سامانه پشتیبانی خدمات اطلاعات

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات158
تعداد شماره‌ها6,230
تعداد مقالات67,757
تعداد مشاهده مقاله115,109,766
تعداد دریافت فایل اصل مقاله89,868,161
خانی, فضیله, سلمانی, محمد, مشفق نژادی, عنایت اله. (1398). سنجش و تحلیل وضعیت آگاهی محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر یاسوج. , 51(3), 783-796. doi: 10.22059/jhgr.2019.281345.1007930
فضیله خانی; محمد سلمانی; عنایت اله مشفق نژادی. "سنجش و تحلیل وضعیت آگاهی محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر یاسوج". , 51, 3, 1398, 783-796. doi: 10.22059/jhgr.2019.281345.1007930
خانی, فضیله, سلمانی, محمد, مشفق نژادی, عنایت اله. (1398). 'سنجش و تحلیل وضعیت آگاهی محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر یاسوج', , 51(3), pp. 783-796. doi: 10.22059/jhgr.2019.281345.1007930
خانی, فضیله, سلمانی, محمد, مشفق نژادی, عنایت اله. سنجش و تحلیل وضعیت آگاهی محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر یاسوج. , 1398; 51(3): 783-796. doi: 10.22059/jhgr.2019.281345.1007930

سنجش و تحلیل وضعیت آگاهی محیط‌زیستی در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر یاسوج

