پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 162 |
| تعداد شماره‌ها | 6,623 |
| تعداد مقالات | 71,546 |
| تعداد مشاهده مقاله | 126,901,983 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 99,951,946 |
بن‌مایه‌های حکومتمندی مدرن دینی در دوره پیشامشروطه؛ با تأکید بر رساله یک کلمه مستشارالدوله | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 5، دوره 9، شماره 1 - شماره پیاپی 16، فروردین 1398، صفحه 107-130 اصل مقاله (498.42 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2019.72131 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه حمیدی* 1؛ بیگم ناصری2؛ حسین فرزانه پور3 | ||
| 1دانشگاه بیرجند | ||
| 2فارغ التحصیل دانشگاه بیرجند | ||
| 3استادیار علوم سیاسی دانشگاه بیرجند | ||
| چکیده | ||
| آگاهی از مسئله عقب‌ماندگی ایران در عصر قاجار، روشنفکران را به تأمل در علل این امر، متوجه معایب حکومت در ایران و تحول در آن را عامل گشایش پیشرفت و ترقی در مغرب‌زمین نمود. تلاش برای فهم زوایای تجدد در غرب و الگوبرداری از آن، به گسست معرفتی در اندیشه این گروه نسبت به مبانی هویتی انجامید. به‌گونه‌ای که بعضاً آنان دین را عامل عقب‌ماندگی و فروکاست جامعه ایران و در تضاد با مدرنیته، و اسلام را ناتوان از ارائه الگوی بدیلی برای تحول در ساختار اجتماعی- سیاسی تلقی می‌کردند. مستشارالدوله از جمله روشنفکران عصر قاجار در تلاش است تا با انطباق گزاره‌های حکومتمندی مدرن با نص قرآن، مدرنیته را قابل انطباق با اسلام نشان دهد. این مقاله در تلاش است تا نحوه تفسیر و انطباق نص قرآن و روایات با گزاره‌های حکومتمندی مدرن را براساس تحلیل متن رساله خطی یک‌کلمه براساس روش توصیفی- تحلیلی انجام دهد. دستاورد پژوهش حاضر نشان می‌دهد که تلاش در جهت ارائه قرائتی از همسازی اسلام و مدرنیته و در راستای فهم خوانشی بومی و دینی از حکومتمندی مدرن با اتکا به نص قرآن و روایات و تأکید بر جامعیت دین اسلام نسبت به اندیشه مدرن در غرب، عمده هدف نگارش آن بوده است. این رساله ضمن طرد رویکردهای غالب زمانه خود، یعنی دوره پیشامشروطه مبنی بر ناسازگاری دین و مدرنیته و استفاده ابزاری از دین، خوانش جدیدی از آن ارائه می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حکومتمندی؛ فوکو؛ مستشارالدوله؛ اسلام؛ مدرنیته | ||
| مراجع | ||
|
منابع
- آبدی، دون (1388)، پدیدارشناسی تکنیک، ترجمه مرادفرهادپور و صالح نجفی، جستاریهایی در رسانه، فناوری و رسانه، ج 1، قم: دانشکده ادیان و مذاهب.
- آجدانی، لطفالله (1387)، روشنفکران ایران در عصر مشروطیت، تهران: اختران.
- ازغندی، علیرضا؛ عامریگلستانی، حامد (1389)، «مبانی اندیشه قانونگرایی میرزایوسفخان مستشارالدوله»، تحقیقات سیاسی و بینالمللی، سال دوم، ش 4، پاییز: 62-27.
- اباذری، یوسف (1377)، خرد جامعهشناسی، تهران: طرح نو.
- اسلامی، روحالله؛ ذوالفقاریان، فاطمه (1389)، «حکومتمندی در تاریخ فلسفه سیاسی»، پژوهش سیاست نظری، دوره جدید، ش نهم، بهار: 19-1.
- اسلامی، روحالله (1394)، «دولت مشروطه و حکومتمندی مکانیکی»، دولتپژوهی، بهار، سال اول، شماره1: 176-214.
