تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,500 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,084,758 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,188,902 |
پهنه بندی ریسک پذیری سیل با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیارۀ مبتنی بر استدلال شهودی دمپستر- شافر (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز نکارود) | ||
پژوهش های جغرافیای طبیعی | ||
مقاله 12، دوره 50، شماره 1، فروردین 1397، صفحه 177-194 اصل مقاله (2.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jphgr.2018.229904.1007026 | ||
نویسندگان | ||
محمد کریمی فیروزجایی1؛ نجمه نیسانی سامانی* 2 | ||
1دانشجوی دکتری گروه سنجش از دور و GIS، دانشگاه تهران | ||
2استادیار گروه سنجش از دور و GIS، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
سیل در میان سوانح طبیعی بیشترین خسارت را به بخشهای مختلف کشور وارد میکند و بهشدت در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی تأثیر میگذارد. حوضة آبخیز نکارود به دلیل خصوصیات خاص محیطی مستعد رخداد سیلهای متعدد و خطرناکی است. هدف از مطالعة حاضر پهنهبندی ریسکپذیری حوضة آبخیز نکارود ناشی از سیل با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیارة مبتنی بر استدلال شهودی است. برای برطرفکردن عدم قطعیت موجود در نظر کارشناسان متخصص در مورد درجة اهمیت معیارهای مؤثر در ریسکپذیری سیل، از تئوری استدلال شهودی و مدل دمپستر- شافر استفاده شده است. سپس، با بهرهگیری از روش تصمیمگیری چندمعیاره نقشة ریسکپذیری ناشی از سیل برای منطقه تهیه شده و در سطح زیرحوضه و کاربریهای اراضی منطقه تحلیل شده است. بر اساس نتایج بهدستآمده از بررسی طبقات مختلف ریسکپذیری، زیرحوضة پایاب نکا و سراب نکا به ترتیب بیشترین و کمترین مساحتِ مربوط به طبقة ریسک زیاد و خیلی زیاد را به خود اختصاص دادهاند. همچنین، برای کاربریهای جنگل انبوه، جنگل تنک، و مرتع نسبت مساحت طبقة ریسک کم و خیلی کم بیشتر از نسبت مساحت طبقة ریسک زیاد و خیلی زیاد است؛ ولی این نسبت برای کاربریهای ساختهشده، زراعی، و باغ و آبی برعکس است. | ||
کلیدواژهها | ||
استدلال شهودی؛ تصمیمگیری چندمعیاره؛ ریسکپذیری؛ سیل؛ نکارود | ||
مراجع | ||
افشین، ی. (1373). رودخانههای ایران، وزارت نیرو. امیدوار، ک.؛ کیانفر، آ. و عسکری، ش.ا. (1389). پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوضة آبریز کنجاتچم، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 72(42): 73-90. سازمان آب منطقهای استان مازندران (1369). گزارشی از وضعیت هیدرولوژیکی رودخانة نکا و دشت جنوبی گرگان. سیلاوی، ط. (1385). ارزیابی آسیبپذیری لرزهای شهر تهران با بهکارگیری مدلهای فازی شهودی، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشکده فنی دانشگاه تهران. عسگری، ع.ب. (1351). شهرستان اشرف البلاد، تهران. لاجوردی، م.؛ خالدی، ش.؛ ستاری، ش. (1392). پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوضة آبریز مردقچای (آذربایجان شرقی)، نشریة جغرافیا و برنامهریزی، 17(44): 237-255. لعلی نیت، ایلیا. (1395). پهنهبندی ریسکپذیری انسانی زمینلرزه در مناطق شهری با استفاده از مدلهای مکان مبنا، پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشکدة محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات. ملکیان، آ.؛ افتادگان خوزانی، ا. و عشورینژاد، غ. (1391). پهنهبندی پتانسیل سیلخیزی حوضة آبخیز اخترآباد با استفاده از روش تحلیل سلسلهمراتبی فازی، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 44(4): 131-152. Afshin, Y. (1994). Iran's rivers, Ministry of Power. Askari, A.B. (1972). Ashraf Al-Bellad city, Tehran. Dai, F.C.; Lee, C.F. and Zhang, X.H. (2001). GIS-based geo-environmental evaluation for urban landuse planning: a case study, Engineering geology, 61(4): 257-271. Demir, V. and Kisi, O. (2016). Flood Hazard Mapping by Using Geographic Information System and Hydraulic Model: Mert River, Samsun, Turkey, Advances in Meteorology. Dempster, A.P. (1968). A generalization of Bayesian inference, Journal of the Royal Statistical Society, Series B 30: 205-247. Di Baldassarre, G.; Schumann, G. and Bates, P.D. (2009). A technique for the calibration of hydraulic models using uncertain satellite observations of flood extent, Journal of Hydrology, 367(3): 276-282. Gamper, C.D.; Thöni, M. and