
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,622 |
تعداد مقالات | 71,539 |
تعداد مشاهده مقاله | 126,866,406 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,907,135 |
دربارۀ اصطلاح حقوقی ازشماند در مادیان هزار دادستان | ||
پژوهش های ایران شناسی | ||
مقاله 4، دوره 9، شماره 2، اسفند 1398، صفحه 55-74 اصل مقاله (600.44 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jis.2019.291032.740 | ||
نویسنده | ||
نادیا حاجی پور* | ||
دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی ایران، پژوهشگر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
مادیان هزار دادستان یا مجموعة هزار داوری متنی حقوقی است که در اواخر دورۀ ساسانی، یعنی اوایل قرن هفتم میلادی، گردآوری شده است. موضوعات و اصطلاحات بسیاری در این متن مطرح است که میتواند ما را در آشنایی با قوانین حقوقی پیش از اسلام و همچنین شناخت اصطلاحات آن یاری کند. از جملة مسائل حقوقی این متن، بردهداری، قیمومت، ضمانت، شراکت، ازدواج، طلاق و ... است. اصطلاحات مطرحشده در این متن گاه بسیار تخصصی و پیچیده است که نشان میدهد این متن برای افراد متخصص در حقوق نوشته شده است. یکی از این اصطلاحات ازشماند است. از آغاز ترجمة این متن تا کنون، این اصطلاح را به چندین صورت ترجمه کردهاند. هدف این پژوهش بررسی همۀ مطالب و احکامی است که واژة ازشماند در آنها آمده تا بتوان به این پرسش پاسخ داد که بهترین ترجمه و تعریف برای این اصطلاح چیست و در چه موضوعاتی بهکار رفته است و چه قوانینی در رابطه با آن وجود دارد. بررسیها نشان میدهد که ازشماند در موضوعاتی چون حق مالکیت (دارایی، برده، زن)، دزدی، تاوان و تناقضگویی آمده است. در صورت انجام ازشماند، بسته به موضوع دعوا و تعداد ارتکاب، احکامی چون تاوان، تعیین گرو و ... صادر می شد. | ||
کلیدواژهها | ||
حقوق ساسانی؛ مادیان هزار دادستان؛ ازشماند؛ دعاوی حقوقی؛ دادرسی | ||
مراجع | ||
پریخانیان، آناهیت، 1387، «جامعه و قانون ایران»، در احسان یارشاطر (ویراستار)، تاریخ ایران از سلوکیان تا فروپاشی ساسانیان 3/2، ترجمۀ حسن انوشه، تهران، امیرکبیر. تفضلی، احمد، 1378، تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام، به کوشش ژاله آموزگار، تهران، سخن. حاجیپور، نادیا، 1395، «مفسران حقوقی مادیان هزار دادستان»، پازند، س 12، ش 44، 35-53. حاجیپور، نادیا، 1397، «عناصر عدالت ترمیمی در متن حقوقی مادیان هزار دادستان»، زیر چاپ. عریان، سعید (مترجم)،1391، مادیان هزار دادستان (هزار رأی حقوقی)، تهران، علمی. مادیان هزار دادستان رک. Modi (1901). مادیان هزار دادستان-انکلساریا رک. Anklesaria (1912). منصوری، یدالله، 1395، فرهنگ حقوقی زبان پهلوی (فارسی میانه)، تهران، آوای خاور. Anklesaria, T. D., 1912, The Social code of the Parsees in Sasanian Times or the Madigân-i-Hazâr Dâdistân, Part II, With an intro. By J. J. Modi. Bombay, Fort printing Press. Bulsara, S. J., 1976, The laws of the ancient Persians, Bombay, Imperial Organization for Social Services. Macuch, M., 2009, “Judicial and Legal System iii. Sasanian Legal System”, Encyclopedia Iranica, Vol. XV, Fasc. 2, 181-196. Macuch, M., 2005, “Mādayān ī Hazār Dādestān”, Encyclopedia Iranica, http://www.iranicaonline.org/articles/madayan-i-hazar-dadestan. Macuch, M. 1993, Rechtskasuistik und Gerichtspraxis zu Beginn des siebenten Jahrhunderts in Iran, die Rechtssammlung des Farroḫmard i Wahrāmān, Wiesbaden, Otto Harrassowitz Verlag. Macuch, M., 1981, Das sasanidische Rechtsbuch. Mātakdān ī Hazār Dātistan, II, Wiesbaden, Steiner. Modi, J. J. 1903, Mâdigân-i- Hazâr Dâdîstân, Part I, Poona, Government Photozincographic Department. Perikhanian, A., 1997, The Book of a Thousand Judgements (a sasanian Law-Book), tr. Nina Garsoïan, Casta Mesa, California and New York, Mazda Publishers. Perixanjan, A., 1973, Sasanidskij Sudebnik Kniga Tysiachi Sudebnykh Reshenii (Mātakdān ī hazār dādastān), Erevan, Izd. AN Armânskoj SSR. Perixanjan, A., 1974, “Le contumace dans la procédure iranienne et les terms pahlevis ‘Hačašmānd’ et ‘srāδ’”, in ph. Gignoux et A. Tafazzoli (eds.) Memorial Jean De Menasce (Louvain), 305-318. Shaki, M., 2009, “Judicial and Legal System ii. Parthian and Sasanian Juddicial System”, Encyclopedia Iranica, Vol. XV, Fasc. 2, 177-180. Shaki, M., 1988, “Azišmānd”, Encyclopedia Iranica, Vol. III, Fasc. 3, 261. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 961 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 443 |