تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,100,689 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,207,625 |
اثرات تغییر کاربری اراضی بر رسوبدهی حوضه کوهدشت با استفاده از تکنیک منشایابی رسوب | ||
تحقیقات آب و خاک ایران | ||
مقاله 15، دوره 50، شماره 8، دی 1398، صفحه 2023-2035 اصل مقاله (968.06 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/ijswr.2019.266321.668015 | ||
نویسندگان | ||
فروزان احمدی1؛ کاظم نصرتی* 2؛ محمد مهدی حسین زاده3 | ||
1دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی،دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
2دانشیار، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، تهران، ایران | ||
3دانشیار،گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
تولید رسوب از مهمترین مسائل زیستمحیطی حوزههای آبخیز است که بشدت حیات انسانی و زندگی جانوری را تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین حفاظت خاک و مبارزه با فرسایش از ضروریترین اقداماتی است که بایستی به آن توجه شود. با توجه به این که عوامل مختلفی مانند تغییر کاربری اراضی میتواند بر میزان رسوبدهی حوضهها اثر گذارد، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر رسوبدهی حوضه کوهدشت واقع در غرب استان لرستان انجام گرفت. به این منظور ابتدا تغییرات کاربری با استفاده از تصاویر ماهوارهای بررسی و سپس میزان دبی رسوب با استفاده از دادههای دبی جریان و غلظت رسوب ایستگاه هیدرومتری کشکان افرینه در خروجی حوضه محاسبه شد. سهم هر یک از کاربریهای اراضی در تولید رسوب با استفاده از تکنیک منشایابی رسوب بر اساس مدل عدم قطعیت Bayesian برآورد شد. نتایج نشان داد، تغییر کاربری از مرتع و جنگل به کشاورزی قابلتوجه بوده بهطوریکه از سال 1361 تا سال 1395 به ترتیب حدود 49 و 8/24 درصد از زمینهای مرتع و جنگل کاهشیافته و 5/47 درصد به زمینهای کشاورزی اضافهشده است. نتایج بررسی دادههای ایستگاه هیدرومتری کشکان افرینه نشان داد، میانگین دبی رسوب از 954/5 تن در روز منتهی به سال 1361 به میانگین 079/7 تن در روز منتهی به سال 1395 رسیده است. نتایج مدل منشایابی رسوب نیز نشان داد اراضی کشاورزی بیشترین سهم را در تولید رسوب منطقه دارد. سهم (عدم قطعیت ۵ تا ۹۵ درصد) هر یک از منابع کشاورزی، مرتع و جنگل در تولید رسوب به ترتیب برابر با 95 (99-86)، 3 (12-0) و 9/0 (3-0) درصد و ضریب اهمیت نسبی هرکدام از این منابع به ترتیب برابر با 5/1، 28/0 و 03/0 محاسبه شد. این نتایج نشان میدهد، مهمترین عامل در افزایش دبی رسوب، تغییر کاربری از مرتع و جنگل به کشاورزی است. | ||
کلیدواژهها | ||
منابع رسوب؛ عدم قطعیت؛ دبی رسوب؛ لرستان | ||
مراجع | ||
Aiello, A., Adamo, M. and Canora, F. (2015). Remote sensing and GIS to assess soil erosion with RUSLE3D and USPED at river basin scale in southern Italy. Catena (131), 174–185. Atapour, A. and Hakimkhani, Sh. (20003). Determine the contribution of sediment sources to sediment yield in Chandab Sub-basins using clay minerals. 3rd Conference of Watershed Management, 74-82. (In Farsi) Ballantine, D., Walling, D., Collins, A. and Leeks, G. (2009). The content and storage of phosphorus in fine-grained channel bed sediment in contrasting lowland agricultural catchments in the UK. Geoderma (151), 141-149. Chen, F., Fang, N. and Shi, Z. (2016). Using biomarkers as fingerprint properties to identify sediment sources in a small catchment. Science of the Total Environment, (557–558), 123–133. Collins, A. L., Pulley, S., Foster, I. D. L., Gellis, A., Porto, P. and Horowitz, A. J. (2017). Sediment source fingerprinting as an aid to catchment management: A review of the current state of knowledge and a methodological decision-tree for end-users. Journal of Environmental Management (194), 86-108. Collins, A., Walling, D., Webb, L. and King, P. (2010). Apportioning catchment scale sediment sources using a modified composite fingerprinting technique incorporating property weightings and prior information. Geoderma, (155), 249-261. Collins, A., Anthony, S., Hawley, J. and Turner, T. (2009). The potential impact of projected change in farming by 2015 on the importance of the agricultural sector as a sediment source in England and Wales. Catena (79), 243-250. Du, P. and Walling, D. E. (2017). Fingerprinting surficial sediment sources: Exploring some potential problems associated with the spatial variability of source material properties, Journal of Environmental Management (194), 4-15. Fox, J. and Papanicolaou, A. (2008). Application of the spatial distribution of nitrogen stable isotopes for sediment tracing at the watershed scale. Hydrology (358),46-55. Gruszowski, K., Foster, I.D.L., Lees, J. and Charlesworth, S. (2003). Sediment sources and transport pathways in a rural catchment, Herefordshire, UK. Hydrological Processes (17), 2665-2681. Hakimkhani, Sh. (2006). Investigate the use of trackers in fingerprinting of fine sediments. Ph. D. dissertation, University of Tehran, Tehran. (In Farsi) Hatfield, R.G. and Maher, B.A. (2009). Fingerprinting upland sediment sources: particle size‐specific magnetic linkages between soils, lake sediments and suspended sediments. Earth Surface Processes and Landforms, (34), 1359-1373. Lamba, J., Karthikeyan, K. G. and Thompson, A. M. (2015). Apportionment of suspended sediment sources in an agricultural watershed using sediment fingerprinting. Geoderma, (239), 25-33 Lim, Y.S., Kim, J.W. and Kim J.W. (2019). Suspended sediment source tracing at the Juksan Weir in the Yeongsan River using composite fingerprints. Quaternary International, (In press). Lin, J., Huang, Y., Wang, M. K., Jiang, F. and Zhang, X., Ge, H. (2015). Assessing the sources of sediment transported in gully systems using a fingerprinting approach: An example from South-east China. Catena, (129), 9-17. Liu, B., Niu, Q., Qu, J. and Zu, R. (2016). Quantifying the provenance of aeolian sediments using multiple composite fingerprints. Aeolian Research, (22), 117–122. Nosrati, K. (2012). Fingerprinting based on estimation of uncertainty. Iranian water research, (9), 51-60. (In Farsi). Nosrati, K., Ahmadi, H. and Sharifi, F. (2013). Sediment Sources Fingerprinting: Relation between Enzyme Activities in Soil and Sediment. Water and Soil Sci. (16), 227-237. (In Farsi). Nosrati, K., Collins, L. A. and Madankan, M. (2018). Fingerprinting sub-basin spatial sediment sources using different multivariate statistical techniques and the Modified MixSIR model. Catena, (164), 32-43 Nosrati, K. and Collins, A. L. (2019). Investigating the importance of recreational roads as a sediment source in a mountainous catchment using a fingerprinting procedure with different multivariate statistical techniques and a Bayesian un-mixing model. Journal of Hydrology, (569), 506-518. Nosrati, K., Govers, G., Ahmadi, H., Sharifi, F., Amoozegar, M. A., Merckx, R. and Vanmaercke, M. (2011). An exploratory study on the use of enzyme activities as sediment tracers: biochemical fingerprints. Sediment Research, (26), 136-151. Nosrati, K., Govers, G., Semmens, B.X. and Ward, E.J. (2014). A mixing model to incorporate uncertainty in sediment fingerprinting. Geoderma, 217-218: 173-180. Owens, P. N., Blake, W. H., Gaspar, L., Gateuille, D., Koiter, A. J., Lobb, D. A., Petticrew, E. L., Reiffarth, D. G., Smith, H. G. and Woodward, J. C. (2016). Fingerprinting and tracing the sources of soils and sediments: Earth and ocean science, geoarchaeological, forensic, and human health applications. Earth-Science Reviews, (162), 1-23. Palazon, L., Latorre, B., Gaspar, L., Blake, W. H., Smith, H. G. and Navas, A. (2016). Combining catchment modelling and sediment fingerprinting to assess sediment dynamics in a Spanish Pyrenean river system, Science of The Total Environment, (569-570), 1136-1148. Palazon, L., Latorre, B., Gaspar, L., Blake, W. H., Smith, H. G. and Navas, A. (2015). Comparing catchment sediment fingerprinting procedures using an auto-evaluation approach with virtual sample mixtures. Science of the Total Environment, (532), 456–466. Porto, P., Walling, D.E. and Callegari, G. (2009). Investigating the effects of afforestation on soil erosion and sediment mobilisation in two small catchments in Southern Italy. Catena, (79), 181-188. Pulley, S., Foster, I. and Antunes, P. (2015). The uncertainties associated with sediment fingerprinting suspended and recently deposited fluvial sediment in the Nene river basin. Geomorphology, (228), 303-319. Refahi, H. (2000). Water earosion and contorol it. (3th ed). Tehran: Tehran. (In Farsi) Skjemstad, J.O., and Baldock, J.A. (2008). Total and organic carbon. In: Carter, M.R., Gregorich, E.G. (Eds.), Soil Sampling and Methods of Analysis. CRC Press, Taylor and Francis Group, Boca Raton, 225-237. Tiecher, T., Caner, L., Minella, J.P., Pellegrini, A., Capoane, V., Rasche, J.W.R., Schaefer, J.L. and Rheinheimer, D.S. (2017).Tracing sediment sources in two paired agricultural catchments with different riparian forest and wetland proportion in southern Brazil. Geoderma, (285), 225–239. Wallbrink, P.J. (2004). Quantifying the erosion processes and land-uses which dominate fine sediment supply to Moreton Bay, Southeast Queensland, Australia. Journal of environmental radioactivity, (76), 67-80. Walling, D.E., Owens, P.N., Waterfall, B.D., Leeks, G.J.L. and Wass, P.D. (2000). The particle size characteristics of fluvial suspended sediment in the Humber and Tweed catchments, UK. The Science of the Total Environment (251), 205-222. Wilkinson, S., Wallbrink, P., Hancock, G., Blake, W., Shakesby, R. and Doerr, S. (2009). Fallout radionuclide tracers identify a switch in sediment sources and transport-limited sediment yield following wildfire in a eucalypt forest. Geomorphology, (110), 140-151. Zhang, J., Yang, M., Zhang, F. and Li, Y. (2019). Fingerprinting sediment sources in the water-wind erosion crisscross region on the Chinese Loess Plateau. Geoderma, (337), 649–663. Zhou, H., Chang, W. and Zhang, L. (2016). Sediment sources in a small agricultural catchment: A composite fingerprinting approach based on the selection of potential sources. Geomorphology, (266), 11-19. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 477 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |