تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,533 |
تعداد مقالات | 70,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,131,150 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,237,399 |
تأثیر اوضاع سیاسی و مذهبی مازندران و گیلان در سدة نهم هـ.ق بر کتیبههای ملک کیومرث بادوسپانی، حاکم رویان و رستمدار | ||
پژوهشهای علوم تاریخی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، شهریور 1397، صفحه 97-116 اصل مقاله (593.06 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhss.2018.248602.472924 | ||
نویسندگان | ||
امین نعیمایی عالی* 1؛ محمدباقر وثوقی2 | ||
1دانشجوی دکتری ایرانشناسی دانشگاه شهید بهشتی و بنیاد ایرانشناسی | ||
2استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
فروپاشی خلافت عباسیان، زمینههای گسترش مذهب تشیع را در پی داشت. همچنین بعد از سقوط ایلخانان، اغلب مناطق ایران شاهد پیدایش حکومتهای محلّی بود. در مناطق گیلان و مازندران نیز سلسلههای سادات کارکیا و مرعشیان در همین دوره متولد شدند. در چنین دورانی، ملک کیومرث بن بیستون (857-807هـ.ق) که یکی از حکام نامدار سلسلة بادوسپانان بود، به حکومت رویان رسید. او پس از رسیدن به قدرت، مذهب خود را به شیعة امامیه تغییر داد و اهالی رستمدار را نیز به این امر تشویق کرد. وی با در پیش گرفتن این سیاست و با همنواساختن مذهب مردم رستمدار با همسایگان، اقتدار سلسله بادوسپانان را رقم زد و مانع گسترش قلمرو مرعشیان و کارکیا به این ناحیه شد. با توجه به نقش مؤثر وی در گسترش مذهب تشیع در این منطقه و تأثیرش بر مناسبات قدرت حکومتهای محلی گیلان و مازندران، بررسی آثار دورة او از اهمیّت ویژهای برخوردار است. از جمله آثار مهم این دوره، کتیبههایی است که به دستور وی ساخته شد. نظر به اهمیّت این کتیبهها در فهم تاریخ این دوره و سلسله، در این مقاله تأثیر اوضاع سیاسی و مذهبی گیلان و مازندران بر کتیبههای ملک کیومرث در سدة نهم هـ.ق از دیدگاه تاریخی تجزیه و تحلیل خواهد شد. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ گیلان؛ تاریخ رویان و رستمدار؛ تاریخ مازندران؛ کتیبههای ایران؛ کتیبههای ملک کیومرث بادوسپانی | ||
مراجع | ||
آملی، مولانا اوّلیاء الله، تاریخ رویان، تصحیح منوچهر ستوده، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، 1348. ابن اسفندیار، بهاءالدین محمد، تاریخ طبرستان، تصحیح عباس اقبال، به اهتمام محمد رمضانی، چاپ دوم، تهران، پدیده خاور، 1366. اعظمی سنگسری، چراغعلی، گاوبارگان بادوسپانی– بازماندگان ساسانیان در رویان، تهران، شرکت افست، 1354. ایمانی، علی، سیر خط کوفی در ایران، تهران، روزنه، 1385. پاکزادیان، حسن، تاریخ و گاهشماری در سکههای اسپهبدان تبرستان، تهران، ناشر مؤلّف، 1387. رابینو، ه.ل، مازندران و استرآباد، ترجمة غلامعلی وحید مازندرانی، چاپ سوم، تهران، علمی و فرهنگی، 1365. رستمداری، عبدالرحیم، نیل المرام فی مذهب الائمه علیهم السلام، به کوشش رسول جعفریان، قم، مورخ، 1395. ستوده، منوچهر، از آستارا تا استارباد، جلد 1-5، چاپ دوم، تهران، انجمن آثار و مفاخر، 1374. بلر، شیلا، نخستین کتیبهها در معماری دوران اسلامی ایران، ترجمة مهدی گلچین، تهران، فرهنگستان هنر، 1394. طاهری شهاب، محمد، تاریخ ادبیات مازندران، پژوهش و تصحیح زینالعابدین درگاهی، تهران، رسانش، 1381. مرعشی، سید ظهیرالدین، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران، به اهتمام برنهارد دارن، تهران، گستره، 1363. ، تاریخ گیلان و دیلمستان، با تصحیح و تحشیة منوچهر ستوده، چاپ دوم، تهران، اطلاعات، 1364. نیستانی، جواد، «کتیبههای سده9 ق ملککیومرث بن بیستون و نسبنامه استنداران رویان»، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی زبان شناسی، کتیبهها و متون، به کوشش ابوالقاسم اسماعیلپور، پژوهشکده زبانشناسی، کتیبهها و متون میراث فرهنگی، تهران، 277-288 ، 1387. معطوفی، اسدالله، گرگان و استرآباد- سنگ مزارها و کتیبههای تاریخی، تهران، حروفیه، 1387. ، استراباد و گرگان در بستر تاریخ ایران، مشهد، درخشش، 1374. نوری،مصطفی، نامة مازندران، مجموعه اوّل: سفرنامههای عصر ناصرالدین شاه، تهران، البرز، 1390. نوری، یحیی، تحقیقی در نامگذاری منطقة نور و بلده، تهران، نوید نور، 1383. یزدینژاد، عباس و همکاران، نور و کجور گنجینه تاریخ، فرهنگ و هنر (2)، دیار فرزانگان (1)، یادنامه ستارگان آسمان ادب، دانش و هنر ایران، میرماه، تهران، 1386. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 584 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 646 |