تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,086,476 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,189,766 |
رویکردی جدید در حسابداری جریان مواد و انرژی سامانههای کشاورزی: مطالعه موردی کلزا در استان اردبیل | ||
مهندسی بیوسیستم ایران | ||
دوره 51، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 757-768 اصل مقاله (978.88 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijbse.2020.298532.665286 | ||
نویسنده | ||
مجید دکامین* | ||
استادیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر، همدان | ||
چکیده | ||
کاهش هدر رفت مواد در تولید محصولات کشاورزی یکی از مهمترین راهبردها برای افزایش کارایی در بخش کشاورزی است. بر همین اساس، روشهای مختلفی برای سنجش کارایی اقتصادی و انرژی تولید محصولات کشاورزی به کار گرفتهشده است. بااینحال، اغلب این روشها هزینههای پنهان را سنجش کارایی نظام تولیدی لحاظ نمیکنند. هزینهیابی جریان مواد (MFCA) کشاورزان را قادر میسازد تا از میزان انرژی و ارزشافزودهای آگاهی یابند که درنتیجه هدر رفت مواد از حاصل میشود. در این پژوهش رویکرد جدیدی به منظور سنجش شاخصهای اقتصادی و انرژی تولید کلزا در استان اردبیل و در قالب استاندارد ایزو 14051 بکار گرفته شد. دادهها از طریق مصاحبه رودررو با 65 کشاورز در سال زراعی 98-1397 به دست آمد. بر اساس نتایج بهدستآمده بیشترین میزان انرژی نهاده مربوط به سوختهای فسیلی و کود نیتروژن است. بر اساس شاخصهای انرژی و اقتصادی محاسبهشده به دو روش حسابداری رایج و حسابداری بر اساس هزینهیابی جریان مواد، مشخص شد که ارزش کل تولید کلزا بر اساس حسابداری رایج برابر با 59,055,260 ریال در هکتار و در هزینهیابی جریان مواد برابر با 65,694,700 ریال در هکتار است. این در حالی است که در صورت کاهش هدر رفت مواد و انرژی (تولیدات منفی) نسبت فایده به هزینه در فرایند تولید افزایشی 12/0 واحدی خواهد داشت. بهرهوری انرژی و انرژی مخصوص در دو رویکرد حسابداری یکسان بود که دلیل آن عدم دخالت انرژیهای خروجی در محاسبه آنها است. ولی انرژی خالص در حسابداری رایج با حسابداری بر اساس هزینهیابی جریان مواد اختلاف 9,162 مگاژولی دارد. یافتههای پژوهش حاضر به درک بهتر مسائل و چالشهای مرتبط با کاهش هدررفت و انتشارهای محیط زیستی و بهینهسازی نظامهای تولید و همچنین سرمایهگذاری در تولید گیاهان زراعی کمک خواهد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
کارایی مصرف انرژی؛ هزینه تولید؛ استاندارد ایزو 14051؛ کشاورزی پایدار | ||
مراجع | ||
Dekamin, Majid, & Barmaki, Morteza. (2019). Implementation of material flow cost accounting (MFCA) in soybean production. Journal of Cleaner Production, 210, 459-465. Dekamin, Majid, Barmaki, Morteza, Kanooni, Amin, & Meshkini, Seyed Reza Mosavi. (2018). Cradle to farm gate life cycle assessment of oilseed crops production in Iran. Engineering in Agriculture, Environment and Food, 11(4), 178-185. Hatirli, S. A., Ozkan, B., & Fert, C. (2005). An econometric analysis of energy input–output in Turkish agriculture. Renewable and sustainable energy reviews, 9(6), 608-623. ISO 1451. (2011). Environmental management — Material flow cost accounting — General framework. Nemecek, T., Kägi, T., & Blaser, S. (2007). Life cycle inventories of agricultural production systems. Final Report Ecoinvent v2.0 No, 15. Kazemi, H., Bourkheili, S. H., Kamkar, B., Soltani, A., Gharanjic, K., & Nazari, N. M. (2016). Estimation of greenhouse gas (GHG) emission and energy use efficiency (EUE) analysis in rainfed canola production (case study: Golestan province, Iran). Energy, 116, 694-700. Khojastehpour, M., Nikkhah, A., & Hashemabadi, D. (2015). A comparative study of energy use and greenhouse gas emissions of canola production. International Journal of Agricultural Management and Development, 5(1), 51-58. Koocheki, A., & Hosseini, M. (1994). Energy efficiency in agricultural ecosystems. Ferdowsi University. Mohammadi, A., Tabatabaeefar, A., Shahin, S., Rafiee, S., & Keyhani, A. (2008). Energy use and economical analysis of potato production in Iran a case study: Ardabil province. Energy conversion and management, 49(12), 3566-3570. Mohammadshirazi, A., Akram, A., Rafiee, S., Avval, S. H. M., & Kalhor, E. B. (2012). An analysis of energy use and relation between energy inputs and yield in tangerine production. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(7), 4515-4521. Mousavi-Avval, S. H., Rafiee, S., Jafari, A., & Mohammadi, A. (2011). Energy flow modeling and sensitivity analysis of inputs for canola production in Iran. Journal of Cleaner Production, 19(13), 1464-1470. Pishgar-Komleh, SH, Sefeedpari, P, & Rafiee, Sh. (2011). Energy and economic analysis of rice production under different farm levels in Guilan province of Iran. Energy, 36(10), 5824-5831. Rabiee, M, Majidian, M, Alizadeh M, & Kavoosi, M. (2020). Evaluation of energy use efficiency and greenhouse gas emission in rapeseed (Brassica napus L.) production in paddy fields of Guilan province of Iran. Energy, 119,411. (In press): https://doi.org/10.1,016/j.energy.2020.119,411 Tabatabaie, S. M. H., Rafiee, S., & Keyhani, A. (2012). Energy consumption flow and econometric models of two plum cultivars productions in Tehran province of Iran. Energy, 44(1), 211-216. Tabatabaie, S. M. H., Rafiee, S., Keyhani, A., & Heidari, M. D. (2013). Energy use pattern and sensitivity analysis of energy inputs and input costs for pear production in Iran. Renewable Energy, 51, 7-12. Tsoutsos, T., Kouloumpis, V., Zafiris, T., & Foteinis, S. (2010). Life Cycle Assessment for biodiesel production under Greek climate conditions. Journal of Cleaner Production, 18(4), 328-335. Unakitan, G, Hurma, H, & Yilmaz, F. (2010). An analysis of energy use efficiency of canola production in Turkey. Energy, 35(9), 3,623-3,627. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,230 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 482 |