تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,112,942 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,216,799 |
بازتاب رویدادهای انقلاب گیلان در آثار ویلیمیر خلبنیکف | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 89-109 اصل مقاله (618.61 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2020.304598.473267 | ||
نویسندگان | ||
الهه کولایی* 1؛ فرشته مشهدی رفیع2 | ||
1استاد گروه مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکترای ادبیات روسی دانشگاه لوباچفسکی روسیه | ||
چکیده | ||
جنبش انقلابی گیلان (1300-1294/1921-1915) یکی از مهمترین جنبشهای تاریـخ معاصر ایران بهشمار میآید که همواره محل بحثهای فراوانی از سوی صاحبنظران و کارشناسان مسائل تاریخی و سیاسی بوده است. در طول سالها آثار گوناگون در مورد این جنبش به شکل کتاب و مقاله در حوزههای تاریخی، هنری و ادبی به قلم پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی به نگارش درآمدهاند که هر یک به سهم خود دربردارندۀ نکتههای قابل تأملی در مورد چگونگی شکلگیری این جنبش، اندیشه و عملکرد رهبران آن، بهویژه میرزا کوچکخان و دلایل ناکامی جنبش هستند. شعرهای ایرانی یا در اصطلاح پژوهشگران ادبیات روسیه «سیکل ایرانی» ویلیمیر خلبنیکف شاعر برجستۀ قرن بیستم ادبیات روسیه، از آثاری است که متأثر از این رخداد انقلابی سروده شدهاند. نکتۀ شایان توجه این است که خلبنیکف یکی از اعضای گروهی متشکل از سخنرانان و هنرمندان انقلابی روس بود که در سال 1921/1300 همراه با بخشی از نیروهای ارتش سرخ از باکو وارد گیلان شدند و از نزدیک شاهد برخی از رخدادهای منتهی به ماههای پایانی جنبش جنگل بودند. این نوشتار بر آن است تا با ارائۀ دیدهها و تأثیرهای ویلیمیر خلبنیکف از انقلاب گیلان، مخاطبان ایرانی را با دیدگاههای فرهیختگان و نخبگانِ روسِ معاصر انقلاب اکتبر 1917 در مورد این رخداد مهم تاریخ ایران که گفته میشود از انقلاب روسیه تاثیر پذیرفته بود، آشنا کند. | ||
کلیدواژهها | ||
انزلی؛ بلشویک ها؛ جنبش جنگل؛ خلبنیکف؛ میرزا کوچک خان | ||
مراجع | ||
آتش برآب، حمیدرضا، عصر طلایی و عصر نقرهای شعر روس، تهران، نی، 1388. پرسیتس، مویسی، بلشویکها و نهضت جنگل، ترجمۀ حمید احمدی، تهران، پردیس دانش، 1392. تاریخ ادبیات قرن بیستم روسیه، مجموعۀ نویسندگان، ترجمۀ آبتین گلکار، تهران، چشمه، 1394. تراس، ویکتور، تاریخ ادبیات روس، ترجمۀ علی بهبهانی، جلد دوم، تهران، علمی و فرهنگی، 1384. ثقفیان، مرتضی، «ناگهان غروب شد؛ سه شعر از ولامیر خلبنیکوف»، گوهران، شمارۀ 18، 72-67، شهریور 1387. حقانیپاشاکی، مسعود، «روس درویش؛ نگاهی به زندگی و حضور ولمیر خلبنیکوف در نهضت جنگل»، رهآورد گیل، سال 9، شمارۀ 22، 34-29، آبان و آذر 1391. درژاوین، گاوریلا رامانویچ و همکاران، شعر روس از دیروز تا امروز، ترجمۀ بابک شهاب، تهران، ثالث، 1386. «دو شعر از ولمیر خلبنیکوف»، ترجمۀ مهاپا، رهآورد گیل، سال 9، شمارۀ 22، 34، آبان و آذر 1391. دیهیمی، خشایار، نویسندگان روس، تهران، نی، 1379. کولایی، الهه، سیاست و حکومت در فدراسیون روسیه، چاپ چهارم، تهران، وزارت امورخارجه، 1397. ــــــــــــ، استالینگرایی و حزب تودۀ ایران، تهران، میزان، 1387. ملکزاده، الهام، اللهجانی علی ، «عملیات جاسوسی اتحاد شوروی در ایران در دورۀ رضاشاه براساس زندگی و خاطرات ژرژ آقابکف در سالهای 1305 ـ 1307»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دورۀ 10، شمارۀ 2، 413-395، 1396. مهرنوش، صادق، تاریخ جنگل، به کوشش محمد کلهر، تهران، شیرازۀ کتاب ما، 1398. نیکیتین، بوریس، «درویش روسی»، ترجمۀ محمدعلی جمالزاده، یغما، شمارۀ 87، 305-292، مهر 1334. Afary, Janet, “The Contentious Historiography of the Gilan Republic in Iran: A Critical Exploration”, Iranian Studies, Vol. 28, No. 1/2, 3-24, Winter - Spring, 1995. Blank, Stephen, “Soviet Politics and the Iranian Revolution of 1919-1921”, Cahiers du Monde russe et soviétique, Vol. 21, No. 2, 173-194, Apr. – Jun, 1980. Dailami, Pezhmann, “The Bolsheviks and the Jangali revolutionary movement, 1915-1920”, Cahiers du monde russe et soviétique, Vol. 31, No.1, 43-59, Janvier-Mars, 1990.