- پاشازاده، غلامعلی (1391)، در جستجوی قانون (میرزا یوسفخان مستشارالدوله)، تهران: انتشارات علم.
- پالومبو، آنتونیو (1388)، «فرایندهای سیاسی: حکومت، دستگاه اداری و بروکراسی»، در راهنمای جامعهشناسی سیاسی کیت نش، ج 1، ترجمۀ محمد خضری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- حائری، عبدالهادی (1364)، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران: امیرکبیر.
- دیلمیمعزی، امین (1391)، «بررسی دلایل فکری و نظری شکست مشروطه اول»، تاریخپژوهی، سال چهاردهم ش 52، پاییز: 238-217.
- ربیعی، منیژه (1386)، تاریخ بیداری ایرانیان، تخلیص و بازنویسی تاریخ بیداری ایرانیان اثر ناظمالاسلام کرمانی، تهران: میراثبان.
- سلیمانیدهکردی، کریم؛ رفعتیپناه مهرآبادی، مهدی (1393)، «مفهوم آزادی نزد روشنفکران ایرانی پیش از مشروطه»، مطالعات تاریخ فرهنگی، زمستان، سال ششم، ش 22: 76-53.
- شاهمحمدی، روحالله (1394)، مبانی دولت مدرن در اندیشه متفکران عصر مشروطه، تهران: آبادبوم.
- طالبیان، یحیی (1378)، «ریشهیابی اندیشه میرزا یوسفخان مستشارالدوله»، مجموعه مقالات نهضت مشروطه ایران، ج 1، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
- طاهریمقدم، سیدمحمد؛ بوچانی، ابراهیم (1394)، «میرزاملکمخان ناظمالدوله و تأملی بر اندیشههای آموزشی او»، پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، ش اول، بهار و تابستان: 73-88.
- علیزادهبیرجندی، زهرا (1391)، حکومتناصری در گفتمانهای نو، تهران: انتشارات هیرمند.
- فراستخواه، مقصود (1374)، سرآغاز نواندیشی معاصر(دینی و غیردینی)، تهران: شرکت سهامی انتشار.
- قدیانی، عباس (1392)، نگاهی کوتاه به قیامهای سیاسی و مذهبی در ایران؛ از عباسیان تا انقلاب اسلامی، تهران: یادداشت.
- قرهداغی، معصومه (1383)، «زندگی و اندیشۀ میرزا یوسفخان مستشارالدوله»، علامه، ش 1و 2، بهار و تابستان: 290-279.
- کرمانی، ناظمالاسلام (1357)، تاریخ بیداری ایرانیان، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
- مزینانی، محمدصادق (1389)، تمایزات مشروطهخواهان مذهبی و غربگرا با تطبیق بر انقلاب اسلامی، قم: مؤسسه بوستان کتاب.
- مستشارالدوله، میرزایوسفخان (1287)، رساله یک کلمه، نسخه خطی، تهران: کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
- ممتحنالدوله، مهدیخان (1365)، رجال وزارت خارجه عصر ناصری و مظفری، به کوشش ایرج افشار، تهران: اساطیر.
- موثقی، احمد (1385)، نوسازی و اصلاحات در ایران از اندیشه تا عمل، تهران: قومس.
- هدایتی، علی (1381) «یوسفخان مستشارالدوله و رساله یک کلمه»، پیشینه، ش 2، بهار: 40-39.
- Dean, Mitchell (1999), Governmentality: Power and Rule in Modern Society, London: Sage Press. -Dupont, Danica; and Frank Pearce (2004), Foucault Contra Foucault, Reading the Governmentality, London: Sage Publication. − Foucault, Michel (2007), Security, Territory, and Population: Lectures at the College de France, 1977-78, New York: Palgrave Macmillan. - Lagenddik,Arnood (2009), "shift in governmentality, territoriality and governance, an introduction ,university of nijmegan", sprigner science.com.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 538 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 452 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب