پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,978,952 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,650,819 |
طبقه‌بندی واژه‌های مرکب زبان فارسی از منظر نظریة صرف توزیعی | ||
| پژوهشهای زبانی | ||
| مقاله 1، دوره 10، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 1-20 اصل مقاله (472.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2020.292771.666557 | ||
| نویسندگان | ||
| محیا احمدی* 1؛ مزدک انوشه2 | ||
| 1کارشناس ارشد زبان‌شناسی دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار زبان‌شناسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| تمام زبان‌های دنیا از شیوه‌های مختلفی برای خلق واژه‌های جدید بهره می‌برند. یکی از این فرایندها ترکیب است. ترکیب از جمله مقولاتی است که بسیاری از زبان‌شناسان ایرانی و غیر ایرانی از دیرباز مورد توجه و مطالعه قرار دادهاند و این امر را می‌توان به‌سادگی با مراجعه به مقالات متعدد در این باب و فهرست مطالب کتاب‌های بی‌شماری که در زمینة صرف یا دستور نوشته شده‌اند، مشاهده کرد. بسیاری از تحلیلگران حوزة ساختواژه بخشی از آثار خود را به این موضوع اختصاص دادهاند. شاید زایا بودن فرایند ترکیب، دلیلی موجه برای این امر در بسیاری از زبان‌ها، از جمله فارسی و انگلیسی، است. مراد از ترکیب فرایندی است که به‌وسیلة آن دست‌کم دو ریشه به هم می‌پیوندند و یک واژة مرکب می‌سازند. ترکیب در کنار اشتقاق پربسامدترین روش واژه‌سازی در زبان فارسی است. طبقه‌بندی و تحلیل واژه‌های مرکب یکی از موضوع‌های بحث‌برانگیز در پژوهشهای زبان‌شناسی است و تقریباً هر پژوهشگری که به طبقه‌بندی واژه‌های مرکب پرداخته، از راه و رسم و دیدگاه خود برای شناسایی گونه‌های متعدد آن استفاده کرده است. در این مقاله، با تحلیل واژه‌های مرکب زبان فارسی و ارائة شیوه‌های مختلف رده‌بندی واژه‌های مرکب به معرفی جامع‌ترین رده‌بندی که مطابق با رویکرد صرفی نحوی است و بر ساختار نحوی تکیه دارد، می‌پردازیم. این طبقه‌بندی جدید بیشترین سازگاری را با واژه‌های مرکب زبان فارسی دارد و برخلاف طبقه‌بندی‌های ارائه‌شده دیگر، بر ساختار واژه‌های مرکب تأکید دارد. این تعریف جدید با تعاریفی که غالباً در آثار صرفی نحوی یافت می‌شود، کم‌و‌بیش متفاوت است. در این طبقه‌بندی واژه‌های مرکب به دو دستة ریشه‌ای و ترکیبی تقسیم می‌شوند. در ساختار مرکب‌های ریشه‌ای هستة نقش‌نمای v حضور ندارد اما در ساختار مرکب‌های ترکیبی این هسته حضور دارد. بود یا نبود هستة نقش‌نمای v در ترکیب، وضعیت دوگانه‌ای ایجاد می‌کند که منطقاً حالت سومی ندارد و در نتیجه نقض‌پذیر نیست. طبق تعریف جدید، واژه‌های مرکبی مانند «میهن‌دوست»، «خداباور» و «جان‌نثار» به دلیل وجود هستة v در ساختارشان، در گروه مرکب‌های ترکیبی می‌گنجند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ترکیب؛ واژه‌های مرکب؛ طبقه‌بندی واژه‌های مرکب؛ مرکب‌های ریشه‌ای؛ مرکب‌های ترکیبی؛ هستة نقش‌نمای v | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Classification of Compounds in Distributed Morphology | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mahya Ahmadi1؛ Mazdak Anoushe2 | ||
| 1M.A.in General Linguistics University of Tehran | ||
| 2Assistance Professor of General LinguisticsUniversity of Tehran | ||
| چکیده [English] | ||
| All languages in the world use different ways to create new words. One of these ways is Compounding. In many languages, Compounding (also called composition) is the most frequently used way of making new lexemes. Its defining property is that it consists of the combination of lexemes into larger words. Compounds are words that are composed of two (or more) bases, roots, or stems. In other word, compounding consists of the combination of two words, in which one word modifies the meaning of the other, the head. This means that compounds have a binary structure. The productivity of compounding in many languages is largely due to