![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,697,331 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,928,505 |
پی جویی نشانه های نوشتار زنانه در سه خشتی های کرمانجی | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 2، دوره 12، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 1-17 اصل مقاله (1.3 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2020.301699.1425 | ||
نویسندگان | ||
آیگین مردانی1؛ صدرالدین طاهری* 2 | ||
1دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکدة پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان | ||
2استادیار گروه پژوهش هنر، دانشکدة پژوهشهای عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان | ||
چکیده | ||
بومیسرودهها به سبب بیرون ماندن از دایرة ادبیات فاخر و رسمی کمتر در حوزة مطالعات ادبی مورد پژوهش نظاممند قرار میگیرند. همچنین زنان اغلب بهعنوان آفرینشگران اثر ادبی نادیده انگاشته شدهاند و این کاستی جستوجوی فردیت زن در چارچوب گفتمانهای ادبی را دشوار کرده است. بدینسبب، به سهم زنان در شکلدهی به مجموعه ادبیات کرمانجی نیز تاکنون پرداخته نشده است. این نوشتار یک موردکاوی در حوزة نقد ادبی فمنیستی، با رویکرد تحلیلیـ تفسیری و با هدف توسعهای است که تلاش دارد با کشف نشانههای نوشتار زنانه در سهخشتیهای کرمانجی، بسامد صدای زنان را در این آثار آشکار کند. در جستوجوی این نشانهها، نگارندگان هزار و 386 سهخشتی را بررسی کردند که از این شمار، 269 سروده (یکچهارم از اشعار دارای شناسة جنسیتی) را میتوان بارور از نشانههای بیان زنانه دانست. سهخشتیهای سرودهشده از سوی زنان، از دید موضوع در پنج گروه قابل بخشبندیاند: عشق و دلدادگی؛ ازدواج؛ مهاجرت، کوچ و جنگ؛ نقشپذیری اجتماعی؛ و اندرز، نفرین، معرفی خود و...؛ شناسههای بیان زنانه در این ترانهها را میتوان در دو گروه شناسههای صریح و شناسههای ضمنی بخشبندی کرد که هریک به چهار شیوة متفاوت به کار رفتهاند. در این سرودهها روح زن کرمانج بدون پرده و نقاب آشکار میشود و با شنونده به گفتوگو درمیآید. او دیگر زنی نیست که نویسندگان مرد گاه ستودنی همچون یک معشوق یا مادر و گاه نفرتبار همچون یک وسوسهگر یا ساحره برای ما وصف کرده باشند. به یاری نوشتار زنانه، او جهان پیرامون را با همة رخدادها و پدیدههای شگفتآورش از دریچة چشم خود برای خوانشگرانش ترسیم میکند. | ||
کلیدواژهها | ||
ادبیات کرمانجی؛ سه خشتی؛ نقد ادبی فمنیستی؛ نوشتار زنانه | ||
مراجع | ||
[1] آبوت، پاملا؛ والاس، کلر (1385). جامعهشناسی زنان، ترجمة منیژه نجم عراقی، چ 4، تهران: نی. [2] احمدپناهی سمنانی، محمد (1364). ترانههای محلی ایران، تهران: مؤلف. [3] اسدی، علیرضا؛ رزمگیر، مهین؛ شوهانی، علیرضا (1397). «بررسی کاربرد نظریة استعارة مفهومی در تعیین سبک نوشتار زنانه؛ مطالعة موردی چهار رمان سووشون، پرندة من، دالان بهشت و ای کاش گل سرخ نبود»، فصلنامة پژوهشهای ادبی، س 15، ش 62، ص 9ـ32. [4] بشیریه، حسین (1379). نظریههای فرهنگ در قرن بیستم، تهران: مؤسسة فرهنگی آیندهپویان. [5] بهمنی مطلق، یدالله و مروی، بهزاد (1393). «رابطة زبان و جنسیت در رمان شبهای تهران». دوفصلنامة زبان و ادبیات فارسی، سال 22، شمارة 76، ص 7ـ 26. [6] بیدکی، هادی (1395). سهخشتیهای کرمانجی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. [7] پورنعمت رودسری، منیژه؛ بذرافکن، مهتا؛ روحانی، علی (1392). «لالاییها: دغدغههای زنانه، بازنمایی اجتماعی لالاییهای استان بوشهر»، مجلة زن در فرهنگ و هنر، دورة 6، ش 2، ص 265ـ281. [8] توحدی، کلیمالله (1374). ترانههای کرمانجی خراسان، مشهد: واقفی. [9] ــــــــــ (1393). هزار و یکشب کرمانج: فلسفة شعر و موسیقی کرمانج خراسان، داستانها، حکایتها و روایتها، مشهد: توحدی. [10] حبیبی، علیاصغر؛ احمدی چناری، علیاکبر؛ بهمدی، زهرا (1393). «بررسی تطبیقی درونمایههای اجتماعی مشترک در شعر فروغ فرخزاد و سعاد الصباح با تکیه بر رویکرد زنانه»، نشریة علمی پژوهشی ادبیات تطبیقی دانشگاه کرمان، س 6، ش 11، ص 95ـ117. [11] حسینپور، اسماعیل (1393). دیار و دوتار(تحلیل سهخشتیهای کرمانجی کردهای خراسان)، قم: عمو علوی. [12] رستمی، عظیم؛ رستمی، فرامرز (1387). یکصد سهخشتی کرمانجی، مشهد: سخنگستر. [13] سپاهی لائین، علیرضا (1376) «سهخشتی شعر ویژة کرمانجها»، ادبیات و زبانها، ش 21، ص 158ـ163. [14] سلدن، رامان؛ ویدوسون، پیتر (1378). راهنمای نظریة ادبی معاصر، ترجمة عباس مخبر، چ 2، تهران: طرح نو. [15] سلیمی کوچی، ابراهیم؛ شفیعی، سمانه (1393). «خوانش تطبیقی