تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,098,569 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,206,171 |
مطالعۀ تاریخی مراحل شکل گیری انگارۀ تواتر قرائات سبع | ||
پژوهش های قرآن و حدیث | ||
مقاله 2، دوره 51، شماره 2، بهمن 1397، صفحه 175-195 اصل مقاله (244.82 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jqst.2019.270263.669179 | ||
نویسندگان | ||
بی بی زینب حسیتی* 1؛ مرتضی ایروانی نجفی2 | ||
1استادیار گروه الهیات دانشگاه یاسوج | ||
2استاد گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
فهم چگونگی شکلگیری انگارۀ تواتر قرائات سبع، یکی از چالشهای مهم دانش قرائات است. با وجود اینکه تاریخ و اسناد قرائات سبع نشان میدهد که این قرائات، دارای شرط تواتر نیستند، ولی این انگاره در بین اهلسنت، به صورت یک باور شایع در آمده است، تا آنجا که برخی، منکر آنرا کافر دانستهاند. در این پژوهش، از روش مطالعۀ ساختاری تاریخی و با استفاده از ابزار توالی در مطالعۀ تاریخ، برای کشف زمینههای پیدایش این انگاره، بهره برده شده است. نیز تلاش شده تا به ارتباط بین تاریخ قرآن، با تاریخ اسلام و تاریخ حدیث، توجه شود. پیدایش انگارۀ تواتر قرائات سبع، اگر چه از موضوعات تاریخ قرآن بهشمار میآید ولی با موضوعات مختلفی از تاریخ اسلام و تاریخ حدیث ارتباط دارد. توجه به این دو حیطۀ مرتبط، در بازگشایی ابهامات پیدایش این انگاره، راهگشا هستند. برخی ازاین موضوعات عبارتند از: کتاب علی(ع)، مشکل مدارالإسناد روایات فقهی اهلسنت، سرقت حدیث، نظام طبقهبندی جامعه در حکومت عباسیان،.... | ||
کلیدواژهها | ||
تواتر؛ کتاب علی(ع)؛ سرقت حدیث؛ طبقهالعامه؛ قرائات سبع | ||
مراجع | ||
[۱]. آلعصفور، محسن (1410). اتحاف الفقهاء. قم، مکتبهالعزیزی. [۲]. ابنجزری، محمدبنمحمد (بیتا). النشر فی القرائات العشر. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [۳]. ــــــــــــــــ (1428). منجدالمقرئین. بیروت، دارالکلمالطیب. [۴]. ابنجوزی (1992). المنتظم فی تاریخالأمم و الملوک. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [۵]. ابنخلدون (1363). تاریخ ابنخلدون. مترجم: آیتی، عبدالمحمد، تهران، مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [۶]. ابنسعد (1408). الطبقاتالکبری. مدینهالمنوره، مکتبهالعلوم و الحکم. [۷]. ابنشهر آشوب (1379). مناقب آلابیطالب. قم، انتشارات علامه. [۸]. ابنعقده، احمدبنمحمد (1421). الولایه. قم، دلیل ما. [۹]. ابنماجه، محمدبنبزید (بیتا). سنن ابنماجه. بیروت، دارالکتبالعربیه. [۱۰]. ابنمسکویه (1379). تجارب الامم. تهران، سروش. [۱۱]. ابنمعین، یحییبنمعین (1405). معرفهالرجال. دمشق، مجمعاللغهالعربیه. [۱۲]. ابنمقفع (1409). آثار ابنمقفع. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [۱۳]. احمدبنحنبل (1422). العلل. ریاض، دارالنفائس. [۱۴]. احمد مرتضی (1428). معرفهالمتهمین بسرقهالحدیث. ریاض، دارالتوحید. [۱۵]. استوانیچ، ترایان (1386). روش تاریخی یا پارادیم آنال، مترجم: جهانگرد، تهران، نشر فضا. [۱۶]. اسد حیدر (1423). الامامالصادق و المذاهبالاربعه. قم، المجمع العالمی لاهلالبیت(ع). [۱۷]. اهل، عبدالعزیز (1954). جعفربنمحمدالصادق (ع). بیروت، دارالشرق. [۱۸]. باقلانی، ابوبکر محمدبنطیب (2001). الإنتصارللقرآن. بیروت، دارابنحزم. [۱۹]. پاکتچی، احمد (1390). تاریخ حدیث.تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). [۲۰]. ـــــــــــــ ؛ جمعی از نویسندگان (1368). دایرهالمعارف بزرگ اسلامی. تهران، انتشارات دایرهالمعارف بزرگ اسلامی. [۲۱]. تستری، نورالله (1367). الصوارمالمهرقه. تهران، انتشارات نهضت. [۲۲]. جباری، محمد رضا (1393). سازمان وکالت. قم، موسسۀ امام خمینی(ره). [۲۳]. حاجیزاده، یدالله (1392). ریشهها و علل پیدایش غلو. تاریخ تمدن، قم، ش12، صص 109ـ136. [۲۴]. حسن جبل، محمد ( 2001). الرد علیالمستشرقالیهودی. مصر، جامعهالازهر. [۲۵]. حسینی، بیبیزینب (1396). نگرش تاریخی به روایت قرائت اهلبیت(ع)،حدیثپژوهی،کاشان، ش18، صص7ـ38. [۲۶]. حکیم، حسن (1421). الخطط و البلدان فی فکر الامام الصادق(ع). نجف، نبراس. [۲۷]. حیدر اسد ( 1413). الامام الصادق(ع). تهران، مکتبهالصدر. [۲۸] .