات آتی، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 23(4)، 547-574.
مرادی، محمد؛ یحیائی، منیره (1399). تدوین الگوی انتخاب حسابرس مستقل در ایران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 27(2)، 258-278.
مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران (1392). پیشنویس قانون جامع مدیریت شهری.
نرگسیان، عباس؛ جمالی، قاسمعلی؛ هراتی، مسعود؛ آذری، حسین (1397). بررسی ارتباط فساد و اعتماد در رابطه بین شفافیت و رضایت شهروندان، مدیریت دولتی، 10(2)، 298-310.
References Adeyemi, F.K., Olarewaju, O.M. (2019). Internal Control System and Financial Accountability: An Investigation of Nigerian South-Western Public Sector, ACTA Universitis Danumius, 15(1), 134-150. Aghaie Ghahi, A., R., Yazdani, Sh., Khanmohammadi, M.H. (2020). Conceptual model of factors affecting the quality of auditing in Iran by grounded theory, Iranian Journal of Audit Sience, 20(80), 357-382. (in Persian) Alade, M.E., Owabumoye, M.O., Olowookere, J.K. (2020). Budgetary control mechanism and financial accountability in Ondo State Public Sector. Accounting and Taxation Review, 4(2), 134-147. Avery, B.P., Obah, O.D. (2018). The Impact of Financial Control on Accountability inthe Public Sector in Nigeria, IOSR Journal of Economics and Finance (IOSR-JEF), 9(6), 36-57. Babajan, J. (2001). Study and compilation of financial regulations of Tehran Municipality, Tehran, Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabatabai University. Babajani, J. (2003). Theoretical analysis of the country's financial supervision system from the perspective of accountability. Accounting and Auditing Review, 10(31), 97-130. Babajani, J. and et al. (2010). Basic Concepts of Accounting and Financial Reporting of Municipalities, Tehran Studies and Planning Center, Volume One. (in Persian) Babajani, J., Khonaka, A. (2012). The necessity of formation the audit committee and the establishment of the internal audit unit in the metropolitan municipalities to improve the accountability level. Empirical Studies in Financial Accounting, 10(33), 39-72. Babajani, J. Moharrami, M. (2017). Determination of financial performance measurement indicators and accounting system capabilities for financial accountability in Tehran Municipality, Empirical Studies in Financial Accounting, 14(55), 1-30. (in Persian) Bovens, M. (2006). Analysing and Assessing Public Accountability: A Conceptual Framework. European Governance Papers No. C-06-01 Bovens, M.A.P. (2007). Analysing and Assessing Accountability: A Conceptual Framework, European Law Journal, 13(4), 447 – 468. Buckley, J. J. (1985). Fuzzy hierarchical analysis. Fuzzy Sets and Systems, 17(3), 233–247 Chang, D.Y. (1992). Extent Analysis and Synthetic Decision, Optimization Techniques and Applications, 1, World Scientific, Singapore, 1992, 352. Chang, D. Y.) 1996(. Applications of the extent analysis method on fuzzy AHP. European Journal of Operational Research, 95(3), 649–655 CIPFA, IFAC. (2014). International Framework: Good Governance in the Public Sector, available at: https://www.ifac.org/system/files/publications/files/International-Framework -Good-Governance-in-the-Public-Sector-supplement-IFAC-CIPFA-June-2014.pdf Demirel, D.(2014). Accountability and the Changing Function of the Control, Journal of Administrative Sciences, 12(24), 75-100. Dewi, N.F., Ferdous Azam, S.M., Yusoff, S.Kh. (2019). Factors influencing the information quality of local government financial statement and financial accountability, Management Science Letters, 9 (2019), 1373–1384. Enea, M., Piazza, T. (2004). Project selection by constrained fuzzy AHP. Fuzzy Optimization and Decision Making, 3(1), 39–62. European Organisation of Supreme Audit Institutions (2018). Overview of external audit systems in local government, available at: http://www.eurosaiop.org/docs/upload/documents/TFMA_Overview_external_audit_systems_2018_1555656170.pdf Governmental Accounting Standards Board (GASB). (1987). Objectives of Financial Reporting; Concepts Statement, No.1. Governmental Accounting Standards Board (GASB). (2007). Elements of Financial Statements; Concepts Statement, No. 4. Geißler, R., Hammerschmid, G., Raffer, Ch. (2019). Local Public Finance in Europe Country Reports, Hertie School of Governance and Bertelsmann Stiftung. Berlin and Guetersloh. Hejazi, R., Ismaili, Gh. (2013). The Impact of Organizational Resource Planning (ERP) Systems on the Effectiveness of Internal Controls in Relation to Financial Reporting. Journal of Empirical Research In Accounting, 3(2), 17-38. (in Persian) Hoseini, L., Pourfakhrian, P. (2020). Investigating Anti-Corruption Strategies in Government Biddings, Legal Research, 18(40), 411-447. (in Persian) Iranian Students News Agency (ISNA), (2017a). Hashemi strategies to increase the supervision of Tehran City Council to the municipality, Tuesday, November 23, 2017. Https://www.isna.ir/news/96080200828/4.(in Persian) Iranian Students News Agency (ISNA), (2017b). Discovery of municipal debt to the NAJA Cooperative Foundation, Wednesday, November 24, 2017. Https://www.isna.ir/news/96080301711. (in Persian) Kadkhodaei, A., Tabatabaei-Nejad, S., Fattahi Zafarghandi, A. (2019). Qualification of the State’s Supreme Audit Court in Financial Supervision on Public Non-Governmental Institutions. Public Law Knowledge Quarterly, 8(23), 19-42. Doi: 10.22034/qjplk.2019.146. (in Persian) Krejčí, J., Pavlačka, O. & Talašová, J.