تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,109,382 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,213,208 |
مقایسۀ آسیبپذیری زیرحوضههای آبخیز سامیان بر اساس تغییرات مؤلفههای اقلیمی | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
دوره 52، شماره 2، تیر 1399، صفحه 217-236 اصل مقاله (1.67 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2020.283909.1007406 | ||
نویسندگان | ||
شیرین زارعی1؛ زینب حزباوی* 2؛ رئوف مصطفی زاده3؛ اباذر اسمعلی عوری3 | ||
1کارشناس ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2استادیار گروه منابع طبیعی و عضو پژوهشکدة مدیریت آب، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3دانشیار گروه منابع طبیعی و عضو پژوهشکدة مدیریت آب، دانشکدة کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی آسیبپذیری اقلیمی آبخیز سامیان در استان اردبیل انجام شد. در این راستا، نخست شاخصهای مهم اقلیمی و فیزیکی در سطح 27 زیرحوضه محاسبه و سپس به تعیین آستانهها اقدام شد. نتایج نشان داد که شاخصهای فصل خشک و مرطوب بهترتیب در محدودة 05/48 (زیرحوضة 21) تا 63/86 (زیرحوضة 12) و 99/254 (زیرحوضة 16) تا 83/130 (زیرحوضة 3) میلیمتر متغیرند. همچنین، شاخصهای دورة سرد و گرم بهترتیب بین محدودة 87/5- (زیرحوضة 8) تا 07/2 (زیرحوضة 3) و 03/13 (زیرحوضة 8) تا 96/16 (زیرحوضة 3) درجة سانتیگرادند. شاخصهای حداکثر سرعت باد بین محدودة 20/34 (زیرحوضة 8) تا 48/78 (زیرحوضة 1) کیلومتر بر ساعت، ارتفاع از سطح دریا بین محدودة 1326 (زیرحوضة 21) تا 2596 (زیرحوضة 14) متر، و SPI در محدودة 0006/0 (زیرحوضة 16) تا 0111/0 (زیرحوضة 8) نیز قرار گرفتند. در مجموع، ضمن تأیید تغییرپذیری مکانی زیاد شاخصهای آسیبپذیری در دورة زمانی مورد مطالعه، نتایج حاصل از تلفیق همة شاخصها نشان داد که زیرحوضههای 15، 16، و 17 واقع در غرب دارای آسیبپذیری خیلی زیاد و زیرحوضههای 20، 21، و 24 واقع در بخشهایی از شمال و مرکز دارای کمترین آسیبپذیریاند و در طبقة برگشتپذیر از لحاظ نقطة آسیبپذیری کلی (OVP) قرار دارند. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری آبخیز؛ برگشتپذیری؛ تخریب زمین؛ تغییر اقلیم | ||
مراجع | ||
اسلامی، ح.؛ صفار، س.؛ جامع، م. و قاسمی، ص. (۱۳۹۵). بررسی مدل درونیابی معکوس وزنی فاصله (IDW) در پهنهبندی بارش (مطالعة موردی: استان خوزستان)، همایش ملی آب و سازههای هیدرولیکی، دزفول، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول. افخمی، م. و نصیری صالح، ف. (1394). ارزیابی عملکرد مدلهای هیدرولوژیکی توزیعی و یکپارچه در شبیهسازی متوسط روزانة دبی جریان در حوضة آبریز رودخانة قرهسو اردبیل، نشریة عمران مدرس، ۱۵: ۳۱-40. امینی، ح.؛ اسمعلی عوری، ا.؛ مصطفیزاده، ر.؛ شرری، م. و ذبیحی، م. (1398). واکنش خشکسالی هیدرولوژیک در جریان تنظیمی رودخانه تحتتأثیر احداث سد در استان اردبیل، فیزیک زمین و فضا، ۴۵(۲): 473-486. حجازیزاده، ز.؛ علیجانی، ب.؛ سلیقه، م.؛ دانایی فرد، ح. و احمدی، ا. (1394). محاسبة شاخص آسیبپذیری اقلیمی مبتنی بر مدل ضربی- نمایی استان سیستان و بلوچستان، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ۱۵(۳۶): 73-96. حقندری، ف.؛ افضلی، ا. و میرزایی، ر.ا. (1396). مروری بر مبانی آسیبپذیری با تأکید بر مؤلفههای آسیبپذیری محیط زیستی، چهارمین کنفرانس بینالمللی برنامهریزی و مدیریت محیط زیست، دانشکدة محیط زیست دانشگاه تهران. حمزهنژاد، س.؛ همدمی، ن.؛ نظرنژاد، ح. و خرمی، ک. (1397). پهنهبندی خشکسالی حوزة آبخیز قرهسو با استفاده از شاخص SPI و IDW، سیزدهمینهمایشملیعلومومهندسیآبخیزداریایران وسومینهمایشملیصیانتازمنابعطبیعیومحیطزیست، دانشگاه محقق اردبیلی،10 و 11 مهرماه 1397، دانشگاه محقق اردبیلی. رضایی بنفشه درق، م.؛ جوان، خ. و زینالی، ب. (1390). بررسی روند تغییرات سرعت باد در شمال غرب ایران، جغرافیای طبیعی، ۴(۱۳): 27-36. زارعی، ش.؛ مصطفیزاده، ر.؛ حزباوی، ز. و اسمعلی عوری، ا. (1397). رویکردها و شاخصهای مختلف ارزیابی آسیبپذیری بومسازگان، توسعه و محیط زیست، پذیرششده برای چاپ. زارعی، ش.؛ مصطفیزاده، ر.؛ حزباوی، ز. و اسمعلی عوری، ا. (1398). تحلیل آسیبپذیری اقلیمی بر اساس تغییرپذیری فصلهای خشک و مرطوب در زیرحوزههای آبخیز سامیان، استان اردبیل، سومین کنفرانس هیدرولوژی مناطق نیمهخشک با محوریت آب، انسان، طبیعت، جهاد دانشگاهی استان کردستان. علایی، ن.؛ مصطفیزاده، ر.؛ اسمعلی عوری، ا.؛ شرری، م. و حزباوی، ز. (1398). تحلیل حساسیت اکولوژیکی حوزة آبخیز کوزهتپراقی، استان اردبیل، سومین کنفرانس هیدرولوژی مناطق نیمه خشک با محوریت آب، انسان، طبیعت، جهاد دانشگاهی استان کردستان، 3 و 4 اردیبهشت 1398. محمدخانی، م. و جمالی، س. (1394). ارزیابی میزان آسیبپذیری ایران در مواجهه با تغییر اقلیم، سد و نیروگاه برقآبی، ۲(۴): 54-65. مهدوی، م. (1388). هیدرولوژی کاربردی، ج ۲،تهران: مؤسسة چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. مهری، س.؛ مصطفیزاده، ر.؛ اسمعلیعوری، ا. و قربانی، ا. (1396). تغییرات زمانی و مکانی شاخص جریان پایه در رودخانههای استان اردبیل، فیزیک زمین و فضا، ۴۳(۳): ۶۲۳-634. نقدی، ر.؛ شایاننژاد، م. و ساداتینژاد، س.ج. (1389). مقایسة روشهای مختلف تخمین دادههای گمشدة دبی ماهانةحوزة آبخیز کارون بزرگ، پژوهشنامة مدیریت حوزة آبخیز، ۱(۱): 59-73. یاوری، ح.؛ کرمپور، م. و یاراحمدی، د. (1398). تحلیل فضایی آسیبپذیری زیستاقلیمی شهر کرمانشاه در مواجهه با مخاطرة اقلیمی موج گرم، جغرافیا و پایداری محیط (پژوهشنامة جغرافیایی)، ۳۰(9): 37-50. Adedeji, O.; Reuben, O. and Olatoye, O. (2014). Global climate change, Journal of Geoscience and Environment Protection, 2: 114-122. Afkhami, M. and Nasiri Saleh, F. (2015). Performance evaluation of distributed and integrated hydrological models in daily simulation of current flow in Ardebil Gharesoo River Basin, Modares Civil Engineering Journal, 15: 31-40. Ahsan, M.N. and Warner, J. (2014). The socioeconomic vulnerability index. A pragmatic approach for assessing climate change led risks–A case study in the South-Western Coastal Bangladesh, International Journal of Disaster Risk Reduction, 8: 32-49. Alaei, N.; Mostafazadeh, R.; Esmaili Ouri, A.; Sharrari, M. and Hezbavi, Z. (2019). Ecological Sensitivity Analysis of KoozehTopraghi Watershed, Ardabil Province. Third National Conference on Hydrology of Iran, 2019-04-23 and 24. Amini, H.; Asmly Ouri, A.; Mostafazadeh, R.; Sharari, M. and Zabihi, M. (2019). Hydrological drought response to river regulatory impact under dam construction in Ardabil Province, Space and Space Physics, 45(2): 473-486. De Sherbinin, A.; Schiller, A. and Pulsipher, A. (2007). The vulnerability of global cities to climate hazards, Environment and Urbanization, 19(1): 39. Ericksen, P.J. (2008). What is the vulnerability of a food system to global environmental change Ecology and Society, 13(2): 18. Erkossa, T.; Wudneh, A.; Desalegn, B. and Taya, G. (2015). Linking soil erosion to on-site financial cost: lessons from watersheds, In: The Blue Nile Basin,Solid Earth, 6: 765-774. Eslami, H.; Saffar, S.; Jamee, M. and Qasemi, S. (2016). Investigation of interval weighted distance interpolation model (IDW) in precipitation zones (Case study: Khuzestan Province). National Conference on Hydraulic Water and Structures, Dezful, Islamic Azad University of Dezful, P. 7. Füssel, H.M. and Klein, R.J.T. (2006). Climate change vulnerability assessments: an evolution of conceptual thinking, Climatic Change, 75: 301-329. Füssel, H.M.; Lourenço, T.C.; Capela, T.; Downing, C.; Hildén, M.; Leitner, M.; Marx, A.; Prutsch, A. and Sanderson, M. (2018). National climate change vulnerability and risk assessments in Europe, European Environment Agency, 1: 79. Haghndari, F.; Afzali, A. and Mirzaei, R.A. (2017). Vulnerability review with emphasis on the elements of environmental vulnerability, Fourth International Conference on Environmental Planning and Management, Faculty of Environment, University of Tehran, P. 14. Hamzehnejad, S.; Hamdami, N.; Nazarnejad, D. and Khorrami, K. (2018). Drought zoning of Gharasoo Watershed using SPI and IDW indices, 13th National Conference on Watershed Management Science and Engineering and Third National Conference on Conservation of Natural Resources and Environment, Mohaghegh Ardebili University, October 2-3, P. 6. Hazbavi, Z.; Baartman, J.E.M.; Nunes, J.P.; Keesstra, S.D. and Sadeghi, S.H.R. (2018). Changeability of reliability, resilience and vulnerability indicators with respect to drought patterns, Ecological Indicators, 87: 196-208. Hejazizadeh, Z.; Alijani, B.; Saligeh, M.; Danae Fard, H. and Ahmadi, A. (2015). Calculation of climate vulnerability index based on multiplicative exponential model of Sistan and Baluchestan Province, Geographical Sciences Applied Research, 15(36): 73-96. IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change. (2007). Climate change: the physical science basis, In: Solomon, S., Qin, D., Manning, M., Chen, Z., Marquis, M., Averyt, K.B., Tignor, M., Miller, H.L. (Eds.), Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, PP. 996. Lardy, R.; Martin, R.; Bachelet, B.; Hill, D.R.C. and Bellocchi, G. (2012). Ecosystem climate change vulnerability assessment framework, International Congress on Environmental Modelling and Software Managing Resources of a Limited Planet, Leipzig, Germany, PP. 777-784. Mahdavi, M. (2009). Applied Hydrology, Volume II, Tehran: Tehran University Press. Mehri, S.; Mostafazadeh, R.; Esmaili Ouri, A. and Ghorbani, A. (2017). Temporal and spatial variations of base flow index in Ardabil Rivers, Earth and Space Physics, 43(3): 3634-623. Maikhuri, R.K.; Rao, K.S.; Patnaik, S.; Saxena, K.G. and Ramakrishnan, P.S. (2003). Assessment of vulnerability of forests, meadows and mountain ecosystems due to climate change, Envis Bulletin Himalayan Ecology, 11(2): 19. McKee, T.B.; Doesken, N.J. and Kleist, J. (1993). The relationship of drought frequency and duration of time scales. Eighth Conference on Applied Climatology, American Meteorological Society, Jan 17-23, 1993, Anaheim CA, PP. 179-186 Mirchi, A.; Watkins, D. and Madani, K. (2011). Modeling for watershed planning, management, and decision making, Watersheds: Management, Restoration and Environmental Impact, PP. 221-244. Mirhosseini, M.; Farshchi, P.; Noroozi, A.A.; Shariat, M. and Aalesheikh, A.A. (2018). Changing land use a threat to surface water quality: a vulnerability assessment approach in Zanjanroud Watershed, Central Iran, Water Resources, 45(2): 268-279. Mirhosseini, M.; Farshchi, P.; Noroozi, A.A.; Shariat, M. and Aalesheikh, A.A. (2018). Changing land use a threat to surface water quality: a vulnerability assessment approach in Zanjanroud Watershed, central Iran, Water Resources, 45(2): 268-279. Mohammadkhani, M. and Jamali, S. (2015). Assessing Iran's vulnerability to climate change, Dam and Hydroelectric Power Plant, 2(4): 54-65. Mohammed, M.; Shatil, A. and Das, A. (2019). Global environmental politics and developing nations' climatic vulnerability nexus: a systematic review and meta-analysis, International Conference on Climate Change (ICCC-2019), Dhaka, Bangladesh, PP. 01-03. Nagdi, R.; Shayan Nejad, M. and Sadatinejad, S.J. (2010). Comparison of different methods of estimation of missing monthly discharge data in Karun Basin, Journal of Watershed Management, 1(1): 59-73. O’Brien, K.; Eriksen, S.; Schjolen, A. and Nygaard, L. (2004). What’s in a word conflicting interpretations of vulnerability in climate change research, CICERO Working Paper 2004, Vol. 04, CICERO, Oslo University, Oslo, Norway. Rezaei Banafsheh Dargh, M.; Javan, Kh. and Zeinali, B. (2011). Investigating the trend of wind speed changes in northwestern Iran, Natural Geography, 4(13): 27-36. Roy, U. and Majumder, M. (2016). Vulnerability of watersheds to climate change assessed by neural network and analytical hierarchy process, Springer Briefs in Water Science and Technology, PP. 89. Sathyan, A.R.; Funk, C.; Aenis, T.; Winker, P. and Breuer, L. (2018). Sensitivity analysis of a climate vulnerability index - a case study from Indian watershed development programmes, Climate Change Responses, 5(1): 14. Shahid, Sh. (2010). Modeling drought hazard, vulnerability and risk: a case study of Bangladesh. Ecosystems Research and Development Bureau, 26-28. Stark, A. (2007). Policymaking for critical infrastructure: a case study on strategic interventions in public safety telecommunications by Gordon A. Gow, Journal of Contingencies and Crisis Management, 15: 65-66. Sun, D. and Kafatos, M. (2007). Note on the NDVI-LST Relationship and the Use of Temperature-Related Drought Indices over North America, Geophysical Research Letters, 34(L24406): 1-4. Tiburan Jr., C.; Saizen, I.; Mizuno, K. and Kobayashi, Sh. (2010). Development and application of a geospatial-based environmental vulnerability index for watersheds to climate change, in: The Philippines, Ecosystems Research and Development Bureau, PP. 17-19. Yavari, H.; Karampour, M. and Yarahmadi, D. (2019). Spatial analysis of Kermanshah city's bioclimatic vulnerability in the face of wave climatic hazard, Geography and Sustainability (Geographical Bulletin), 30(9): 37-50. Zarei, Sh.; Mostafazadeh, R.; Hazbavi, Z. and Esmaili Ouri, A. (2019). Analysis of climatic vulnerability based on dry and wet seasons variability in the Samian sub-watersheds, Ardabil Province, Third National Conference on Hydrology of Iran, 2019-04-23 and 24. Zarei, Sh.; Mostafazadeh, R.; Hazbavi, Z. and Esmaili Ouri, A. (2018). Different approaches and indicators of ecosystem vulnerability assessment, Environmental and Development Journal, accepted for publication. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 748 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 529 |