تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,036 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,504,909 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,769,019 |
بررسی و تحلیل قصیده «النازلون علی الریح» از محمد علی شمس الدین؛با تکیه بر محور جانشینی و همنشینی | ||
ادب عربی | ||
مقاله 4، دوره 11، شماره 2، مهر 1398، صفحه 45-65 اصل مقاله (886.79 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jalit.2019.266857.611977 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل رضائی1؛ زهرا صدریان* 2 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید بهشتی | ||
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه شهید بهشتی | ||
چکیده | ||
نظریة محورهای جانشینی وهمنشینی یکی از ابزارهای مهم مطرح در دانش معناشناسی و نقد فرمالیستی است که کارکردی ویژه در کشف معانی درونی در ساختارهای زبانی، به ویژه بررسی ادبیات معاصر و نوگراییهای ادبی مؤلفان آن دارد. محمدعلی شمسالدین یکی از شاعران نوگرای معاصر در عرصة ادبیات مقاومت لبنان است که با خلق شیوههای نوین ارتباط میان عناصر کلام، دست به تصویرآفرینیهای زیبا زده است. با توجه به پیچیدگیها و تناسبهای چند لایه در شعر شمسالدین، مقالة حاضر سعی دارد عناصر زیباشناختی در قصیدة «النازلون علی الریح» را با تکیه بر دو محور جانشینی و همنشینی استخراج نماید تا با کشف روابط معنایی نهفته در این اثر ادبی، نمادهای ابتکاری شمسالدین را کشف و میزان ارتباط آن با تاریخ ایران از یک سو، و فرهنگ اسلامی ـ شیعی از سوی دیگر مورد واکاوی قرار دهد. نتیجة بحث نشان میدهد که شمسالدین با انتخاب واژگان و ترکیب و تلفیق آنها در محورهای جانشینی و همنشینی، تناسبهای پیچیده و دلپذیری را با استفاده از ایهام تناسب، مراعات نظیر، استعاره و کنایه به وجود آورده است و برای نخستین بار و با استفاده از نمادهای تاریخ ایران، همچون زنوبیا، در کنار نمادهای ابتکاری برگرفته از فرهنگ قرآنی و حماسة کربلا، همچون ریح و ذبح، اوج در همتنیدگی فرهنگ عربی ـ ایرانی ـ اسلامی را به نمایش گذاشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
محمدعلی شمسالدین؛ معناشناسی؛ نقد فرمالیستی؛ محور جانشینی؛ محور همنشینی | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابو العدوس، یوسف (1997)، الإستعاره فی النقد الأدبی الحدیث (الأبعاد المعرفیة و الجمالیة)، عمان: منشورات الأهلیه. اصل رکنآبادی، لیلی (1392)، «بررسی تطبیقی شعر مقاومت محمدعلی شمسالدین و قیصر امین پور«، پایاننامة دوره دکتری، استاد راهنما: حسین ابویسانی، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی. ـــــــــــــ (1395)، «بسترهای مقاومت در اشعار محمدعلی شمسالدین»، ادب عربی، دوره 8، ش 1، صص 185-204 . جمشیدی، ناهید (1392)، «بررسی نمادها در شعر پایداری لبنان با تکیه بر اشعار محمدعلی شمسالدین»، پایاننامةکارشناسی ارشد، استاد راهنما: اکرم روشنفکر، دانشگاه گیلان، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی. حموی، یاقوت (1995)، معجم البلدان، ج 7، بیروت: دار صادر. خلیل جحا، میشال(1999)، أعلام الشعر العربی الحدیث من أحمد شوقی إلی محمود درویش، بیروت: دار العودة و دار الثقافه. دریانورد، مریم (1392)، «تحلیل ساختاری داستان وجه القمر زکریا تامر با تکیه بر دو محور جانشینی و همنشینی»، جستارهای زبانی، دوره 4، ش 3، صص 204-230 دهخدا، علیاکبر (1389)، لغتنامه، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران. روبینز، آر.