تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,504 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,123,518 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,231,681 |
تحلیل تقابل ظاهری اصل تشکیک و نظریۀ تباین عالم دنیا و آخرت در فلسفۀ ملاصدرا | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
دوره 53، شماره 1، خرداد 1399، صفحه 93-108 اصل مقاله (215.44 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2019.285935.523134 | ||
نویسندگان | ||
محسن رضوانی1؛ محمد مهدی مشکاتی* 2؛ محمد بیدهندی3 | ||
1دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی گرایش حکمت متعالیه دانشگاه اصفهان؛ | ||
2استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
3دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
از آنجا که ملاصدرا دلایلی مبنی بر تباین وجودی دنیا از آخرت ارائه میدهد و معتقد به عدم امکان تقرر این دو عالم در سلک واحدی میباشد، چگونه میتوان تقابل آن را با اصل تشکیک، توجیه و آخرت را امتداد دنیا دانست؟ هدف پژوهش حاضر، حل مسأله فوق به روش توصیفی تحلیلی، ضمن تبیین نظرات نهایی ملاصدرا میباشد. نتیجۀ تحقیق، حاکی از آن است که اگر وحدت سنخی یا وحدت شخصی وجود در سایۀ تشکیک خاص الخاصی را پذیرا باشیم، تقابلی در کار نخواهد بود. چرا که تباین دنیا و آخرت در دید ملاصدرا از سنخ تباین در مراتب هستی است و بین این مراتب، اتحادی از نوع «حقیقت و رقیقت» و «کلیت و اطلاق سعۀ وجودی» تحقق دارد. دنیا و آخرت شئونات، تعینات و ظهوراتیاند که هیچ تباینی با یکدیگر ندارند و بازگشت همۀ اینها به ذات واحد و یگانه است؛ یعنی وجود در عین وحدت دارای کثرتی است که آن کثرت مخل وحدت نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
تشکیک وجود؛ عالم آخرت؛ عالم دنیا؛ ملاصدرا؛ وحدت وجود | ||
مراجع | ||
]1[ قرآن کریم. [2] آشتیانی، سیدجلال الدین (1382). هستی از نظر فلسفه و عرفان، قم: بوستان کتاب. [3] بیدهندی، محمد (1383). «بررسی و تحلیل معناشناسی تأویلی و اعتبار معرفتی آن در اندیشه ملاصدرا». نامه مفید، قم: ش 41، صص 22-35. [4] جوادی آملی، عبدالله )1381). نسبت دین و دنیا، تحقیق: سعید بندعلی، قم: مرکز نشر اسراء. [5] جوادی آملی، عبدالله (1368). شرح حکمت متعالیه، بخش یکم از جلد ششم، الزهراء، قم: إسرا. [6] جوارشکیان، عباس (1383). «تباین یا یگانگی وحدت تشکیکی و وحدت شخصی وجود در حکمت متعالیه»، خردنامه صدرا، شماره 38، صص31-42. [7] حسینی طهرانی، محمد حسین (1424). معاد شناسی، مشهد: انتشارات علامه طباطبایی. [8] رودگر، نرجس (1393). « نظریه تطابق عوالم»، فصلنامه تبیین حکمت، ش 22، ص161. [9] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین) (1354). المبدأ و المعاد، تهران: بنیاد حکمت صدرا. [10] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین) (1383). الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، ضمیمه تعلیقه حاج ملا هادی سبزواری، ج1و2، مقدمه سیدمحمد خامنهای، تصحیح و تحقیق غلامرضا اعوانی، تهران: بنیاد حکت اسلامی صدرا. [11] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین) (1362). منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه، تهران: آگاه. [12] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین) (1342). المشاعر، قم: بوستان کتاب. [13] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین) (1386). العرشیه، ترجمه محمد خواجوی. تهران:مولی. [14] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین)، (1387). مفاتیح الغیب، تهران: انتشارات مولی. [15] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدرالمتألهین)، (1420). مجموعه رسائل فلسفی صدرالمتألهین.تهران: حکمت. [16] شیرازی، محمدبن ابراهیم (صدر المتألهین)، (1366). تفسیر القرآن الکریم. قم: بیدار. [17] عبودیت، عبدالرسول (1383). «تحلیل مثل افلاطونی و ارتباط آن با ماهیات». معرفت فلسفی، قم: ش22، صص 65-76. [18] غزنوی، ابوالمجد مجدوبن آدم (1341). دیوان اشعار سنایی غزنوی، تهران، نشر ابن سینا. [19] قیصری، محمدداود (1375). شرح فصوص الحکم، به کوشش سید جلالالدین آشتیانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. [20] لاهیجی، محمدجعفر (؟). شرح رسالة المشاعر، تعلیق و تحقیق و مقدمه سید جلالالدین آشتیانی، مرکز النشر. [21] مصباح یزدی، محمدتقی (1380). شرح جلد اول اسفار اربعه، قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 381 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 358 |