
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,623 |
تعداد مقالات | 71,548 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,912,430 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,962,529 |
تحلیل محتوای کمی و بررسی استناد منقولات روایی و غیرروایی کتاب مصباحالشریعه | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 7، دوره 52، شماره 1، فروردین 1398، صفحه 137-153 اصل مقاله (257.64 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2019.278051.669253 | ||
نویسندگان | ||
علی اصغر محمدی* 1؛ کاوس روحی برندق2 | ||
1استادیار مدعو دانشگاه علامه طباطبایی | ||
2دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس | ||
چکیده | ||
مصباحالشریعه و مفتاحالحقیقه کتابی است حدیثی با محتوای عرفانی و اخلاقی که برای اولینبار از سوی ابنطاووس معرفی شده است. نگارندۀ این کتاب هیچگاه مشخص نبوده است. بر این اساس در پژوهش حاضر، با روش تحلیل محتوای کمی و کیفی، عرضۀ محتوای کتاب به منابع اصیل روایی و تاریخی و عرفانی صورت گرفته تا میزان اعتبار استنادهای آن بهدست آید. یافتههای مبتنی بر این روش نشان میدهد از صد حدیث ابتدای بابها هیچیک در منابع دیگر وجود ندارد و مصباح در نقل آنها متفرد است؛ از احادیث متن بابها 68 مورد قابل ردیابی، در منابع دیگر بوده و 45 مورد وجود ندارد؛ و از منقولات غیرمعصومان نیز 12 مورد در منابع دیگر وجود داشته، اما 15 مورد دیگر در کتاب دیگری نیامده است؛ و درمجموع 67 درصد از کل منقولات کتاب در آثار دیگر وجود ندارد. علاوه بر این، در انتساب یک قول به افراد، میان مصباح با سایر کتب اختلافات چشمگیری قابل مشاهده است. | ||
کلیدواژهها | ||
انتساب روایت؛ تحلیل کمی؛ تحلیل محتوایی؛ کتابهای امامان؛ مصباحالشریعه | ||
مراجع | ||
[1]. ابنابیحاتم، عبدالرحمنبنمحمد (۱۴۱۹). تفسیر القرآن العظیم؛ تفسیر ابنابی حاتم، چاپ سوم، عربستان سعودی، ریاض، مکتبه نزار مصطفی الباز. [2]. ابنجوزی، ابوالفرج عبدالرحمن بنعلیبنمحمد (۱۴۱۲). المنتظم فی تاریخ الامم والملوک. تحقیق: محمد عبد القادر عطا و مصطفی عبد القادر عطا، جلد 12، لبنان، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [3]. ابنخلکان، ابوالعباس شمسالدین احمدبنشهاب (؟). وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان. تحقیق : إحسان عباس، جلد 6، لبنان، دارالثقافه. [4]. ابنسعد، ابوعبدالله (؟). الطبقاتالکبری. جلد 1، لبنان، بیروت، دار صادر. [5]. ابنطاووس، علیبنموسی (۱۴۰۹). إقبالالأعمال؛ الإقبال بالأعمال الحسنه. تهران، دار الکتب الإسلامیه. [6]. ابنعبدالله اصبهانی، ابونعیم احمد (؟). حلیهالاولیاء و طبقاتالاصفیاء. جلد 4 و 7، قاهره، دار امالقراء للطباعه و النشر. [7]. ابنعساکر، ابوالقاسم علیبنحسنبنهبهالله (۱۴۱۵). تاریخ مدینۀ دمشق. جلد 24، لبنان، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع. [8]. ابنکثیر، اسماعیلبنعمر (۱۴۰۸). البدایه و النهایه. لبنان، بیروت، دار احیای التراثالعربی. [9]. امین، سیدمحسن (؟). اعیانالشیعه. جلد 3، لبنان، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات. [10]. بحرانی، سیدهاشمبنسلیمان (۱۳۷۴). البرهان فی تفسیرالقرآن. قم. [11]. بلاذری، احمدبنیحییبنجابر (۱۹۵۹). انسابالاشراف. تحقیق: محمدحمیدالله، جلد 13، معهد المخطوطات بجامعه الدول العربیه باشتراک مع دار المعارف بمصر. [12]. پاکتچی، احمد (۱۳۸۸). مباحثی در عللالحدیث به ضمیم بازشناسی متن مصباح الشریعه. تهران، انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق(ع). [13]. جعفربنمحمد، امام