اچ. (1385)، تاریخ مختصر زبان شناسی، ترجمة علیمحمد حقشناس، تهران: کتاب ماد. زیتون، علی مهدی (1996)، لغة محمدعلی شمسالدین الشعریة، بیروت: حرکة الریف الثقافیة. شمسالدین، محمدعلی (2013)، النازلون علی الریح، بیروت: دار الآداب. شمیسا، سیروس (1388)، نقد ادبی، تهران: میترا. صفوی، کوروش (1380)، از زبانشناسی به ادبیات (شعر)، تهران: حوزه هنری. علویمقدم، مهیار (1381)، نظریههای نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی)، تهران: سمت. غلامی، زهرا (1393)، «روابط بینامتنی قرآن در شعر معاصر عربی و فارسی، محمدعلی شمسالدین و سیدحسن حسینی»، کارشناسی ارشد، استاد راهنما: انسیه خزعلی، دانشگاه الزهرا(س)، دانشکدة ادبیات و زبانهای خارجی. فاروقی هندوالان، جلیلالله (1388)، «نقد و تحلیل غزلی از سعدی بر پایة روش یاکوبسن»، پژوهشنامة زبان و ادب فارسی (گوهر گویا)، ش 4، صص 191-216. فیاض، علی اکبر (1392)، تاریخ اسلام، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. قائدان، اصغر (1387)، اماکن زیارتی سیاحتی سوریه، تهران: مشعر. کارتر، دیوید (2010)، النظریة الادبیة، ترجمة باسل المسالمة، دمشق: دار التکوین. گیرشمن، رومن (1389)، ایران باستان، ترجمة یعقوب آژند، تهران: مولی. مقدادی، بهرام (1378)، کیمیای سخن، پانزده گفتار دربارة ادبیات ایران و جهان، تهران: انتشارات هاشمی. مکاریک، ارینا ریما (1385)، دانشنامة نظریههای ادبی، ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: موسسه انتشارات آگاه. نورالهدی، حلاب ( 2016)، «التوازی الترکیبی فی دیوان فجر الندى للشاعر الجزائری ناصر لوحیشی دراسة أسلوبیة و لسانیة نصیة»، الحکمة للدراسات الأدبیة و اللغویة، رقم 7، صص187-205. نوری، زهرا (1389)، «تناسب هنری در شعر قیصر امین پور»، پژوهشنامه ادبیات تعلیمی، دوره 2، ش 6، صص 99-117. یاکوبسن، رومن (1982)، القیمة المهنیة، ترجمة ابراهیم الخطیب، بیروت: مؤسسة الأبحاث العربیة. __________(1983)، قضایا الشعریة، ترجمه محمد الولی و مبارک حنوز، المغرب: الدار البیضاء، دار توبقال للنشر. منابع اینترنتی: بیدج، موسی (1368)، از نیشابور تا لبنان: گفتگو با محمدعلی شمسالدین، شاعری از لبنان، کیهان فرهنگی، سال ششم، ش 63، صص 34-36 . http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1506 جابر، کامل (2009م): محمد علی شمس الدین: السید «میم» یحفر غیر الضواحی، جریده الاخبار، عدد الاربعاء. http://www.alamelarab.com /NEWSPA/elakhbar/htm. Refrences: Holy Quran. Aboloddus, Y. (1997). Borrowing in literary criticism modern (dimensions of knowledge and beauty). 1th. Oman: Alahliyeh Publication. [In Arabic]. Alavi Moghaddam, M. (2002). Contemporary Literary Critique Theory (Formalism and Structuralism) . Tehran: Samt Publishing. [In Persian]. Asl rokn abadi, L. (2013). A Comparative Study of Resistance Poetry Mohammad Ali Shamsoddin and Kaiser Aminpour. Ph.D. Hossein Abvissani. Tehran University of Teacher Education. Faculty of Literature and Humanities. [In Persian]. Bidaj, M. (1989). From Nashaboor to Lebnan. Interview with Mohammed Ali Shamsuddin, a Lebanese poet. Kayhan farhangi Journal. 6th . NO. 63. Pp 34-36. [In Persian]. Daryanavard, M. (2013). Structural Analysis of Zachariah Tamer's "Wonderful Story" Based on Two Succession and Co-axis". Linguistic Queries. Vol 4. No. 3. Pp. 204-230. [In Persian]. Dehkhoda, A.A.