تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,124,564 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,233,181 |
مدل سهبعدی گردش آب و ساختار دما در دریای خزر | ||
فیزیک زمین و فضا | ||
مقاله 9، دوره 32، شماره 2، مرداد 1385، صفحه 99-116 اصل مقاله (1.27 M) | ||
نویسندگان | ||
سورنا نسیمی* 1؛ رضا غیاثی2 | ||
1دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، صندوق پستی 775- 14155 | ||
2دانشکده فنی دانشگاه تهران، صندوق پستی 4563- 11365 | ||
چکیده | ||
این تحقیق یک مدل عددی سهبعدی برای پیشبینی گردش آبهای ناشی از وزش باد متغیر ارائه میدهد و نتایج حاصل از آن در مقایسه با مشاهدات، مورد بحث قرار میگیرد. مدل عددی مذکور براساس حل معادلات حاکم بر جریان و توزیع دما با روش تفاضل محدود (finite difference) با فرض ثابت و متغیر استوار است. معادلات تکانه، تاوایی، پیوستگی و روابط تنش در سطح، کف و لایههای میانی مورد استفاده قرار گرفتهاند. لزجت افقی و عمودی و ضریب پخش تلاطمی بر اساس فرمولهای استفاده شدة بنت در دریاچة آنتریو (1977) برآورد شده است. با توجه به ابعاد دریای خزر در مدل عددی، از پارامتر کوریولیس (coriolis) متغیر و همچنین از تقریب هیدروستاتیک (hydrostatic)، صفحه بتا و تقریب بوسینسک (boussinesq) استفاده شده است. برای آزمایش مدل از چند مورد ساده با شرایط مرزی مشابه دریای خزر، استفاه شده است. برای مدلسازی دریای خزر، شبکهبندی حوزه در سطح افقی با ابعاد 10×10 کیلومتر و در جهت قائم در 10 لایه با ضخامتهای متغیر از سطح به کف به ترتیب: 5، 10، 20، 30، 60، 100، 150، 250، 500 و بالاتر از 500 متر در نظر گرفته شدهاند. دادههای باد شامل سرعت، جهت و دمای آب که مربوط به روز پانزدهم شهریور سال 1374 در ساعتهای 6، 12 و 18 بود که از طریق ایستگاههای همدیدهای حاشیه دریای خزر و گشت دریایی حاجی علیاف، گردآوری شده است. اطلاعات باد ساحلی اندازهگیری شده با تصحیحات اعمالی به روش (SPM, shore protection manual) به باد دور از ساحل تبدیل شد و به روش درونیابی با استفاده از عکس مربع فاصله، توزیع مکانی سرعت باد در سطح حوزه دریای خزر بهدست آمد. مدل بر اساس مشاهدات و گزارشهای موجود مورد ارزیابی قرار گرفته است. وضعیت جریان در چند لایه بررسی شده و سرعتها در برش طولی و برشهای عرضی در ناحیه شمالی، میانی و جنوبی مورد بحث قرار گرفته است. در کل حوزه، اندازه سرعت جریان متفاوت است. سرعت جریان محاسبه شده از cm.s-16/1 تا cm.s-115است که بیشترین مقدار سرعت در ناحیه میانی به ازای سرعت باد حداکثر 7 متر بر ثانیه و تنش باد . همچنین نتایج بهدست آمده، وجود سلولهای گردشی را به طور پاد ساعتگرد در سه ناحیه فوق نشان میدهد و اینکه گردش با عمق بهطور قابل ملاحظهای کاهش مییابد. نتایج حاصل از حل عددی معادله دما با اطلاعات حاصل از مشاهدات گشت دریایی مقایسه شده است و تغییرات دما در لایههای متفاوت برشهای عرضی و طولی، همخوانی نسبتاً قابل قبولی از مدل با مشاهدات را بیان میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
گردش؛ دما؛ مدل عددی؛ تنش باد متغیر | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 764 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 633 |