صادق (۱۳۶۰). مصباحالشریعه و مفتاح الحقیقه، مترجم: حسن مصطفوی، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفۀ ایران. [14]. حافظنیا، محمدرضا (۱۳۸۶). مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی. تهران، سمت. [15]. حر عاملی، محمدبنحسن (۱۴۰۹). تفصیل وسائلالشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. جلد 8، قم، موسسه آلالبیت(ع). [16]. خطیب بغدادی، احمدبنعلیبنثابت (۱۴۱۷). تاریخ بغداد. مجلدات 1، 7 و 14، لبنان، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [17]. خمینی، روحاللهالموسوی (۱۴۱۵). المکاسب المحرمه. جلد ۱ و 2، قم، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره). [18]. رایف، دانیل و همکاران (۱۳۸۱). تحلیل پیامهای رسانهای؛ کاربرد تحلیل محتوای کمی در تحقیق. مترجم: مهدخت بروجردی علوی، تهران، سروش. [19]. رفاعی، احمدبنعلی (۱۴۲۵). حاله أهلالحقیقه مع الله تعالی. محقق / مصحح: احمد فرید المزیدی، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [20]. رفیع پور، فرامرز (۱۳۸۲). تکنیکهای خاص تحقیق در علوم اجتماعی. تهران، شرکت سهامی انتشار. [21]. زمخشری، محمودبنعمربنمحمدبنابوالقاسم (۱۴۱۲). ربیعالابرار و نصوصالاخبار. جلد 3 و 4، بیروت، مؤسسۀالاعلمی للمطبوعات. [22]. سلمی، ابوعبدالرحمن محمد بن الحسین. (۱۴۲۱). تفسیر السلمی. جلد 1، لبنان، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [23]. ــــــــــــ (۱۳۶۹). مجموعۀ آثار السلمی. جلد 1، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. [24]. سمعانی، شهابالدین ابوالقاسم احمدبنالمظفر (۱۳۸۴). روح الأرواح فی شرح أسماء الملک الفتاح. تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. [25]. سیوطی، جلالالدین (۱۴۰۱). الجامع الصغیر. لبنان، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع. [26]. شهید ثانی، زینالدینبنعلی (۱۴۰۹). منیهالمرید فی آداب المفید و المستفید. تحقیق: رضا المختاری، قم، مکتب الاعلام الاسلامی. [27]. غزالی، ابو حامد محمد بن محمد (؟). إحیاء علومالدین. محقق: عبد الرحیم بن حسین حافظ عراقی، جلد 3 و 6، بیروت، دار الکتابالعربی. [28]. ـــــــــــ (۱۴۱۶). مجموعۀ رسائل الإمام الغزالی. لبنان، بیروت، دارالفکر. [29]. فیضکاشانی، محمدمحسن (۱۴۱۷). المحجهالبیضاء فی تهذیبالاحیاء. مصحح: علیاکبر غفاری، جلد 1 و 2، قم، مؤسسۀ انتشارات اسلامی جامعۀ مدرسین. [30]. قشیری، ابوالقاسم عبدالکریم (۱۳۷۴). الرسالهالقشیریه. محقق: عبدالحلیم محمود و محمود بن شریف، قم، انتشارات بیدار. [31]. قیسرانی، محمدبنطاهر (۱۴۲۷). صفوهالتصوف. محقق: ابوعلی النظیف، لبنان، بیروت، دارالکتبالعلمیه. [32]. کریپندورف، کلوس (۱۳۸۳). تحلیل محتوا؛ مبانی و روش شناسی. مترجم: هوشنگ نایبی، تهران، نی. [33]. مجلسی، محمدباقر بن محمد تقی (۱۴۰۳). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، مجلدات 1 و 53، لبنان، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [34]. محمدی، اصغر و دیگران (۱۳۹۶). «تبار شناسی کتاب مصباح الشریعه». مطالعات عرفانی، کاشان، شمارۀ 25، بهار و تابستان، صص 5ـ36. [35]. نوری، حسینبنمحمدتقی (۱۴۰۸). مستدرکالوسائل و مستنبطالمسائل. جلد 1، قم، موسسه آلالبیت. [36]. هولستی، اُل ـ آر (۱۳۷۳). تحلیل محتوا در علوم اجتماعی و انسانی. مترجم: نادر سالارزاده امیری، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 481 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 372 |