(2017). A fuzzy extension of Analytic Hierarchy Process based on the constrained fuzzy arithmetic. Fuzzy Optim Decis Making, 16, 89–110 https://doi.org/10.1007/s10700-016-9241-0 Local Government Act. (2015). Ministry of Finance, Finland, available at: https://www.finlex.fi/en/laki/kaannokset/2015/en20150410.pdf Matkin, D.S. T. (2010). Before There Was Enron, There Was Orange County: A Study of Local Government Financial-Oversight Committees. Public Budgeting & Finance, 30(3), 27-50. Miso, F.T. (2011). The Role Of Council Committees In Promoting Financial Accountability: A Case Study of Stellenbosch Municipality, A mini-thesis submitted to the School of Government Faculty of Economic and Management Science, University of the Western Cape. Montazer, G. A., Jafari, N. (2008). Application of Fuzzy Delphi Method in Designing Tax Policy in Iran. The Economic Reseach, 8 (1), 91-114. (in Persian) Moradi, M., Safikhani, R. (2017). Analysis of Public Sector Accounting Researches in Iran and Future Researches Directions. Accounting and Auditing Review, 23(4), 547-574. doi:10.22059/acctgrev.2017.60859 (in Persian) Moradi, M., Yahyaei, M. (2020). Develop a Model for Selecting an Independent Auditor in Iran. Accounting and Auditing Review, 27(2), 258-287. (in Persian) doi:10.22059/acctgrev.2020.289254.1008274. Moshtaridoost, T., Dastgir, M. (2019). Investigating Factors Affecting Internal Audit Quality. Accounting and Auditing Research, 11(41), 129-146. (in Persian) Mulgan, R. (2000). Accountability: An Ever-Expanding Concept? Public Administration, 78(3), 555–573. Nargesian, A., Jamali, Gh. Harati, M., & Azari, H. (2018). Investigating the Relationship between Corruption and Trust Related to Transparency and Citizen Satisfaction. Journal of Public Administration, 10(2), 289-310. (in Persian) OECD. (2002). Models of Public Budgeting and Accounting Reform. OECD Journal on Budgeting, 2(1). available at: https://www.oecd.org/gov/budgeting/43506587.pdf. OECD (2016). preventing corruption in public procurement, available at: http://www.oecd.org/gov/ethics/Corruption-Public-Procurement Brochure.pdf Online news, introduction to the audit of the municipality of Tehran / who counted the wood of the municipality, (2017). Monday, April 2, 2017. Http://www.khabaronline.ir/detail/520945/society/urban.(in Persian) Padovani, E., Rossi, F.M., Orelli, R.L. (2010). The Use of Financial Indicators To Determine Financial Health Of Italian Municipalities, EGPA 2010 Conference, Study Group 5 Regional and Local Government Toulouse, 8-10 September 2010. Pina, V. Torres, L. Royo, S. (2010). Is E-Government Promoting Convergence towards More Accountable Local Governments, International Public Management Journal, 13)4(, 350-380. DOI: 10.1080/10967494.2010.524834 Puyvelde, S.V., Caers, R., Du Bois, C. Jegers, M. (2012). The Governance of Nonprofit Organizations: Integrating Agency Theory with Stakeholder and Stewardship Theories, Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, 41(3), 431–451. Reginato, E. (2008). Local Government Accountability in European Continental and Anglo Saxon Countries: an International Comparison. In S. Jorge (Ed.); Implementing Reforms in Public Sector Accounting, Coimbra: Imprensa da Universidade de Coimbra, 19-51. Rossi F.M. (2015). Public Sector Accounting and Auditing in Italy. In: Brusca I., Caperchione E., Cohen S., Rossi F.M. (eds) Public Sector Accounting and Auditing in Europe. IIAS Series: Governance and Public Management. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137461346_9 Rostami, V., Hosseini Poor, S. (2010). Financial Control over The Non Governmental Public Institutes And Organization. Law Quarterly, 39(4). (in Persian) Rezagholi, E. (2006). Assessing the Responsibility Capacity of Accountability of the Financial Supervision System, M.Sc. Thesis, Allameh Tabatabaei University. (in Persian) Satty, T.L., Ozdemir, M.S. (2003). Why the Magic Number Seven Plus or Minus Two, Mathematical and Computer Modelling, 38 (2003), 233-244. Shah, A. (2007). Performance accountability and combating corruption. Washington, DC: The World Bank Publications. Steinberg, R. (2010). Principal–agent theory and nonprofit accountability. In K. J. Hopt & T. Von Hippel (Eds.), Comparative corporate governance of non-profit organizations (pp. 73-125). Cambridge, UK: Cambridge University Press. Strickland, P. (2011). Initial Evidence on the Association between Municipal Audit Committees, Governance and Internal Controls, A Dissertation, Submitted to H. Wayne Huizenga School of Business and Entrepreneurship Nova Southeastern University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Business Administration. Taghvaei, M., Ahmadian, M., Gholamhosseini, R. (2010). An Analysis of Legal and Applicable Positions and Weaknesses of Cities ‘Islamic Councils in the Civil Management System of the Country, Geographic Notion, 7(48), 48-65. (in Persian) Tehran Urban for Research & Planning Center. (2013). Expsousre Draft of Comprehensive Urban Management Law. (in Persian) Van Laarhoven, P. J. M., Pedrycz, W. (1983). A fuzzy extension of Saaty’s priority theory. Fuzzy Sets and Systems, 11(1–3), 199–227. Wang, T-C, Chen, Y-H. (2008). Applying fuzzy linguistic preference relations to the improvement of consistency of fuzzy AHP, Information Sciences, 178 (2008) 3755–3765. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,128 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,079 |