Weck-Hannemann, H. (2006). A conceptual approach to the use of Cost Benefit and Multi Criteria Analysis in natural hazard management, Natural Hazards and Earth System Science, 6(2): 293-302. Getahun, Y.S. and Gebre, S.L. (2015). Flood hazard assessment and mapping of flood inundation area of the Awash River Basin in Ethiopia using GIS and HEC-GEORAS/HEC-RAS Model, Journal of Civil and Environmental Engineering. Hudson, P.F. (2003). Event sequence and sediment exhaustion in the lower Panuco Basin, Mexico, Catena, 52(1): 57-76. Kolat, Ç.; Doyuran, V.; Ayday, C. and Süzen, M.L. (2006). Preparation of a geotechnical microzonation model using Geographical Information Systems based on Multicriteria Decision Analysis, Engineering geology, 87(3): 241-255. Laali Niat, A. (2015). Earthquake human risk zoning in urban spaces using location-based models, master thesis, Islamic azad university Science and Reserch Branch. Lajvardi, M.; Khaledi, Sh. and Sattari, Sh. (2013). Zoning of flooding potential in the Mardagh tea catchment area (East Azerbaijan), Journal of Geography and Planning, 17(44): 237-255. Malkiyan, A.; Oftadegan Khozani, A.; Ashourinejad, Gh. (2012). Zoning of flooding potential in the Akhtrabad catchment area using fuzzy hierarchical analysis, Natural Geography Research, 44(4): 131-152. Malpica, J.A.; Alonso, M.C. and Sanz, M.A. (2007). Dempster–Shafer Theory in geographic information systems: A survey, Expert Systems with Applications, 32(1): 47-55. Maskrey, A. (1989). Disaster mitigation: a community based approach. Mazandaran Regional Water Authority (1990). A report on the hydrological situation and the Naka River in southern Gorgan plain. Merwade, V.; Cook, A. and Coonrod, J. (2008). GIS techniques for creating river terrain models for hydrodynamic modeling and flood inundation mapping, Environmental Modelling and Software, 23(10): 1300-1311. Meyer, V.; Scheuer, S. and Haase, D. (2009). A multicriteria approach for flood risk mapping exemplified at the Mulde river, Germany, Natural hazards, 48(1): 17-39. Omidvar, K.; Kianfar, A. and Asgari, Sh. (2010). Zoning of flooding potential in the Knjanchm catchment area, Natural Geography studies, 42(72). Qin, Q.M.; Tang, H.M. and Chen, H.K. (2011). Zoning of highway flood-triggering environment for highway in Fuling District, Chongqing. In 2011 International Conference on Photonics, 3D-imaging, and Visualization (pp. 820530-820530), International Society for Optics and Photonics. Rashed, T. and Weeks, J. (2003). Assessing vulnerability to earthquake hazards through spatial multicriteria analysis of urban areas, International Journal of Geographical Information Science, 17(6): 547-576. Shafer, G. (1976). A mathematical theory of evidence (Vol. 1, pp. xiii+-297), Princeton: Princeton university press. Silavi, T. (2006). Assessment seismic vulnerability in the Tehran using fuzzy model intuitive, master thesis, Technical Faculty of Tehran University. Sinnakaudan, S.K.; Ab Ghani, A.; Ahmad, M.S.S. and Zakaria, N.A. (2003). Flood risk mapping for Pari River incorporating sediment transport, Environmental Modelling and Software, 18(2): 119-130. Wang, Y.; Li, Z.; Tang, Z. and Zeng, G. (2011). A GIS-based spatial multi-criteria approach for flood risk assessment in the Dongting Lake Region, Hunan, Central China, Water resources management, 25(13): 3465-3484. Wolski, P.; Savenije, H.H.; Murray-Hudson, M. and Gumbricht, T. (2006). Modelling of the flooding in the Okavango Delta, Botswana, using a hybrid reservoir-GIS model, Journal of Hydrology, 331(1): 58-72. Zou, Q.; Zhou, J.; Zhou, C.; Song, l. and Guo, J. (2013). Comprehensive flood risk assessment based on set pair analysis – variable fuzzy sets model and fuzzy AHP, Stoch Environ. Res. Risk Assess, 27: 525-549. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 975 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 752 |