پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,945,806 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,614,873 |
ساختارهای نحوی شعر نادر نادرپور با تکیه بر نظریّة نظم جرجانی | ||
| ادب فارسی | ||
| مقاله 10، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 24، اسفند 1398، صفحه 177-197 اصل مقاله (604.21 K) | ||
| نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2019.289645.1533 | ||
| نویسندگان | ||
| مرتضی انصار* 1؛ علی اکبر باقری خلیلی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه مازندران | ||
| 2استاد گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| نقش‌ها و وظایف دستوری عناصر کلام، ساخت‌های نحوی زبان را تشکیل می‌دهند. زبان فارسی ازحیث ساخت نحوی، ازجمله زبان‌های آزاد است. شکل‌گیری نحو این زبان‌ها، معلول عوامل ذهنی، اندیشگانی و تفکّر غالب گوینده است. دستوریان مباحث ساخت‌های دستوری را فارغ از کارکرد ادبی آن و صرفاً در چارچوب مباحث زبانی بررسی می‌کنند. از میان علمای علم بلاغت، عبدالقاهر جرجانی به چیدمان و ترتیب و ترتُّب الفاظ، ذیل مباحث حذف، تقدیم و تأخیر عناصر نحوی (مسند و مسندٌالیه) پرداخته و هرگونه شکل‌گیری نحو و آرایش نحوی را تابعِ شکل‌گیری معنا در ذهن و اندیشۀ گوینده دانسته است؛ این دیدگاه وی به «نظریّۀ نظم» معروف است. در این مقاله، بسامد حذف و تقدیم و تأخیر عناصر اصلی و ساختارهای نحوی شعر نادر نادرپور در چارچوب نظریّۀ نظم بررسی و تحلیل شده است. همچنین نشان داده شده که شعر او مجموعه‌ای متعادل و متنوّع از ساختارهای رایج و روان زبان فارسی است و نیز محصول توازن بین معنا و نحو و نتیجۀ تأثیر ترتیب و ترتُّب معنای شکل‌گرفته در ذهن بر نحو زبان است. تعمیق تجربه‌های ذهنی و اندیشه و ذهنیّت غنایی مأنوس و آسان‌فهم، موجب شده است شعر نادرپور از صراحت و رسانگی معنا، اصل توازی ذهن و زبان در شکل‌گیری معنا در ذهن و رخداد متناظر زبانی برخوردار باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نادرنادرپور؛ ساختار نحوی؛ نحو پایه؛ نحو نشان‌دار؛ جرجانی؛ نظریّۀ نظم؛ تقدیم و تأخیر و حذف عناصر دستوری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Analysis of the Syntactic Structures of Nader Naderpour’s Poetry Based on Al-Jurjani’s Theory of Order | ||
| نویسندگان [English] | ||
| morteza ansar1؛ Aliakbar Bagheri Khalili2 | ||
| 1PhD Student of Persian Language and Literature, University of Mazandaran | ||
| 2Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, University of Mazandaran | ||
| چکیده [English] | ||
| Grammatical roles and functions of elements of speech comprise the syntactic structures of language. Farsi, considering its syntactic structure, is a free language in which the order of words is based on the speaker’s mentality, philosophy, and dominant thoughts. Grammarians study syntactic structures from a linguistic point of view disregarding their literary functions. Abd al-Qahir al-Jurjani, among rhetoricians, has studied the arrangement and order of words. According to his “theory of order” all syntactic structures and arrangements are a result of meaning construction in the speaker’s mind and thought. This article studies the frequency of omission and rearrangement of major components and syntactic structures of Naderpour’s poetry based on the theory of order. It indicates that his poetry is a varied and yet proportionate collection of common and fluent structures of Farsi. It is a product of the balance between meaning and syntax as well as the arrangement and order of the poet’s thought. His deep mental experiences as well as intimate and accessible poetic thought enable him to have a balance between the mind and the language where the former forms the meaning and the latter expresses it, so that his poetry is straightforward and lucid in conveying its meaning. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Nader Naderpour, Syntactic structure, Syntax, Marked Syntax, Al-Jurjani, Theory of order, Grammatical elements | ||
