پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,114,728 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,881,191 |
گل سرخ و بادۀ گلگون؛ بازخوانی ابیاتی از دیوان أبونؤاس بر پایۀ آیین کهن شادگلی | ||
| ادب عربی | ||
| مقاله 12، دوره 11، شماره 2، مهر 1398، صفحه 209-229 اصل مقاله (979.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.262088.611944 | ||
| نویسنده | ||
| سمیه السادات طباطبایی* | ||
| عضو هیئت علمی / دانشگاه کوثر بجنورد | ||
| چکیده | ||
| آن دسته از شاعران عصر عباسی که خاستگاه پارسی دارند و از آبشخور فرهنگ و تمدن ایران باستان سیراب شدهاند، در سروده‌های خود به فراخور حال، گاه آشکار و گاه در پرده، از آداب و آیینهای دیرزیست این مرزوبوم سخن گفتهاند. همین اشارتهای کم و بیش میتواند راهگشای پژوهشگران باشد برای آشنایی بهتر و بیشتر با آیینهایی که گذر زمان آنها را در فراموشخانه به زنجیر کشیده است. أبونؤاس از آن دسته شاعرانی است که افزون بر دگرگون ساختن اغراض شعری کهن عربی بر پایۀ آموزههای ایرانی، در دیوان خود از آداب و آیینهای کهنی یاد میکند که در روزگار وی همچنان پابرجا بوده است. او در پنج بیت از میگساری «علی الورد»، «فوق الورد» (بر گل سرخ) سخن میگوید. این جستار در پی آن است که روشن کند مراد از بادهگساری بر گل سرخ چیست. نگارنده بر آن است که «علی الورد» اشارهای است به «شادگلی»؛ آیینی ایرانی و درپیوسته با گل سرخ و شراب، همان که در ادبیات کهن فارسی «گلافشانی» خوانده شده است. از آنجا که در آثار کهن و معاصر فارسی نشانی از «شادگلی» یافت نشد، در این نوشتار، نخست تلاش شده که به یاری منابع کهن عربی، این آیین شناسانده و سپس از رهگذر آن، ابیات مذکور بازخوانی شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| أبونؤاس؛ باده‌سرایی؛ الورد و گل سرخ؛ شادگلی و گلافشانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Red Rose and Red Wine: Rereading some Verses of Abu Nuwas’s Divan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Somaye Al-sadat Tabatabaie | ||
| Assistant of Arabic language and literature department in Kosar university of Bojnord | ||
| چکیده [English] | ||
| Abbasid era is the golden time for the appearance of Iranian customs in Arabic culture and literature; the poets who were of Iranian origins or were familiar with Iranian civilization talked about Persian customs and traditions in their works. These references can lead researches to learn more about some Iranian rituals which have disappeared throughout the history. There are few literary scholars in this period who are not affected by Persian culture and customs. Abu Nuwas is among the poets who not only transformed the old Arabic poetic themes based on Iranian teachings but also mentions the old customs and traditions of his time in his divan. In five verses, he mentions drinking wine “on red rose”. In this study, the writer tries to demonstrate what he means by the phrase “on red rose” by arguing that it is a reference to “Shadgoli” (literal translation: happy with flowers) which is an Iranian tradition mingled with rose and wine and which, in Old Persian literature, is mentioned as “Golafshani.” As there is no trace of “Shadgoli” in old or contemporary Persian works, this paper primarily tries to introduce this tradition with the help of old Arabic references and then review and reread the aforementioned verses. Moreover, with the aim of clarifying the tradition of “Shadgoli,” the sanctity of red rose and the reasons behind it are