پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,573 |
| تعداد مقالات | 71,036 |
| تعداد مشاهده مقاله | 125,508,916 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,209 |
بررسی و تحلیل باستانشناختی محوطه شهریری استان اردبیل | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 267-283 اصل مقاله (873.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.256843.142561 | ||
| نویسندگان | ||
| علیرضا هژبری نوبری* 1؛ حمید خانعلی2؛ یلماز آنیل3؛ سید مهدی موسوی کوهپر4 | ||
| 1استاد گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 2دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه تربیت مدرس | ||
| 3دانشیار گروه باستانشناسی، دانشگاه چلبی اوغلو | ||
| 4دانشیار گروه باستانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس | ||
| چکیده | ||
| عصر مفرغ متاخر و آهن I از نظر فرهنگی نشانگر تحولاتی بسیار مهم در ساختار فرهنگ مادی و معنوی مردمان ساکن فلات ایران است. شناخت و استفاده از آهن در این دوره به مثابه کشف عظیمی بود که در تمام زوایای زندگی بشر آن روز سایه افکند. زمینههای ایجاد امپراطوریهای گسترده در پی این دوره بر پایههای جامعهای استوار گشت که با سپریکردن عصر آهن، پتانسیل جهانی شدن یافته بود؛ لذا میتوان این برهه را دوره آغاز تاریخی ایران نامید. یکی از شاخصترین و مهمترین محوطههای نشانگر این تحولات در شمالغرب ایران، محوطه باستانی شهریری در مشکین شهر استان اردبیل است که در طی بررسیهای چالز برنی شناسایی شده و طی سه فصل کاوش باستانشناختی طی سالهای 1382،83،84 به سرپرستی نگارنده (علیرضا هژبری نوبری) با هدف شناسایی فرهنگهای عصر آهن حوزه شرقی شمالغرب ایران مورد مطالعه قرار گرفت. در این محوطه میتوان شاخصههای فرهنگی عصر آهن حوضه شرقی شمالغرب را در بستر فرهنگی پیوستهای مطالعه نمود. وجود قلعهی استحکاماتی با بهره گیری از موانع طبیعی دفاعی، گورستان پراکنده در اطراف محوطه و فضای آیینی همراه با سنگ افراشتهای انسان ریخت از مهمترین قسمتهای شناخته شدهی حاصل از کاوشهای باستان شناختی محوطه شهریری میباشد. نتایج مطالعات انجام یافته در قلعه شهریری نشان میدهد که شکلگیری محوطه از اواخر دوره مفرغ میانی و مفرغ متاخر بوده و نمود باستان شناسی این دوره معبد اولیه و استقرارهای کوچ نشینی است. توسعه محوطه در دوره آهن بوده و نمود باستان شناسی آن قلعه استحکاماتی، معبد شهریری و گورستان وسیع میباشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شمالغرب ایران؛ حوضه شرقی آذربایجان؛ فرهنگهای عصر آهن؛ محوطه شهریری؛ سنگ‌افراشت انسان‌ریخت | ||
| مراجع | ||
|
ابتهاج، ویدا (1383)، "بررسی ساختار معماری قبور مگالیتیک عصر آهن ایران: مطالعه موردی محوطه شهریری اردبیل" پایان نامه مقطع کارشناسیارشد باستانشناسی، استاد راهنما: علیرضا هژبرینوبری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی (منتشر نشده). پورفرج، اکبر(1386)، بازنگری عصر آهن شمالغرب ایران مطالعه موردی محوطه شهریری اردبیل و قلاع اقماری. پایان نامه مقطع دکتری باستان شناسی، استاد راهنما: علیرضا هژبرینوبری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی (منتشر نشده). پورفرج، اکبر،(1391)، "تبیین و گاهنگاری فرهنگ کورگان های شرق شمال غرب ایران؛ بر اساس بررسی و کاوش در قلعه بوینی یوغون نیر"، مطالعات باستان شناسی، دانشگاه تهران: شماره 1 دوره 4، 59-82. ترابی طباطبایی ، سید جمال، (1355)، آثار باستانی آذربایجان، جلد دوم، چاپ اول، تهران، انجمن آثار ملی. خانعلی، حمید، (1397)، تحلیلی بر روابط فرهنگی شمالغرب ایران و قفقاز بر اساس مطالعه موردی سنگافراشتهای انسان ریخت بدست آمده از مطالعات باستان شناسی محوطه نیایشگاه شهریری استان اردبیل، پایان نامه مقطع دکتری باستان شناسی، استاد راهنما: علیرضا هژبرینوبری، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی (منتشر نشده). خانعلی، حمید،(1393)، گزارش تعیین عرصه و پیشنهاد حریم تپهی باستانی قایالیق روستای طولش شهرستان خلخال. تهران: پژوهشکده باستانشناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (منتشر نشده). رضالو، رضا، (1386)، ظهور جوامع با ساختار پیچیده سیاسی و اجتماعی در دوران مفرغ جدید در حوزه جنوبی رود ارس با بررسی موردی داده های باستان شناسی قلعه خسرو. پایان نامه مقطع دکتری باستان شناسی، استاد راهنما: مسعود آذرنوش، تهران: دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی (منتشر نشده). کاظم پور، مهدی و دیگران، (1391)، "نگرشی نو به گورهای کلان سنگی آذربایجان شرقی براساس یافته‌های محوطه زردخانه"، دانشگاه تهران: مطالعات باستان شناسی, 4(1), 155-174. کامبخش فرد، سیف الله، (1370)، تهران سه هزار و دویست ساله، تهران، نشر فضا. هژبری نوبری، علیرضا . 1383، گزارش کاوش فصل دوم محوطه شهریری. تهران: پژوهشکده باستانشناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (منتشر نشده). --------- . 1384، گزارش کاوش فصل سوم محوطه شهریری. تهران: پژوهشکده باستانشناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری (منتشر نشده). هژبری نوبری، علیرضا و اکبرپورفرج، (1385)، "تبیین دوران وسنگی و کالکولتیک منطقه اردبیل بر اساس دادههای باستان شناسی قوشاتپه شهریری"، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، 2-180، ص 1-27. هژبری نوبری، علیرضا و حمید خانعلی و آنیل یلماز و سیدمهدی موسوی کوهپر و کریم حاجی زاده، (1397)، "تحلیل مؤلفه‌های جغرافیایی و فرهنگی-اجتماعی مؤثر بر فرایند شکلگیری و توسعه محوطه باستانی شهریری"، برنامه‌ریزی و آمایش فضا, 22(1), 1-21.
Burney, C.A., 1979. Meshkinshahr Survey. Iran, 17, pp.155-6.
Ceylan, A., Özgül, O., Günaşdı, Y. and Erdoğan, S., 2015. Doğu Anadolu araştırmaları: Erzurum-Erzincan-Kars-Iğdır (2008-2014). Atatürk Üniversitesi Yayınları.
Ingraham, M.L. and Summers, G., 1979. Stelae and settlements in the Meshkin Shahr plain, northeastern Azerbaijan, Iran. Archäologische Mitteilungen aus Iran Berlin, 12, pp.67-102.
Santrot, J. and Badalian, R.S., 1996. Arménie: trésors de l'Arménie ancienne; des origines au IVe siècle [à l'occasion de l'Exposition Arménie, des Origines au IVe Siècle; Nantes, du 22 mars au 15 septembre 1996]. Somogy, Éd. d'Art.
Schachner, A., 2001. Zur Bildkunst des 2. Jahrtausends v. Chr. zwischen Kaspischem Meer und Van-See am Beispiel einer Stele im Museum von Astara (Azerbaycan). Archäologische Mitteilungen aus Iran und Turan, 33, pp.115-142.
Sevin, V., 2005. Hakkâri taşları: çıplak savaşçıların gizemi. Yapı Kredi Yayınları.
Әфәндијев, Р., 1986. Каменная пластика Азербайджана. Ишыг | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,238 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,153 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب