
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,233,900 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,068,281 |
بیدل به مثابه سپاهی-صوفی (تجلی جامعه عصر بیدل در غزلیات وی) | ||
جامعه شناسی هنر و ادبیات | ||
مقاله 2، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 19، شهریور 1397، صفحه 37-62 اصل مقاله (399.65 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jsal.2019.273493.665698 | ||
نویسنده | ||
مسعود کوثری* | ||
دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
زندگی بیدل دهلوی سرشار از تضادها است. این تضادها از زندگی دوگانه شاعر به مثابه سرباز-شاعر یا سرباز-صوفی نشأت گرفته است. فرمالیسم بیدل، فرمالیسمی نخبهگرایانه (نظیر سبک عراقی) نیست که تنها در پی تعهدات زیباییشناسانه شاعر باشد، بلکه فرمالیسمی است که بتواند تضادهای زندگی دوگانه شاعر به مثابه سپاهی- صوفی را حل کند. این امر البته به هیچ وجه به معنای آن نیست که در همه حال درک معنای اشعار بیدل ساده است و یا او تعهدی به سادهگویی دارد. برای او، شکل (فرم) هنری باید چنان باشد که دیگران (حتی مردم عامی) را وا دارد که با جان کندن و عرقریختن روحی به معنای آن پیبرند؛ معنایی که با نگاهی پساساختارگرایانه، سیال است و به هیچ وجه به قطعیت نمیرسد. از این رو است که از نظر بیدل فهم معانی شعر و نثر او «فهم تند» میخواهد. این مقاله در پی آن است که با نگاهی به برخی از ابیات و غزلیات بیدل نشان دهد که چه رابطهای بین جامعه عصر بیدل و شعر او وجود دارد و او چگونه زبان را برای حل تعارضهای زندگی دوگانه خود به کار میگیرد. کلیدواژگان: بیدل دهلوی، جامعهشناسی غزلیات بیدل دهلوی، فرمالیسم، سبک هندی. | ||
کلیدواژهها | ||
«بیدل دهلوی»؛ «جامعهشناسی غزلیات بیدل دهلوی»؛ «فرمالیسم»؛ «سبک هندی»؛ «سپاهی-صوفی» | ||
مراجع | ||
اسمارت، بری (1385) میشل فوکو، مترجم لیلا جوهرافشانی و حسن چاووشیان، تهران: نشر اختران. اسمیت، دیوید وودراف (1393) هوسرل، مترجم سید محمد تقی شاکری، ویراستار یاسر پوراسماعیل، تهران: انتشارات حکمت. باختین، میخاییل (1390) تخیل مکالمهای: جستارهایی در باره رمان، مترجم رؤیا پورآذر، تهران: نشر نی. پیرحیاتی، زاهرا و تمیمداری، احمد (1394) عناصر مضمونآفرین در پنجاه غزل برگزیده از بیدل، کهننامه ادب پارسی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شماره چهارم، صص 41-70. حجتی، حمیده (1380) بیدل، در دانشنامه ادب فارسی، به سرپرستی حسن انوشه، جلد چهارم، تهران: انتشارات سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صص 540- 562. دیوان اقبال لاهوری (1361) اشعار فارسی اقبال لاهوری، مقدمه و حواشی از م. درویش، چاپ دوم، تهران: انتشارات جاویدان. دیوان بیدل دهلوی (1392) به تصحیح و مقدمه اکبر بهداروند، 2 جلد، تهران: انتشارات نگاه. ذوالفقاری، حسن و طباطبایی، سید مهدی (1394) کاربرد ضربالمثلهای فارسی در عزلیات بیدل، فصلنامه ادب فارسی، سال 5، شماره 2، پاییز و زمستان 1394، شماره پیاپی 16، صص 57- 76. شفیعیکدکنی، محمدرضا (1376) شاعر آیینهها: بررسی سبک هندی و شعر بیدل، تهران: انتشارات آگه. صادقپور، عبدالرسول و کاظمپور، بهناز (1391) رهیافتی نشانهشناختی به «ردیفهای رنگی» در غزلیات بیدل، فصلنامهی پژوهشنامهی ادبیات و زبانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزآباد، سال اول، سال اول، شماره سوم، پاییز 1391، صص 61-90. طهماسبی، فرهاد (1395) جامعهشناسی غزل فارسی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. فرتر، لوک (1387) لویی آلتوسر، مترجم امیر احمدیآریان، تهران: نشر مرکز. عمر، ماهجبین (2009) ترکیبات خاص بیدل در چهار عنصر: مجموعه مقالات بیدلشناسی، چاپ اول، دهلی نو، مرکز تحقیقات فارسی رایزنی فرهنگی سفارت جمهوری اسلامی ایران، دهلی نو. محمدی، علی (1388) بررسی انتقادی معنا واندیشههای بیدل در آینه یک عزل، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی، پاییز 1388، شماره چهاردهم، صص 147-171. محمدی، محمدحسین و کمالی بانیانی، مهدیرضا (1395) تشابهات و تمایزات صور خیال بیدل دهلوی با نیما، نشریه ادب و زبان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، سال 19، شماره 40، پاییز و زمستان 1395، صص 273-295. ولف، جنت (1389) زیباییشناسی و جامعهشناسی هنر، مترجم بابک محقق، تهران: فرهنگستان هنر. ویلسون، راس (1389) تئودور آدورنو، مترجم پویا ایمانی، تهران: نشر مرکز. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 548 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 600 |