discussed. The signs of holiness of red rose in Iranian religious references as well as the tales, beliefs, and folklore of pre- and post–Islam eras are surveyed. It should be noted that besides “Golafshani,” another tradition linked to “Shadgoli” is the “celebration of roses” which is mentioned in Persian works. This tradition is pointed out by Abu Rayhan Al-Biruni in the fifth century and, six centuries later, is observed by Pietro Della Valle during his trip to Isfahan and is described in his writings. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Abu Nuwas, Anacreontic, Red rose, Shadgoli, Golafshani | ||
| مراجع | ||
|
منابع قرآن کریم. اوستا (1397)، گزارش جلیل دوستخواه، تهران: مروارید. ابن البیطار،ضیاءالدین (2001)، الجامع لمفردات الأدویة و الأغذیة، بیروت: دارالکتب العلمیة. ابن سلّام، محمد (د.ت)، طبقات فحول الشعراء، تصحیح محمود محمد شاکر، جدة: دار المدنی. ابن شهید، أبوعامر (1996)، رسالة التوابع و الزوابع، تصحیح بطرس البستانی، الطبعة الثانیة، بیروت: دارصادر. ابنحمدون، أبوالمعالی (1917)، التذکرة الحمدونیة، بیروت: دار صادر. أبونؤاس، حسن بن الهانئ (د.ت)، دیوان أبینؤاس، بیروت: دار صادر. ـــــــــ ، دیوان أبینؤاس، نسخة خطی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی به شمارۀ 7227. الاتلیدی، دیاب (2004)، إعلام الناس بما وقع للبرامکة مع بنی العباس، تصحیح محمد أحمد عبدالعزیز سالم، بیروت: دار الکتب العلمیة. الإصفهانی، أبوالفرج (د.ت)، الأغانی، تصحیح سمیر جابر، الطبعة الثانیة، بیروت: دار الفکر. اکبری، مریم (1387)، الفرس فی دیوان أبینؤاس، پایاننامۀ کارشناسی ارشد، استاد راهنما : منصوره زرکوب، دانشگاه اصفهان. انجوی شیرازی، ابوالقاسم (1352)، قصههای ایرانی، تهران: امیرکبیر. اوشیدری، جهانگیر (1371)، دانشنامةمزیسنا، تهران: نشر مرکز. آسمند، علی و حسین خسروی (1377) ، افسانههای چهار محال و بختیاری، شهرکرد: انتشارات ایل. البیرونی، أبوریحان (1380)، الآثار الباقیة عن القرون الخالیة، طهران: میراث مکتوب. بیهقی، أبوالفضل (1390)، تاریخی بیهقی، به کوشش خطیب رهبر، تهران: مهتاب. التنوخی، المحسن (1978)، الفرج بعد الشدة، تصحیح عبود الشالجی، بیروت: دارصادر. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (2004)، نشوار المحاضرة وأخبار المذاکرة، بیروت: دار الکتب العلمیة. جفری، آرتور (1386)، واژههای دخیل در قرآن مجید، ترجمة فریدون بدرهای، تهران: توس. الجوالیقی، أبومنصور (1990)، المعرب من الکلام الأعجمی، تصحیح ف، عبدالرحیم، دمشق: دارالقلم. حافظ، شمس‌الدین محمد (1384)، دیوان، بر اساس نسخۀ قدسی، چ3، تهران: احیاء کتاب. الحجاجرة، سعاد یوسف (2012)، خمریات أبینؤاس و مسلم بن ولید: دراسة أسلوبیة، رسالة الماجستیر، جامعة الخیل. الحمدانی، أبوفراس (1994)، دیوان أبی فراس، تصحیح عباس ابراهیم، بیروت: دار الفکر العربی. خاقانی، افضلالدین (1387)، دیوان، شرح محمدرضا برزگر خالقی، تهران: زوار. الخوارزمی، أبوبکر (1424)، الأمثال المولدة، أبوظبی: المجمع الثقافی. دادگی، فرنبغ (1369)، بندهش، ترجمة مهرداد بهار، تهران: توس.دلاواله، پیترو (1370)، سفرنامه پیترو دلاواله، ترجمه و شرح شجاع‌الدین شفا، تهران: انتشارات علمی فرهنگی. دهخدا، علیاکبر (1378)، لغتنامه، تهران: دانشگاه تهران. الزبیدی، مرتضی (د.ت)، تاج العروس من جواهر القاموس، لا.مک: دارالهدایة. الزوزنی،أبوعبدالله (2002)، شرح المعلقات السبع، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. السری الرفاء، بن أحمد (1986)، المحبّ و المحبوب و المشموم و المشروب، تصحیح مصباح غلاونجی، دمشق: مجمع اللغه العربیه. السیوطی، جلالالدین (1967)، حسن المحاضرة فی تاریخ مصر و القاهرة، تصحیح محمد أبوالفضل إبراهیم، القاهره: دار إحیاء الکتب العربیة. الشابشتی، أبوالحسن (1986)، الدیارات، تصحیح کورکیس عواد، الطبعة الثالثة، بیروت: دار الرائد العربی. الشیبانی، أبوعمرو (2001)، شرح المعلقات التسع، شرح و تصحیح عبدالمجید همو، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات. صلاحالدین، المنجد (1362)، «الورد فی حیاة الخلفاء العباسیین»، المقتطف، رقم 103 ، صص192-187. طرفة بن العبد (2002)، دیوان، تصحیح مهدی محمد ناصرالدین، بیروت: دار الکتب العلمیه. العسکری، أبو هلال حسن بن عبد الله (د.ت)، دیوان المعانی، بیروت: دار الجیل. عفیفی، رحیم (1383)، اساطیر و فرهنگ ایرانی در نوشتههای پهلوی، چ2، تهران: توس. العقاد، عباس محمود (2012)، أبونؤاس، القاهرة: مؤسسة هنداوی للتعلیم و الثقافة. فیلیپ، ژینو (1382)، ارداویراف‌نامه، ترجمه و تحقیق: ژاله آموزگار، تهران: انتشارات معین و انجمن ایرانشناسی فرانسه. کزازی، جلالالدین (1376)، پرنیان پندار، تهران: روزنه. کوپر، جی، سی (1392)، فرهنگ نمادهای آیینی، ترجمه رقیه بهزادی، تهران: انتشارات علمی. المجلسی،محمدباقر (د.ت)، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسة الوفاء. معین، محمد (1382)، فرهنگ فارسی معین، تهران: دبیر. ملکثابت، سمانه و همکاران (1394)، «مروری بر رایحهدرمانی در ایران باستان»، اخلاق و تاریخ پزشکی، ش 5، صص 43-33. نجاریان، محمد رضا و محمدکاظم، کهدویی (1390)، «نگاه شاعرانۀ رودکی و أبونؤاس به خمریات»، ادبیات تطبیقی، شمارۀ 4، صص280-259. النویری،شهابالدین (2004)، نهایة الأرب فی فنون الأدب، تصحیح مفید قمحیة، بیروت: دار الکتب العلمیة. وندیداد (1385)، ترجمه و پژوهش ها‌شم رضی، تهران: بهجت. هادیپور، یوسف (1390)، «دراسة نقدیة فی مبنی خمریات أبینؤاس»، إضاءات نقدیة، دورۀ1، ش2، صص127-144. REfrences: Holy Quran. Avesta, (2018). Attemption G. Dustxah. Tehran: Morvarid Publication. [In Persian]. AlHamdâni, A. (1994). Diwân. Correction A. Ibrâhim. Beirut: alfikr alArabi Publication. [In Arabic]. AbuNoâs, H. (N.D). Diwân AbuNoâs. Beirut: sâdir Publication. [In Arabic]. AbuNoâs, Diwân AbuNoâs. Manuscript No. 7227. Iranian Parliament library. [In Arabic]. Afifi, R. (2004). Iranian Myths and culture in Pahlavi Books. Tehan: Tus Publication. [In Persian]. Akbari, M. (2008). "Persia in Abu Nawas Diwan". M.A Thesis in Isfahan University. [In Arabic]. AlAqqâd, A. (2012). Abu Nawas. Cairo: Handâwi institution for teaching and culture. [In Arabic]. AlAskari, A. (N.D), Diwân Almaʼâni. Beirut aljil Press. [In Arabic]. AlAtlidi, D. (2004). Iʼlâm alnâs bi mâ waqaʼa lilbarâmika maʼa Bani Abbâs. Correction by M.A. Abdulaziz. Beirut: alkotob alʼilmiya Publication. [In Arabic]. AlBiruni, A. (2001). âsâr Albâqiya an alqorun alxâliya. Tehran: Mirâs maktub Publication. [In Arabic]. AlHajâjera, S. (2012), "Khamriyyât Abu Nawas and Muslim Ibn Valid". M.A Thesis in AlXayl University. [In Arabic]. AlJawâliqi, A. (1990), Almoʼrab min alkalâm Alaʼjami. Correction AbdulRahim. Damascus: alqalam Publication. [In Arabic]. AlNowairi, Sh. (2004). Nahâya Alʼarab fi fonun aladab. Correction M. Qamhiya. Beirut: alkotob alʼilmiya Publication. [In Arabic]. AlSari Alrafâ, I. (1986). Almoheb wal mahbub wal mashʼum wal mashrub. Qalâwanji. Damascus: Arabic Language Academy. [In Arabic]. AlShabâshati, A. (1986) Aldayyârât. Awwâd. Beirut: alrâʼid alArabi Publication.In Arabic]. AlSheybâni, A. (2001). Moʼallaqât. Beirut: Al Alami Publications Est. [In Arabic]. AlSoyuti, J. (1967). Hosn almohâzara fi târix Misr wal Qâhira. Correction M. Ibrâhim. Cairo: ihyâ alkotob alArabiya Publication. [In Arabic]. AlTannuxi, M. (1978). Alfaraj Baʼd alshidda. Correction A. Shâlji. Beirut: Dâr sâdir. [In Arabic]. AlTannuxi, M. (2004). Nishwâr almohâzara. Beirut: alkotob alʼilmiya Publication.. [In Arabic]. AlXârazmi, A. (2003). Alamsâl almowallada. Abu Dhabi: Almajmaʼ Alsaqâfi. Abu Dhabi: Cultural Complex. [In Arabic]. AlZabidi, M. (N.D). Tâj Alarus min Jawâhir alqâmus. alhidâya Publication. [In Arabic]. AlZawzani, A. (2002). Sharh alMoʼallaqât alSabʼ. Beirut: revival of Arab heritage Publishing. [In Arabic]. Âsmand, A & Khosravi, H. (1998) ChaharMahâl va Baxtiâri legends. Shahrkord: Il publication. [In Persian]. Beihaqi, A. (2011). Târix Beihaqi. Attemption Xatibrahbar. Tehran: Mahtâb Publication. [In Persian]. Cooper, J.C. (2013). An illustrated Encyclopedia of traditional symbols. Translated by: R. Behzâdi. Tehtan: elmi Publication. [In Persian]. Dâdegi, F. (1990). Bondehesh. Translated by: M. Bahâr. Tehran: tus Publication. [In Persian]. Dehxodâ, A. (1999). Loqat Nâme. Tehran: University of Tehran Press. [In Persian]. Della valle, P. (1991). Itinerary of Della valle. Translated by: Sh. Shafâ. Tehran: Elmi Farhangi Publication. [In Persian]. Gignoux, P. (2003). Le Livre d Ardâ Virâz. Translated by: Zh. âmuzgâr. Tehran: Institut Francais de Resherche en Iran. [In Persian]. Hadipoor, Y. (2011). "Critical research about Xamriyyât Abu Nawas". Izâʻât naqdiya. No 2. Pp. 127-14. [In Arabic]. Hâfez, Sh. (2005). Divân. Tehran: Ehyâ ketâb Publication. [In Persian]. Ibn Baytâr, Z. (2001) AlJâme le Mofradât aladwiya wal aqziya. Beirut: alkotob alʼilmiya Publication. [In Arabic]. Ibn Hamdun, A. (1917). Altazkira Alhamduniya. Beirut: sâdir Publication. [In Arabic]. Ibn Salâm, M. (N.D). Tabaqât fohul Alshoarâ. Correction by M. Muhammad shâkir. Jidda: Almadani Publication. [In Arabic]. Ibn Shahid, A. (1996). Risâla altawâbi wal zawabi. ژorrection by P. Albostâni. Beirut: sâdir Publication. [In Arabic]. Injawi Shirâzi, A. (1973). Iranian tails. Tehran: Amirkabir. [In Persian] Isfahâni, A. (N.D). Alaqâni. Beirut: alfekr Publication. [In Arabic]. Jefri, A. (2007). Naturalized Words in Quran. Translated by: F. Badreyi. Tehran: tus Publication. [In Persian]. Kazzâzi, J. (1997). Parniân Pendâr. Tehran: rowzane Publication. [In Persian]. Majles, M. (N.D). Bihâr alAnwâr. Beirut: Alwafâ institution. [In Arabic]. Maleksâbet, S & others. (2015). "Review on smell therapy in ancient Iran". Medical behavior and history. No. 5. Pp. 33-43. [In Persian]. Moein, M. (2003). Persian dictionary. Tehran: dabir. [In Persian]. Najjârian, M & Kahduyi, M. (2011) "Poetic view of Rudaki and Abu Nawas to Xamriyyât". Comparative literature. No. 4. Pp. 259-280. [In Persian]. Salâhaldin, A. (1943) 'Alward fi hayât Abbâsi Caliphs". Almoqtataf. No. 103. Pp.187-192. [In Arabic]. Tarfa Ibn Abd. (2002). Diwân. Correction M. Naser aldin. Beirut: Dâr alkotob alʼilmiya. [In Arabic]. Ushidari, J. (1992). Encyclopedia of Mazdayasnâ. Tehran: Markaz Publication. [In Persian]. Vandidâd. (2006). translated by: H. Razi. Tehran: Bahjat Publication. [In Persian]. Xâqâni, A. (2008). Diwân. Attemption M. Barzegar Xâleqi. Tehran: zavvâr. [In Persian]. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 315 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 360 |
||