
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,233,308 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,067,772 |
ارزیابی استدلالهای کلامیِ مبتنی بر صفت حکمت الهی، با تأکید بر آرای فیاض لاهیجی | ||
مجله علمی " فلسفه دین " | ||
مقاله 6، دوره 17، شماره 3، مهر 1399، صفحه 467-488 اصل مقاله (879.39 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpht.2019.282364.1005668 | ||
نویسندگان | ||
جواد وفائی مغانی* 1؛ محسن جوادی2؛ بابک عباسی3؛ امیر عباس علیزمانی4 | ||
1دانشجوی دکتری رشتۀ فلسفه دین و مسائل جدید کلامی، دانشکدۀ حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
2استاد گروه فلسفۀ اخلاق، دانشگاه قم، قم، ایران | ||
3استادیار گروه فلسفه، دانشکدۀ حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران | ||
4دانشیار گروه فلسفۀ دین، دانشکدۀ الهیات، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
استفاده از صفت حکمت الهی در استدلالهای متکلمان بهصورت مستقل یا بهعنوان مبنایی برای اصلی دیگر، رواج بسیاری داشته است. نویسندگان، استدلالهای لاهیجی را که بر این صفت مبتنی هستند، با روش تحلیل منطقی نقد و بررسی میکنند. استفاده از این صفت، دستکم در پارهای از موارد، ناصحیح است و استدلالها بهلحاظ منطقی منتج نیستند. بهنظر میرسد غالباً استفادۀ از این صفت بهصورت پسینی بوده و تنها بهمنظور مستدل کردن عقلیِ گزارههای نقلی، به این روش تکیه شده است. بهعلاوه آنکه اظهار نظرِ در این مسئله، مستلزم علم باطنی و کامل نسبت به زوایای هستی و علت غایی جهان خواهد بود. وجود موارد نقضِ فراوان نیز که مطابقِ با همین مبنا، قاعدتاً باید از سوی خداوند محقق شده باشد، اما در واقع محقق نشده است، دلیل دیگری بر نادرستی این مبنا خواهد بود. شایان ذکر است که بحث مقاله، در مقام ثبوت و واقع نیست؛ چرا که با ادلۀ قطعیِ عقلی، تمامیِ افعال الهی، در نهایت حکمت هستند؛ بلکه بحث در مقام کشفِ آن حکمت و فهمِ عقلِ پر از محدودیت و نقص انسان نسبت به آن مصادیق است. | ||
کلیدواژهها | ||
برهان حکمت؛ حکمت الهی؛ خداوند حکیم؛ عبدالرزاق لاهیجی؛ قاعدۀ لطف؛ نقض غرض | ||
مراجع | ||
ـ قرآن کریم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 503 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 369 |