تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,509,214 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,772,428 |
مطالعة جایگاه زن در دورة هخامنشی و آشوری براساس شواهد باستانشناسی | ||
زن در فرهنگ و هنر | ||
مقاله 5، دوره 10، شماره 4، دی 1397، صفحه 527-548 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jwica.2019.262553.1109 | ||
نویسندگان | ||
بهروز افخمی* 1؛ تقی زینیزاده جدی2؛ سید مهدی حسینی نیا3 | ||
1استادیار گروه باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
3دانشجوی دکتری باستان شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
چکیده | ||
جایگاه زنان در دورههای تاریخی و مشارکت آنان در امور سیاسی و اداری حکومتها بهمنزلة یکی از شاخصههای عمدة توسعة جوامع تلقی میشود. مشارکت زنان در جوامع معیار مناسبی برای سنجش میزان رشد فکری مردم آن جامعه به شمار میآید و به نوعی بیانگر برابری و تساوی حقوق زن و مرد و یکی از شاخصههای پیشرفت و توسعة جوامع متمدن در اعصار گذشته و امروزی محسوب میشود. این نوشتار به بررسی جایگاه زنان در تمدن ایرانی و بینالنهرین با انتخاب دورههای تاریخی (هخامنشی و آشوری) پرداخته است. از جمله مهمترین شواهد باستانشناسی بهجامانده، نقشبرجستهها و آثار مهرهای دورههای تاریخی یادشدهاند که به جایگاه و نقش زنان در عرصههای حقوقی و سیاسی پرداختهاند. هدف این مقاله بررسی جایگاه زنان عصر هخامنشی و مقایسة آن با تمدن آشوریان و ارائة تصویری شفاف و روشن از عملکرد آنها بر پایة مستندات موجود باستانشناختی است. این پژوهش از نوع تحقیق تاریخی است که به صورت توصیفیـ تحلیلی و تطبیق شواهد باستانشناسی، اعم از مهرها و سنگنگارهها، تلاش میکند جایگاه زن در تمدنهای ایران و بینالنهرین را با انتخاب دورههای تاریخی شاخص و با استناد به مدارک مستدل باستانشناسی تحلیل کند. درنهایت، چنین نتیجه میگیرد که بهرغم تأثیرپذیری تکنیکی نقشبرجستههای مرتبط با موضوع زنان هخامنشیان از آشوریان، احترام به زن و گستردگی مشارکت آنان در فعالیتهای سیاسی و اقتصادی، استقلال و آزادیهای فردی در زندگی خصوصی زنان هخامنشی نسبت به دورة آشوریان بیشتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
آشوریان؛ جایگاه زنان؛ شواهد باستانشناسی؛ هخامنشیان | ||
مراجع | ||
[1] ابراهیمیان، نفیسه (1391). «پایگاه اجتماعی، فرهنگی زنان در ایران باستان و علل وجودی آن؛ مورد مطالعه هخامنشیان»، دانشکدة علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی. [2] احمد آزاد، ابوالکلام (1380). کوروش کبیر ذوالقرنین، ترجمة ابراهیم باستانی پاریزی، تهران: علم. [3] استیل، فیلیپ (1390). تاریخ فرهنگ و تمدن بینالنهرین، ترجمة محمدصادق شریعتی، تهران: سبزان. [4] آیینهوند صادق؛ تقوی، هدیه (1391). «بررسی جایگاه قدسی زن در بینالنهرین، عیلام و یونان»، نشریة زن در فرهنگ و هنر، دورة 4، ش 3، ص47ـ64. [5] بروسیوس، ماریا (1381). زنان هخامنشی، ترجمة هایده مشایخی، تهران: هرمس. [6] بهمنش، احمد (1375). تاریخ ملل قدیم آسیای غربی، تهران: دانشگاه تهران. [7] جلیلیان، شهرام؛ فاطمی، سیدعلی (1390). «پوشش زنان در ایران باستان»، مجلة تحقیقات فرهنگی، ش 15، ص 1ـ22. [8] جوان، موسی (1340). تاریخ اجتماعی ایران باستان، تهران: علم. [9] دادور، ابوالقاسم (1389). «موقعیت اجتماعی، فرهنگی زن در تمدن ایلام»، مجلک زن در فرهنگ و هنر، دورة 1، ش4، ص 95-114. [10] دورانت، ویلیام (1376). تاریخ تمدن، ج 3، ترجمة هوشنگ پیرنظر، تهران: علمی و فرهنگی. [11] رحیمیفر؛ محسن (1344). «جایگاه زن در تحولات سیاسیـ اجتماعی عصر هخامنشی»، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی. [12] ضیاءپور، جلیل (1353). پوشاک باستانی ایرانیان از کهنترین زمان تا پایان شاهنشاهی ساسانیان، تهران: انتشارات وزارت فرهنگ و هنر. [13] کرامر، ساموئل (1379). تمدن آشور، ترجمة زهرا دودانگه، تهران: ققنوس. [14] ماری کخ، هاید (1386). از زبان داریوش، ترجمة پرویز رجبی، تهران: کارنگ. [15] مجیدزاده، یوسف (1379). تاریخ و تمدن بینالنهرین، ج 2، تاریخ فرهنگی اجتماعی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. [16] مصباح اردکانی، نصرتالملوک؛ ابوالقاسم، دادور (1387). «نقشمایه زن بر روی مهرهای ایران از دورة پیشخطی تا پایان ساسانی»، پژوهشنامه زنان، ش 4، ص161ـ182. [17] ملکزاد، فرخ (1347). «نقوش زن در هنر هخامنشی»، مجلة ادبیات و علوم انسانی، س 16، ش اول و دوم. ص 94ـ134. [18] مورتگات، آنتون (1377). هنر بینالنهرین باستان: هنر کلاسیک خاور نزدیک، ترجمة زهرا باستی و دکتر محمدرحیم صراف، تهران: سمت. [19] ویسهوفر، یوزف (1377). ایران باستان، ترجمة مرتضی ثاقبفر، تهران: ققنوس، چ 10. [20] Gardascia G. (1959). le statut de la femme dans les droits cuneifovmes. Recueil de la societe jean bodin brussels 11: 79-94 [22] http://www.ucl.ac.uk/sargon/essentials/governors/thekingsroad. [23] https://iranatlas.info/other/ashur.htm [24] Marten Stol (2012). Women in the Ancient Near East,Translated by Helen and Mervyn Richardson, Printed on acid-free paper, Germany. [25] Mendelsohn.I (1956). Samuels Denunciation of Kingship in The light of The Akkadian Documents from ogarit BASOR143:17-22 [26] Moorey.P.R.R (1976). “Aspects of worship and ritual on a chaemenid seals” Archeologishe mittelungen aus Iran 10, PP 218-215. [27] Radner, Karen (2008). The delegation of power : Neo-Assyrian bureau seals, University College LondonIN. [28] Rawlinson, George (2016). The Seven Great Monarchies Of The Ancient Eastern World or(History, geology, and elements of Chaldaou, Assyria Babión, Media, Présia, Platja and Sassanid or new Persian empire, In three volumes, first volume, With maps and image. Oxford University.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,273 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,241 |