تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,097,475 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,205,190 |
تقریر انسانشناسانه اعتباریات بر اساس ماجرای هبوط انسان از منظر علامه طباطبایی | ||
فلسفه و کلام اسلامی | ||
مقاله 4، دوره 52، شماره 1، تیر 1398، صفحه 57-74 اصل مقاله (232.07 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jitp.2019.262778.523045 | ||
نویسندگان | ||
ابراهیم راستیان1؛ محمد بیدهندی* 2؛ فروغ السادات رحیم پور3 | ||
1دانشجوی دکتری رشته حکمت متعالیه دانشگاه اصفهان | ||
2دانشیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
3دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
هبوط انسان ماجرای یک شخص خاص نیست که در تاریخ رخ داده است، بلکه فرایند ورود انسان به حیات دنیایی است. علامه طباطبایی با تبیین تمایز ماجرای هبوط و خلقت ارضی انسان و بیان چیستی و علل هبوط انسان به دنیا، منشأ و مراحل شکلگیری اعتباریات انسانی را تقریر میکند. محوریترین سؤال این مقاله پیرامون نسبت هبوط انسان با اعتباریات است که از منظر علامه طباطبایی، حقیقت هبوط به معنای ورود به عالم اعتباریات است؛ اعتباریاتی که نقش اساسی در شکلگیری اجتماع و همچنین نقش انکارناپذیری در رشد و تعالی انسانها دارد. براساس ماجرای هبوط که همان توجه انسان به کثرت و غفلت از وحدت است، پندار استقلالی انسان و به تبع آن، توجه به بدن و نیازهای حیوانی شکل میگیرد و ذیل توجه به نیازهای دنیایی و احکام هستیشناسانۀ آن، اعتباریات متحقق میشود. در نهایت، پس از توبه، انسان در فرایند هبوطی قرار میگیرد که همراه با تشریع اعتبارات دینی و جدا شدن راه سعادت از راه شقاوت برای انسان است. | ||
کلیدواژهها | ||
اعتباریات؛ انسانشناسی؛ علامه طباطبایی؛ هبوط | ||
مراجع | ||
[1] قرآن [2] ابن بابویه، محمد بن علی، (1378). عیون أخبار الرضا، تهران: نشر جهان، (ج1). [3] ــــــــــــــــ ، (1385). علل الشرائع، قم: کتاب فروشی داوری، (ج1). [4] اسلامیتنها، اصغر، (1390). بازتاب متضاد عقلانیت در نظریه فرهنگی ماکس وبر و علامه طباطبایی، معرفت فرهنگی اجتماعی 2(2)، 5ـ34. [5] پورحسن، قاسم، (1392). اعتباریات اجتماعی و نتایج معرفتی آن؛ بازخوانی دیدگاه علامه طباطبائی، حکمت و فلسفه 3(9)، 47ـ70. [6] جوادی آملی، عبدالله، (1393). تحریر رساله الولایه شمسالوحی تبریزی سید محمد حسین طباطبایی، اسراء، قم، (ج1). [7] جوانعلی، مرتضی، (1394). بررسی تطبیقی نظریهی ساخت اجتماعی واقعیت و نظریهی اعتباریات علامهی طباطبایی(ره)،تهران، دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه تربیت مدرس. [8] صدرالدین شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1981). الحکمة المتعالیة فی الأسفار العقلیة الأربعة، بیروت: دار احیاء التراث العربی، (ج3). [9] طالبزاده، سیدحمید، (1389). نگاهی دیگر به ادراکات اعتباری، امکانی برای علوم انسانی، جاویدان خرد 1(8)، 29ـ64. [10] طباطبایی، سیدمحمدحسین، (1388). انسان از آغاز تا انجام، قم: موسسه بوستان کتاب. [11] ـــــــــــــــ ، (1428). رساله الاعتبارات: نظریه الاعتبار در «مجموعة رسائل العلامة الطباطبائی»، قم: باقیات، 340ـ379. [12]ــــــــــــــ (1428 ج). رساله الولایه در «الانسان و العقیده». قم: باقیات، 201ـ275. [13] ـــــــــــــــــ (1428 د). الانسان قبل الدنیا در «الانسان و العقیده». قم: باقیات، 13ـ42. [14] ــــــــــــــ (1428ه). الانسان فی الدنیا در «الانسان و العقیده». قم: باقیات، 43ـ58. [15] ــــــــــــــ (1371). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: اسماعیلیان. [16] ــــــــــــــ (1387). اصول فلسفه رئالیسم، قم: موسسه بوستان کتاب. [17] ــــــــــــــ (1374). ترجمه تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعهی مدرسین حوزه علمیه قم. [18] ـــــــــــــ (1404). نهایه الحکمه. قم: موسسه النشر الاسلامی التابعه لجماعه المدرسین بقم. [19] طبرسی، فضل بن حسن، (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو، (ج1). [20] قیصری، داود، (1381). رسائل قیصری، تهران: موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران. [21] کایدخورده، رضا؛ کوچنانی، قاسمعلی، (1394). معناشناسی ادراکات اعتباری از دیدگاه علّامه با نگاهی انتقادی به اندیشمندان مسلمان معاصر، حکمت صدرایی 7(1)، 113ـ128. [22] مطهری، مرتضی، (1373). مجموعه آثار استاد شهید مطهری، تهران: صدرا، (ج13). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 741 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 489 |