
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,692 |
تعداد مقالات | 72,229 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,181,671 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,010,501 |
ارزیابی و پایش سیاستهای تأمین مسکن گروههای کمدرآمد شهری از منظر شاخصهای پایداری مسکن (مطالعة موردی: مسکن مهر گرگان) | ||
پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 4، دی 1398، صفحه 723-741 اصل مقاله (834.51 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی - کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jurbangeo.2019.265122.969 | ||
نویسندگان | ||
ابراهیم معمری1؛ جعفر میرکتولی* 2؛ خدارحم بزی2 | ||
1کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
2دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران | ||
چکیده | ||
مقولة مسکن بسیار گسترده است و ابعاد مختلف مکانی، معماری، کالبدی- فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی دارد. برای تأمین این کالا دولتها سیاستهای مختلفی را در پیش گرفتهاند؛ بهگونهای که دورة پس از انقلاب سیاستهای متنوعی در حوزة تأمین مسکن بهمنظور حمایت از اقشار و گروههای کمدرآمد در کشور مدنظر قرار گرفت. یکی از مهمترین و پرهزینهترین سیاستهای تأمین مسکن اقشار کمدرآمد در کشور ایران، سیاست مسکن مهر است. هدف از پژوهش حاضر، سنجش طرح مسکن مهر زیتون شهر گرگان از منظر شاخصهای پایداری مسکن شهری است. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است که در قالب چهار شاخص پایداری کالبدی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیستبوم سنجیده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل دادهها و اطلاعات بهکمک نرمافزار SPSS و آزمون فریدمن، الگوی ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t تکنمونهای صورت گرفته است. نتایج آزمون فریدمن نشان میدهد پایینترین وضعیت شاخصهای پایداری مسکن در میان مؤلفههای بعد کالبدی به نوع مصالح برمیگردد. بیشتر سطح جنبههای اقتصادی مسکن مهر نیز به قیمت تمامشدة مسکن مربوط است. در ابعاد اجتماعی- فرهنگی حفظ حریم خصوصی خانوارها، پایینترین میزان را دارد. از مؤلفههای زیستمحیطی کمترین میزان با نبود فضای پارک و فضای سبز مرتبط است. بیشترین میزان همبستگی میان ابعاد فرهنگی و کالبدی مسکن است که نوع همبستگی مثبت و ضریب همبستگی 46/0 است. این عدد نشان میدهد که با افزایش میزان نارضایتی از وضعیت مؤلفههای پایداری کالبدی مسکن، سطح نارضایتی از شاخصهای پایداری فرهنگی مسکن مهر نیز بیشتر میشود؛ بهطوریکه شیوة ساخت و طراحی، نحوة فضاسازی و معماری و ابزار و وسایل استفادهشده با شرایط اقلیمی و بومی مردم سازگار نیست و به فضای خصوصی خانواده توجهی نکرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
اقشار کمدرآمد؛ برنامهریزی مسکن شهری؛ توسعة پایدار؛ سیاست مسکن؛ شهر گرگان؛ مسکن مهر | ||
مراجع | ||
ادارة کل راه و شهرسازی استان گلستان، معاونت مسکن و شهرسازی(1395). اینانلو، علی، 1380، برنامهریزی مسکن تحلیلی بر عرضه و تقاضای مسکن در شمال شهر قزوین، پایاننامة کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشگاه علوم انسانی دانشگاه تربیتمدرس، تهران. آجلیان، شیوا، رفیعیان، مجتبی و عارف آقاصفری، 1395، «اصول، ابعاد و متغیرهای رضایتمندی سکونتی در برنامهریزی مسکن مهر مطالعة موردی: شهرک مهرگان»، فصلنامة علمی- پژوهشی مطالعات شهری، شمارة 19، صص 36-27. پوراحمد، احمد، فرهودی، رحمتالله، حبیبی، کیومرث و مهناز کشاورز، 1390، «بررسی نقش کیفیت سکونتی در مهاجرتهای درونشهری؛ مطالعة موردی: بافت قدیم شهر خرمآباد»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 75، صص 17-36. پوردیهیمی، شهرام، 1390، «فرهنگ و مسکن»، مسکن و محیط روستا، شمارة 134، صص3-18 پورمحمدی، محمدرضا، صدرموسوی، میرستار و اصغر عابدینی، 1391، «تحلیلی بر سیاستهای تأمین مسکن دولت با تأکید بر برنامههای توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی»، نشریة مطالعات شهری، شمارة 3، صص 34-43. پورمحمدی، محمدرضا، 1395، برنامهریزی مسکن، انتشارات سمت، تهران. پیمان، حسین، 1390، «ویژگیهای مسکن خانوارهای شهری در طبقههای درآمدی»، فصلنامة اقتصاد مسکن، شمارة 41، صص 71-87. حاتمینژاد، حسین، سیفالدینی، فرانک و محمد میره، 1385، «بررسی شاخصهای مسکن غیررسمی در ایران، نمونة موردی: محلة شیخآباد قم»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 58، صص 154-129. حاجیپور، خلیل و سینا عطایی، 1392، «تعیین معیارهای برنامهریزی مسکن اقشار کمدرآمد و ارزیابی طرحهای اجرایی مسکن مهر در شهرهای کوچک (مطالعة موردی: پنج شهر کوچک در استان خراسان شمالی)»، مطالعات و پژوهشهای شهر و منطقهای، سال پنجم، شمارة 1، صص 19-42. حبیبی، کیومرث و مصطفی بهزادفر، 1389، «نقد و آسیبشناسی سیاستگذاری و برنامهریزی عملیاتی مسکن مهر در ایران»، فصلنامة آبادی، شمارة 69، صص 6-13. ذبیحی، حسین، حبیب، فرح و کمال رهبریمنش، 1390، «رابطة بین میزان رضایت از مجتمعهای مسکونی و تأثیر مجتمعهای مسکونی بر روابط انسان (مطالعة موردی: چند مجتمع مسکونی در تهران)»، فصلنامة هویت شهر، سال پنجم، شمارة 8، صص 103-118. رفیعیان، مجتبی، عسگری، علی و زهرا عسگریزاده، 1388، «سنجش میزان رضایتمندی سکونتی ساکنان محلة نواب»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 67، صص 53-68. زیاری، کرامتالله، پوراحمد، احمد، حاتمینژاد، حسین و اکبرمحمدی، 1395، «برنامهریزی مسکن گروههای کمدرآمد شهری با تأکید بر توانمندی مالی و خط فقر مسکن (جمعیت شهری استان کردستان)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورة چهلوهشتم، شمارة 2، صص 211-226. زیاری، کرامتالله، مهدینژاد، حافظ، پرهیز، فریاد و محمد آقاجانی، 1390، «بررسی وضعیت مسکن گروههای درآمدی و برآورد مسکن گروههای کمدرآمد (نمونة موردی استان هرمزگان)»، فصلنامة تحقیقات جغرافیایی، شمارة 98، صص 21-1. ستارزاده، داوود، 1388، «بررسی شاخصهای جمعیتی مسکن ایران در سال 1385»، فصلنامة جمعیت، شمارة 67-68، صص80-57. شکرگذار، اصغر، سجودی، مریم، محمدزاده، ربابه، شعبانپور، احد و فرهاد نظری، 1395، «سنجش میزان رضایتمندی ساکنان مسکن مهر (مطالعة موردی: مسکن مهر شهر رشت)»، فصلنامة جغرافیا و مطالعات محیطی، سال پنجم، شمارة 17، صص90-79. شمسالدینی، علی، صفاریان، عماد و محمدرضا نکوییبخش، 1397، «شناسایی چالشها و ارزیابی عملکرد مسکن مهر از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: شهر پردیس-کازرون)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورة پنجاهم، شمارة 3، صص 609-625. شهابیان، پویان، سعیدپور، سمیرا و میلاد پیرایهگر، 1392، «سنجش رضایتمندی سکونتی ساکنان محلة منظریه (بافت جدید) و ساکنان محلة خواهر امام (بافت قدیم) در شهر رشت»، فصلنامة آمایش محیط، شمارة 24، صص 41-62. صومعلو، ابوالفضل، 1389، «مسکن مهر: چرخش ساختاری در سیاستگذاریهای مسکن و دستاوردهای آن»، فصلنامة اقتصاد مسکن، شماره 47-48، صص5-11. عابدینی، اصغر، 1394، «تحلیل و رتبهبندی عوامل بازار رهن و اوراق مشارکت در افزایش استطاعت مالی خانوارهای شهری جهت تأمین مسکن (مطالعة موردی: شهر ارومیه)»، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال هفتم، شمارة 26، صص 127-144. عباسی، حیدر، 1390، «برنامهگریزی در سیاستهای مسکن ایران: مسکن مهر»، جستارهای شهرسازی، سال نهم، شمارة 35، صص 98-103. عزیزی، محمدمهدی، 1384، «تحلیلی بر جایگاه و دگرگونی شاخصهای مسکن شهری در ایران»، نشریة هنرهای زیبا، شمارة 23، صص 25-34 فرهودی، رحمتالله، رهنمای، محمدتقی و ایرج تیموری، 1390، «سنجش توسعة پایدار محلههای شهری با منطق فازی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: منطقة 17 تهران)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، شمارة 77، صص 89-110. قربانی، رسول، محمودزاده، حسن و مازیار حسنپور، 1397، «ارزیابی شاخصهای کالبدی مسکن با رویکرد توسعة پایدار (مطالعة موردی: مناطق 2 و 4 شهر تبریز)»، جغرافیا (فصلنامة علمی- پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران)، سال شانزدهم، شمارة 56، صص90-107. قرخلو، مهدی، مهدی، علی و معصومه مهدیان، 1391، «بررسی شاخصهای اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مساکن محلات حاشیهنشین (مطالعة موردی: محلة حاشیهنشین شیخآباد شهر قم)»، چشمانداز جغرافیایی، سال هفتم، شمارة 18، صص 18-41. مسعودیراد، ماندانا، ابراهیمزاده، عیسی و مجتبی رفیعیان، 1396، «سنجش پایداری مسکن در سیاستهای مسکن اجتماعی ایران (مطالعة موردی: مسکن استیجاری هزار دستگاه شهر خرمآباد)»، پژوهشهای جغرافیا و برنامهریزی شهری، دورة سوم، شمارة 4، صص 447-465. معین، محمد،1390، فرهنگ فارسی معین، نشر زرین، تهران. مؤمنی، منصور و علی فعال قیومی، 1389، تحلیلهای آماری با استفاده از نرمافزار SPSS، ناشر مؤلف، چاپ گنج شایگان. نسترن، مهین و احد رعنایی، 1389، «تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کار گروهی در پروژههای آمادهسازی اراضی مسکن مهر»، دوفصلنامة معماری و شهرسازی آرمانشهر، شمارة 4، صص 111-123. سایت مسکن مهر به نشانی: www.maskanmehr.net Boshagh M. R., Salarvand, E., and Tabrizi, J., 2012, Analytical on Housing Indicators Sustainabilityin Rural Area Case Study: Silakhor Sharghi Rural District Azna Township, Geography and Environmental Planning Journal 25th Year, Vol. 54, No. 2, PP. 191-208. Buckley, R., and Jerry, K., 2005, Housing Policy in Developing Countries: Conjectures and Refutations, World Bank Res Obs: PP. 233–257. Warnock, C., Veronica, E., and Warnock, F., 2008, Markets and Housing Finance, Journal of Housing Economics, Np. 17, PP. 239–251. Dahal, K. R., Benner, S., and Lindquist, E., 2017, Urban Hypotheses and Spatiotemporal Characterization of Urban Growth in the Treasure Valley of Idaho, USA. Applied Geography, No. 79, PP. 11–25. Dumreicher, H., and Kolb, B., 2008, Place As a Social Space: Fields of Encounter Relating to the Local Sustainability Process, Journal of Environmental Management, No. 87, PP. 317–328. Ge, J., and Kazunori, H., 2006, Research on Residential Lifestyles in Japanese Cities From the Viewpoints of Residential Preference, Residential Choice and Residential Satisfaction, Landscape and Urban Planning, Vol. 78, No. 3, PP. 165–178. Golubchikov, O., and Badyina, A., 2012, Sustainable Housing for Sustainable Cities, A Policy Framework for Developing Countries, UN HABITAT Nairobi. Liu, A. M. M., 1999, Residential Satisfaction in Housing Estates: A Hong Kong Perspective, Automation in Construction, Vol. 8, No. 4, PP. 511–524. Mulliner, M., Smalbone, K., and Malliene, V., 2013, An Assessment of Sustainable Housing Affordability Using a Multiple Criteria Decision Making, OMEGA41, PP. 54–61. Rapoport, A. A., 1969, House Form and Culture, Englewood Cliffs, CA: Prentice Hall. Rioux, L., and Werner, C., 2010, Residential Satisfac Tion Among Aging People Living in Place, Journal of Environ Mental Psychology, Vol. 31, No. 2, PP. 158–169. Singh, V., SH. Pandey, D. N., 2012, Sustainable Housing: Balancing Environment with Urban Growth in India, Climate Change and CDM Cell Rajasthan State Pollution Control Board, PP. 4-16. Westaway, Margaret S., 2006, A Longitudinal Investigation of Satisfaction with Personal, and Environmental Quality of Llife in an Informal South African Housing. Golestan Province Road and Urban Development of Fice, Golestan Province Housing and Urban Development Department. (In Persian) Inanloo, A., 2001, Analytical Housing Planning on Housing Supply and Demand in the North of Qazvin, MA Thesis, Department of Geography, University of Humanities, Tarbiat Modares University, Tehran. (In Persian) Ajlian, S., Rafieian, M., and Aghasafari, A., 2016, Principles, Dimensions and Variables of Residential Satisfaction in Mehr Housing Planning Case Study: Mehrgan Township, Journal of Urban Studies, No.19, PP.27-36 (In Persian) Pour Ahmad, A., Farhoudi, R., Habibi, K., and Keshavarz, M., 2011, Investigating the Role of Residential Quality in Inner-City Migration Case Study: The Old Context of Khorramabad, Human Geography Research, No. 75, PP. 17-36. (In Persian) Pourdiehimi, S., 2011, Culture and Housing, Housing and Rural Environment, No. 134. (In Persian) Pourmohammadi, M. R, Sadr Mousavi, M., and Abedini, A., 2012, An Analysis of Government Housing Policies with Emphasis on Economic, Social and Cultural Development Plans, Journal of Urban Studies, Vol. 2, No3 PP. 33-43. (In Persian) Pourmohammadi, M. R, 2016, Housing Planning, Tehran, Pos. (In Persian) Peyman, Hossein, 2011, Housing Properties of Urban Households in the Income Classes, Journal of Housing Economics, No. 41. (In Persian) Hataminejad, H., Seifaddin, F., and Mir, M, 2006, Investigation of Unofficial Housing Indicators in Iran, Case Study of Sheikh Abad Qom, Geographical Research Quarterly, No. 58, PP. 129-154 (In Persian) Hajipour, K., and Attai, S., 2013, Determining Housing Planning Criteria and Evaluation of Mehr Housing Executive Plans in Small Towns (Case Study of 5 Small Towns in North Khorasan Province), Studies and Urban and Regional Studies, Vol. 5, No. 1, PP. 19-42. (In Persian) Habibi, K., and Behzadfar, M., 2010, Criticism and Anthropology of Mehr Housing Policy and Operational Planning in Iran, Abadi Quarterly, No. 69, PP. 6-13. (In Persian) Zabihi, H., Habib, F., and rahbari Manesh, K., 2011, The Relationship Between Residential Complex Satisfaction and the Impact of Residential Complexes on Human Relations (Case Study of Multiple Residential Complexes in Tehran), Journal of City Identity, Vol. 5, No. 8, PP103-198 (In Persian) Rafieian, M., Asgari, A., and Asgari Zadeh, Z., 2009, Measurement of Residential Satisfaction in Navab Neighbors, Human Geographic Research, No. 67, PP. 53-68. (In Persian) Ziyari, K., Poor Ahmad, A., Hatamiinejad, H., and Mohammadi, A., 2016, Housing Planning for Low-Income Urban Groups with Emphasis on Financial Capacity and Housing Poverty Line (Urban Population of Kurdistan Province), Human Geography Research, Vol. 48, No. 2, PP. 211-226. (In Persian) Ziyari, K., Mehdinejad, H., Pariz, F., and Aghajani, M., 2011, Housing Status of Income Groups and Estimation of Low-Income Housing (Case Study of Hormozgan Province), Journal of