تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,573 |
تعداد مقالات | 71,037 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,513,378 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,775,235 |
رسم اجازه نویسی در سنت تعلیمی هنرخوشنویسی عثمانی: تحلیل ساختار و محتوای اجازهنامهها | ||
پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی | ||
مقاله 1، دوره 49، شماره 2، اسفند 1395، صفحه 143-170 اصل مقاله (2.72 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jhic.2018.256390.653888 | ||
نویسنده | ||
فریبا پات* | ||
استادیارگروه تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی، دانشگاه الزهرا | ||
چکیده | ||
در سنت تعلیمی خوشنویسی عثمانی رسمی وجود داشته که به «اجازه نامه»، «اذن نامه» یا «اهلیت نامه» شناخته میشود. این رسم ظاهراَ فقط در خوشنویسی عثمانی رواج داشت. بر اساس این رسم شاگرد قطعهای را به خط نسخ، ثلث یا نستعلیق مینوشت و آن را به رؤیت استاد یا استادانی میرساند و استادان نیز غالبا با خطی موسوم به «خط اجازه» و با الفاظی به عربی آن را تأیید میکردند. افزون بر بررسی مفهوم اجازه و خاستگاه آن در این سنت تعلیمی، پژوهش درباب ساختار و محتوای اجازهنامهها و شناخت خط موسوم به خط اجازه، اندازه اجازهنامهها، عبارتهای اجازه و محل رقم اجازه برای شناخت بهتر این رسم لازم است که این نوشتار آن را بر عهده دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
سنت تعلیمی خوشنویسی؛ اجازه نویسی؛ اجازهنامه؛ اذننامه؛ اهلیتنامه؛ خط اجازه | ||
مراجع | ||
بختیار، مظفر، سند اجازه در خوشنویسی، کتاب ماه هنر، تهران،شماره 69ـ70، 1383. برک، سلیمان، خوشنویسان استانبول، ترجمه ثریا منیری و مهدی قربانی، ویراستار حمیدرضا قلیچخانی، تهران، بهار1396. خطیب بغدادی، احمد، الکفایه فی علم الروایه، به کوشش احمد عمرهاشم، بیروت، 1406ق/ 1986م. خطیب بغدادی، احمد، "الاجازه للمعدوم و المجهول" مجموعه رسائل فی علوم حدیث، به کوشش صبحی بدری سامرایی، مدینه، بیتا. خطیبی، عبدالکبیر و سجلماسی، محمد، شاهکارهای خطاطی اسلامی، ترجمه مژگان جایز و محمدرضا عبدالعلی، تهران، هنر نو، 1393. ذاکری، مصطفی، "سندی گرانبها در خطاطی عثمانی" نشر دانش، سال 16، شماره 4، تهران، زمستان، 1378. روانجو، احد، پژوهشی در " اجازه نامه" یا "اذن نامه" در قلمرو هنر خوشنویسی، نشریه هنرهای زیبا ـ هنرهای تجسمی، تهران، شماره 50، تابستان 1391. شیمل، آنماری، خوشنویسی و فرهنگ اسلامی، ترجمۀ اسدالله آزاد، مشهد، 1368. فضائلی، حبیب، اطلس خط، تحقیق در خطوط اسلامی، اصفهان، انتشارات مشعل، 1362. فیروزآبادی، قاموس. مایل هروی، نجیب، تاریخ نسخهپردازی و تصحیح انتقادی نسخههای خطی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، 1380. مدیرشانهچی، کاظم، «اجازه» در دائرة المعارف بزرگ اسلامی، زیرنظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، 1373. میرخلف، سیدکمال، «آیین اجازه در میان خوشنویسان ترکیه»، گلستان هنر، شماره، 4، تهران، تابستان 1385. نووی، محییالدین یحیی بن شرف، التقریب و التیسیر لمعرفة سنن البشیر النذیر فی أصول الحدیث، تحقیق و تعلیق محمد عثمان الخشت، بیروت، دارالکتاب العربی، الطبعة الأولی، 1405 ه ـ 1985م. Blair, Sheila S, “The Ottomans in Anatolia, the Balkans, and the Eastern Mediterranean” in Islamic Calligraphy Edingburgh Universit, 2007.
Derman, M, Ugur, “The Art of Calligraphy in the ottoman Empire” in Foundation for Science Technology and civilization, 2007.
Derman,CICEK, “The art of illumination in the Ottoman Empire” in History of the Ottoman State, Society and Civilization, edited by Ekmeleddin Ihsanoglu, Istanbul, 2002.
Karimzadeh tabrizi, Mohammad Ali, Ijazat Nameh, The most unique and precious document in ottoman calligraphy, London, 1999. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 845 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 832 |