
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,693 |
تعداد مقالات | 72,239 |
تعداد مشاهده مقاله | 129,222,170 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 102,051,570 |
بررسی تطبیقی مراتب ارواح از منظر عزیز نسفی و نجمالدین رازی | ||
مجله ادیان و عرفان | ||
مقاله 5، دوره 51، شماره 1، مرداد 1397، صفحه 89-108 اصل مقاله (451.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jrm.2019.254580.629769 | ||
نویسنده | ||
الهام سیدان* | ||
استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
در پژوهش حاضر آرای نجمالدین رازی و عزیز نسفی در باب مراتب ارواح و وجوه اشتراک و افتراق آنها بررسی میشود. نتایج نشان میدهد آرای آنها در باب هستی و آفرینش ضمن تأثیرپذیری از دیدگاه حکما با نوآوریهای بسیاری همراه است و زمینههای مشترکی در دیدگاههای آنها مشاهده میشود. صرفنظر از تشابهات صوری و بهرهگیری از یک تشبیه مشترک، از نظر محتوایی نیز شباهتهایی بین دیدگاههای آنها وجود دارد؛ از جمله: 1ـ مراتب ارواح عطایی هستند و در آنها تبدیلی صورت نمیگیرد؛ 2ـ کمال انسان در تعلق روح به قالب است، زیرا جسم معدن کدورت و ظلمت است و زمینۀ طلب کمال را در انسان فراهم میکند؛ 3ـ هر دو عارف با طرح مراتب ارواح به تبیین قوس نزول در دایرۀ هستی میپردازند. توجه به سیر استکمالی و بازگشت به مبدأ نیز قوس صعود را در دایرۀ هستی ترسیم میکند. شباهتهای مذکور میتواند دلیلی بر اثرپذیری عزیز نسفی از نجمالدین رازی تلقی شود. | ||
کلیدواژهها | ||
ارواح؛ عزیز نسفی؛ مراتب ارواح؛ نجمالدین رازی | ||
مراجع | ||
[1]. قرآن کریم. [2]. اسدی گرمارودی، محمد؛ عزیزی، بابک (1390). «تبیین مراتب انسان کامل در اندیشۀ عزیزالدین نسفی»، پژوهشنامۀ عرفان، سال دوم، ش 4، صص 14ـ1. [3]. رئیسی، احسان و دیگران (1392). «هستی و مراتب آن از دیدگاه عزیز نسفی»، ادبیات عرفانی، سال پنجم، ش 8، صص 93ـ121. [4]. رحیمیان، سعید (1388). مبانی عرفان نظری، ویراست2، تهران، سمت. [5]. فدایی مهربانی، مهدی (1387). «درآمدی بر ارتباط نظام معرفتشناختی و هستیشناختی عزیز نسفی»، پژوهشهای فلسفی ـ کلامی، سال نهم، ش 3، صص 160ـ133. [6]. کلابادی، ابوبکر محمد بن ابراهیم (1933م). التعرف لمذهب التصوف، مصر، مطبعة السعادة. [7]. محاسبی، حارث. (1428). آدابالنفوس، بیروت، موسسۀ الکتب الثقافیه. [8]. مستملی بخاری، اسماعیل (1363). شرح التعرف لمذهب التصوف، تصحیح محمد روشن، ج1، تهران، اساطیر. [9]. میبدی، ابوالفضل رشید الدین (1371). کشفالاسرار و عدۀ الابرار، ج4. تهران. امیرکبیر. [10]. میرباقریفرد، سیدعلیاصغر (1379). «نسفی و وحدت وجود». مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی، دورۀ 8، ش 30 و 31، صص 144-125. [11]. میرباقریفرد، سید علی اصغر و مهدی دهباشی (1386). تاریخ تصوف(1)، چاپ دوم، تهران، سمت. [12]. نجمالدین رازی، ابوبکر عبدالله (1383). مرصادالعباد، به اهتمام: محمد امین ریاحی، تهران، علمی و فرهنگی. [13]. نسفی، عزیزالدین بن محمد (1391). بیانالتنزیل، شرح احوال، تحلیل آثار، تصحیح و تعلیق: سیدعلی اصغر میرباقریفرد، تهران، سخن. [14]. ـــــــــــــــــــ (1391). کشفالحقایق، مقدمه، تصحیح و تعلیقات: سیدعلی اصغر میرباقریفرد، تهران، سخن. [15]. ـــــــــــــــــ (1386). انسان کامل، تحصیح: ماریژان موله، تهران، طهوری. [16]. ـــــــــــــــــ (1381). زبدةالحقائق، تصحیح: حقوردی ناصری، تهران، طهوری. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 523 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 494 |