دو رمان چراغها را من خاموش میکنم و دفترچة ممنوع براساس نظریة مونث نگری در نوشتار زنانه»، دوفصلنامة ادبیات تطبیقی، دورة 2، ش 2، ص 57ـ78. [16] شمیسا، سیروس (1388). نقد ادبی، چ 3، تهران: میترا. [17] طاهری، صدرالدین (1397). «تحلیل نشانهشناختی روایت اقلیت دوچندان در هنر لورنا سیمپسون»، زن در فرهنگ و هنر، دورة 10، ش 3، ص 333ـ350. [18] علا، شراره (1389). زن از نگاه دو زن، نقد تطبیقی بر آثار دو نویسندة زن، تهران: نیکخرد. [19] علیپور، اسماعیل (1395). «سرودههایی از شاخة ادبیات شفاهی ایران: سهخشتیهای کرمانجی»، زبان فارسی و گویشهای ایرانی، س اول، دورة اول، ص 113ـ131. [20] غلامی، حمیده؛ بخشیزاده، معصومه (1392). «شعر زنانة ایران و سبک و گویشی زنانه»، سبکشناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)، س 6، ش 4، شمارة پیاپی 22، ص 225ـ244. [21] فاضلی، نعمتالله؛ ملکی، ابراهیم (1390). «بررسی بازنمایی زنان در ترانههای فولکلوریک کردی»، فصلنامة مطالعات میانفرهنگی، س 6، ش 16، ص 89ـ114. [22] گرین، کیت؛ لبیهان، جیل (1383). درسنامة نظریه و نقد ادبی، ترجمة حسین پاینده و گروه مترجمان، تهران: روزنگار. [23] متولی حقیقی، یوسف (1391). «بررسی بازتاب برخی از وقایع تاریخی و اجتماعی در موسیقی مقامی قوچان»، پژوهشنامة تاریخ، ش 28، ص 149ـ173. [24] محمدپور، احمد؛ کریمی، جلیل؛ معروفپور، نشمیل (1391). «مطالعة تفسیری بازنمایی زن در ضربالمثلهای کردی (مورد مطالعه: گویش سریانیـ مکریانی)»، مجلة زن در فرهنگ و هنر، دورة 4، ش 3، ص 65ـ83. [25] محمدی اصل، عباس (1388). جنسیت و زبانشناسی اجتماعی، تهران: گلآذین. [26] مسیح، هیوا (1386). سهخشتی ترانههای کوچک کرمانج، تهران: نگاه. [27] ملکی، ابراهیم (1389). «بررسی بازنمایی زنان در زنان در ترانههای فولکلوریک لکی و لری»، فصلنامة علوم اجتماعی، ش 49، ص 219ـ250. [28] نجمعراقی، منیژه؛ صالحپور، مرسده؛ موسوی، نسترن (1382). زن و ادبیات: سلسلهپژوهشهای نظری دربارة مسائل زنان، تهران: چشمه. [29] نیکبخش، زینب (1395). «گذری بر نوخسروانیها و کوتهسرودههای محلی»، مطالعات ادبیات، عرفان و فلسفه، دورة 2، ش 2، ص 122ـ133. [30] ولیزاده، وحید (1390). «جنسیت در آثار رماننویسان زن ایرانی»، مجلة نقد ادبی، س اول، ش اول، ص 191ـ224. [31] Bucher, K. (1899). Arbeit und Rhythmus. Leipzig: B. G. Teubner. [32] Goddard, Angella & Mean Patterson, Lindsey (2000). Language and Gender. New York: Routledge. [33] Ivanov, Vladimir (1925). “Rustic Poetry in the Dialect of Khorasan.” Journal and Proceedings of the Asiatic Society of Bengal, No. 21, PP 233-313. [34] Jalil, Jalil & Schadkam, Gule (2012). Sechischti Kurmanji, Xorasan. Wien: Institut für Kurdologie. [35] Lakoff, Robin (1975). “Language and woman’s place”. Language in society. No. 2. PP 45-80 [36] Talbot, Mary M. (2010). Language & Gender. London: Cambridge. [37] Cixous, Hélène (1975). “Le rire de la Méduse” L’Arc, vol. 61. PP 39-54. [38] Hart, Lynda (1994). Fatal Women: Lesbian Sexuality and the Mark of Aggression, Princeton: Princeton University Press. [39] Enos, Theresa (1996). Encyclopedia of Rhetoric and Composition: Communication from Ancient Times to the Information Age, London: Routledge. [40] de Beauvoir, Simone (1949). Le deuxième sexe. Paris: Gallimard. [41] Woolf, Virginia (1929). A Room of One’s Own. London: Hogarth Press. [42] Friedan, Betty (1963). The Feminine Mystique, New York: W. W. Norton & Company, Inc. [43] Lessing, Doris (1962). The Golden Notebook: A Novel, London: Michael Joseph Ltd. [44] Trudgill, Peter (1992). Introducing language and society, London: Penguin. [45] Zimmerman, Don H. & West, Candace (1975). “Sex roles, interruptions and sciences in conversations.” In: Language and Sex. B. Thomas and N. Henly (Eds). Rowley: Newbury House. PP 105-129. [46] Fishman, Pamela. M. (1983). “Interaction: The work women do”. In: B. Thorne, C. Kramarae, & N. Henley, (Eds.), Language, gender, and society. Cambridge: Newbury House. PP 89-101. [47] Showalter, Elaine. (1977). A literature of their own: British women novelists from Brontë to Lessing. Princeton: Princeton University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 658 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 598 |