پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 161 |
| تعداد شماره‌ها | 6,532 |
| تعداد مقالات | 70,501 |
| تعداد مشاهده مقاله | 124,100,879 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,761 |
چرایی عدم ابلاغ وجوب خمس درآمدها (ارباح مکاسب) در زمان پیامبر اکرم(ص) | ||
| مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
| مقاله 4، دوره 16، شماره 2، تیر 1399، صفحه 275-290 اصل مقاله (576.85 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.258485.1008064 | ||
| نویسندگان | ||
| محمدسعید نجاتی* 1؛ اصغر منتظر القائم2؛ محمدعلی چلونگر2 | ||
| 1استادیار، پژوهشکدۀ حج و زیارت، قم، ایران | ||
| 2استاد، دانشگاه اصفهان، ایران | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله، نویسنده با استناد به شواهد تاریخی، به تبیین چرایی اثبات‌ناپذیری وجوب خمس درآمدها در زمان پیامبر اکرم(ص) پرداخته و ضمن پذیرش وجود ادلۀ فقهی کافی، برای وجوب خمس درآمدها در زمان حاضر، ادلۀ تاریخی وجوب خمس ارباح مکاسب در زمان پیامبر اکرم را نقد و رد می‌کند. دستاورد این تحقیق در راستای حکم وجوب خمس ارباح مکاسب، در خدمت فقه به‌کارگرفته می‌شود، هرچند که روش آن با توجه به ماهیت ادلۀ مورد استناد فقها برای اثبات وجوب خمس ارباح در زمان رسول الله(ص) تحلیلی ـ تاریخی است. مهم‌ترین دلایل تاریخی این مقاله برای ناممکن بودن اثبات خمس درآمدها در زمان پیامبر اکرم(ص) عبارت است از فقدان دلیل برای اثبات خمس درآمدها در زمان ایشان، فقر و تنگدستی عمومی مسلمانان در دورۀ پیامبر، کم‌عمقی ایمان تازه‌مسلمانان و تناقض وجوب خمس درآمدها بدون استثنا کردن هزینه‌های سالانه با فلسفۀ خمس در آن زمان. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آیۀ خمس؛ خمس ارباح مکاسب؛ خمس در زمان پیامبر؛ خمس غنایم | ||
| مراجع | ||
|
ـ قرآن کریم.
10. ابوحیان، محمدبن یوسف (1420 ق). البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دارالفکر. 11. ابوعبید، قاسم‌بن سلام، (1353 ق). الاموال، القاهره: مکتبه التجاریه الکبری. 12. آلوسی، محمودبن عبدالله (1415 ق). روح‌المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، بیروت: دارالکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون. 13. بخاری، محمدبن اسماعیل ابوعبدالله جعفی (1407 ق). الجامع الصحیح المختصر (صحیح بخاری)، مصطفی دیب البغا، چ سوم، بیروت: دار ابن‌کثیر، الیمامة. 14. بلاذری، احمدبن یحیی (1417 ق). انساب الأشراف، سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت: دارالفکر. 15. ثعلبی، احمدبن محمد (1422 ق). الکشف و البیان، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی. 16. جاحظ، ابوعثمان عمروبن بحر (1988). البخلاء، بیروت: دار و مکتبه الهلال. 17. جواد، علی (1422 ق). المفصل فی تاریخ العرب قبل الإسلام: دارالساقی. 18. حر عاملی، محمدبن حسن (1409 ق). تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة (وسائل الشیعة)، چ اول، قم: مؤسسه آل‌البیت (ع). 19. خویی، سید ابوالقاسم (1420 ق). مستند العروه الوثقی، تحقیق مرتضی بروجردی، قم: مؤسسه احیاء آثار الامام الخوئی. 20. دلیمی، طه حامد (1435 ق). الخمس بین الفریضه الشرعیه و الضریبه المالیه، ریاض: دارعالم الکتب. 21. دوزدوزانی تبریزی، یدالله (1393). خمس در عصر پیامبر و پاسخ به برخی از شبهات، سید جمال‌الدین باستانی، قم: همراز. 22. زمخشری، محمودبن عمر (1407 ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون الأقاویل فی وجوه التأویل، بیروت: دارالکتاب العربی. 23. سبط‌بن جوزی (1418 ق). تذکرة الخواص، قم: منشورات الشریف الرضی. 24. سرخسی، محمدبن احمدبن أبی‌سهل (1414 ق). المبسوط، بیروت: دارالمعرفه. 25. سمرقندی، نصربن محمد (1416 ق). تفسیر بحرالعلوم، بیروت: دارالفکر. 