تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,486 |
تعداد مقالات | 70,067 |
تعداد مشاهده مقاله | 123,062,927 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 96,293,962 |
جایگاه استاد در ابعاد شناختی و رفتاری سِیروسلوک عرفانی | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
دوره 53، شماره 1، شهریور 1399، صفحه 245-264 اصل مقاله (234.64 K) | ||
نوع مقاله: مروری | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2020.305028.630081 | ||
نویسندگان | ||
محمدمهدی ولی زاده* 1؛ ابوالقاسم ولی زاده2؛ زهرا مرندی3 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد اخلاق دانشگاه معارف اسلامی و دانش آموخته سطح سه حوزه علمیه قم | ||
2استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه ارومیه | ||
3دانش پژوه سطح دو و پژوهشگر حوزه علمیه خواهران قم | ||
چکیده | ||
یکی از اصول مطرح تربیت عرفانی در عرفان عملی، مسئله نیاز سالک به استاد در سِیروسلوک است؛ اما بزرگان عرفان به علتهایی از ارائه بحث علمی و برهانی در این زمینه خودداری کردهاند. در این راستا، دستهبندی ابعاد نیاز به استاد و تبیین جایگاه شناختی و رفتاری استاد در سیر تربیت سالک ضروری است. با بررسیهای انجامگرفته در این پژوهش به این نکته دست مییابیم که با پیونددادن مسئله نیاز به استاد با دَه کارکرد اساسی استاد در حوزههای شناختی و رفتاری جایگاه استاد تطبیقپذیر است و ضرورت آن اثباتپذیر میشود. شناخت راه نامحسوس و پیچیده، شناخت وظایف و برنامهها، شناخت آفات، خطرات و موانع، شناخت حوادث شهودی و شناخت تفاوت شاکله سالکان از کارکردهای استاد در بُعد شناختی دانسته شدهاند و ترقی به مراحل و مقامات بالاتر، سرعت و سهولتبخشیدن به سیر، تأثیر نفَس و ولایت باطنی استاد، رفع آفات و موانع سیر سالک و دفع ضرر احتمالی ناشی از نبود استاد از کارکردهای استاد در حوزۀ رفتاری شناخته شدهاند که تحقق هیچیک از آنها بدون راهنمایی و دستگیری استاد امکانپذیر نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
استاد عرفان؛ تربیت عرفانی؛ سِیروسلوک؛ ضرورت استاد | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم [2]. آشتیانی، احمد (1387). سرّ سلوک، ترجمه و شرح رسالة الولایة، ترجمه محمدجواد رودگر، قم، آیت اشراق. [3]. آملی، سیدحیدر (1382). انوار الحقیقة و اطوار الطریقة و اسرار الشریعة، تحقیق سیدمحسن موسوی تبریزی، قم، نور علی نور. [4]. ابن ترکه، صائن الدین (1360). تمهید القواعد، تحقیق سیدجلالالدین آشتیانی، تهران، وزرات فرهنگ و آموزش عالی. [5]. ابنعربی، محییالدین (؟). الفتوحات المکیة، بیروت، دارصادر. [6]. ابن نابلسی، عبدالغنی (1429ق). مفتاح المعیة، قاهرة، الدارالجودیة. [7]. امینینژاد، علی (1394). آشنایی با مجموعه عرفان اسلامی، دوم، قم، مؤسسه امامخمینی (ره). [8]. انصاری، عبدالله (1417ق). منازل السائرین، قم، دارالعلم. [9]. اربلی، علیبنعیسی (1381ق). کشف الغمة فی معرفة الائمة، تبریز، بنی هاشمی. [10]. امامخمینی، سیدروح اﷲ الف (1377). جهاد اکبر، مبارزه با نفس، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی (ره). [11]. ـــــــــــــــــــ (1377). شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی (ره). [12]. ــــــــــــــــــ (1376). شرح چهل حدیث، سیزدهم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی (ره). [13]. ــــــــــــــــــــ (1373). مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة، دوم، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امامخمینی (ره). [14]. بحرالعلوم، سیدمحمدمهدی (1418ق). رساله سیر و سلوک، تحفة الملوک، شرح سیدمحمدحسین حسینی طهرانی، مشهد، علامه طباطبایی. [15]. بوسلیکی، حسن (1392). «استاد عرفان و معنویت، ضرورت و کارکردها»، فصلنامه حکمت عرفانی، مؤسسه امامخمینی قم، شماره1، بهار و تابستان، صص69-90. [16]. ترمذی، ابوعبدالله (1422ق). ختم الاولیاء، دوم، بیروت، مهد الآداب الشرقیة. [17]. جعفری، محمدتقی (1372). تفسیر نهج البلاغه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی. [18]. جیلی، عبدالکریم (1426ق). الإسفار عن رسالة الأنوار، دوم، بیروت، دارالکتب العلمیة. [19]. حرانی، حسنبنشعبه (1404ق). تحف العقول، قم، جامعه مدرسین. [20]. حسنزاده آملی، حسن (1375). رسالۀ خیرالأثر در رد جبر و قدر، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [21]. حسنزاده آملی، حسن (1379). در