پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,757 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,121,898 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,889,855 |
تبیین علم بلامعلوم خداوند در سایۀ کشف انسان از استحالۀ اجتماع نقیضین براساس نظر میرزا مهدی اصفهانی | ||
| فلسفه و کلام اسلامی | ||
| مقاله 5، دوره 52، شماره 1، تیر 1398، صفحه 75-90 اصل مقاله (466.78 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2019.250053.522998 | ||
| نویسنده | ||
| رضا رهنما* | ||
| دانش آموخته دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی | ||
| چکیده | ||
| استحالۀ اجتماع نقیضین یکی از پایه‌ای‌ترین بدیهیات اولیه به شمار می‌رود. میرزا مهدی اصفهانی با نگاهی متفاوت به بداهت این قضیه، به تبیین علم بلامعلوم در دایرۀ علم انسان پرداخته و معتقد است می‌توان از علمی سخن گفت که معلوم آن هیچ نوع تحققی در هیچ موطنی ندارد. او با تکیه بر این علم و آیه قرار دادن آن، علم خدای متعال پیش و پس از خلقت را علمی تفصیلی و بدون معیت معلومات می‌داند. در نتیجه، ذات پروردگار را از هر گونه تقرر معلومات به هر نحوۀ ممکن اعم از اجمالی و تفصیلی، تنزیه می‌کند. بر این اساس می‌توان گفت نظریۀ علم بلامعلوم میرزا مهدی اصفهانی در صورتی که چالش‌های پیش روی خود را به‌درستی حل نماید، رقیبی برای نظریۀ ثابتات ازلی معتزله، اعیان ثابته عارفان و نیز نظریۀ علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ملاصدرا است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصل امتناع تناقض؛ علم خدا؛ مکتب تفکیک؛ میرزا مهدی اصفهانی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Mirza Mahdi Isfahani’s Views on Explaining God’s Knowledge without Object in the Light of Human’s Understanding of Double Negative Elimination | ||
| نویسندگان [English] | ||
| reza rahnama | ||
| Phd in Islamic Philosophy, Allameh Tabataba'i University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Double negative elimination is one of the most basic axioms in logic and philosophy. Having a different view of the obviousness of this issue, Mirza Mahdi Isfahani describes the "knowledge without the object” within the realm of human knowledge, believing that one can refer to the knowledge whose object is bare of any actualization in any homestead. He relies on such knowledge and uses it as a reference to define God's knowledge as a detailed knowledge, free of accompanying of any objects, both before and after creation. As a result, he purifies the Supreme Being from the subsistence of objects of knowledge, be it collective knowledge of detailed. Therefore, it can be inferred that once capable of tackling the challenges ahead, Mirza Mahdi Isfahani's theory of the "knowledge without the object” would appear as a rival for the Mu'tazilahs’ eternal entities, the Mystics’ immutable entities, and Mulla Sadra's detailed while undifferentiated knowledge. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Divine knowledge, Mirza Mahdi Isfahani, School of Tafkik (Separation), Law of Non Contradiction | ||
| مراجع | ||
|
[1] جوادی آملی، عبدالله (1389). رحیق مختوم شرح حکمت متعالیه، تنظیم و تدوین: حمید پارسانیا، قم، اسراء. [2] سوکولوفسکی، رابرت (1387). «حیث التفاتی چیست و چرا مهم است؟»، ترجمه احمد امامی، ذهن، دوره 9، شماره 34ـ35، صص 69 تا 80. [3] رحیمیان، علیرضا (1385). مسئله علم در فلسفه صدرایی و مکتب اهل بیت علیهم السلام، تهران، منیر. [4] ــــــــــ (1396). مسئله علم الهی و اختیار: واکاوی علم پیشین خدا و اراده آزاد انسان، نگارش: سعید رحیمیان، قم، دلیل‌ما. [5] رقوی، جواد، آملی لاریجانی، صادق (1389). «بازسازی دیدگاه معرفت شناختی میرزا مهدی اصفهانی»، فلسفه و کلام، شماره 85، صص 117 تا 168. [6] سالم، مریم (1395). «بازخوانی نظریه صور مرتسمه در علم الهی از دیدگاه ابن‌سینا»، آینه معرفت، دوره 16، شماره 2، صص 1 تا 18. [7] سهروردی، شهاب الدین یحیی (1372). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه هنری کربین، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ج2. [8] شاکری، سید محمد تقی (1393). حیث التفاتی و حقیقت علم در پدیدارشناسی هوسرل و فلسفه اسلامی، قم، بوستان کتاب. [9] شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1425ق). نهایة الاقدام فی علم الکلام، تحقیق احمد فرید المزیدی، بیروت، دار الکتب العلمیه. [10] صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم (1981م). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، چاپ سوم، بیروت، دار إحیاء التراث العربی. [11] عرفانی، مرتضی (1387). «حیث التفاتی (اضافی بودن) ادراک از نگاه برنتانو»، اندیشه دینی، شماره28، صص51 تا 64. [12] غروی اصفهانی، میرزا مهدی (؟). اساس معارف القرآن، تحقیق شیخ مهدی خاتمی، چاپ شخصی توسط محمد اسماعیل غروی اصفهانی. [13] ــــــــــ (؟). انوار الهدایة، کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد، نسخه خطی به شماره 1779. [14] ــــــــــ (؟). تقریرات ج3 (الکلام فی حجیة القرآن)، تقریر شیخ محمود حلبی، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه خطی به شماره عمومی 12480. [15] ــــــــــ (؟). تقریرات ج3 (هناک)، تقریر شیخ محمود حلبی، کتابخانه آستان قدس رضوی، نسخه خطی به شماره عمومی 12456. [16] ــــــــــ (؟). فی البداء، نسخه خطی، بی‌جا، بی‌نا. [17] ــــــــــ (1387). ابواب الهدی، ترجمه و تحقیق و تعلیق حسین مفید، تهران، منیر. [18] فخررازی، محمد بن عمر (1370). المباحث الشرقیه فی علم الالهیات و الطبیعیات، قم، بیدار. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 927 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 359 |
||