(2000). Dictionary. Tehran: University of Tehran Press Institute. [In Persian]. Farooghi Hedovalan, J.A. (2009). A criticism and analysis of Saadi's sonnets based on Jacobson's method. Journal of Persian Language and Literature (Gohar Goya). No. 4. Pp 191-216. [In Persian]. Fayaz, A.A. (2013). History of Islam. Tehran: University of Tehran Printing & Publishing Institute. [In Persian]. Ghaedan, A. (2008). Tourist places of interest in Syria. Tehran: Mashaar Publication. [In Persian]. Gholami, Z. (2014). The Intertextual Relations of the Qur'an in Contemporary Arabic and Persian Poetry, Mohammad Ali Shamseddin and Seyyed Hassan Hosseini », M.Sc. Ensieh Khazali. Al-Zahra University. Faculty of Literature and Foreign Languages. [In Persian]. Gireshman, R. (2000). Iran in the past. Translated by Yaghoob Azand. Tehran: Maola Publication. [In Persian]. Hamavi, Y. (1995). Mojamolboldan. VOL. 7. Beirut: Sader Publication. [In Arabic]. Jabber, K. (2009). Mohammad Ali Shams aldin: Mr. M is digging the suburban. Alakhbar Journal. ON. Monday. [In Arabic]. Jamshidi, N. (2013). Investigating Symbols in Lebanese Sustainable Poetry Based on the Poems of Mohammad Ali Shams al-Din. M.Sc. Akram Roshanfekr. University of Gilan. Faculty of Literature and Humanities.[In Persian]. Kalil joha, M. (1999). The Famous Writers of modern Arabic poetry from Ahmad Shooghi to Mahmood darvish. Beirut: alaodeh Publishing and alsaghafeh. [In Arabic]. Karter, D. (2010). Literary theory. Translated by Basel Almasameh, 1th. Dameshgh: altakvin press. [In Arabic]. Makarik, E.R. (2006). Encyclopedia of Literary Theories. Translated by Mehran Mohajer and Mohammadi Nabavi. Tehran: Agah Publication. [In Persian]. Meghdadi, B. (1999). Alchemy inSpeech. Tehran: Hashemi Publication. [In Persian]. Noor alhoda, H. (2016). Mixed solitaire in Diwan Fajr al-Nada by the Algerian poet "Nasser Louhichi": a stylistic and linguistic textual study ». 7th. NO. 7. Pp 187-205. [In Arabic]. Noori, Z. (2010). Artistic fit in the poetry of Kaiser Aminpour.2th. NO. 6. Pp 99-117. [In Persian]. Roobinz, R.H (2006). The brief history of linguistics. Translated byAli mohammad hagh shenas. Tehran: Ketabe mad Publication. [In Persian]. Safavi, K. (2001). From Linguistics to Literature (Poetry). Tehran: Hozeh honari Publishing. [In Persian]. Shamisa, S. (2009). Literary Criticism. Tehran: Mitra Publication. [In Persian]. Shams aldin, M.A. (2013). alnazeloon ala alrih. Beirut: aladab Publishing. [In Arabic]. Yakobson, R. (1982). Professional value. Translated by Ebrahim Alkhatib. 1th. Alabhas aladabiyehCorporation. [In Arabic]. Yakobson, R. (1983). Poetic issues. Translated by Mohammd Alvali and Mobarak Havooz. Aldar albayza. Tobghal Publication. [In Arabic]. Zaytoon, A.M. (1996). Poetic language of Mohammad Ali Shams aldin. Beirut: Harakt alrif alsaghafiyeh Publishing. [In Arabic].
Websites: http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15061/ http://www.alamelarab.com /NEWSPA/elakhbar/htm. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 802 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 600 |