تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,569 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,173 |
اَعمال منافی مروت و جایگاه آن در تحقق عدالت | ||
مجله علمی "پژوهشهای فقهی" | ||
مقاله 2، دوره 16، شماره 1، فروردین 1399، صفحه 27-52 اصل مقاله (609.3 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jorr.2019.231733.1007663 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل علیشاهی قلعه جوقی* 1؛ محمد غفاری زاده2 | ||
1دانشیار، گروه الهیات، دانشگاه فرهنگیان (پردیس شهید بهشتی)، مشهد، ایران | ||
2دانشآموختۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران | ||
چکیده | ||
«مروت» به معنای انسانیت و جوانمردی است و در اصطلاح یعنی نزاهت و دور نگهداشتن خود از گفتارهای پست و کارهای فرومایهای که در شأن و شایستۀ امثال یک فرد مؤمن نیست. مروت، شرط یک زندگی متعالی و اخلاقی محسوب میشود که قلمرو آن تمام شئون زندگی است و مراتب متفاوتی دارد که بر حسب احوال، اشخاص، شرایط، زمانها و مکانها تغییرپذیر است. اصحاب بامروت، دارای نشانهها و نمادهایی هستند که ثمراتی را در زیست مؤمنانه و جوانمردانه بهدنبال دارد. در این پژوهش پس از بررسی ادلۀ موافقان شرطیت مروت در عدالت فقهی و پاسخ به این ادله و بیان ادلۀ مخالفان، به این نتیجه دست یافتیم که با توجه به اینکه ادلۀ موافقان شرطیت مروت، پس از بررسی، نقد شد و از سوی دیگر، مروت و همینطور اعمال منافی مروت از مفاهیم لغزنده و سیال بوده و در عرف یا عرفهای مختلف، تحلیلپذیرند، بنابراین «مروت» نمیتواند در عدالت فقهی، اعتبار، شرطیت یا جزییت داشته باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
جوانمردی؛ شأن؛ عدالت؛ عرف؛ فقه؛ مروت؛ منافی مروت | ||
مراجع | ||
ـ قرآن کریم.
10. ابنهشام، عبدالملک (1355 ق). سیرۀ ابنهشام، قاهره: کتابفروشی مصطفوی. 11. اصفهانی، محمد حسن (۱۴۱۶ ق). الاجتهاد و التقلید، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 12. انصاری، مرتضی (1414 ق).المکاسب، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری. 13. ــــــــــــــــــــ (1414 ق). رسائل فقهیه، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری 14. ـــــــــــــــــــ (1374).المکاسب، قم: دهاقانی. 15. آمدی، محمد (1388). تصنیف غررالحکم، قم: انصاری. 16. بحرانی، یوسف (1405 ق).الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 17. ترحینی عاملی، محمد حسین (۱۴۲۷ ق). الزبده الفقهیه فی شرح الروضه البهیه، قم، دارالفکر. 18. جوهری، اسماعیلبن احمد (1410 ق). الصحاح - تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت: دارالعلم للملایین. 19. حر عاملی، محمدبن حسن (1400 ق). وسائل الشیعه، قم: مؤسسۀ آلالبیت(ع). 20. حسینی روحانی، صادق (1412 ق). فقه الصادق علیهالسلام، قم: دارالکتاب. 21. حسینی شیرازی، سید صادق (1426 ق). بیان الفقه فی شرح العروه الوثقی، قم: دارالانصار. 22. حسینی عاملی، سید جواد (بیتا).مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 23. خمینی، سید روحالله (1379).تحریرالوسیله، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. 24. ـــــــــــــــــــ (1380). شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: تنظیم و نشر آثار امام خمینی. 25. خویی، سید ابوالقاسم (1410 ق). کتاب الصلاه، قم: لطفی. 26. ــــــــــــــــــــ (1418 ق). التنقیح فی شرح العروه الوثقی، قم: لطفی. 27. دشتی، محمد (بیتا). شرح نهجالبلاغه، قم: آلعلی. 28. دهخدا، علی اکبر (1377). لغتنامۀ دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. 29. دیلمی، حسن (1366). اعلام الدین فی صفات المؤمنین، قم: مؤسسۀ آلالبیت(ع). 30. راغب اصفهانی، حسین (۱۴۱۲ ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالعلم. 31. رودکی سمرقندی (۱۳۸۲). دیوان رودکی، تصحیح سعید نفیسی، تهران: نشر نگاه. 32. ریشهری، محمد (1375). میزان الحکمه، قم: دارالحدیث. 33. زبیدی، محمد مرتضی (1414 ق). تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت: دارالفکر. 34. سبزواری، سید عبدالعلی موسوی (1388). مهذّب الاحکام، قم: دارالتفسیر. 35. سیوطی، عبدالحمنبن ابیبکر (1420 ق). الجوامع الصغیر من حدیث البشیر النذیر، مکه: مکتبه نزار. 36. شهید اول، محمدبن مکی (1400 ق). القواعد والفوائد، قم: کتابفروشی مفید. 37. ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1425ق). الدروس الشرعیه، قم: مؤسسة النشر الاسلامی. 38. شهید ثانی، زینالدین (۱۴۱۳ ق).مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم: مؤسسۀ المعارف. 39. ـــــــــــــــــــ (1421 ق). رسائل الشهید الثانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. 40. ــــــــــــــــــــــــــ (بیتا). روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان، قم: مؤسسۀ آلالبیت(ع). 