تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,117,893 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,223,621 |
شناسایی و تحلیل پیامدهای ناشی از جابجایی سکونتگاهی: در: مطالعهای قومنگارانه روستای گرازی در شهر تایباد | ||
توسعه محلی (روستائی-شهری) | ||
مقاله 4، دوره 10، شماره 2 - شماره پیاپی 19، مهر 1397، صفحه 231-252 اصل مقاله (769.33 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrd.2019.71180 | ||
نویسندگان | ||
محمد علی محمدی قره قانی1؛ رسول لوایی آدریانی* 2؛ ایرج قاسمی3 | ||
1استادیار مرکز تحقیقات مدیریت رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران | ||
2دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران ،کرج ، ایران | ||
3استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
جابجایی از جمله پدیدههایی است که در حوزۀ سکونتگاهی مورد بحث قرار میگیرد. چنین پدیدهای اغلب در اثر بروز عوامل طبیعی یا انسانی در مناطق روستایی به اجرا در میآید. بیشک جابجایی سکونتگاهی که مشتمل بر تغییر مکان یک جمعیت از نقطهای به نقطهای دیگر است، پیامدهای مطلوب و نامطلوبی را به دنبال دارد که جوانب مختلف زندگی گروه هدف را تحتالشعاع قرار میدهد. بر این اساس، شناسایی پیامدهای ناشی از فرایندهای جابجایی نقش مهمی در مدیریت این فرایندها دارد. در این زمینه، هدف اصلی تحقیق حاضر تحلیل پیامدهای ناشی از جابجایی سکونتگاهی در روستای گرازی از توابع شهرستان باخرز در استان خراسان رضوی بود. این مطالعه با رهیافتی کیفی و به شیوۀ قومنگاری انتقادی انجام شد. جامعۀ آماری پژوهش مشتمل بر آن دسته از اهالی روستای گرازی بود که تجربۀ مشترک جابجایی سکونتگاهی داشتند. به منظور جمعآوری دادهها از روش نمونهگیری هدفمند استفاده شد. اشباع نظری به عنوان معیار تعیین حجم نمونه مورد نظر قرار گرفت. دادههای این پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبۀ نیمهساختاریافته و مشاهدۀ مشارکتی جمعآوری شدند. نتایج تحقیق نشان داد پیامدهای ناشی از جابجایی سکونتگاهی در روستای گرازی مشتمل بر سه بعد فیزیکی- کالبدی، اجتماعی و اقتصادی است. بیتوجهی به بسترهای اجتماعی و کالبدی روستای پیشین سبب بروز پیامدهای نامطلوب اجتماعی و تغییر ساختارهای شغلی شده است. پیامدهای نامطلوب کالبدی زمینهساز پیامدهای اجتماعی، نظیر تعارضات اقشار اجتماعی و پیامدهای اقتصادی، نظیر افزایش بدهکاریها، شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پیامد جابجایی؛ جابجایی سکونتگاهی؛ قومنگاری انتقادی؛ روستای گرازی | ||
مراجع | ||
سلیمانزاده، س.، مهدویه، س.م؛ و سرتیپیپور، م (1393). ارزیابی جابجایی سکونتگاههای روستایی پس از زلزله (نمونه موردی: اسطلخکوه بعد از زلزله سال 1369 در گیلان-زنجان). مجله پژوهش و برنامهریزی روستایی، سال سوم، شماره 5، صص 43-29. عینالی، ج؛ و ابراهیمی، ص (1393). ارزیابی اثرات جابجایی سکونتگاههای روستایی آسیبدیده از سانحه زلزله بر روی کیفیت زندگی ساکنان، مطالعه موردی روستای لک و طبل شکین. سومین همایش ملی توسعه پایدار روستایی. قراگوزلو، ه.، عیسیلو، ع.الف؛ و گراوند، ف (1393). ارزیابی اثرات کالبدی ـ فضایی جابجایی در سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان ملاوی، شهرستان پلدختر). فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال چهارم، شماره 16، صص 136-125. محمدی استاد کلایه، الف.، مطیعی لنگرودی، س.ح.، رضوانی، م؛ و قدیری معصوم، م (1391). ارزیابی اثرات الگوهای راهبرد اسکان مجدد پس از بلایای طبیعی بر کیفیت زندگی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای جابجا شده شرق استان گلستان). فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، شماره چهارم، صص 50-37. مرکز آمار ایران (1397). سرشماری نفوس و مسکن 1395: جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (تا سطح آبادی)، استان خراسان رضوی. قابل دسترس در https://www.amar.org.ir
