پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,225 |
| تعداد مقالات | 67,685 |
| تعداد مشاهده مقاله | 114,971,622 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,642,987 |
تحلیلی بر ضرورت و امتناع مدینه نزد فارابی | ||
| فصلنامه علمی نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان | ||
| مقاله 7، دوره 7، شماره 2، مهر 1396، صفحه 155-173 اصل مقاله (408.84 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2018.263897.1216 | ||
| نویسنده | ||
| مرتصی بحرانی* | ||
| مدیر گروه | ||
| چکیده | ||
| تحلیل فلسفی اندیشه‌های فارابی نشان می‌دهد که مباحث او در خصوص نسبت انسان فاضل و مدینه فاضله نهایتاً راه به دو سر طیف بی‌وطنی (انزوا) و جهان‌وطن‌گرایی (آوارگی) می‌برد: از یک سو انسان فاضل در مدینه محقق می‌شود و از سوی دیگر مدینه غیرفاضله، امکان فضلیت‌مندی انسان را منتفی می‌کند و انسان فاضل به بیرون از مدینه سوق داده می‌شود. از این نظر مدینه امری ممتنع است چون سازندگان مدینه یعنی انسان‌های فاضل یارای ساخت مدینه خود را ندارند. از سوی دیگر، او ذیل بررسی انواع مدینه‌های غیرفاضله به ضرورت مدینه می‌پردازد. او در بحث از معموره فاضله گذر از مدینه‌گرایی به جهان‌وطن‌گرایی را تجویز می‌کند. معموره، اجتماع بزرگ همه جماعت‌های بشری در سراسر زمین است که با ریاست واحد، بر اساس اعمال فضیلت‌مندانه هدایت می‌شود. گویی معموره فقط می‌تواند در قالب فاضله تصور شود که آن نیز در حد یک آرمان باقی می‌ماند. در میانه بحث از مدینه‌های غیرفاضله از یک سو و مدینه و معموره فاضله از سوی دیگر، و با نظر به عدم تحقق عینی مدینه و معموره فاضله، او به نفی مدینه و اثبات کرانه‌های مدینه نظر می‌دهد؛ در اینجا به جای مدینه فاضله، فرد فاضل مد نظر قرار می‌گیرد. با این حال، او همچنان در بحث از مدینه‌های غیرفاضله، زندگی در اجتماع مدنی را به رسمیت می‌شناسد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مدینه‌گرایی (زندگی مدنی)؛ بی‌وطن‌گرایی (انزوا)؛ جهان‌وطن‌گرایی (آوارگی)؛ فلاسفه مسلمان؛ فارابی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Necessity and Impossibility of City in Al-farabi's View | ||
| چکیده [English] | ||
| Reviewing the thoughts of those Muslim philosophers who have political debates about city shows that their discussions about virtuous city will finally come to two ends of spectrum; either homelessness (isolation) or cosmopolitan (vagabondage). In one hand, virtuous man is nurtured in virtuous city and in other hand, the non-virtuous city prevents man from having virtue and virtuous man is forced to go out of city. Farabi, while discusses different kinds of non-virtuous cities to bespeak the possibility of virtuous city, suggest the "virtuous planet". He divides societies into small, middle and big sized, and prescribes the transition from living in a city to cosmopolitan; virtuous planet is a big gathering of all societies all over the earth that is directed by one leader based on virtuous actions. The significant point in this kind of philosophizing is that two spectrum of homelessness and cosmopolitan are suggested for virtuous man. This view toward social life continues among philosophers such as Avicenna, Suhrewardi, Ibn Bajja (Avempace) and Ibn Tofail (Abubacer Aben Tofail). Nevertheless, al-Farabi's thought about non-virtuous cities recognizes living in a civil society. Focusing on al-Farabi's ideas in this article, above-mentioned issues are discussed by philosophical content analysis method. Keywords: City (Polis), Civil Life, Homelessness (Isolation), Cosmopolitan (Vagabondage), al-Farabi. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| City (Polis), Civil Life, Homelessness (Isolation), Cosmopolitan (Vagabondage), al-Farabi | ||
| مراجع | ||
|
