تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,119,378 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,225,747 |
بررسی جامعه شناختی زمینه های تحول موسیقی در ایران دهه 50 شمسی | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
دوره 12، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 91-126 اصل مقاله (553.65 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2020.78614 | ||
نویسندگان | ||
سارا شریعتی* 1؛ سعید مهدوی مزده2 | ||
1استادیار، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، ایران. تهران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
پرسش اساسی این مقاله آن است که در دهة 05 شمسی در مناسبات تولید موسیقی در ایران چه تغییراتی رخ می دهد که موسیقی اعتراضی به عنوان ژانری مستقل سر بر می آورد؟ دهة 05 دهه ای است که مشهور به دهة تولد موسیقی معترض در ایران است. برای پاسخ به این پرسش با استفاده از مفاهیم کلیدی که برای پرداخت نظری پژوهش اهمیت دارند، ابتدا به تعریف مفهوم موسیقی اعتراضی پرداخته ایم و سپس علت انتخاب دهة 05 شمسی را به عنوان بازة انجام این پژوهش شرح داده ایم. موسیقی اعتراضی که ریشه در غرب دارد و در دهة 50 میلادی آغاز می شود، هم زمان با ورود به ایران، مناسبات تولید موسیقی در ایران را نیز دچار تحولاتی می کند. در روش شناسی پژوهش از ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو استفاده شده است که تشکیل و تکوین خرده میدان موسیقی اعتراضی را در سه سطح بررسی می کند: سطح روابط درون میدان، سطح عادت واره های کنشگران میدان و سطح رابطة میدان با میادین دیگر، به ویژه میدان قدرت. در این پژوهش نیز سعی شده است با استفاده از این سه سطح تحلیل که بوردیو استفاده کرده است، تصویر دقیقی از مختصات این میدان برای فهم مناسبات درون آن ارائه شود. نتیجة پژوهش را می توان به این شکل توضیح داد که در شکل گیری و تکوین خرده میدان موسیقی اعتراضی در ایران دهة 50، شیوة برخورد میدان قدرت با موسیقی و کنشگران فعال در این میدان به عنوان عاملی بسیار اساسی ایفای نقش می کند. همچنین پیشرفت های تکنولوژیک در فرآیندهای ضبط از عوامل سخت افزاری مؤثر در این تحولات است. مختصات اساسی جامعة ایران به عنوان جامعة مخاطب موسیقی اعتراضی نیز در شرایط ویژه ای قرار دارد و رشد شهرنشینی، رشد جمعیت جوان تحصیل کرده و همچنین فشارهای بین المللی سیاسی بر حکومت در برخی موارد حقوق بشری که در نتیجة خفقان سیاسی پدید آمده بود، همگی از عواملی هستند که زمینه های تحولات موسیقی اعتراضی در این دوران را شکل می دهند. | ||
کلیدواژهها | ||
جامعه شناسی موسیقی؛ موسیقی؛ موسیقی اعتراضی؛ دهه 05 شمسی؛ تحولات موسیقی | ||
مراجع | ||
آبراهامیان، یرواند، )4898 ،)ایران بین دو انقالب، ترجمة احمد گلمحمدی و محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی. 0 .آبراهامیان، یرواند، )4890 ،)تاریخ ایران مدرن، ترجمة محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی. 8 .آقاییپور، شهرام، )4880« ،)عارف، حنجرة انقالب مشروطه )نگاهی به تأثیر انقالب مشروطه بر موسیقی ایران(«، گنجینه اسناد، شماره 00 ،صص 010 تا 000. 1 .بوردیو، پیر، )4890 ،)تمایز: نقد اجتماعی قضاوتهای ذوقی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: ثالث. 0 .ترزال/ بیکر، )4880 ،)روش تحقیق نظری در علوم اجتماعی )رشته علوم اجتماعی(، ترجمه هوشنگ نایینی، تهران: نشر دانشگاه پیامنور. 0 .خوشنام، محمود، )4892 ،)از نجوای سنت تا غوغای پاپ، تهران: فرهنگ جاوید. 2 .روی، شوکر، )4881 ،)شناخت موسیقی مردمپسند، تهران: موسسه فرهنگی ماهور. بررسیجامعهشناختیزمینههایتحولموسیقیاعتراضیدرایران... 219 8 .سپنتا، ساسان، )4809 ،)آزادیخواهی و ظلم ستیزی در موسیقی ایران )بررسی تأثیر زمینههای اجتماعی در موسیقی ایران از عهد باستان تا کودتای 08 مرداد(، مجله ادبستان فرهنگ و هنر، جلد 0 ، .18-10 صص 9 .شریعتی، علی، )4804 ،)حسین وارث آدم، موسسه بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی مزینانی، تهران: شرکت انتشارات قلم. 45 .صمیم، رضا، )4890« ،)نگاهی انتقادی به پیشینة داخلی مطالة موسیقی مردمپسند؛ پژوهش پیرامون امکان شکلگیری حوزة میانرشتهای مطالعات موسیقی مردمپسند«، نشریه هنرهای زیبا-هنرهای نمایشی و موسیقی، دوره 48 ،شماره 0 ،صص 14-18. 44 .صمیم، رضا، )4890« ،)فضای تولید موسیقی مردمپسند در ایران: پژوهشی جامعهشناختی با استفاده از دادههای کیفی حاصل از پنج مصاحبة متمرکز، جامعهشناسی هنر و ادبیات، شماره نهم، صص 400 تا 410. 40 .عصاران، حسین، )4892 ،)واروژان،تهران: نگاه. 48 .فاطمی، ساسان، )4890 ،)پیدایش موسیقی مردمپسند در ایران؛ تأملی بر مفاهیم کالسیک، مردمی، مردمپسند، تهران: ماهور. 41 .فاطمی، ساسان، )4880« )نگاهی گذرا به پیدایش و رشد موسیقی مردمپسند در ایران؛ از ابتدا تا سال 4802 ،»فصلنامه موسیقی ماهور، سال ششم، شماره 00 ،صص 02-14. 40 .قنبری، شهیار، )4829 ،)دریا در من، تهران: جاویدان. 40 .کریمان، سارا، )4890« ،)تبار سبکهای شخصی در موسیقی مردمپسند دهه 4805 ایران«، پایاننامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری دانشگاه علم و فرهنگ. 42 .محمدی، فردین، )4898« ،)تصریح روششناسی ساختارگرایی تکوینی پیر بوردیو، مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران«، دوره 8 ،شماره 1 ،صص 828-892. 48 .یزدی، مسعود، )4880 ،)تکگویی فرجامین، تهران: گام نو. 1. Nooshin, L. (2008). Whose Liberation? Iranian Popular Music and the Fetishisation of Resistance 2. Barbara, Lebrun. (2009). Protest music in France: production, identity and audiences. 3. Annie J. Randall. (2004). Music, power, and politics. 4. Nooshin, L. (2005). 'Subversion and Countersubversion: Power, Control and Meaning in the New Iranian Pop Music. In: Randall, A. J. (Ed.), Music, power, and politics. (pp. 231- 272). 5. Mehdi Semati (2017). Sounds like Iran: On popular music of Iran, Popular Communication. جامعهشناسیهنروادبیات،دوره21،شمارهاول،بهاروتابستان2911 219 6. Jerome L. Rodnitzky (1971). The decline of contemporary protest music, Popular Music and Society 7. Jerome L. Rodnitzky (2004). The Evolution of the American Protest Song. 8. Adorno, Theodore. (1976/1991), Introduction to the Sociology of Music. New York: Seabury Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 647 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 495 |