| مراجع | ||
|
ابودیب، کمال (1394)، صور خیال در نظریّة جرجانی، ترجمة فرزان سجودی و فرهاد ساسانی، تهران، علم. پارسینژاد، ایرج (1387)، خانلری و نقد ادبی، تهران، سخن. جرجانی، عبدالقاهر (بیتا)، اسرارالبلاغه، چاپ ابوفهر محمودمحمّد شاکر، جده، دارالمدنی. ـــــــــــــ (1984)، دلائل الإعجاز، چاپ ابوفهر محمود محمّد شاکر، قاهرة، مکتبة الخانجی. حافظنیا، محمدرضا (1387)، مقدّمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی، تهران، سمت حسنلی، کاووس (1391)، گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران، چ3، تهران، ثالث. خلیلی جهانتیغ، مریم (1389)، «برخی از معانی رمانتیستی در شعر نادر نادرپور»، پژوهشنامة ادب غنایی، ش14، ص27-52. خوشنام، محمود (1378)، «نگاهی گذرا بر شعر نادر نادرپور »، ایراننامه، ش68 و 69، ص839-848. خیّامپور، عبدالرّسول (1388)، دستور زبان فارسی، چ14، تبریز، ستوده. راسخ مهنّد، محمّد (1388)، گفتارهایی در نحو، تهران، مرکز. زرقانی، سیّدمهدی (1394)، چشمانداز شعر معاصر ایران، چ5، تهران، ثالث. شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1381)، موسیقی شعر، چ7، تهران، آگه. صادقی، علی‌اشرف (1348)، «نظریّة زبانشناسی آندره مارتینه و زبان فارسی»، مجلّة دانشکدة ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ش1و2، ص143 -160 ضیف، شوقی (1965)، البلاغة تطوّر و تاریخ، قاهرة، دارالمعارف. طبیبزاده، امید (1391)، دستور زبان فارسی، تهران، مرکز. عابدی، کامیار (1394)، مقدّمهای بر شعر فارسی در سدة بیستم میلادی، تهران، جهان کتاب. العشماوی، محمّدزکی (1385)، «نظریّة نظم امام عبدالقاهر جرجانی»، ترجمة محمّدهادی مرادی، ش29، متنپژوهی ادبی، ص70-95. علوی، بزرگ (1386)، تاریخ ادبیّات معاصر ایران، ترجمة سعید فیروزآبادی، تهران، جامی. عیدگاه طرقبهای، وحید(1388)، کهن دیارا، تهران، سخن. فتوحی، محمود (1389)، بلاغت تصویر، چاپ دوم، تهران، سخن. فرشیدورد، خسرو (1382)، دستور مفصّل امروز، تهران، سخن. قریب، عبدالعظیم و همکاران (1380)، دستور زبان پنج استاد، چاپ سیروس شمیسا، چ6، تهران، فردوس. لازار، ژیلبر (1384)، دستور زبان فارسی معاصر، ترجمة مهستی بحرینی، توضیحات و حواشی هرمز میلانیان، تهران، هرمس. لنگرودی، شمس (1377)، تاریخ تحلیلی شعر نو، ج1، چ7، تهران، مرکز. مارتینه، آندره (1387)، مبانی زبانشناسی عمومی؛ اصول و روشهای زبانشناسی نقشگرا، ترجمۀ هرمز میلانیان، چاپ دوم، تهران، هرمس. مطلوب، احمد (1399ق)، اتّجاهات البلاغة العربیة، بغداد، دارالحریة. ـــــــــــــ (1964)، البلاغة عندالسکاکی، بغداد، مکتبة النهضة. میر، محمّد و نرجس گلشنی (1395)، «کارکرد مفهومی و هنری رنگ در شعر نادر نادرپور»، یازدهمین گردهمایی بینالمللی انجمن ترویج زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه گیلان، ص1179– 1206. نادرپور، نادر (1382)، مجموعۀ اشعار، چ2، تهران، نگاه. ناتل خانلری، پرویز ( 1351)، دستور زبان فارسی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. نجفی، ابوالحسن (1387)، مبانی زبانشناسی و کاربرد آن در زبان فارسی، چ10، تهران، نیلوفر. وحیدیان کامیار، تقی و غلامرضا عمرانی (1379)، دستور زبان فارسی (1)، چ2، تهران، سمت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 471 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 437 |
||