- ابن طفیل (1334)، زنده بیدار، ترجمۀ بدیع الزمان فروزانفر، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - ابن‌باجه الاندلسی(1978)، تدبیر المتوحد، تحقیق و تقدیم الدکتور معن زیاده، بیروت: دارالفکر الاسلامیه، الاولی. - ابن‌سینا (1366)، حی ابن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، به تصحیح هانری کوربن، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - اشتراوس، لئو (1381)، فلسفه سیاسی چیست، ترجمۀ فرهنگ رجایی، چاپ دوم، تهران: علمی فرهنگی. - بحرانی، مرتضی (1384)، کثرت، عدالت و منفعت عمومی؛فارابی و نظریۀ غیرایده‌آل، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی. - بحرانی، مرتضی (1386)، «فرد مدنی و فردگرایی فلسفی در فلسفه سیاسی مسلمانان»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره سی‌وهشتم، تابستان: 101-130. - حقدار، علی‌اصغر (1374)، قدرت سیاسی در اندیشۀ سیاسی ایرانی از فارابی تا نائینی، تهران: کویر. - خراسانی، سید شرف‌الدین (1383)، «محدودیت‌های تاریخی آرمان‌شهر فارابی»، ترجمۀ بدرالسادات شاهرضایی، در: درآمدی بر چالش آرمان و واقعیت در فلسفه سیاسی فارابی، به کوشش محمد کریمی زنجانی، تهران: کویر. - خراسانی، سید شرف‌الدین (1383)، «محدودیت‌های تاریخی آرمان‌شهر فارابی»، ترجمۀ بدرالسادات شاهرضایی، در محمد کریمی زنجانی اصل (به کوشش)، درآمدی بر چالش آرمان و واقعیت در فلسفۀ سیاسی فارابی، تهران: کویر: 58-51. - داوری اردکانی، رضا (1377)، فارابی مؤسس فلسفۀ اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی. - داوری اردکانی، رضا (1382)، فارابی، فیلسوف فرهنگ، تهران: نشر ساقی. - داوری اردکانی، رضا (1374)، فارابی، تهران: طرح نو. - راس، دیوید (1377)، ارسطو، مهدی قوام صفری، تهران: فکر روز. - سجادی، سید ضیاءالدین (1382)، حی‌بن یقظان و سلامان و ابسال، (تحقیق و نگارش)، تهران: سروش. - سهروردی، شهاب‌الدین یحیی (1380)، «قصه الغربه الغربیه»، در: مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج2، تصحیح و مقدمۀ هانری کربن، تهران: پژوشگاه علوم‌انسانی و مطالعات فرهنگی. - طباطبایی، سیدجواد (1382)، درآمدی فلسفی بر تاریخ اندیشۀ سیاسی ایران، تهران: کویر. - عطار، محمد ابن ابراهیم (1372)، منطق الطیر، به اهتمام و تصحیح سید صادق گوهرین، تهران: علمی و فرهنگی. - غزالی، احمد (1355)، داستان مرغان، (متن فارسی رساله)، به اهتمام دکتر نصرالله پورجوادی، تهران: انجمن شاهنشاهی فلسفه ایران. - الفارابی، ابونصر (1349هـ)، فیما ینبغی ان یقدم قبل تعلم الفلسفه، عثمانی: مطبعه دائره المعارف حیدرآباد دکن. - الفارابی، ابونصر (1405هـ)، فصول منتزعه، (حققه و قدم له و علق علیه فوزی متر نجار)، بیروت: دارالمشرق، ایران: المکتبه الزهرا. - الفارابی، ابونصر (1986)، الجمع بین رای‌الحکیمین، (تحقیق، البیر نادر) بیروت: دارالمشرق. - الفارابی، ابونصر (1987)، التنبیه علی سبیل السعادة، (دراسة و تحقیق د. سحبان خلیفات) عمان: الجامعة الاردنیة. - الفارابی، ابونصر (1990)، المنطق (کتاب الجدل)، تحقیق و تقدیم و تعلیق، رفیق العجم، بیروت: دارالمشرق. - الفارابی، ابونصر (1991)، المله و نصوص اخری، (حققها و قدم لها و علق علیها، محسن مهدی) بیروت: دارالمشرق. - الفارابی، ابونصر (1994)، السیاسه المدنیه، (قدم له و بوبه و شرحه، علی بوملحم)، بیروت: دار و مکتبة الهلال. - الفارابی، ابونصر (بی‌تا)، «رساله فی اعضاء الحیوان و افعالها و قواها»، در رسائل فلسفیه (حققها و قدم لها، عبدالرحمن بدوی)، دارالاندلس. - الفارابی، ابونصر (1995 الف)، آرا اهل المدینه الفاضله، (قدم له و علق علیه، و شرحه علی بوملحم)، بیروت: دار و مکتبة الهلال. - الفارابی، ابونصر (1974)، «تلخیص النوامیس افلاطون»، در رسائل فلسفیه (حققها و قدم لها، عبدالرحمن بدوی) بینا. - الفارابی، ابونصر (1995 ب)، تحصیل‌السعادة، (قدم له و بوبه، و شرحه علی بوملحم)، بیروت: دار و مکتبة الهلال. - فخری، ماجد( 1383)، «فلسفه اخلاق فارابی و پیوند آن با اخلاق نیکوماخس»، ترجمه محمد حسین ساکت، در محمد کریمی زنجانی اصل (به کوشش)، درآمدی بر چالش آرمان و واقعیت در فلسفه سیاسی فارابی، تهران: کویر. - فخری، ماجد (1383)، «فلسفه اخلاق فارابی و پیوند آن با اخلاق نیکوماخس»، ترجمه محمد حسین ساکت، در: محمد کریمی زنجانی اصل (به کوشش)، درآمدی بر چالش آرمان و واقعیت در فلسفه سیاسی فارابی، تهران: کویر. - کانت، ایمانوئل (1383)، «اجتماعی بودن غیراجتماعی»، گزیده‌ای از اندیشۀ تاریخ جهان از دیدگاه جهان‌گرایی؛ در: میکائل گاراندو، لیبرالیسم در تاریخ اندیشۀ غرب، ترجمۀ عباس باقری، تهران: نشر نی. - کریمی زنجانی اصل، محمد (1383)، درآمدی بر چالش آرمان و واقعیت در فلسفه سیاسی فارابی، تهران: کویر. - گالستون، میریام (1386)، فضیلت و سیاست: فلسفه سیاسی فارابی، ترجمۀ حاتم قادری، تهران: بقعه. - مشکوه‌الدینی، عبدالمحسن (1353)، ملت و ارکان پایداری آن در متون فارابی، مشهد: دانشکده الهیات و معارف اسلامی. - ناظرزاده کرمانی، فرناز (1376)، اصول و مبادی فلسفه سیاسی فارابی؛ شرح نظریه مدینه فاضله با تطبیق برآراء افلاطون و ارسطو، تهران: انتشارات دانشگاه الزهرا. - Peter Vernezze(1998), "The Philosopher’s Interest; in: Nicholas. D. Smith, Plato, Critical assessments", (edited), Routledge, vol. 2: 8. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 280 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 408 |
||