Hunter, Shireen T., Iran Divided: The Historical Roots of Iranian Debates on Identity, Culture, and Governance in the Twenty-First Century, Rowman & Littlefield Publishers, 2014.
Katouzian, Homayoun, “Nationalist Trends in Iran, 1921-1926”, International Journal of Middle East Studies, Vol. 10, No. 4, 533-551, Nov, 1979.
Lenczowski, George, Russia and the West in Iran, 1918–1948: A Study in Big-Power Rivalry,Ithaca: Cornell University Press, 1949.
Zabih, Sepehr, The Communist Movement in Iran, University of California Press, 1966.
Баран, Х. и Парние, А. Е., ““Анабасис” Велимира Хлебникова: Заметки к Теме”, Евразийское Пространство: Звук, Слово, Образ, отв. ред. В. В. Иванов. М.: Языки славянской культуры, 267-298, 2003.
Блок, А., Собрание сочинений: В 8 тт. Т. 6. Проза 1918-1921 гг., Под общ. Ред. В. Н. Орлова, А. А. Суркова, К. И. Чуковского. Москва и Ленинград: Государственное Издательство Художественной Литературы, 1962.
Дуганов, Р. В., “К Реконструкции Поэмы Хлебникова “Ночь в окопе””, https://ka2.ru/nauka/duganov.html, 1979. Емельянова, Елена Николаевна, “Политика Советской России по Отношению к Странам Среднего Востока в Начале 20-х гг. ХХ Века”, Научный Диалог, № 7 (55), 171-185, 2016.
Исаева Л. Х., “К интерпретации стихотворения В. Хлебникова “Дуб Персии”, Гуманитарные исследования, Астрахань: Издательский дом “Астраханский университет”, № 4 (24), 37-46, 2007.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ, “Художественная картина мира в цикле стихов В. Хлебникова об Иране”, Гуманитарные исследования, № 4 (36), 192-203, 2010.
Машхадирафи, Фереште, “Велимир Хлебников как “Проповедник” Идей Зороастризма в Русской Литературе Серебряного Века”, Известия Волгоградского Государственного Педагогического Университета, № 4 (99), 154-159, 2015.
Мир Велимира Хлебникова: Статьи. Исследования (1911-1998), -М.: Языки Русской Культуры, 2000.
Отгонбаяр, Ш., “Образ и личность хана Батыя: оценка в дореволюционной российской историографии”, Вестник БГУ, Гуманитарные исследования Внутренней Азии, Вып. 1, 23-27, 2018.
Персидский Фронт Мировой Революции. Документы о Советском Вторжении в Гилян (1920-1921), -М.: Квадрига, 2009.
Старкина, София, Велимир Хлебников: Король Времени, Биография, СПБ.: Вита Нова, 2005.
Степанов, Н., Велимир Хлебников: Жизнь и Творчество, Москва: Советский Писатель, 1975.
Тартаковский, П. И., “Древнеиранская Мифология в Художественной Структуре Творений Позднего Хлебникова”, Хлебниковское Чтение,СПБ.: Музей Анны Ахматовой в Фонтанном Доме, 40-49, 1991.
ـــــــــــــــــــــــــــ, “Поэзия Хлебникова и Восток: 1917–1922 Годы. Глава II. “Иранский Цикл”, 1992.
Хлебников, Велимир, Собрание Сочинений: В 6 тт. Т. 2. Поэмы 1917- 1922, Под общ. ред. Р. В. Дуганова, Москва: ИМЛИ РАН «НАСЛЕДИЕ», 2001.
ــــــــــــــــــــــــــ, Собрание Сочинений: В 6 тт. Т. 5. Стихотворения в прозе. рассказы, повести, очерки. Сверхповести. 1904-1922 гг., Под общ. Ред. Р. В. Дуганова. Сост., подгот. текста и примеч. Е. Р. Арензона и Р. В. Дуганова, -М.: ИМЛИ РАН, 2004.
ـــــــــــــــــــــــــ, Собрание Сочинений: В 6 тт. Т. 6. Книга Первая. Статьи (Наброски). Ученые труды. Воззвания. Открытые Письма. Выступления. 1904-1922 гг., Под общ. ред. Р.В.Дуганова. Сост., подгот. текста и примеч. Е. Р. Арензона и Р. В. Дуганова, -М.: ИМЛИ РАН, 2005.
ـــــــــــــــــــــــــــ, Собрание сочинений: В 6 тт. Т. 6. Книга Вторая. «Доски Судьбы» (Избранные Страницы). Мысли и Заметки. Письма и Другие Автобиографические Материалы. 1897-1922 гг., Под общ. Ред. Р. В. Дуганова. Сост., подгот. текста и примеч. Е. Р. Арензона и Р. В. Дуганова, -М.: ИМЛИ РАН, 2006.
Чунакова, О. М., Пехлевийский Словарь Зороастрийских Терминов, Мифических Персонажей и Мифологических Символов, -М.: Издательская Фирма «Восточная Литература» РАН, 2004. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 645 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 397 |