پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,210,951 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,958,962 |
تحلیل و بررسی نقوش جانوری نمادین و اسطوره ای دوره ساسانی (با تاکید برنگارکندها،گچبری‌ها و مهرها) | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 22، شهریور 1399، صفحه 165-186 اصل مقاله (847.98 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2020.258200.142572 | ||
| نویسندگان | ||
| نفیسه صداقت* 1؛ غلامعلی حاتم2؛ علی اصغر میرفتاح* 3؛ رضا شعبانی صمغ ابادی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی ،واحد علوم و تحقیقات | ||
| 2استاد گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز | ||
| 3استادیار گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات | ||
| 4استاد گروه باستان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات ،تهران | ||
| چکیده | ||
| دردوره ساسانی آثار هنری بی‌شماری توسط هنرمندان خلق شده‌است که شامل انواع نقوش می‌باشد که در این پژوهش به بررسی نقوش حیوانی به دو صورت 1- جانوران حقیقی 2- جانوران اسطورهای وترکیبی و پی‌بردن به مفاهیم نمادین و اسطورهای هر کدام می‌پردازد وسوال اصلی پژوهش این است که از کدام جانوران به‌صورت حقیقی و یا اسطورهای و ترکیبی در نگارکندها و گچبری‌ها و مهرها استفاده‌شده و مفاهیم نقوش هریک در دوره ساسانی چه می‌باشد و هرکدام از این نقوش در کدام‌یک از این سه آثار هنری وجود دارد؟ هدف پژوهش به‌دست‌آوردن مفاهیم نمادین و اسطورهای و دسته‌بندی کردن این حیوانات در سه نوع آثار نگارکند، گچبری و مهرهای دوره ساسانی می‌باشد. در نتیجه پژوهش به‌صورت جدولی درآورده شده‌است که نشان می‌دهد این نقشمایه‌ها با مفاهیم نجومی، کیهانی، زرتشتی و اساطیر ایرانی ارتباط دارند. به‌کارگیری نقوش جانوری متعدد به‌خاطر تجلی نویدها و نعمت‌های زندگی بوده‌است که به‌شکل استعاره‌های بصری توسط هنرمند بیان شده‌است و هنرمند دوره ساسانی در نقش‌های نمادین تمایلی به بیان واقعیت موجود ندارد بلکه هدفش پرداختن به پس پرده است. به‌طور کلی هرچه از زمان باستان به اواخر دوره‌ی ساسانی نزدیک‌تر می‌شویم، تعداد آثار با نقش‌مایه‌ی جانوران ترکیبی و نیز از جنبه خداگونه بودن آن‌ها کاسته می‌شود و بیشتر با اساطیر ایرانی پیوند می‌یابند. تصویرپردازی در هنر ساسانی با توجه به دیدگاه در ایران باستان اهمیت خاصی می‌یابد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دوره ساسانی- نماد- نقوش جانوری - نگارکندها؛ گچبری‌ها؛ مُهرها | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analytical and Survey of Mythological animal images origin over the Sasanin Art period (With Emphasis on Rock Relief and filet and Seal ) | ||
| نویسندگان [English] | ||
| nafiseh sedaghat1؛ gholamali hatam2؛ aliasghar mirfatah3؛ reza shabanisamghabadi4 | ||
| 1profesor amol uni | ||
| 2tehranmarkaz profossor | ||
| 3branch science and research master | ||
| 4branch science and research proffosor | ||
| چکیده [English] | ||
| During the Sassanid period, countless artworks have been created by artists that include types of motifs The study of animal designs two forms 1- Real animals 2- Mythical and mixed animals, and understanding the symbolic and mythical meanings of each one in this research And the question of the research is, what animals real or mythical and combined are involved in the rock reliefs,filets and seals of the Sassanid period, and what are the concepts of these animals and which of these three works of art does each of these motifs have? The purpose of the research is to obtain concepts and categorize these animals in three types of rock reliefs,filets and seals of the Sassanid period. As a result, the research is presented in a tabular form which shows that these elements are related to the astronomical, cosmic, Zoroastrian, and mythological concepts of Iran. The use of numerous animal designs for the manifestation of the gifts and blessings of life expressed in the form of visual arts by the artist and the Sassanian artist in symbolic roles is reluctant to express the reality, but his aim is to look after the scenes. In general, as we get closer to the end of the Sassanian period from the ancient times, the number of works with the role of mixed beasts and their godliness is diminished and associated more with Iranian mythology.Illustration in Sassanid art is of special importance according to the perspective in ancient Iran. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Sasanian period, symbol, animal images, rock reliefs, filets, seal | ||
| مراجع | ||
|