خاقانی، محمد عبدالمنعم ( 1369). الامام الصادق(ع). قم، مؤسسۀ راه حق. [۲۹]. خرسان، حسن (2014). الامامالصادق(ع). نجف، دارالبدره. [۳۰]. خصیبی، حسینبنحمدان (1419). الهدایه الکبری. بیروت، البلاغ. [۳۱]. خطیب، مجیر (2007). معرفه مدارالإسناد. ریاض، دارالمیمان. [۳۲]. خویی، ابوالقاسم (2001). البیان. دمشق، مکتبهالفارابی. [۳۳]. دینوری، ابنقتیبه (1408). تأویل مختلفالحدیث. بیجا، مکتبهالاشراق. [۳۴]. ذهبی ، محمد حسین (1413)، تاریخالاسلام. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [۳۵]. رفیق عجم ( 2004). موسوعه مصطلحات ابنخلدون. لبنان، ناشرون. [۳۶]. زرکشی، بدرالدین محمد (1410). البرهان. بیروت، دارالمعرفه. [۳۷]. زیان، رمضان اسحاق (2003). سرقت حدیث. نشریۀ دانشگاه غزه، غزه، صص43ـ83. [۳۸]. سخاوی، شمس الدین (2004). السرالمکتوم. ابوظبی، امارات، دارالإمام مالک. [۳۹]. سید بنطاووس (1416). اقبال الاعمال. بیروت، مکتبهالاعلامالاسلامی. [۴۰]. شاشی، ابوبکر (1980). حلیه العلماء فی معرفه مذهب الفقهاء. بیروت، الرساله. [۴۱]. شافعی، محمد بن ادریس (2006). التفسیر. عربستان، دارالتدمریه. [۴۲]. شامی، رشاد (2002). موسوعه المصطلحاتالدینیه الیهودیه. قاهره، مکتبهالمصری. [۴۳]. شاهین، عبدالصبور (1987). اثرالقرائات فیالاصوات و النحوالعربی. قاهره، مکتبه خانجی. [۴۴]. شیبانی، محمدبنحسن (1403). الحجه علی اهلالمدینه. بیروت، عالمالکتاب. [۴۵]. صفار، محمد بن حسن ( 1404). بصائرالدرجات. قم، مؤسسۀ مرعشی نجفی. [۴۶]. صنعانی، عبدالرزاق (1403). المصنف. بیروت، مکتبالاسلامی. [۴۷]. طوسی، محمدبنحسن (1385). الغیبه. تهران، مکتبه نینوی. [۴۸]. عمری، اکرمبنضیاء (2009). عصر الخلافهالراشده. ریاض، مکتبهالعبیکان. [۴۹]. عوفی، حاتمبنعارف (1428)، اضاءات بحثیه فی علومالسنهالنبویه. ریاض، دارالصمیعی. [۵۰]. فراهیدی، خلیلبناحمد (١۴١٠). کتابالعین. قم، دارالهجره. [۵۱]. فریمن، آرون (1386). زندگی نامه حسینبنحمدان خصیبی. هفتآسمان، قم، ش33، صص137ـ170. [۵۲]. فوزی، آل سیف (بیتا). فی رحاب الامام الصادق(ع). حاره، دارالمحجهالبیضاء. [۵۳]. قابه، عبدالحلیم (1999). القرائاتالقرآنیه تاریخها. بیروت، دارالغربالاسلامی. [۵۴]. کاشانی، ابیبکر (1409). بدائع الصنائع. پاکستان، مکتبهالحبیبه. [۵۵]. کردی، محمد طاهر (بیتا). تاریخالقرآن. قاهره، مکتبه حلبی. [۵۶]. کریمینیا، مرتضی (1386). سیرهپژوهی در غرب. تهران، مجمع تقریب بین مذاهب. [۵۷]. کلینی، محمدبنیعقوب (1429). الکافی. قم، دارالحدیث. [۵۸].مالکبنأنس ( 2004). الموطأ. ابوظبی، مؤسسۀ زایدبنسلطان. [۵۹]. مامقانی، عبدالله (1422). تنقیح المقال. قم، مؤسسۀ احیاءالتراث. [۶۰]. مجلسی، محمد باقر (1403). بحارالانوار. بیروت، داراحیاءالتراثالعربی. [۶۱]. مدرسیطباطبایی، حسین (1380). بررسیستیزههای دیرین دربارۀ تحریف قرآن. هفت آسمان، قم، ش11، صص41ـ72. [۶۲]. معرفت، محمدهادی (1415). التمهید فی علومالقرآن. قم، مؤسسۀ نشر اسلامی. [۶۳]. مفید، محمدبنمحمد (1413). الاختصاص. قم، دارالمفید. [۶۴].مقدسی، ابوشامه (2003). المرشدالوجیز. بیروت، دارالکتبالعلمیه. [۶۵]. مکی عاملی، یوسف (1407). عقیدهالشیعه فیالامامالصادق(ع). بیروت، دارالزهراء. [۶۶]. مناوی، محمدبنعلی (1999). الیواقیت والدرر فی شرح نخبهابنحجر. ریاض، مکتبه الرشد. [۶۷]. منشاوی، عیود (1391). الامام ابوحنیفه و عنایته بالحدیث. الازهر، قاهره، ش6، صص 543ـ547. [۶۸]. نجاشی، احمدبنعلی (1407). رجالالنجاشی. قم، انتشارات جامعۀ مدرسین. [۶۹]. ولهاوزن (1998). الخوارج و الشیعه. قاهره، دارالجیل. [۷۰]. هیتو، ( 1976). الحدیث المرسل. سوریه، دارالفارابی. [۷۱]. یعقوب رشید (2011). سرقت حدیث. علوم الشریعه و القانون، اردن، صص108ـ122. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 733 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 588 |