![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,697,499 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,928,872 |
بررسی نقش زنان معمار در معماری معاصر ایران (1320 تا 1357 خورشیدی) | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 3، دوره 12، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 19-49 اصل مقاله (810.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2020.297705.1403 | ||
نویسندگان | ||
ساناز خانبانزاده1؛ مریم ارمغان* 2؛ جمال الدین سهیلی2 | ||
1پژوهشگر دکتری معماری، گروه معماری، دانشکدة معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران | ||
2استادیار گروه معماری، دانشکدة معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران | ||
چکیده | ||
فعالیت حرفهای زنان در ایران قبل از قاجار چندان مرسوم نبوده است، ولی از نیمههای دورة قاجار فرصت برای حضور زنان در جامعه فراهم شد. با توجه به اینکه حضور زنان معمار در معماری معاصر ایران اغلب نادیده مانده، هدفِ این پژوهش معرفی زنان معمار در دورة پهلوی و بررسی اثرگذاری آنها در حوزههای معماری است. پرسش اصلی پژوهش این است که عملکرد زنان معمار در دورة پهلوی در کدام حوزههای معماری صورت گرفته و تأثیرگذاری آنها چگونه بوده است. فرض بر آن است که فعالیت زنان در حوزة حرفهای اثرگذاری بیشتری داشته است. به این منظور، مقاله از نوع کیفی، روش پژوهش تاریخیـ تفسیری و تاریخ شفاهی و شیوة گردآوری دادهها، اسنادی و کتابخانهای و مصاحبه با پیشکسوتان معماری است. در این زمینه، عملکرد زنان معمار متغیر مستقل و میزان فعالیت و آثار و دستاوردهایشان در حوزههای معماری متغیر وابسته است. نتایج بیانگر آن است که همزمانی تحصیل در دانشگاه و کار در دفاتر معماری و توسعة ساختوساز در کشور علتی بوده که زنان معمار بتوانند در حوزة حرفهای بیشتر از آکادمیک فعالیت داشته باشند، ولی، با وجود این، آنها در حوزة آکادمیک تأثیرگذار و در حوزة حرفهای تأثیرپذیر بودند. | ||
کلیدواژهها | ||
زنان معمار؛ جنسیت؛ معماری پهلوی؛ معماری معاصر | ||
مراجع | ||
[1] آبوت، پاملا؛ والاس، کلر (1392). جامعهشناسی زنان، ترجمة منیژه نجمعراقی، چ 10، تهران: نی. [2] ارمغان، مریم؛ سلطانزاده، حسین؛ ایرانی بهبهانی، هما (1394). «بازتعریف نقش زن در خانواده و تأثیر آن بر تزئینات نقاشی و ساختار خانههای اعیانی تهران در دورة قاجار»، مجلة باغ نظر، ش 34، ص 11ـ24. [3] اشراق، عبدالحمید (1354). مجلة هنر و معماری، ش 35ـ36. [4] اعتصام، ایرج (2009). «تحولی نوین در آموزش آکادمیک معماری»، نشریة معماری و فرهنگ، ش 34، ص5ـ7. [5] اعتصام، ایرج (1343). نشریة دانشکدة هنرهای زیبا سالهای تحصیلی 1341ـ1342 و 1342ـ1343، ش 2، دانشکدة هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. [6] اعتصام، ایرج (15/7/1398). «مصاحبة شخصی». [7] اعتماد، گیتی (4/8/1398). «مصاحبة شخصی». [8] اکبری، اندیشه (1397). «برساخت هویت زن در مدرنیتة ایرانی و نمود آن در مشروطه»، پایاننامة دکتری، رشتة جامعهشناسی، دانشگاه کاشان. [9] انجمن مفاخر معماری ایران (1386). معماران ایران، جلد اول، تهران، مؤسسة فرهنگی پژوهشی چاپ و نشر نظر. [10] بانی مسعود، امیر (1386). پستمدرنیته و معماری، اصفهان: خاک. [11] باور، سیروس (1388). نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران، تهران: فضا. [12] ثواقب، جهانبخش؛ رستمی، پروین؛ بهرامی، روحاله؛ رستمی، محسن (1398). «بازتاب جایگاه اجتماعی زنان عصر پهلوی اول در روزنامة اطلاعات (1306 تا 1320 ش)»، تحقیقات تاریخ اجتماعی، س9، ش اول، ص25ـ58. [13] حبیبی، سید محسن (1385). شرح جریانهای فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر، چاپ اول، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. [14] حسنوند، خدیجه (1394). «تأثیر اقدامات پهلوی اول در وضعیت زنان لرستان»، پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة تاریخ، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه لرستان. [15] دعاگویی، فاطمه (1390). «فرایند شکلگیری هویت جدید زن در ایران از دوران ناصری تا پایان پهلوی اول»، پایاننامة کارشناسی ارشد، رشتة جامعهشناسی، دانشکدة علوم انسانی، دانشگاه پیام نور پرند. [16] دعاگویی، فاطمه؛ توفیق، ابراهیم (1392). «فرایند شکلگیری هویت زن در ایران از دوران ناصری تا پایان پهلوی اول»، مطالعات علوم اجتماعی ایران، س10، ش 36، ص41ـ59. [17] سلطانزاده، حسین (2009). «آغاز شکلگیری دانشکدة هنرهای زیبا»، نشریة معماری و فرهنگ، ش 34، ص5ـ7. [18] سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه (1384). «روشهای تحقیق در علوم رفتاری»، چ11، تهران: آگه. [19] شاهنده، برازنده (10/8/1398). «مصاحبة شخصی». [20] شهروز تهرانی، ایرج (1/8/1398). «مصاحبة شخصی». [21] علی پورهریس، آزاده (1395). «مطالعة زمینههای اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر فعالیتهای زنان نقاش دوران پهلوی (1357-1304 ش)»، رسالة دکتری، رشتة پژوهش هنر، دانشگاه الزهرا. [22] علی پورهریس، آزاده؛ دادور، ابوالقاسم (1394). «زمینههای اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر فعالیتهای زنان نقاش دوران پهلوی (1304ـ 1357 ش)»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 7، ش 2، ص 171ـ186. [23] کوثری، مسعود؛ تفرشی، امیرعلی (1396). «هویت زنانه در پهلوی دوم، مطالعة موردی مجلة زن روز و سخنرانیهای محمدرضاشاه دربارة زنان»، فصلنامة تحقیقات فرهنگی ایران، دورة10، ش اول، ص145ـ175. [24] گروت، لیندا؛ وانگ، دیوید (1385). روشهای تحقیق در معماری، ترجمة علیرضا عینیفر، چ2، تهران: دانشگاه تهران. [25] محبوبی اردکانی، حسین (1350). تاریخ تحول دانشگاه تهران و مؤسسات آموزش عالی، تهران: دانشگاه تهران. [26] مشیرزاده، حمیرا (1385). از جنبش تا نظریة اجتماعی: تاریخدو قرن فمنیسم، تهران: شیرازه. [27] مختاری طالقانی، اسکندر (1390). میراث معماری مدرن ایران، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. [28] نسبیت، کیت (1386). نظریههای پسامدرن در معماری، ترجمة محمدرضا شیرازی، تهران: نی. [29] هاشمی، سیده میترا (1393). مقدمهای بر تاریخ شفاهی معماری ایران، تهران: روزنه. [30] Serazin. Helena (2018). "Womens creativity since the modern movement (1918-2018)" .Momo [31] Tabibi, Baharak (2014). "Propagating “Modernities”: Art and Architectural Patronage of Shahbanu Farah Pahlavi", Phd Thesis, Architectural History, Middle East Technical University, Turkey. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,127 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,436 |