41. صدر، رضا (1420 ق). الاجتهاد والتقلید، تصحیح سید باقر خسروشاهی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. 42. طباطبایی حکیم، سید محسن (1416 ق)، مستمسک العروه الوثقی، قم: دارالتفسیر. 43. طبری، محمدبن جریر (1362). تاریخ طبری، ترجمۀ ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر. 44. طریحی، فخرالدین (۱۴۱۶ ق). مجمع البحرین، تحقیق از احمد حسینی، تهران: کتابفروشی مرتضوی. 45. طوسی، محمدبن حسن (1387 ق). المبسوط فی الفقه الامامیه، تهران: مکتبه المرتضویه. 46. عبدالفتاح، عبدالمقصود (1379). الامام علیبن ابیطالب، تهران: کتابخانۀ نور. 47. علامه حلی، حسنبن یوسف (1420 ق). تحریر الاحکام الشرعیه علی المذهب الامامیه، تصحیح از ابراهیم بهادری، قم: مؤسسۀ امام صادق(ع). 48. فاضل لنکرانی، محمد (1414 ق). تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 49. فاضل هندی، محمد (۱۴۱۶ ق). کشف اللثام والابهام عن قواعد الاحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 50. فخرالمحققین حلی، محمدبن حسن (۱۳۸۷ ق). ایضاح الفوائد فی شرح فی شرح مشکلات القواعد، تصحیح سید حسین موسوی و دیگران، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان. 51. فراهیدی، خلیلبن احمد (1425 ق). کتاب العین، قم: اسوه. 52. فیروزآبادی، محمدبن یعقوب (1270 ق). قاموس المحیط، بیجا: بینا. 53. فیض الاسلام، سید محمد نقی (1368). ترجمه و شرح نهج البلاغه، قم: دارالعلم. 54. فیض کاشانی، محمد محسن (1401 ق) مفاتیح الشرایع، قم: مجمع الذخائر الاسلامیه. 55. فیومی، احمدبن محمد (1405 ق). المصباح المنیر، قم: دارالهجره. 56. کاشف الغطاء، علیبن محمد (1381 ق). النور الساطع فی الفقه النافع، نجف: مطبعه الآداب. 57. کاشف الغطاء، عباسبن علی (۱۴۲۵ ق). افضل الدین – المروءه، نجف: مؤسسة کاشف الغطاء. 58. قریشی، علی اکبر (۱۴۱۲ ق). قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 59. کلینی، محمدبن یعقوب (1429 ق).الکافی، قم: دارالحدیث للطباعه و النشر. 60. گلپایگانی، سید محمد رضا (1409 ق). مجمع المسائل، قم: دارالقرآن الکریم. 61. گیلانی شفتی، سید محمد باقر (1409 ق)، تحفه الابرار، اصفهان: انتشارات کتابخانۀ مسجد سید. 62. مامقانی، عبدالله (۱۳۵۰ ق). حاشیه علی رساله فی العداله، قم: مجمع الذخائر الاسلامیه. 63. مجاهد طباطبایی، محمد (1296 ق). القواعد والفواید والاجتهاد والتقلید، قم: مؤسسۀ آلالبیت(ع). 64. مجلسی، محمد باقر (1404 ق). مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول، تهران: دارالکتب الاسلامیه. 65. ـــــــــــــــــــ (1385). بحارالانوار الجامعه لدرر اخبار الائمه الاطهار، تهران: انتشارات اسلامیه،. 66. محقق حلی، جعفربن حسن (1413 ق). الرسائل التسع، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی. 67. محقق سبزواری، محمد باقر (1247 ق). ذخیره المعاد فی شرح الارشاد، قم: مؤسسۀ آلالبیت(ع). 68. محمدی ریشهری، محمد (1384). میزان الحکمه، قم: درالحدیث. 69. محمودی، محمد باقر (1386). النور الساطع فی الفقه النافع، نجف: مطبعه النعمان. 70. مرتضوی لنگرودی، محمد حسن (۱۴۱۲ ق). الدر النضید فی الاجتهاد و الاحتیاط و التقلید، قم: انصاریان. 71. مرعشی نجفی، شهابالدین (1421 ق). القول الرشید فی الاجتهاد والتّقلید، قم: کتابخانۀ مرعشی. 72. مصطفوی، حسن (۱۴۰۲ ق). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز الکتاب للترجمه والنشر. 73. مطهری، مرتضی (1393). حماسۀ حسینی، قم: صدرا. 74. ـــــــــــ (بیتا)، عدل الهی، تهران: چاپخانۀ مهر. 75. مفید، محمد (1413 ق). الجمل و النصره لسید العتره فی حرب البصره، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. 76. مقدس اردبیلی، احمد (1418 ق). مجمع الفائده و البرهان، بیجا: مؤسسة النشر الاسلامی. 77. موسوی قزوینی، سید علی (1419 ق). رساله فی العداله، قم: دفتر انتشارات اسلامی. 78. نایینی، محمد حسین؛ عراقی، ضیاءالدین؛ کزازی، علی (۱۴۲۱ ق).الرسائل الفقهیه، تقریر از ابوالفضل نجمآبادی، قم: مؤسسۀ معارف اسلامی امام رضا(ع). 79. نجفی، زینالعابدین (1391). «مفهومشناسی واژۀ عدالت در فقه امامیه»، دوفصلنامۀ انسانپژوهی دینی، شمارۀ 28: 141 - 170. 80. نجفی، محمد حسن (14۰۴ ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی. 81. نراقی، احمدبن محمد (1415 ق). مستند الشیعه فی احکام الشریعه، قم. مؤسسۀ آلالبیت(ع). 82. ــــــــــــــــــــ (۱۴۱۷ ق). عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام، قم: مرکز النشر التابعه لمکتبه الاعلام. 83. نراقی، محمد (۱۴۲۲ ق). مشارق الاحکام، تحقیق: سید حسن وحدتی، قم: کنگرۀ نراقیین. 84. یعقوبی، احمدبن ابییعقوب (1358 ق). تاریخ یعقوبی، بیروت: بینا. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 586 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 419 |