Geographical Research, No. 98, PP1-21 (In Persian) Mehr Housing Website Address: www.maskanmehr.net. (In Persian) Sattarzadeh, D., 2009, Investigation of Demographic Indices of Iranian Housing in 2006, Population Quarterly, No. 67-68, PP. 57-84. (In Persian) shakargozar, A., Asghar, M., Mohammadzadeh, R., Shabanpour, A., and Nazari, F., 2016, Measure of Satisfaction of Mehr Housing Residents (Case Study: Mehr Housing in Rasht), Journal of Geography and Environmental Studies, Vol. 5, No. 17, PP. 79-90 (In Persian) Shams Al-Din, A., Saffarian, E., and Nekouybakhsh, M. R., 1977, Identifying Challenges and Evaluating the Performance of Mehr Housing from Citizens' Viewpoint (Case Study: Campus City-Kazerun), Human Geography Research, Vol. 50, No. 3, PP. 609-625. (In Persian) Shahabian, P., Saeidpour, S., and Pirayeghir, M., 2013, Residential Satisfaction Survey of Masdarieh (New Texture) and Sister Imam (Old Texture) in Rasht, Environmental Statistics Quarterly, No. 24, PP. 41-62. (In Persian) Somalilo, A., 2010, Mehr Housing: A Structural Turn in Housing Policies and Its Achievements, Journal of Housing Economics, No. 48-47, PP. 5-11 (In Persian) Abedini, A., 2015, Analysis and Ranking of Mortgage and Bond Market Factors in Increasing the Financial Capacity of Urban Households to Provide Housing (Case Study: Urmia City), Urban and Regional Studies and Research, Vol. 7, No. 26, PP. 127-144. (In Persian) Abbasi, H., 2011, Planning in Iranian Housing Policies: Mehr Housing, Urban Planning Studies, Vol. 9, No. 35, PP. 98-103. (In Persian) Azizi, M. M., 2005, An Analysis of the Status and Change of Urban Housing Indicators in Iran, Journal of Fine Arts, No. 23, PP. 25-34 (In Persian) Farhudi, R., Rahnama, M. T., and Teymouri, I., 2011, Sustainable Development of Urban Neighborhoods with Fuzzy Logic and GIS (Case Study: Tehran District 17), Human Geography Research, No. 77, PP. 89-110. (In Persian) Ghorbani, R., Mahmoudzadeh, H., and Hassanpour, M., 2018, Evaluation of Sustainable Housing Indicators with Sustainable Development Approach (Case Study: Districts 2 and 4 of Tabriz City), Geography Geography of Iran), Vol. 16, No. 56, PP90-107 (In Persian) Karkhlo, M., Mehdi, A., and Mehdian, M., 2012, Investigation of Socio-Economic Indicators and Their Impact on the Quality of Housing in Suburbs (Case Study: Sheikhabad Suburb of Qom), Geographical Perspective, Vol. 7, No. 18, PP. 18-41. (In Persian) Masoudi Rad, M., Ebrahimzadeh, E., and Rafiiyan, M., 2017, Measuring Housing Sustainability in IRA Social Housing Policies (Case Study: Thousands of Leased Housing Housing in Khorramabad), Geography and Urban Planning Research, Vol. 3, No. 4, PP. 447-465. (In Persian) Moein, M., 2011, Moein Persian Culture, Zarrin Publisher, Tehran. (In Persian) Momeni, M., and Qayyum Activist, A., 2010, Statistical Analysis Using SPSS Software, Author Publisher, Shayegan Treasure Printing. (In Persian) Nastaran, M., and Ranaei, A., 2010, An Analysis of the Concept of Participation and Teamwork in Mehr Housing Land Development Projects, Arman Shahr Architecture and Urban Development, Vol. 4, PP. 111-123. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,252 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,539 |