![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,695,787 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,925,333 |
عدالت ترمیمی، بایستگی و ضرورت حاکمیت آن در حوزه خانواده با تکیه بر مبانی فقهی | ||
فقه و مبانی حقوق اسلامی | ||
مقاله 6، دوره 52، شماره 1، شهریور 1398، صفحه 107-126 اصل مقاله (435.81 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jjfil.2019.265308.668564 | ||
نویسندگان | ||
خدیجه صادقی موحد1؛ احمد باقری2؛ سید محمد صدری* 3؛ حیدر امیرپور4 | ||
1دانش آموخته دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
2استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه تهران | ||
3دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
4استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
عدالت ترمیمی بعنوان نظریه جدید حقوق کیفری در پی جبران خسارات وارده بر بزدهدیده، ترمیم رابطه بین بزهکار و بزهدیده، اصلاح و بازپذیری بزهکار و تأمین مصالح جامعه محلی متأثر از جرم است. ماهیت فرایند مذکور از یکسو و اقتضای ذاتی محیط خانواده از دیگر سو، ضرورت حاکمیت عدالت ترمیمی بر روابط خانوادگی به جای عدالت انتقامی و سزادهی را امری غیرقابل انکار مینماید. اسلام نیز احکام خود را بر پایهی ترمیم و اصلاح روابط حاکم بر خانواده قرار داده است و توصیه به تشکیل محکمه خانوادگی، صلح، احسان و عفو و... مبین انطباق آموزههای مذکور با شاخصهای فرایند عدالت ترمیمی است و نکته غیرقابل اغماض این است که عمده مبانی و مستندات فقهی مورد استفاده جهت اثبات حجیت و اعتبار فرایند عدالت ترمیمی بهطور عام نیز، مربوط به روابط درون خانواده است که قدر متیقن، بایستگی و ضرورت بکارگیری آن را در حیطه خانواده، نمایان میسازد. نتیجه این نگرش میتواند مسائل خانواده را از حوزه حقوق کیفری خارج و قانونگذار را متقاعد سازد که در برخورد با ناهنجاریها در حوزه خانواده راهکارهای مدنی و مبتنی بر صلح، ترمیم و گذشت را جایگزین کیفر و مجازات و تعزیر سازد. | ||
کلیدواژهها | ||
جبران؛ خانواده؛ عدالت ترمیمی؛ مشارکت؛ مصالحه | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم [2]. ابن بابویه، محمّدبن علی. (1413ق). من لایحضر الفقیه، قم، نشر اسلامی. [3]. ابن قدامه، عبدالله. (640). المغنی، بیروت، دارالکتاب العربی. [4]. اسدی، لیلا سادات. (1392). حقوق کیفری خانواده، تهران، میزان. [5]. اصفهانی، مجلسی اول، محمّدتقی. (1406ق). روضه المتقین فی شرح من لایحضر الفقیه، قم، مؤسسه اسلامی کوشا نبور. [6]. انصاری، مرتضی. (1286ق). مکاسب، رساله لاضرر، چاپ سنگی، طهران، بینا. [7]. ـــــــــــــ . (بیتا). فرائد الاصول، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ج اول. [8]. حر عاملی، محمّدبن حسن. (بیتا). وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، داراحیا التراث العربی، بیروت. [9]. حسینی مراغی، عبدالفتاح بن علی. العناوین، بیجا، قم، مؤسسه نشر اسلامی. [10]. حکمتنیا، محمود. (1386). مسئولیت مدنی در قرآن، فقه وحقوق، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. [11]. خراسانی، محمّدکاظم (آخوند). (1414ق). کفایة الاصول، مؤسسه نشر الاسلامی، التابعه لجماعه المدرسین، قم. [12]. دهخدا، علیاکبر. (1319). فرهنگ لغت دهخدا، انتشارات بانک ملی. [13]. رایحبیان، مهرداد. (1381). بزهدیده در فرایند کیفری، تهران، انتشارات خط سوم. [14]. رحیمی نژاد، اسماعیل. (1389) مبانی نظری عدالت ترمیمی، دو فصلنامه علمی تخصصی علامه، پاییز و زمستان سال دهم، ش 29. [15]. زهر، هوارد. (1388). کتاب کوچک عدالت ترمیمی، ترجمه حسین غلامی، تهران، مجد. [16]. سماواتی، پیروز، امیر. (1385). عدالت ترمیمی، تعدیل تدریجی عدالت کیفری یا تغییر آن، چ اول، تهران، انتشارات بیّنه. [17]. شیری، عباس. (1385). عدالت ترمیمی (مبانی و کنشگران)، پایاننامه دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی به راهنمایی دکتر علی حسین نجفی ابرندآبادی، دانشگاه شهید بهشتی. [18]. طباطبایی، سیّدمحمّدحسین. (1372). المیزان فی تفسیر القرآن، چ 3، قم، دارالکتب الاسلامیه. [19]. طبرسی، فضل بن حسن. (1995م). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ 2، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات. [20]. طبرسی، فضل بن حسن. (1406). مجمع البیان فی تفسیر القران، بیروت، دارالمعرفه. [21]. طوسی، محمّدبن حسن. بیتا، التبیان فی تفسیر القرآن، داراحیاء التراث العربی بیروت، چاپ دوم. [22]. ـــــــــــــ. (1387). المبسوط فی الفقه الامامیه، تهران، مکتبه المرتضویه. [23]. عاملی، حر، محمّدبنحسن.(1409ق). تفصیل وسایل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت علیهم السلام. [24]. ـــــــــــــ (1412 ق). هدایة الامه الی احکام الائمه، مشهد، بحوث الاسلامیه، ج 6، ص 254ـ253. [25]. عاملی، زین الدین. (1416ق). مسالک الافهام ، چ 1، قم، نشر معارف اسلامی. [26]. غلامی، حسین. (1385). عدالت ترمیمی، تهران، سمت. [27]. قرائتی، محسن. (1382). تفسیر نور، چ 5ف تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن. [28]. قمی، صدوق، محمّدبن علی بن بابویه. (1406ق). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دارالشریف الرضی للنثر، چ 2. [29]. کاشانی، فیض. (1406). الوافی، اصفهان، کتابخانه امیرالمؤمنین علی علیهالسلام. [30]. کاظمپور، فاطمه، رنگچی تهرانی، عطیه.(1397) نقش عدالت ترمیمی در واکنش کیفری به جرایم حوزه خانواده، دو فصلنامه ندای صادق، بهار و تابستان، شماره 68. [31]. کلینی رازی، ابوجعفر محمّدبن یعقوب. (بیتا). اصول کافی، ج3، ترجمه و شرح سیّدجواد مصطفوی، بیجا، انتشارات علمیه اسلامیه. [32]. مرادی، عبداللهیان و مرادیان، امیر، مهدی و سجاد. (1395). افقهای عدالت ترمیمی رهیافتی اسلامی، ملی، ماهنامه دادرسی، ش 18، سال 20، مهر و آبان 1395. [33]. مصطفوی، حسن. (1380). تفسیر روشن، چ 1، بیجا، مرکز نشر کتاب. [34]. مکارم شیرازی، ناصر و دیگران(1377). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه. [35]. موسوی بجنوردی، محمّد. (1368ش). حقوق خانواده، تهران، مجد [36]. موسوی خمینی، روح ا... . (1414). بدائع الدرر فی قاعده نفی الضرر، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ 2. [37]. نانکلی، مریم. (1392) راهکارهای فراقضایی در حل و فصل دعاوی کیفری خانواده، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی. [38]. نجفی ابرندآبادی، علی حسین، از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی. (1382). سال سوم، ش 10 و 9، پاییز و زمستان 1382. [39]. نجفی، محمّدحسن. (1404). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت: داراحیاء التراث العربی. چاپ هفتم. مصحح: قوچانی و آخوندی عباس و علی. [40]. نجفی، محمّدحسن. (1994م). جواهر الکلام ، چ 2، بیروت، نشر داراحیاء تراث العربی. [41]. نراقی، احمد. (1245ق). عوائد الایام، چاپ سنگی، طهران، بینا. [42]. نقیبی، سیّدابوالقاسم. (بهار و تابستان 1390). قاعده لاضرر و جبران خسارت معنوی به خانواده، پژوهشنامه فقه و حقوق اسلامی، سال چهارم، شماره 7. [43]. نوری، میرزا حسین، (1408ق). مستدرک الوسائل، بیروت، موسسه آل البیت علیهم السلام. ج 9 و 14. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,047 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 800 |