Ambrosetti, E., & Petrillo, E. R (2016). Environmental disasters, migration and displacement. Insights and developments from L’Aquila's case, Environmental Science & Policy, Vol. 56, pp. 80-88. Atkinson, R (2000a). The hidden costs of gentrification: displacement in central London, Journal of housing and the built environment, Vol. 15, No. 4, pp. 307-326. Atkinson, R )2000b(. Measuring gentrification and displacement in Greater London, Urban studies, Vol. 37, No.1, pp. 149-165. Bebbington, A., Bebbington, D. H., Bury, J., Lingan, J., Muñoz, J. P., & Scurrah, M )2008(. Mining and social movements: struggles over livelihood and rural territorial development in the Andes, World development, Vol. 36, No. 12, pp. 2888-2905. Belcher, J. C., & Bates, F. L )1983(. Aftermath of natural disasters: Coping through residential mobility, Disasters, Vol. 7, No. 2, pp. 118-128. Black, R., Bennett, S. R., Thomas, S. M., & Beddington, J. R (2011). Climate change: Migration as adaptation, Nature, Vol. 478, No. 7370, pp. 447-449. Carspecken, P. F (1996). Critical ethnography in educational research: A theoretical and practical guide: Psychology Press, 200 pp. Cernea, M. M (2003). For a new economics of resettlement: a sociological critique of the compensation principle, International social science journal, Vol. 55, No.175, pp. 37-45. Downing, T. E (2002). Avoiding new poverty: mining-induced displacement and resettlement, International Institute for Environment and Development London, Vol. 52, 76 pp. Fernandez, W (2008). Paying the price for someone else’s displacement, 88 pp. Retrieved from http://infochangeindia.org/Agenda/Migration-isplacement/Paying-the-price-for-someone-else%E2%80%99s-displacement.html. Gemenne, F (2011). Why the numbers don’t add up: A review of estimates and predictions of people displaced by environmental changes, Global environmental change, Vol. 21, pp. 41-49. Gemenne, F., Brucker, P., & Ionesco, D (2013). The State of Environmental Migration 2013 – A review of 2012, Institut du de ´veloppement durable et des relations internationals, Paris, 24 pp. Gray, C. L., & Mueller, V (2012). Natural disasters and population mobility in Bangladesh. Proceedings of the National Academy of Sciences, 109(16), 6000-6005 Grier, G. W., & Grier, E. S (1978). Memo Report: Urban Displacement: a Reconnaissance: Prepared for the Office of the Secretary US Department of Housing and Urban Development, 146pp. Hugo, G (1996). Environmental concerns and international migration, International migration review, pp. 105-131. Hunter, L. M (2005). Migration and environmental hazards, Population & Environment, Vol. 26, No. 4, pp. 273-302. Laczko, F., & Aghazarm, C (2009). Migration, environment and climate change: Assessing the evidence. International Organization for Migration Geneva, 17 pp. Lopez, E., & Greenlee, A (2016). An ex-ante analysis of housing location choices due to housing displacement: The case of Bristol Place, Applied Geography, Vol. 75, pp. 156-175. Morrow-Jones, H. A. & Morrow-Jones, C. R (1991). Mobility due to natural disaster: Theoretical considerations and preliminary analyses. Disasters, Vol. 15, No. 2, pp. 126-132. Myers, N, (2002) Environmental refugees: a growing phenomenon of the 21st century, Philosophical Transactions of the Royal Society of London B: Biological Sciences, Vol. 357, No. 1420, pp. 609-613. Newman, S. J., & Owen, M. S (1982). Residential displacement: Extent, nature, and effects, Journal of social Issues, Vol. 38, No. 3, pp. 135-148. Parry, M. L (2007). Climate change 2007-impacts, adaptation and vulnerability: Working group II contribution to the fourth assessment report of the IPCC, Cambridge University Press, Vol. 4, 89 pp. Polit, D. F., & Beck, C. T (2004). Nursing research: Principles and methods: Lippincott Williams & Wilkins. Tilt, B., Braun, Y., & He, D (2009). Social impacts of large dam projects: A comparison of international case studies and implications for best practice, Journal of environmental management, vol. 90, pp. 249-257. Warner, K (2010). Global environmental change and migration: Governance challenges. Global environmental change, Vol. 20, No. 3, pp. 402-413. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 542 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 476 |