26. شافعی، محمدبن ادریس (1412 ق). احکام القرآن، بیروت: منشورات محمد علی بیضون. 27. شهابی خراسانی، محمود (1417 ق). ادوار فقه، تهران: سازمان چاپ و انتشارات. 28. طبرسی، فضل‌بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو. 29. طبری، محمدبن جریر (1387). تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث. 30. ــــــــــــــــــــــ (1412 ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفه. 31. طحاوی، احمدبن محمد (1417 ق). مختصر اختلاف العلماء، المحقق: د. عبدالله نذیر احمد، بیروت: دارالبشائر الإسلامیه. 32. عسکری، سید مرتضی (1412 ق). معالم المدرستین، تهران: المجمع العلمی‌الاسلامی. 33. فاضل لنکرانی، محمد (1423 ق). تفصیل الشریعة فی شرح تحریرالوسیلة - الخمس و الأنفال، حسین واثقی و...، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار (ع). 34. فخر رازی، محمدبن عمر (1420 ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی. 35. فیروزآبادی، محمدبن یعقوب (1988). القاموس المحیط، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه. 36. قرطبی، محمدبن احمد (1364). الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو. 37. قلمداران، حیدرعلی (بی‌تا). بحثی عمیق پیرامون مسئلۀ خمس مأخوذ از کتاب و سنت، بی‌جا: بی‌نا. 38. کلینی، محمدبن یعقوب (1407 ق). الکافی، چ چهارم، تهران: اسلامیه. 39. گرجی، ابوالقاسم (1421 ق). تاریخ فقه و فقها، تهران: سمت. 40. ماوردی، علی‌بن محمد (1419 ق). الحاوی الکبیر فی فقه مذهب الإمام الشافعی و هو شرح مختصر المزنی، علی محمد معوض - الشیخ عادل احمد عبدالموجود، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه. 41. متقی الهندی، علی‌بن حسام‌الدین (1401 ق). کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، بکری حیانی، صفوة السقا، بیروت: مؤسسة الرساله. 42. مرتضی عاملی، جعفر (1426 ق). الصحیح من سیرة النبی الأعظم، قم: دارالحدیث. 43. مقریزی، تقی‌الدین احمدبن علی (1420 ق). إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، چ اول، بیروت: دارالکتب العلمیه. 44. مکارم شیرازی، ناصر (1373). ترجمۀ قرآن، قم: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی. 45. ــــــــــــــــــــ (1416 ق). أنوار الفقاهة، کتاب الخمس و الأنفال، قم: انتشارات مدرسة الإمام علی‌بن أبی‌طالب (ع). 46. منتظری نجف‌آبادی، حسینعلی (1409 ق). دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الإسلامیة، قم: نشر تفکر. 47. نسایی، ابوعبدالرحمن احمدبن شعیب (1421 ق). السنن الکبری، حسن عبدالمنعم شلبی، بیروت: مؤسسه الرساله. 48. نجاتی، محمد سعید؛ منتظرالقائم، احمد؛ چلونگر، محمد علی (1397). جایگاه تاریخ در استنباط فقهی با بررسی موردی گسترۀ منابع خمس در دورۀ پیامبر(ص)، فصلنامۀ علمی پژوهشی تاریخ اسلام، شمارۀ 75، زمستان: 111 – 148. 49. نوری، حسین (1419 ق). الخمس فی ضوء مدرسة اهل البیت علیهم‌السلام، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. 50. نویری، احمدبن عبدالوهاب (1423 ق). نهایة الأرب فی فنون الأدب، قاهره: دارالکتب و الوثائق القومیة. 51. نیشابوری، مسلم‌بن الحجاج (1335). صحیح مسلم، محمد فؤاد عبدالباقی، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 52. واقدی، محمدبن عمر (1410 ق). کتاب الردة مع نبذة من فتوح العراق و ذکر المثنی بن حارثة الشیبانی، یحیی الجبوری، بیروت: دارالغرب الاسلامی. 53. ـــــــــــــــــــــ (1409 ق). کتاب المغازی، تحقیق مارسدن جونس، بیروت: مؤسسة الأعلمی. 54. یعقوبی، احمدبن ابی‌یعقوب (1960). تاریخ الیعقوبی، بیروت: دار صادر. 55. یوسفی غروی، محمد هادی (1417 ق). موسوعة التاریخ الإسلامی، قم: مجمع اندیشۀ اسلامی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 525 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 295 |
||