![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,694,672 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,924,025 |
خوانش پسااستعماری سهگانۀ الجزائر (الدار الکبیره، الحریق و النّول) اثر محمد دیب | ||
ادب عربی | ||
مقاله 6، دوره 12، شماره 2، تیر 1399، صفحه 85-107 اصل مقاله (827.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.277064.612039 | ||
نویسنده | ||
کمال باغجری* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی پردیس فارابی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
سهگانۀ الجزائر (شامل سه رمان الدار الکبیرة، الحریق و النول) اثر محمد دیب، نویسندۀ مشهور الجزایری، یکی از شاخصترین آثار ادبیات معاصر الجزایر است که تصویری عینی و متکثر از وضعیت این کشور در سالهای منتهی به استقلال ارائه داده است. محمد دیب در هر یک از این سه رمان بر یکی از ابعاد زندگی مردم الجزایر انگشت نهاده و پیامدهای استعمار را به ترتیب در زندگی روزمرۀ شهری، روستایی و بخش صنعت به تصویر کشیده است. پژوهش پیشرو، برمبنای مفروضات و محورهای اصلی نظریه و نقد پسااستعماری، مهمترین سازمایههای پسااستعماری این سه رمان را استخراج و واکاوی کرده و درصدد پاسخ به این پرسش برآمده که مؤلفههای پسااستعماری در این سه رمان چگونه و با چه سازوکارهای ادبی تبلور یافته است. این سازمایهها عبارتاند از: گسست روایت و تأثیر آن بر بازنمایی فضای استعماری و پسااستعماری، تقویت رابطۀ ارباب/برده در سایۀ استعمار فرانسه، ترسیم پیامدهای سیاستهای دوگانۀ استعماری بر جامعۀ الجزایری، مقاومت و نژادپرستی درونیشده. دستاورد اصلی این پژوهش این است که رمانهای سهگانه مزبور با روایتی گسسته و منقطع و با ارائۀ تصویری عینی از بخشهای مختلف جامعۀ الجزایر در آخرین سالهای حضور فرانسه در این کشور، رسالت پوشالی استعمار مبنی بر اهدای تمدن و نوزایی به الجزایر را به چالش گرفته، و ماهیت حقیقی استعمار را برای خوانندگان فاش کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقد پسااستعماری؛ استعمار الجزایر؛ محمد دیب؛ سهگانۀ الجزائر؛ الدار الکبیرة؛ الحریق؛ النّول | ||
مراجع | ||
إبراهیم، سعدالدین، سلامة، غسان، الهرماسی، عبدالباقی و النقیب، خلدون (2005)، الدولة والمجتمع فی الوطن العربی، بیروت: مرکز دراسات الوحدة العربیة. احمدی، بابک (1390)، ساختار و تأویل متن، تهران: مرکز، چاپ سیزدهم. أشکروفت، بیل وآخرون (2010)، دراسات ما بعد الکولونیالیة (المفاهیم الرئیسیة)، ترجمة احمد الروبی، أیمن حلمی وعاطف عثمان، القاهرة: المرکز القومی للترجمة. البحراوی، سید (1992)، «إشکالیة الکتابة الواقعیة فی ثلاثیة محمد دیب»، أدب و نقد، سبتمبر، العدد 85، 74-65. پراپ، ولادیمیر (1368)، ریختشناسی قصههای پریان، ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران: توس. پروچاسکا، جیمز ، نورکراس، جان (1390)، نظریههای رواندرمانی، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی، تهران: رشد، چاپ پنجم. پورامینایی، سمیه (1392)، «بررسی و تحلیل ثلاثیة محمد دیب»، پایاننامه جهت اخذ درجة کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد. دیب، محمد (1970الف)، الدار الکبیرة، ترجمة سامی الدروبی، الجزائر: دار الهلال. ــــــــــــــ (1970ب)، النّول، ترجمة سامی الدروبی، الجزائر: دار الهلال. ــــــــــــــ (1985)، ثلاثیة محمد دیب، ترجمة سامی الدروبی، بیروت: دار الوحدة. ــــــــــــــ (2007)، الحریق، ترجمة فارس غصوب، الجزائر: منشورات ANEP. الزبیری، العربی (1999)، تاریخ الجزائر المعاصر، الجزء الأول، دمشق: اتحاد الکتاب العرب. سالم، جورج (1972)، «محمد دیب فی ثلاثیه الجزائر: حیاة شعب فی تجربة روائیة»، الموقف الأدبی لاتحاد الکتاب العرب، دمشق، السنة الثانیة، العدد الثانی. شاهمیری، آزاده (1389)، نظریه و نقد پسااستعماری، تهران: علم. شکری، غالی (1979)، أدب المقاومة، بیروت: دار الآفاق الجدیدة. شمسالدین نجم، زین العابدین (2011)، تاریخ العرب الحدیث والمعاصر، عمان: دار المسیرة. عباسی، مسلم، آریایینیا، مسعود (1388)، «دیرینهشناسی علوم انسانی در گفتار پسااستعماری»، تحقیقات فرهنگی، تابستان، دوره دوم، ش 6. قادری، فاطمه، پورامینایی، سمیه (1393)، «نقد جامعهشناختی داستان الدار الکبیرة اثر محمد دیب»، نقد ادب معاصر عربی، پاییز و زمستان،دورۀ 4، ش 7. هگل، گئورگ ویلهلم فردریش (1387)، خدایگان و بنده، ترجمۀ حمید عنایت، تهران: خوارزمی، چاپ پنجم. یانگ، رابرت جی. سی. (1391)، درآمدی اجمالی بر پسااستعمارگری، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. Ashcroft, B., Griffiths, G., & Tiffin, H. (1995). The Post-Colonial Studies Reader. London: Routledge. ــــــــــــــ (1998). Key Concepts in Post-Colonial Studies.London: Routledge. Hopkins, Nicholas, & Ibrahim, Saad Eddin (1985). Arab Society: Social Science Perspectives. Cairo: American University in Cairo Pres. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 852 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 508 |