
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,222,433 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,052,069 |
بازتاب قلندران صفوی در نگارهی "شتر ترکیبی همراه با ساربان" | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، شهریور 1397، صفحه 153-187 اصل مقاله (1.08 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2019.248306.665574 | ||
نویسندگان | ||
صدیقه نایفی* 1؛ اصغر جوانی2؛ محمدرضا مریدی3 | ||
1گروه پژوهش هنر، دانشکده مطالعات عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
3دکتری جامعه‏ شناسی و استادیار دانشگاه هنر تهران | ||
چکیده | ||
چکیده نگارة "شتر ترکیبی همراه با ساربان" که امروزه در موزة متروپولیتن نگهداری میشود، از آثار نقاشی ترکیبی ایران و متعلق به ربع سوم قرن 10/16 است. مسئلة اصلی در این پژوهش به حضور پیکرههای انسانی کوچکتر با شاخصههای ظاهری متفاوت –که یکی از آنها در توصیفات موزة متروپولیتن راهبی بودایی معرفی شده است- و تفاسیر اجتماعی مرتبط با آنها معطوف است. برایناساس، پژوهش حاضر میکوشد تا با استفاده از رویکرد تاریخ اجتماعی و نظریة بازتاب، بر مبنای اسناد و با روش توصیفیـتحلیلی به مسئلة چیستی هویت پیکرههای انسانی متمایز کوچکتر و چرایی حضور آنها در نگارة یادشده و به بیان دیگر، برخی زمینههای اجتماعی مرتبط با طبقات اجتماعی پایینتر که با تصویرگری این اثر در ارتباط هستند، پاسخ دهد. در این راستا، از مهمترین دستاوردهای این پژوهش، تعیین هویت پیکرههای انسانی کوچکتر متمایز بهعنوان قلندران صفوی است. ضمن آنکه، حالات، ادوات و سایر ویژگیهای پیکرههای یادشده در هماهنگی با حالات قلندران (مانند خفته بودن در روز با پوستینی بر دوش) آیینهای آنان (مانند جریدهکشی و سقّایی)، جایگاهشان نزد علما و حکما و فرجام برخی قلندران شورشی صفوی است. | ||
کلیدواژهها | ||
نقاشی صفوی؛ نقاشی ترکیبی صفوی؛ پیکره در پیکره؛ شتر ترکیبی؛ تاریخ اجتماعی صفویه؛ نظریه بازتاب؛ قلندر | ||
مراجع | ||
آدمووا، آدل (1386)، نگارههای ایرانی گنجینة ارمیتاژ. ترجمة زهره فیضی. تهران: فرهنگستان هنر. آژند، یعقوب (1384)، مکتب نگارگری تبریز و قزوین-مشهد، تهران: فرهنگستان هنر. آژند، یعقوب (1389)، نگارگری ایران (پژوهشی در تاریخ نقاشی و نگارگری ایران)، ج. دوم، چاپ اول، تهران: سمت. اتابکی، تورج (1382)، مورخان و تاریخ اجتماعی (از پایین)، کتاب ماه علوم اجتماعی. شمارة شهریور و مهر، صص 6-3. استرنز، پیتر (1394)، تاریخ اجتماعی. در تاریخ اجتماعی دانش، روش، آموزش، گردآورنده و مترجم: ابراهیم موسیپور بشلی و محمدابراهیم باسط. تهران: سمت. اسمیت، دنیل اسکات (1394)، روششناسی تاریخ اجتماعی. در تاریخ اجتماعی دانش، روش، آموزش، گردآورنده و مترجم: ابراهیم موسیپور بشلی و محمدابراهیم باسط. تهران: سمت. افشار، ایرج (1385)، تذکره نصرآبادی؛ نکات اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی، در مطالعات صفوی، زیر نظر ژان کالمار، ترجمة سیدداود طبایی. تهران: فرهنگستان هنر. افوشتهاینطنزی، محمودبنهدایهالله (1350)، نقاوه الآثار فی ذکر الاخیار، بهاهتمام دکتر احسان اشراقی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. الکساندر، ویکتوریا (1393)، جامعهشناسی هنرها، ترجمة اعظم راودراد، تهران: متن. بارنت، سیلوان (1391)، راهنمای تحقیق و نگارش در هنر، ترجمة بتی آواکیان، تهران: سمت. بلوکباشی، علی (1367)، جریده، در دانشنامة بزرگ اسلامی، ج 17، تهران: دایرهالمعارف بزرگ اسلامی. پاکباز، رویین (1386)، نقاشی ایران، تهران: زرین و سیمین. تاورنیه، ژانباتیست (1363)، سفرنامة تاورنیه، ترجمة ابوتراب نوری. تهران: انتشارات کتابخانه سنایی. ترکمان، اسکندربیگ (1387)، تاریخ عالمآرای عباسی، زیر نظر ایرج افشار، ج. 3، تهران: امیرکبیر. ثواقب، جهانبخش و روشنفکر، محمدمهدی (1388)، نگرشی بر شورش شاهقلندر در عصر صفویه، پژوهشهای تاریخی، دورة جدید شمارة 1، صص 50-17. سانسون، (1346)، سفرنامة سانسون. به اهتمام و ترجمة تقی فضلی، تهران: ابنسینا. سیدین، علی (1387)، پشمینهپوشان (فرهنگ سلسلههای صوفیه)، تهران: نی. شاردن، ژان (1387)، سفرهای ژانشاردن به ایران، ترجمة محمد مجلسی، تهران: دنیاینو. شریفزاده، سیدعبدالمجید (1375)، تاریخ نگارگری در ایران، تهران: حوزة هنری. شفیعیکدکنی، محمدرضا (1386)، قلندریه در تاریخ (دگردیسیهای یک ایدئولوژی)، تهران: سخن. دی واس، دیوید (1389)، طرح تحقیق در علوم اجتماعی. ترجمة رضا افخمی، تهران: دانشگاه امام صادق علیهالسلام. زروانی، مجتبی و مشهدی نوشآبادی، محمد (1389). جریدهبرداری و سقَایی؛ میراث قلندران و جوانمردان. مجلة ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ، شمارة ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ، ﺑﻬﺎﺭ ﻭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ، صص90-61. عکاشه، ثروت (1380)، نگارگری اسلامی، ترجمة غلامرضا تهامی، تهران: حوزة هنری. جعفریان، رسول (1372)، علل برافتادن صفویان، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. کریمزادة تبریزی، محمدعلی (1376)، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران و برخی مشاهیر نگارگر هند و عثمانی، ج 3. تهران: کتابخانة مستوفی. کمپفر، انگلبرت (1363)، سفرنامة کمپفر، ترجمة کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی. کنراد، (1394)، تاریخ اجتماعی، در تاریخ اجتماعی دانش، روش، آموزش، گردآورنده و مترجم: ابراهیم موسیپور بشلی و محمدابراهیم باسط، تهران: سمت. مورتون، الکساندر (1385)، چوب طریق و مراسم قزلباش در ایران صفوی، در مطالعات صفوی، زیرنظر ژان کالمار، ترجمة سیدداود طبایی. تهران: فرهنگستان هنر. موسیپور، ابراهیم (1386)، تاریخ اجتماعی: رویکردی نوین به مطالعات تاریخی، مجلة تاریخ و تمدن اسلامی، سال سوم، شمارة ششم، پاییز و زمستان، صص 155-141. نایفی، صدیقه (1391)، پیکره در پیکرهها در نقاشی ایرانی. پایاننامة کارشناسیارشد، دانشکدة هنر اسلامی، دانشگاه هنر تبریز. نفیسی، سعید (1388)، سرچشمة تصوف در ایران، تهران: کتاب پارسه. واله اصفهانی، محمدیوسف (1372)، خلد برین (ایران در روزگار صفویان)، بهکوشش میرهاشم محدث، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. ولش، آنتونی (1389)، نگارگری و حامیان صفوی، ترجمة روحالله رجبی، تهران: مؤسسة تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن». هت، جین (1390)، تاریخ اجتماعی. ترجمة حسن زندیه. فصلنامة تاریخ اسلام، سال دوازدهم، شمارة اول و دوم، شمارة مسلسل46-45، صص 182-161.
Cohen, Steven (1996). A Fearful Symmetry. The Mughal Red-Ground Grotesque. In Silk and Stone the Art of Asia. Ed. Jill Tilden. (The Third Hali Annual, pp 104-135). London: Hali Publications.
Ekhtiar Maryam D. (editor), Priscilla P. Soucek, Sheila R. Canby, and Navina Najat Haidar (2011). Masterpieces from the Department of Islamic Art in The Metropolitan Museum of Art. New York: Published by The Metropolitan Museum of Art and Yale University Press. Grabar, Oleg (2001). Mostly Miniature: An Introduction to Persian Painting. Princeton: Princeton University Press.
Kobayashi, Kazue (1999). Rock and Composite animals seen in the Saray Album H.2153 and the development of their iconography. Report on the 6th research seminar on the Saray album. Institue of Oriental Culture. the University of Tokyo.
Schmitz, Barbara, A.Desai, Ziyad-Din (2006). Mughal and Persian Paintings and illustrated Manuscripts in The Raza Library Rampur. New Delhi: Indira Gandhi National Centre for The Arts. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 780 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 759 |