its semantic transparency and versatility. When a new compound is formed, we already know the meaning of its constituents, and the only task we face is to find out the semantic relation between the two parts. In Persian, compounding and derivation are the most frequently used way of making new words. Many Iranian linguists have written articles about compounding. Classification of compounds has been and still is a much-debatable issue in the linguistic literature. In this article, we will review other classifications and then introduce a new classification which is based on a morphosyntactic approach and focus on the structure of words. According to this new classification, there are two types of compounds: root compounds and synthetic compounds. Synthetic compounds have v element in their structure but root compounds don’t have this element. Presence of v element in the structure of the compounds creates a dual situation which logically doesn’t have a third option and this is not reputable. Indeed it cannot be violated. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Compound, Classification of compounds, Root compounds, Synthetic compounds, v element | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
انوشه، مزدک (1394). فرافکن‌های نمود و زمان در صفت‌های فاعلی مرکب بر پایة نظریة صرف توزیعی. ماهنامة جستارهای زبانی، دورۀ 6، شمارۀ 5، 72-49. ـــــــــــــ (1397). بازنگری در تصریف زمان گذشته در زبان فارسی بر پایة نظریة صرف توزیعی، ماهنامة جستارهای زبانی. دورۀ 9، شمارۀ 1، 80-57. پهلوان‌نژاد، محمدرضا (1385). رویکردی نحوی‌معنایی به واژه‌های مرکب در زبان فارسی، مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال 3، شمارۀ 39، 159-147. خباز، مجید (1386). جایگاه هسته در کلمات مرکب غیر فعلی فارسی، مجلة دستور، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، شمارۀ 3، 166-153. سبزواری، مهدی (1391). تبیین و تحلیل رابطه‌های معنایی در اسامی مرکب برون‌مرکز فارسی معیار، پژوهشنامة انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال12، شمارۀ 1، 61-54. ــــــــــــــــــ (1392). شفافیت و تیرگی معنایی اسامی مرکب زبان فارسی از دیدگاه شناختی، فصلنامةجستارهای زبانی، دورۀ 4، شمارۀ 3، 73-55. شقاقی، ویدا (1386). مبانی صرف، تهران: سمت. صادقی، علی‌اشرف (1370). شیوه‌ها و امکانات واژه‌سازی در فارسی معاصر 1، نشر دانش. سال 7، شمارۀ 64، خرداد و تیر، 262-256. ـــــــــــــــــ (1371). شیوه‌ها و امکانات واژه‌سازی در فارسی معاصر 5، نشردانش، سال 8، شمارۀ 70، خرداد و تیر، 45-39. طباطبائی، علاءالدین (1386). ترکیب در زبان فارسی (1)، نامة فرهنگستان، سال 9، شمارۀ 35، 196- 186 ــــــــــــــ(1394). ترکیب در زبان فارسی، بررسی ساختاری واژه‌های مرکب، فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، نشر آثار. عاصی، مصطفی و ابراهیم بدخشان (1389). رده‌بندی واژه‌های مرکب، فصلنامة زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 46 - 94-71. Anoushe, M. 2015, Aspect and Tens projections in the complex agentiveAdjectives: A Distributed Morphology approach, JostarhayeZabani, Volume 6, Issue 5, Page 49- 72. [In Persian]. ـــــــــــــــــ 2018, A Revision of Persian Past Tense Inflection: A Distributed Morphology Approach, Jostarha-ye zabani, Volume 9, Issue 1, Page 57-80. [In Persian]. Asi, M. & Badakhshan, E., 2010, Classification of compounds, Persianlanguage and literature, Issue 46, Page 71-94. [In Persian]. Bally, Charles. 1950. Linguistique generate et linguistique francaise, 2nd edition. Berne: Francke. Bauer, L. 1983. English word formation, New York: Cambridge UniversityPress. Bobaljik, J. D. 2011. Universals in Comparative Morphology: Suppletion, Superlatives, and the structure of words. Under contract: MIT Press. Booij, G. E. 2009. Compound Construction: Schemas or Analogy? A Construction Morphology Perspective. In Cross-disciplinary studies in comounding. S. Scalise and I. Vogel (Eds.). Amesterdam/ Philadelphia: Benjamins, 93-108. Carstairs-McCarthy, A. 2002. An introduction to English morphology: wordsand their structure, Edinburgh University Press. Chomsky, N. 1995. The Minimalist Program: MIT Press. Fabb, N. 1998. Compounding, Handbook of Morphology, Blackwell: Oxford, 66-83. Halle, M. & A. Marantz. 1993. Distributed Morphology and the pieces ofinflection, In: K, Hale & S.J. Keyser (Eds), The view fromBuilding 2, Essays in linguistics in Honour of SylvainBromberger, 111-176. Cambridge, MA: MIT Press. ـــــــــــــــــ 2009. Compounding in Distributed Morphology, The Oxfordhandbook of compounding, New York: Oxford University Press. Haspelmath, M. 2002. Understanding Morphology, London: Arnold. Katamba, F. & Stonham, J. T., 2006. Morphology (2nd ed.). Houndsmills, Basingstoke, Hampshire, New York, N.Y.: Palgrave Macmillan. Khabaz, M. 2007, The position of head in non-verbal compounds in Persian, Dastoor, Issue 3, Page 153-166. [In Persian]. Lieber, R. & Štekauer, 2009. The Oxford handbook of compounding, Oxford, New York: Oxford University Press. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 2016. The lexical semantic approach to compounding. In P. tenHacken, ed, The Semantics of Compounding, Cambridge: CambridgeUniversity Press. 38-53. Marchand, H. 1969. The Categories and Types of Present-Day English Word-Formation. 2nd edition. Munich: Beck. Montermini, F. 2010. Units in compounding. In Scalise, S. Vogel, CrossDisciplinary Issue in Compounding, John Benjamins PublishingCompany. Noyer, R. 1997. Feature and Affixes in Autonomous Morphological Structure, New York NY, Garland. Pahlevan nezhad, M. 2006, Persian compound words: A syntactic- semantic Approach, Journal of faculty of human sciencs and literature of Ferdowsi University, Year 39, Issue 3, Page 147-159. [In Persian]. Sabzevari, M. 2012, Analysis and explanation of semantic relations in exocentric compounds in modern Persian, Critical study, Year 12, Issue 1, Page 54-61. [In Persian]. ـــــــــــــــــ 2013, Analysis of the semantic transparency and opacity incompound Noun of Farsi with a cognitive Approach, Jostarha ye zabani, Volume 4, Issue 3, Page 55-73. [In Persian]. Sadeghi, A. 1991, Contemporary Persian Fiction (1), Danesh, Year 7, Issue 64, June and July, Page 256-262. [In Persian]. ـــــــــــــــــ 1992, Contemporary Persian Fiction (5), Danesh, Year 8, Issue 70, June and July, Page 39-45. [In Persian]. Scalise, S. Bisetto, B. 2009. The Classification of Compounds, In: The Oxford handbook of compounding, Oxford, New York: Oxford University Press. Shaghaghi, V. 2007, An Introduction to Morphology, Tehran: Samt. [InPersian]. ــــــــــــــــــــــــــــــ 2009. Syntax within the word. Amsterdam: John Benjamins Publishing. Siddiqi, D. 2014. The Morphology-Syntax Interface. In: Carnie, A. Y. Sato and D. Siddiqi (Eds.), The Routledge Handbook of syntax (345364), NY: Routledge. Spencer, A. 2002. Morphological Theory. Oxford: Blackwell. Tabatabaei, A. 2007, Compounding in Persian (1), Name-ye Farhangestan, Year 9, Volume 35, Page 186-196. [In Persian]. ــــــــــــــــــ 2015, Componding in Persian: structural study of compoundwords, Farhangestan, Asar. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 916 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 765 |
||
