![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,690,217 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,919,532 |
بررسی تطبیقی اغراض مدح در شعر انوری و متنبی | ||
ادب عربی | ||
مقاله 10، دوره 12، شماره 2، تیر 1399، صفحه 181-201 اصل مقاله (904.34 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2020.207841.611471 | ||
نویسندگان | ||
امیرعباس عزیزیفر* 1؛ مجید محمدی2 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی | ||
چکیده | ||
در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعۀ کتابخانهای انجام گرفته است، در پی آنیم تا موارد تشابه یا تفاوت دو شاعر شهیر مدیحهگو در ادب فارسی و عربی یعنی انوری و متنبی را در زمینۀ مدح و اغراض آن بکاویم تا ضمن تحلیل گونهها و دستهبندیهای اغراض مدح، زبان و بلاغت این دو شاعر را نیز بنا به روش تطبیقی بسنجیم. در شعر انوری تأکید بر جلد اول قصاید و در شعر متنبی تأکید بر قصایدی است که در مدح سیفالدوله سروده شده است. پس از بررسی دریافتیم که ویژگیهایی همچون طلب دهش، کیاست، دلاوری و بخشندگی از وجوه تشابه و مواردی همچون انجام اعمال صالحه، دادگری، حُب ذات، فروتنی، حکمتورزی و ستایش کوشک ممدوح از موارد تفاوت دو شاعر است. یکی از وجوه تفاوت عمدۀ هر دو شاعر در این است که متنبی از بلندهمتی و مناعت طبع بالاتری برخوردار است و در قسمت اعظم مدایح خود، به خودستایی پرداخته است. تحلیل این مشترکات و افتراقات از اهداف این پژوهش تطبیقی است که چارچوب نظری آن بر مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی استوار است. | ||
کلیدواژهها | ||
انوری؛ متنبی؛ مدح؛ ادبیات تطبیقی؛ شعر عربی؛ شعر فارسی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. انوری، علی بن محمد (1376)، دیوان (جلد اول: قصاید)، به کوشش محمدتقی مدرس رضوی، تهران: علمی فرهنگی. ایرانمنش، مریم (1389)، «قصاید مدحی خاقانی»، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی کرمان، ش 27، صص 18-1. پورامن، علی (1388)، «مدح و قدح در ادب فارسی»، آموزش زبان و ادب فارسی، دورة 22، ش 3، صص 10-4. حسین، طه (1962)، مع المتنبی، مصر: دارالمعارف. حیدری، علی (1384)، «مدحگریزی، فلسفۀ تجدید مطلع خاقانی»،دانشکدة علوم انسانی دانشگاه سمنان، ش 11، صص 101-112. رفیعی، یدالله، رضایی، رمضان (1393)، «تجلی مضامین کلام امام علی (ع) در شعر متنبی»، پژوهشنامة علوی ، سال 5، ش 1، صص 47-65. زیدان، جرجی (1333)، تاریخ تمدن اسلام، ترجمة جواهر کلام، تهران: امیرکبیر. شبلی نعمانی (1327)، شعر العجم، ترجمة محمدتقی فخرداعی گیلانی، تهران: ابنسینا. شجاعیانپور، ولیالله (1379)، «مضامین قرآنی در حکم و امثال متنبی»، زبان و علوم قرآنی، ش 1 و 2، صص 1-9. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1389)، مفلس کیمیا فروش؛ نقد و تحلیل شعر انوری، تهران: سخن. شهیدی، سیدجعفر (1350)، «تطور مدیحهسرایی در ادبیات فارسی تا قرن ششم»، درنامۀ مینوی (مجموعۀ سی و هشت گفتار در ادب و فرهنگ ایرانی، زیر نظر یغمایی، افشار با همکاری روشن)، تهران: کاویان. شیخلووند، فاطمه (1389)، «مدح ناب در ادبیات عرب صدر اسلام و شاعران برگزیدة سبک خراسانی»، ادبیات فارسی دانشگاه آزاد مشهد، سال ششم، ش 25، صص 17-196. عنصرالمعالی، قابوس بن وشمگیر (1381)، گزیدة قابوسنامه، به کوشش غلامحسین یوسفی، تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی. الفاخوری، حنا (1361)، تاریخ ادبیات عربی، ترجمة عبدالمحمد آیتی، تهران: توس. قیس رازی، شمسالدین محمد (1373)، المعجم فی معاییر اشعار العجم، به کوشش سیروس شمیسا، تهران: فردوس. متنبی، ابوطیّب (2000)، دیوان، بیروت: دار صادر. ______ (2007)، دیوان، به شرح عبدالرحمن البرقوقی، بیروت: دارالکتاب العربی. محبتی، مهدی (1382)، سیمرغ در جستجوی قاف، تهران: سخن، چاپ دوم. ممتحن، مهدی، شریفیراد، سمانه (1390)، «مدح در شاعرا متنبی و حافظ»، مطالعات ادبیات تطبیقی، سال پنجم، ش 20، صص 137-149. الهاشمی، احمد (1389)، جواهرالبلاغة، تهران: الهام. وزینپور، نادر (1374)، مدح، داغ ننگ بر سیمای ادب فارسی، تهران: معین. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 688 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 618 |