پژوهشهای جغرافیای انسانی
مقاله 14، دوره 51، شماره 3، مهر 1398، صفحه 783-796    اصل مقاله (735.81 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhgr.2019.281345.1007930
نویسندگان
فضیله خانی1؛ محمد سلمانی2؛ عنایت اله مشفق نژادی* 3
1استاد گروه جغرافیا انسانی دانشگاه تهران
2دانشیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه تهران
3کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تهران
چکیده
دستیابی به پایداری محیط‌زیستی روستایی متأثر از سطح آگاهی محیط‌زیستی افراد است. آگاهی محیط‌زیستی نیز از عوامل متعددی تأثیرپذیر است. پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی حاضر با هدف سنجش و تحلیل آگاهی محیط‌زیستی در روستاهای پیرامون شهر یاسوج انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز به‌کمک روش‌های میدانی (پرسشنامه و مصاحبه)، اسنادی و مراجعه به سازمان‌های مرتبط جمع‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش خانوارهای روستایی ساکن روستاهای پیرامون شهر یاسوج هستند که براساس فرمول کوکران 384 خانوار در 10 سکونتگاه روستایی به‌صورت تصادفی سنجیده شدند. هم‌بستگی میان آگاهی محیط‌زیستی و سن پاسخگویان نشان‌دهندة رابطه‌ای منفی و معنادار است. سنجش رابطة میان آگاهی و جنسیت پاسخگویان نیز نشان‌دهندة نبود رابطة معنادار است. درحالی‌که میان آگاهی محیط‌زیستی و سطح تحصیلات پاسخگویان رابطه‌ای مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل هم‌بستگی نشان می‌دهد میان سطح آگاهی محیط‌زیستی ساکنان و گرایش به تخریب محیط طبیعی رابطه‌ای منفی و معنادار وجود دارد به‌طورکلی نتایج پژوهش نشان می‌دهد آگاهی محیط‌زیستی روستاییان در سکونتگاه‌های پیرامون شهر یاسوج در سطح متوسطی قرار دارد. با توجه به مشاهداتی که از منطقة مورد مطالعه به‌دست آمد، به‌نظر می‌رسد تصور ساکنان از مشکلات محیط‌زیستی بیشتر متأثر از تجربه‌های روزمره است. از سوی دیگر، اقدامات مردم و وضع محیط‌زیست سطح متوسطی از آگاهی محیط‌زیستی را در منطقة مورد مطالعه نشان نمی‌دهد؛ یعنی میان نگرش و عمل در رفتارهای محیط‌زیستی شکاف عمیقی وجود دارد.
کلیدواژه‌ها
آگاهی محیط زیستی؛ توسعه؛ سنجش پایداری؛ سکونتگاه‌های روستایی؛ محیط‌زیست
عنوان مقاله [English]
Evaluation and Analysis of Environmental Awareness in Rural Settlements around Yasuj City
نویسندگان [English]
Fazileh Khani1؛ Mohammad Salmani2؛ Enayatollah Moshfeghnejadi3
1Professor of geography and rural planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
2Associate Professor of geography and rural planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
3MA in geography and rural planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]
Introduction
The awareness of environment state and examination of its changes are among the issues having attracted the attention of many researchers during recent years. This tendency has been so strong that it can determine the required changes in management and to present managerial plans in a correct recognition of environment state. Awareness about the consequences of wrong behaviors can decrease their occurrence. Villages are important human settlements having very close connection to the environment, in a way that they mutually influence each other. Most of economic activities in these regions are based on direct relationship with nature. The appearance of villages around the cities is different from other villages because of the different system of settlement relationships and the presence of forces resulting from them. Achieving the rural environmental sustainability is under the influence of public environmental awareness that, in turn, is also affected by various factors. Accordingly, the present study was conducted to examine the environmental awareness of villagers around Yasuj City. The purpose of the study is to analyze environmental awareness of villagers living in the suburbs of Yasuj City. 
Methodology
The present study has an analytical-descriptive method. The first step in the environmental awareness evaluation was to prepare the criteria. To have an effective evaluation, it is required to determine measureable, scientific and acceptable factors by researchers and experts in this study. The indices and variables of the study were selected based on the opinions of professors and researchers in the field of rural studies in accordance with the region under study and with consideration of the theoretical bases and the review of related literature in the environmental awareness and behavior domains. The environmental awareness and tendency to destroy natural resources were evaluated using 11 and 2 variables, respectively. The study population was settlements around Yasuj City. Ten villages were selected among all the villages around the city using randomized cluster sampling. Cochran formula was used to determine the size of the sample population. Accordingly, 384 households were selected to complete the questionnaires. In order to evaluate the reliability of the data, we used Cronbach’s alpha. Results showed that the questionnaire has an appropriate reliability.  
Results and discussion
By examining the status of environmental awareness in the villages under study, it can be understood that these settlements have coefficient of 22.3 and a medium sustainability. Results of coefficient analysis showed that there is significantly negative correlation between the environmental awareness and respondents’ age. There is no significant relationship between environmental awareness and respondents’ gender. There is a significantly positive relationship between environmental awareness and respondents’ education level. Furthermore, results of correlation analysis showed that there is a significantly negative relationship between inhabitants’ environmental awareness level and the tendency to destroy the nature. The highest average belongs to the variable “If the way of treating nature is not adjusted, the environment will face disaster”, and lowest average belongs to the variable “The most important factor in Ozone layer depletion is Carbon dioxide gas”.
This study has evaluated the status of environmental awareness within rural settlements around Yasuj City. Environmental awareness is the individual’s information about environmental issues as well as the factors influencing their spread and recognition of proper treatment to obviate them. Operationally, environmental awareness includes people’s information regarding the importance and role of environment in their life. Villages are faced with many environmental problems and some of the most common problems are including improper way of collecting the rubbish and its disposal, providing potable water, water treatment networks, cutting the trees, putting jungles on fire and etc. Generally, the best instruments to enlighten rural societies, promote publics sensitivity, attention and knowledge about environmental aspects is to educate them on environment which is very important regarding the influence of humans on the environment. Therefore, if the inhabitants are lacking environmental awareness, unregulated exploitation from surrounding natural resources will play a fundamental role in creation of environmental damages.
Conclusion
After analyzing the results, it was found that 53 percent of the respondents have a higher level of environmental awareness than the median level; and 47 percent of them have a lower level of awareness than the median level. This shows that rural settlements are on a median level of environmental awareness. The results are in line with the results presented by Cruise et al. (2014). On the other hand, the findings are inconsistent with the findings of Saho et al. (2015) and Sanjai (2013). In addition, regarding the gender of the respondents and their environmental awareness, the findings of the present study disapprove the findings of Blaji (2017). As a fact, villagers’ environmental awareness plays an important role in achieving rural environmental sustainable development.
کلیدواژه‌ها [English]
development, environment, environmental awareness, sustainability evaluation, rural settlements
مراجع
  1. ایزدی، فاطمه، کریمیان، علی‌اکبر و حمید سودایی‌زاده، 1392، برآورد میزان آگاهی‌های زیست‌محیطی دانش آموزان روستایی و رابطة آن با آگاهی والدین و مربیان مطالعة موردی: دانش‌آموزان دورة راهنمایی روستاهای منطقة جی اصفهان، پژوهش‌های روستایی، دورة چهارم، شمارة 4، صص 777-792.
  2. بریمانی، فرامرز و صادق اصغری لفمجانی، 1389، تعیین شدت ناپایداری محیط‌زیستی سکونتگاه‌های روستایی سیستان با استفاده با استفاده از مدل سنجش چندمعیاره، مجلة جغرافیا و توسعه، دورة هشتم، شمارة 19، صص 127-144.
  3. بذرافشان، جواد، طولابی‌نژاد، مهرشاد و هانیه استکی، 1397، بررسی آثار حس تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعة موردی: دهستان نِه، شهرستان نهبندان)، مجلة پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورة پنجاهم، شمارة 4، صص 791-807.
  4. حجازی، رضوان، رجبدری، حسین و امیررضا خانی‌ذلان، 1396، بررسی رابطة بین آگاهی و نگرش محیط زیستی دانشجویان و دانش‌آموختگان حسابداری، مجله بررسی‌های حسابداری، دورة چهارم، شمارة 16، صص 53-72.
  5. خانی، فضیله، 1396، بنیان‌های برنامه‌ریزی در فضاهای متغیر روستایی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  6. خواجه شاهکویی، علیرضا، نجفی کانی، علی‌اکبر و زینب وصال، 1394، بررسی عوامل مؤثر بر آگاهی‌های محیط زیستی روستاییان (مطالعة موردی: دهستان جاغرق در شهرستان بینالود)، پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، سال چهارم، شمارة 9، صص 85-96. 
  7. سبزه‌ای، محمدتقی، قلی‌پور، سیاووش و معصومه آدینه‌وند، 1395، بررسی رابطة بین آگاهی، نگرش و رفتار حامی محیط‌زیست دانشجویان دختر دانشگاه قم، آموزش محیط‌زیست و توسعة پایدار، سال چهارم، شمارة 4، صص 5-16.
  8. ستوده، احد و فرزام پوراصغر سنگاچین، 1389، بررسی گزارش‌های شاخص‌های پایداری و عملکرد محیط‌زیست در سال‌های 2004-2005 و جایگاه ایران، مجلة محیط‌زیست و توسعه، سال اول، شمارة 1، صص 51-72.
  9. سجاسی قیداری، حمدالله و امین فعال‌جلالی، 1397، سنجش آگاهی و رفتار محیط‌زیستی روستاییان (مطالعة موردی: دهستان زنگلانلو)، فصلنامة برنامه‌ریزی فضایی، سال هشتم، شمارة 1، صص 29-50.
  10. شبیری، سید محمد، 1394، زبان تخصصی آموزش محیط‌زیست، انتشارات دانشگاه پیام‌نور، تهران.
  11. صالحی، صادق و لقمان امام‌قلی، 1391، مطالعة تجربی رابطة آگاهی و رفتارهای زیست‌محیطی (مطالعة مناطق شهری و روستایی شهرستان سنندج)، مسائل اجتماعی ایران، دورة سوم، شمارة 1، صص 121-147.
  12. صالحی، نفیسه و آزیتا کوشافر، 1393، بررسی سطح آگاهی محیط زیستی معلمان زن، فصلنامة زن و فرهنگ، سال ششم، شمارة 21، صص 105-118.
  13. فاضل‌نیا، غریب و عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری، 1384، تبیین نظریه‌ای عوامل مؤثر بر شناخت و آگاهی روستاییان از توانش‌های خود و محیط پیرامون، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دورة نهم، شمارة 1، صص 111-150.
  14. مهمدی کربلای، زینب و عبدالعظیم آجیلی، 1394، تبیین میزان آگاهی دختران روستایی در حفاظت از محیط‌زیست در راستای توسعة پایدار (مطالعة موردی: روستای دغاغله)، علوم و مهندسی محیط‌زیست، سال سوم، شمارة 1، صص 55-68.
  15. هوشمندان مقدم‌فرد، زهرا و شمس‌علی اخبار اسماعیلی، 1395، مؤلفه‌های اثرگذار بر آگاهی زیست‌محیطی هنرجویان کشاورزی زنجان، پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، شمارة 37، صص 73-84.

