تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,511,402 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,773,806 |
بازکاوی مفهوم ولایت در سیاق آیۀ 55 سورۀ مائده با تأکید بر پیوستگی آیات | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
دوره 52، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 203-221 اصل مقاله (283.15 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2020.293394.669414 | ||
نویسنده | ||
فرهاد احمدی آشتیانی* | ||
دانش آموخته دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
آیۀ پنجاه و پنج سورۀ مائده یا آیۀ ولایت جایگاه بیبدیلی در گفتمان اعتقادی شیعه در موضوع ولایت دارد. متکلمان و مفسران شیعه براساس روایات صحیح ذیل این آیه، که در آثار روایی فریقین مأثور است، این آیه را ناظر به امامت امیرمؤمنان علی (ع) دانستهاند؛ اما مفسران اهلسنت با تکیه بر وحدت سیاق و پیوستگی معنایی آیات، این موضوع را انکار کرده و مدعای شیعیان را خلاف ظاهر قرآن قلمداد میکنند. خدشهای که پاسخ درخوری دریافت نکرده و شیعیان با پذیرش آن، ثقل مباحث خود را بر نقل میگذارند. پژوهش حاضر با صحهگذاردن بر پیوستگی معنایی سیاق آیۀ ولایت، نادرستی معانی مطرح شده برای ولایت در این سیاق را نشانمیدهد و بعد از آن با توجه به قرائن موجود، معنای جدیدی را برای ولایت در این سیاق پیشنهاد میکند که همسو با اعتقاد شیعیان در باب ولایت است. براین اساس، "تولّی" به معنای طی کردن پلکان به سوی ولیّ است و "ولیّ" کسی است که افراد تحت ولایت خود را به سوی ارتفاعات یا اعماقی که در آن قرار گرفته است، سوق میدهد. خداوند، اعراب را از اینکه تفکر و فرهنگ خود را از اهلکتاب بگیرند، نهی میکند و میخواهد تا تنها چشم به او، رسول الله و مؤمنان مطرح شده در آیۀ ولایت داشته باشند. این معنا روشنمیسازد که این مؤمنان نمیتوانند گروهی غیر از اهلبیت باشند. | ||
کلیدواژهها | ||
آیۀ ولایت؛ اهلکتاب؛ پیوستگی آیات؛ تحریف معنایی قرآن؛ تولّی و تبرّی؛ تهوّک | ||
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
مراجع | ||
[1]. قرآنکریم. [2]. آلوسی، سید محمود بن عبدالله (1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم. جلد 3، بیروت، دارالکتب العلمیه. [3]. ابنفارس، احمدبنفارس (1404). معجم مقاییس اللغه. محقق: عبدالسلام محمد هارون، جلد 6، قم، مکتب الاعلام الاسلامی. [4]. ابنکثیر، اسماعیلبنعمرو (1419). تفسیرالقرآنالعظیم. محقق: محمد حسین شمس الدین، جلد 3، بیروت، دارالکتبالعلمیه منشورات محمد علی بیضون. [5]. ـــــــــــــ (1408). البدایه و النهایه، محقق: علی شیری، جلد 3، بیروت، دار احیاءالتراثالعربی. [6]. ابنمنظور، محمدبنمکرم (1414). لسانالعرب. جلد 10، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع. [7]. ابن هشام، محمد (1383). سیره ابنهشام. جلد 2، قاهره، مکتبه محمدعلی صبیح و اولاده. [8]. ابوحیان اندلسی، محمدبنیوسف (1420). البحرالمحیط فیالتفسیر. جلد 4، بیروت، دارالفکر. [9]. برقی، احمدبنمحمدبنخالد (1371). المحاسن. قم، دارالکتبالإسلامیه. [10]. جوادی آملی، عبدالله (1383). ولایت علوی. قم، اسراء. [11]. حر عاملی، محمدبنحسن (1425). إثباتالهداه بالنصوص و المعجزات. محقق: علاء الدین اعلمی، جلد 1، بیروت، اعلمی. [12]. ـــــــــــــــ (1409). وسائلالشیعه. جلد 17، قم، مؤسسه آلالبیت(ع) لاحیاء التراث. [13]. حمیری، عبداللهبنجعفر (1413). قربالإسناد. قم، مؤسسه آلالبیت (ع) لاحیاء التراث. [14]. خصیبی، حسینبنحمدان (1419). الهدایهالکبری. بیروت، البلاغ. [15]. راوندی، قطبالدین سعیدبنهبهالله (1409). الخرائج و الجرائح. قم، مؤسسۀ امام مهدی?. [16]. زحیلی، وهبهبنمصطفی (1422). تفسیرالوسیط. دمشق، دارالفکر. [17]. سیوطی، جلالالدین (1404). الدرالمنثور فی تفسیرالمأثور. جلد 2، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی. [18]. صادقی تهرانی، محمد (1419). البلاغ فی تفسیرالقرآن بالقرآن. قم، مکتبه محمد الصادقی الطهرانی. [19]. صدوق، محمدبنعلی (1378). عیون أخبارالرضا. تهران، نشر جهان. [20]. ـــــــــــــــ (1376). الأمالی. تهران، کتابچی. [21]. ـــــــــــــــ (1362). الخصال. قم، جامعۀ مدرسین. [22]. طباطبایی، سیدمحمدحسین (1417). المیزان فی تفسیرالقرآن. جلد 6، قم، جامعۀ مدرسین دفتر انتشارات اسلامی. [23]. طبرسی، فضلبنحسن (1372). مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن. جلد 3، تهران، ناصرخسرو. [24]. طبری، محمدبنجریر (1412). جامعالبیان فی تفسیرالقرآن. جلد 6، بیروت، دارالمعرفه. [25]. طنطاوی، محمد سید (1997). التفسیرالوسیط للقرآنالکریم. جلد 4، قاهره، نهضت مصر. [26]. طوسی، محمدبنالحسن (1414). الأمالی. قم، دارالثقافه. [27]. ـــــــــــــــ (؟). التبیان فی تفسیرالقرآن. جلد 3، بیروت، دار احیاءالتراث العربی. [28]. فخررازی، محمدبنعمر (1420). مفاتیحالغیب. جلد 28، بیروت، دار احیاءالتراثالعربی. [29]. قرشی، سیدعلیاکبر (1377). تفسیر احسنالحدیث. تهران، بنیاد بعثت. [30]. کشی، محمدبنعمر (1363). اختیار معرفهالرجال. محقق/ مصحح: مهدی رجایی، قم، مؤسسۀ آلالبیت(ع) لإحیاء التراث. [31]. کلینی، محمدبنیعقوب (1407). الکافی. مصحح: علیاکبر غفاری، جلد1، تهران، دارالکتب الإسلامیه. [32]. گنابادی، سلطانمحمد (1408). بیانالسعاده فی مقاماتالعباده. بیروت، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات. [33]. مجلسی، محمدباقر (1403). بحارالأنوار الجامعه لدرر الاخبار الائمه الاطهار، جلد 50، بیروت، دارإحیاء التراثالعربی. [34]. مدرسی، محمدتقی (1419). من هدیالقرآن. جلد 2، تهران، دار محبیالحسین. [35]. مصطفوی، حسن (1380). تفسیر روشن. جلد 7، تهران، مرکز نشر کتاب. [36]. مغنیه، محمدجواد (1424). تفسیرالکاشف. جلد 3، تهران، دارالکتبالاسلامیه. [37]. مکارم شیرازی، ناصر (1374). تفسیر نمونه. جلد 4، تهران، دارالکتبالاسلامیه. [38]. مفید، محمدبنمحمدبننعمان (1413). الإختصاص. قم، الموتمرالعالمی لالفیهالشیخالمفید. [39]. منتجب الدین، علیبنعبیداللهالرازی (1408). الأربعون حدیثا. قم، مدرسهالإمامالمهدی (عج). [40]. واقدی، محمدبنسعد (1374). طبقات. ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، جلد 1، تهران، انتشارات فرهنگ و اندیشه. [41]. آرام، محمدرضا و لایقی، فاطمه (1395). «بررسی ساختار سورۀ مائده با رویکرد ساختار درختی»، پژوهشنامۀ قرآن و حدیث، شمارۀ 19، صص33-57. [42].رابینسون، نیل (1391). «دستان باز؛ قرائتی دوباره از سورۀ مائده»، پژوهشهای قرآنی، شمارۀ 69، صص156-190. [43]. کلباسی اصفهانی، فهیمه و میرسعید، مصطفی (1394). «روششناسی علامه طباطبایی در بهرهگیری از سیاق در المیزان». مطالعات روششناسی دینی، سال دوم، شمارۀ دوم، پاییز و زمستان، صص 66-87. [44]. مؤمنی، عابدین و ضیاءفر، حامد، «واکاوی مفهومی و مصداقی آیۀ تبلیغ بر اساس دلالت سیاق»، مطالعات قرآن و حدیث، شمارۀ 23، صص318-297.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 598 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 570 |