آسمان معرفت، قم، تشیع. [22]. حسینی طهرانی، سیدمحمدحسین (1423ق). روح مجرد، مشهد، علامه طباطبایی. [23]. ــــــــــــــــــــ (1427ق). آیت نور، اول، مشهد، علامه طباطبایی. [24]. ــــــــــــــــــــ (1435ق). رساله لب اللباب، بیست و یکم، مشهد، علامه طباطبایی. [25]. حسینی طهرانی، سیدمحمدصادق (1433ق). نور مجرد، مشهد، علامه طباطبایی. [26]. خوارزمی، کمال الدین (1384). ینبوع الاسرار فی نصائح الابرار، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. [27]. دهخدا، علی اکبر (1377). لغت نامه، تهران، دانشگاه تهران. [28]. رازی، نجمالدین عبداﷲبنمحمد (1373). مرصاد العباد، تصحیح محمدامین ریاحی، پنجم، تهران، علمی و فرهنگی. [29]. ـــــــــــــــــــــــ (1322ق). مرصاد العباد، تهران، بی نا. [30]. رحیمیان، سعید (1371). «اندیشه و حیات علامه شعرانی»، مجله کیهان اندیشه، تهران، شماره45، آذر و دی، صص81-92. [31]. رضایی تهرانی، علی (1392). سیر و سلوک: طرحی نو در عرفان عملی شیعی، قم، مؤسسه امامخمینی. [32]. روحانینژاد، حسین (1388). مواجید عرفانی، دوم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. [33]. رودگر، محمدجواد (1388). «استاد و راهنما در عرفان»، پژوهشنامه اخلاق، دانشگاه معارف اسلامی قم، زمستان، شماره 6، صص151-172. [34]. سعادت پرور، علی (1386). جمال آفتاب و آفتاب هر نظر، تهران، مؤسسه نور. [35]. سهروردی، شهابالدین (1380). مجموعه مصنفات، تصحیح سید حسین نصر، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. [36]. شیروانی، زینالعابدین (1315). بستان السیاحة، تهران، احمدی. [37]. صادقی حسن آبادی، حسن و عروجی، راضیه (1385). «سلوک عرفانی در حکمت اشراق»، فصلنامۀ اندیشه دینی، دانشگاه شیراز، شماره21، زمستان، صص1-22. [38]. صدوق، محمدبنبابویه (1413ق). من لایحضره الفقیه، قم، دفتر نشر اسلامی. [39]. صفایی حائری، علی (1385). مسئولیت و سازندگی، قم، لیلة القدر. [40]. غزالی، ابوحامد (1416ق). مجموعة رسائل الامام الغزالی، بیروت، دارالفکر. [41]. فروزانفر، بدیع الزمان (1367). شرح مثنوی شریف، تهران، زوار. [42]. فرغانی، سعیدالدین (1428ق). منتهی المدارک فی شرح تائیة، بیروت، دارکتب العلمیة. [43]. ــــــــــــــــــ (1379). مشارق الدراری، تحقیق سید جلالالدین آشتیانی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی. [44]. فصیحی رامندی، مهدی (1391). «بررسی مقایسهای اصول تربیت اخلاقی و تربیت عرفانی»، معرفت اخلاقی، مؤسسه امامخمینی قم، شماره4، پاییز و زمستان، صص39-54. [45]. فیاض بخش، محمدتقی (1397). ادب حضور: اسرار اربعین موسوی، تهران، واژه پرداز اندیشه. [46]. فیض کاشانی، ملامحسن (1372). راه روشن: ترجمه المحجۀ البیضاء، ترجمه سیدمحمدصادق عارف، مشهد، آستان قدس رضوی. [47]. قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم (1340). الرسالة القشـیریة، تصحیح فروزانفر، ترجمه ابوعلی عثمانی، تهران، علمی و فرهنگی. [48]. قیصری، داود (1375). شرح فصوص الحکم، تصحیح سیدجلالالدین آشتیانی، تهران، علمی و فرهنگی. [49]. کاشانی، عزالدین محمود (؟). مصباح الهدایة و مفتاح الکفایة، تصحیح جلالالدین همائی، تهران، هما. [50]. کاشانی، عبدالرزاق الف (1426ق). لطائف الاعلام فی اشارات اهل الالهام، قاهره، مکتبة الثقافة الدینیة. [51]. ـــــــــــــــــــ ب (1426ق). اصطلاحات الصوفیة، بیروت، دارالکتب العلمیة. [52]. کاشفی، حسینبنعلی (1356). رشحات عین الحیاة، تهران، بنیاد نیکوکاری نوریانی. [53]. کلینی، محمدبنیعقوب (1407ق). الکافی، چهارم، تهران، اسلامیه. [54]. لاهیجی، محمد (1312؟). مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، بمبئی، بی نا. [55]. مصباح یزدی، محمدتقی (1380). اخلاق در قرآن، قم، مؤسسه امامخمینی (ره). [56]. مکی، ابوطالب محمدبنعلی (؟). قوت القلوب فی معاملۀ المحبوب، بیروت، دارالفکر. [57]. مطهری، مرتضی (1383). مجموعه آثار: عرفان، ج23، تهران، صدرا. [58]. نسفی، عزیزالدین (1386). الانسان الکامل، هشتم، تهران، طهوری. [59]. همایی، جلالالدین (1389). مولوی نامه، تهران، هما. [60]. همایی، جلالالدین (1384). تفسیر مثنوی مولوی، دوم، تهران، دانشگاه تهران. [61]. هجویری، علیبنعثمان (1358). کشف المحجوب، تهران، طهوری. [62]. همدانی، عبدالصمد (1374). بحرالمعارف، ترجمه حسین استادولی، تهران، حکمت. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 495 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 427 |