16. Izadi, F., Karimeian, A. A., and Suodaiezadeh, H., 2013, Estimation of Environmental Knowledge of Rural Students and its Relationship to Parent and Teacher Knowledge Case Study: Students in the Guidance Course in the Villages of Isfahan, Rural Research, No. 4. PP. 777-792. (In Persian)

17. Barimanie, F., and Asghary, S., 2010, Determination of Environmental inconstancy of Rural Settlements of Sistan Using Multi-Criteria Assessment Model, Journal of Geography and Development, Vol. 19, No. 8, PP. 127-144. (In Persian)

18. Bazrafshan, J., Toulabinejad, M., and Esteiky, H., 2018, The Effects of Sense of Spatial Property on Spatial-Physical Reconstruction of Rural Settlements (Case Study: Neh Village, Nehbandan City), Journal of Human Geography Research, Vol. 50, No. 4. PP. 791-807. (In Persian)

19. Hejazi, R., Rajabdari, H., and Khanizelan, A., 2017, The Relationship Between Environmental Knowledge and Attitude of Accounting Students and Graduates, Journal of Accounting Reviews, Vol. 14, No. 16, PP. 53-72. (In Persian)

20. Khani, kh., 2017, Fundamentals of Planning in Rural Spaces, First Edition, Tehran University Press, Tehran. (In Persian)

21. Khageh Shahkouie, A., Najafi Kani, A. A., and Vesal, Z., 2015, Investigating Factors Affecting Rural Environmental Awareness (Case Study: Jaghargh Village in Binalood Township), Rural Research and Planning, Vol. 9, No. 4, PP. 85-96. (In Persian)

22. Shobeiry, M., Gholipour, S., and Adinehvand, M., 2015, The Relationship Between Knowledge, Attitude and Supportive Behavior of Female Students of Qom University, Environmental Education and Sustainable Development, Vol. 4, No 4, PP. 5-16. (In Persian)

23. Sotudeh, A., and Pour Asghar Sangachin, F., 2010, Investigating the Reports of Environmental Sustainability and Performance Indicators for 2004-2005 and the Position of Iran, Journal of Environment and Development, Vol. 1, No. 1, PP. 51-72. (In Persian)

24. Sojase Gheydari, H., and Faal Jalaleh, A., 2018, Rural Environmental Awareness and Behavior (Case Study: Zanglanloo Village), Journal of Spatial Planning, Vol. 1, No. 8, PP. 29-50. (In Persian)

25. Shobeiry, S. M., 2015, Specialized Language of Environmental Education, Payame Noor University diffusions, Tehran. (In Persian)