آپم پوپ،آرتور و اکرمن، فیلیس،(1387)، سیری در هنر ایران از دوران پیش از تاریخ تا امروز ،ترجمه‌ی ناصر نوروززاده چگینی و پرویز مرزبان، جلد دوم، تهران، علمی فرهنگی. آقاعباسی، زهرا،(1389)، «نقشمایههای نویافته حوزه هلیلرود»، دانشگاه شهید باهنر تهران، شماره18، صص36-54. اردکانی، مصباح و دادور، ابوالقاسم،( 1387)، «نقش‌مایه زن بر روی مُهرهای ایران از دوره پیش خطی تا پایان دوره ساسانی»، پژوهش زنان، شماره26، صص47-34. اولانسی، دیوید،(1380)، پژوهشی نو در میتراپرستی، ترجمه‌ی مریم امینی، تهران، چشمه. بهار، مهرداد،(1386)، پژوهشی در اساطیر ایران، تهران، آگه. پرادا، ایدت،(1391)، هنر ایران باستان (تمدن‌های پیش از اسلام) ، ترجمه‌ی یوسف مجیدزاده، چاپ چهارم، تهران، دانشگاه تهران. پوپ، آرتر آپم، (1387)، گچبری ساسانی: ب. پیکره‌هادرسیریدرهنرایران(ازدورانپیشازتاریختاامروز)، جلد دوم، زیر نظر آرتر آپم پوپ و فیلیس اکرمن، مترجمان نجف دریابندری و دیگران، تهران، علمی و فرهنگی. تفضلی، احمد،(1364)، مینوی خرد، تهران، توس. خالدیان، ستار، (1387)، «تاثیر هنر ساسانی بر سفال»، باستان پژوه، ش 16، صص 19-30. خزایی، محمد،(1386)، « نقش نمادین طاووس در هنرهای تزیینی ایران»، ماه هنر، شماره 21، صص43-59. دادور، ابوالقاسم و مبینی، مهتاب،(1388)، «جانوران ترکیبی در هنر ایران باستان» ، دانشگاه الزهرا، تهران. دادور،ابوالقاسم و منصوری، الهام، (1385)،«درآمدی بر اسطوره‌ها و نمادهای ایران و هند در عهد باستان» ، دانشگاه الزهرا، تهران. ده پهلوان، مصطفی و قنواتی هندیجانی، محمد، (1394)،«تأملی در برخی نقشمایههای نمادین حیوانی بر مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی (نمونه‌های مورد پژوهش: مُهرها و گِل‌مهرهای ساسانی موزۀ مقدم)»، مطالعات باستان‌شناسی، دورۀ 7، شمارۀ 2، پاییز و زمستان1394،صص47-67. ریاضی، محمدرضا،(1375)، طرح‌ها و نقوش لباس‌ها و بافته‌های ساسانی، تهران، گنجینه هنر. شوالیه،ژان و گربران، آلن،(1384)، فرهنگ نمادها (هفت جلدی)، ترجمه‌ی سودابه فضائلی، جلد اول، تهران، جیحون. طبری، محمدبن‌جریر،(1375)، تاریخ طبری، تاریخ الرسل و الملوک، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران، اساطیر. کریستین سن، آرتور،(1367)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه‌ی رشید یاسمی، تهران، امیرکبیر. کوپر، جین،(1387)، نمادهای سنتی، ترجمه‌ی ملیحه کرباسیان، تهران، فرشاد. کوروجی کویاجی، جهانگیر،(1380)، بنیادهای اسطوره و حماسه ایران، ترجمه‌ی جلیل دوست‌خواه، تهران، آگاه. گوبل، روبرت،(1384)، گِل مُهرهای تخت سلیمان؛ جستاری در مهرشناسی اواخر ساسانی ، ترجمه‌ی فرامرز نجد سمیعی، تهران، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، پایگاه پژوهشی تخت سلیمان. گیرشمن، رومن،(1390)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، تهران، علمی فرهنگی. لوکونین، ولادیمیر گریگورویچ، (1365)، تمدن ایران ساسانی، ترجمه‌ی رضا عنایت‌الله ، تهران، علمی فرهنگی. موسوی حاجی، سیدرسول و سرافراز، علی اکبر،(دردست چاپ)، نقش‌برجسته‌های ساسانی،تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت). هارپر، پرودنس،(1369)، گرز گاو سر در ایران پیش از اسلام، ترجمه‌ی امید ملاک بهبهانی، چاپ هفتم، تهران، فرهنگ. هال، جیمز،(1380 )، فرهنگ نگاره‌ای نمادها در هنر شرق و غرب، تهران، فرهنگ معاصر . هینلز، جان،(1391)، شناخت اساطیر ایران، ترجمه‌ی ژاله آموزگار و احمد تفضلی، تهران، چشمه. Bivar. A. D. H. 1972. “Cavalry Equipment and Tactics on the Euphrates Frontier”. Dumbarton Oaks Papers. 26. pp. 273- 291. Bivar. A. D. H. 1969. “Catalogue of the Western Asiatic seals in the British Museum”. Stamp Seals. II: The Sasanian Dynasty.London. Brunner. Christopher j.1980. “Sasanian seals in the moor Collection: Motive and Meaning in some Popular Subject. the Metropolitan Museum of Art is Collaborating with Jstor to Digitize”, Preserv, Extend Access to Metropolitan Museum Journal:28-42. Fukai. S. and Horiuchi. K. 1969. Taq -i- Bustan I.the Tokyo University Iraq – Iran Archaeological Expedition Report 10. Tokyo. Göbl. R. 1976. Die Tonbullen Vom Tackt – E Suleiman: ein beitrag zur spätsasanidischen sphragistik. Tacht-E Suleiman . Bd. 1. Berlin: D. Reimer Ghirshman. R. 1962. L. art del Iran/ Parthes et Sassanides. Paris. Grabar.O. 1967. Sasanian silver: late antique and early mediaeval arts of luxury from Iran. Ann Arbor. Haff. D.1987. Technological Observations on Clay Bullae from Takht- I Soleiman, Mesopotamia. vol 22 Tanabe. K. 1985.”Date And Significance of the So- Called Investiture of Ardashir II and the Images of the Shapur II and Shapur IIIat Tag- I Bustan”. Orient XXI. pp. 102- 116. Tanabe.K.1990. “A Kushano- Sasanian Silver Flate Relation to Art of Gandhara”. Orient. 25. pp. 51- 80. Thompson. D. 1976. Stucco from Chal Tarkhan Eshqabad near Ray. Warminister. Arisa Phillips Ltd. pl. X. Trümpelmann. L. 1975.”Triumph über Julian Apostata, Jahrbuch für Numismatik und Geldgeschichte”. Vol. 25. pp. 107- 111. سایت ها: http://www.Grifterrec.com | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,829 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,105 |
||