
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,221,195 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,050,088 |
مطالعهی تطبیقی سازهای زهی در نگارههای دوران صفوی و گورکانی | ||
نشریه هنرهای زیبا: هنرهای نمایشی و موسیقی | ||
مقاله 6، دوره 25، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 51-62 اصل مقاله (7.36 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jfadram.2020.290265.615363 | ||
نویسندگان | ||
هما رشیدیان دزفولی1؛ ایلناز رهبر* 2 | ||
1پژوهش هنر، عمران هنر و معماری، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران، ایران | ||
2استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشکده هنر و معماری، گروه پژوهش هنر. | ||
چکیده | ||
تعامل و اشتراک فرهنگی میان دو کشور ایران و هند، در دوران صفوی و گورکانی بیشترین نمود را پیدا میکند و این ارتباط گسترده، سبب ایجاد بیشترین میزان تأثیرپذیری دو کشور از یکدیگر، خصوصاً در زمینهی موسیقی و نگارگری میشود. در این پژوهش تلاش شده است تا به خوانش و بررسی سازهای زهصدا در نگارههای هر دو دوران پرداخته شود. در واقع هدف از نگارش این مقاله، بهدست آوردن اطلاعات کلی درخصوص سازهای زهی در نگارههای هر دو دوران و مشخص شدن شباهتها و تفاوتهای کلی آنها با یکدیگر است. در زمینهی موسیقی، همانند نگارگری، دو فرهنگ صفوی و گورکانی بسیار متأثر از یکدیگر بودهاند و جدا از اشتراکات فراوانی که با یکدیگر داشتهاند، تفاوتهای بارزی نیز در میان موسیقی آنان به چشم میخورد. با مقایسهی سازهای تصویر شده در نگارهها مشخص میگردد که برخی از آنها در هر دو دوره مشترک هستند و تفاوتهایی در موارد جزیی مانند نوع مضراب و در موارد کلی مانند ساختار فیزیکی ساز، در میان آنها مشاهده میشود. همچنین تعدادی از سازها مخصوص به یکی از دورهها است و سازی مشابه با آنها از نظر ساختاری در دورهی دیگر وجود ندارد. روش تحقیق در پژوهش حاضر بر اساس هدف، بنیادی و از نظر روش و ماهیت تاریخی، توصیفی- تحلیلی و تطبیقی است. | ||
کلیدواژهها | ||
دورهی صفوی؛ دورهی گورکانی؛ نگارگری؛ موسیقی؛ سازهای زهی | ||
مراجع | ||
آژند، یعقوب (1384)، مکتب نگارگری تبریز و قزوین و مشهد، فرهنگستان هنر، تهران. آقاجانی اصفهانی، حسین و اصغر جوانی (1386)، دیوارنگاری عصر صفویهی اصفهان (کاخ چهلستون)، انتشارات فرهنگستان هنر، تهران. اسعدی، هومان (1383)، مطالعهی سازشناختی در رسالات و نگارههای موسیقایی تیموری، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال ششم،شمارهی 24، صص 61- 98. اسکارچیا، جیان روبرتو (1376)، هنر صفوی، زند، قاجار، مترجم: یعقوب آژند، انتشارات مولی، تهران. امیرخان گرجی، (ن.خ)، رساله موسیقی. نسخهی خطی به شماره 8499، محفوظ در کتابخانهی مرکزی دانشگاه تهران. براتی، بهاره و محمد افروغ (1390)، بازتاب نمادها و نشانههای شغلی در سنگهای قبور ارامنه با تأکید بر نقاشیهای آبرنگ در موزه جلفای اصفهان، کتاب ماه هنر، 156، صص 76-87. بینام (1384)، شاهکارهای نگارگری ایران، موزه هنرهای معاصر و مؤسسهی توسعهی هنرهای تجسمی، تهران. پاکباز، رویین (1381)، دایرة المعارف هنر، انتشارت فرهنگ معاصر، تهران. پورجودای، امیرحسین (1385)، نگاهی به حیات موسیقایی دورهی افشاری، فصلنامه موسیقی ماهور، سال هشتم، شمارهی 31، صص 29-60. خضرایی، بابک (1392)، جستجوی پیشینهی حضور سنتور در موسیقی ایران، فصلنامه موسیقی ماهور، سال شانزدهم، شماره 62، صص 85-94. دورنُن، ژُنُویو (1385)، سازشناسی، ترجمه: ناتالی چوبینه، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال هشتم، شمارهی 31، صص 139- 207. ذاکرجعفری، نرگس (1396)، حیات سازها در تاریخ موسیقایی ایران، انتشارات ماهور، تهران. رهبر، ایلناز (1389 الف)، موسیقی به روایت تصاویر دوران صفوی، پایاننامهی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکدهی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس. رهبر، ایلناز (1389 ب)، سازهای زهی در نگارگریهای ایرانی دورهی صفوی، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال سیزدهم، شمارهی 49، صص 97- 129. رهبر، ایلناز (1390)، سازهای موسیقی ایران در دورهی صفوی به روایت کمپفر، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال چهاردهم، شمارهی 54، صص 81-100. رهبر، ایلناز (1398)، آیکونوگرافی موسیقی ایران؛ خطاهای تفسیر، تبیین روش و ارائه راهکار، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، شمارهی 1، دورهی 24، صص 25- 36. رهبر، ایلناز؛ هومان اسعدی و رامون گاژا (1389)، سازهای موسیقی دورهی صفوی به روایت شاردن و کمپفر، نشریه هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، شمارهی 41، صص 23- 32. رهبر، ایلناز و هومان اسعدی (1391)، جایگاه بانوان موسیقیدان در دوره صفوی با نگاهی بر تصاویر نگارگری، نامهی هنرهای نمایشی و موسیقی، سال دوم، شمارهی 4، صص 115- 132. راجرز، جی.ام (1382)، عصر نگارگری سبک مغولی هند، ترجمه: جمیله هاشم زاده، انتشارات دولتمند، تهران. سمسار، محمدحسن (1379)، کاخ گلستان: گزینهای از شاهکارهای نگارگری و خوشنویسی، زرین و سیمین، تهران. شیخ ابوالفضل مبارک(1872)، اکبرنامه، به کوشش غلامرضا طباطبایی محمد، چاپ دوم، 3 جلد، جلد 1. موسسهی مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران. شیخ ابوالفضل مبارک (1879)، اکبرنامه، به تصحیح مولوی آغا احمدعلی، اشیاتک سوسیتی بنگاله،کلکته. شیخ ابوالفضل مبارک (1893)، آیین اکبری، نولکشور، لکهنو. عبدالقادر مراغی (1366)، جامعالالحان، به اهتمام تقی بینش، مؤسسهی مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران. کاشانی، حسن (1371)، سه رسالهی فارسی در موسیقی (کنزالتحف)، به اهتمام تقی بینش، مرکز نشر دانشگاهی، تهران. کراون، روی سی (1388)، تاریخ مختصر هنر هند، ترجمه: فرزان سجودی و کاوه سجودی، فرهنگستان هنر، تهران. کلانتری، سارا (1386 الف)، حیات موسیقایی در دربار اکبر گورکانی، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال نهم، شمارهی 35، صص 39- 100. کلانتری، سارا (1386 ب)، حیات موسیقایی در دربار بابر و همایون گورکانی، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال نهم، شمارهی 36، صص 87- 104. گری، بازیل (1369)، نقاشی ایرانی، ترجمهی عربعلی شروه، عصر جدید، تهران. مشحون، حسن (1373)، تاریخ موسیقی ایران، انتشارات سیمرغ- فاخته، تهران. میثمی، سید حسین (1378)، بررسی و تحلیل موسیقی دوران صفویه، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکدهی هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. میثمی، سید حسین (1381)، تشکیلات موسیقی دربار صفوی، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال پنجم،شمارهی 17، صص 31- 54. میثمی، سید حسین(1382)، موسیقی و مذهب در دوران صفوی، فصلنامهی موسیقی ماهور، سال پنجم، شمارهی 20، صص 9- 28. میثمی، سید حسین (1397)، موسیقی عصر صفوی، مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، تهران. Abdul Ghani, Muhamad (1930), A history of Persian Language and Literature at the Mughal Court, The Indian Press, Limited, Allahabad.
Chandra, Pramode (1972), The TUTI- NAMA of Cleveland Museum of Art, Akademischendruck- Und, Verlagsanstalt, Geaz- Astria.
Edwards, Stephen Meredyth & Herbert Leonard Offley, Garrett (1956), Mughal Rule in India, S.Chand & Companies, New Delhi.
Powers, Harold Stone (1980), India, II, The New Grove Dictionary of Music & Musicians, Macmillan, London.
Sharma, Ram Sharan (1974), Mughal Empire in India, LakshamiNaain Agarwal, Agra.
Wade, Bonnie. C (1998), Imaging Sound, Chicago & London, The University of Chicago Press, London.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 681 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,445 |