26. Salehi, S., and Emamgholy, L., 2012, Experimental Study of the Relationship between Knowledge and Environmental Behaviors (Study of Urban and Rural Areas of Sanandaj City), Iranian Social Issues, Vol. 1, No. 3, PP. 121-147. (In Persian)

27. Salehi, N., and Koushafar, A., 2014, Investigating the level Of Environmental Awareness of Female Teachers, Journal of Women and Culture, Vol. 21, No. 6, PP. 105-118. (In Persian)

28. Fazelneia, Gh., and Roknaldin Eftekhary, A., 2005, A Theoretical Explanation of Factors Influencing Villagers' Knowledge and Awareness of Their Abilities and Environment, Planning and Space Preparation, Vol. 1, No. 9, PP. 111-150. (In Persian)

29. Moohamadi Karbalaie, Z., and Agelie, A., 2015, Explaining the Rural Girls' Awareness of Environmental Protection in Sustainable Development (Case Study: Daghaghlee Village), Environmental Science and Engineering, Vol. 1, No. 3, PP. 55-68. (In Persian)

30. Hoshmandan Maghadamfard, Z., and Akhbar Esmaieli, Sh. A., 2015, Effective Factors on Environmental Knowledge of Zanjan Agricultural Students, Agricultural Education Management Research, No. 37. PP. 73-84. (In Persian)

31. Ahmad, J., Noor, S., and Ismail, N., 2015, Investigating Students’ Environmental Knowledge, Attitude, Practice and Communication, Asian Social Science, No. 11. PP. 284-293.

32. Balaji, P. S., and Anbalagan, A., 2017, A Study on Environmental Awareness Among Rural and Urban Secondary School Students in Thiruvallur District, Internation Eductional Sclentific Research Journal, Vol. 6, No. 3, PP. 26-31.

33. Bulatović, J., and Rajović, G., 2018, Environmental Awareness Population in City Municipality of Zvezdara (Belgrade) for the Sustainable Zvezdarske Forest, World News of Natural Sciences, No. 16. PP. 1-17.

34. Cruz Soto, R., Balderrama, T., Vélez-Sánchezverin, SC., Aguilar-Palma, N., Viramontes-Olivas, O., and Durán, A., 2014, Environmental Awareness of the Young in a Rural Community in the Sierra Tarahumara, Chihuahua, Mexico, Journal of Education and Practice, Vol. 4, No. 5, PP. 197-201.

35. Elfving, M., and Ristimäki, S., 2011, Environmental Education in Rural Development, A Case Study in Mecubúri District, Mozambique, Master’s Thesis in Peace and Development Work, School of Social Sciences, PP. 1-103.

36. Julie, E. S., 2007, From Intentions to Actions: The Role of Environmental Awareness on College Students, Journal of Undergraduate Research, Faculty Sponsor: Tracie Blumentritt, Department of Psychology, PP. 1-4.

37. Kumar, S., 2013, Environmental Awareness Among Rural Folks of Hamirpur District, H.P, The International Journal of Engineering and Science (IJES), Vol. 1, No. 2, PP. 81-84.

38. Rifkin, J., 2006, European Dream, as the European Vision of the Future Slowly Overshadows the American Dream, Zagreb, Školska Knjiga.

39. Sahu, U., Roy, M., and Monika, R., 2015, Environmental Awareness Among Undergraduate Students in Rural Area, IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology (IOSR-JESTFT), Vol. 4, No.1, PP. 27-32.

40. Sosa, M., Alcalá, R., Soto, T., and Quintana, C., 2008, Percepción Ambiental De Estudiantes Universitarios a Través De Variables Medioambientales, Revista Latinoamericana De Recursos Naturales, No. 4. PP. 178-184.

41. Vasudevan, S., 2012, A Study on the Extent of Environmental Awareness Among Rural People in Coastal Area of Kerala, Environment and Sustainable Development, Vol. 2, No. 11, PP. 194-205.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 535
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 284


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب