پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 158 |
| تعداد شماره‌ها | 6,230 |
| تعداد مقالات | 67,766 |
| تعداد مشاهده مقاله | 115,211,982 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 89,959,704 |
هویت شناسی نقش نمادینِ انسان درون قرص ماه، براساس نمونه های هخامنشی و نقش قیزقاپان | ||
| مطالعات باستان شناسی | ||
| مقاله 7، دوره 10، شماره 1 - شماره پیاپی 17، تیر 1397، صفحه 115-134 اصل مقاله (1.54 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jarcs.2018.140587.142249 | ||
| نویسندگان | ||
| ایرج رضائی* 1؛ بهمن فیروزمندی2 | ||
| 1دانشجوی دورۀ دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
| 2استاد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| نقش پیکرۀ درون ماه یکی از اسرارآمیزترین نقوش نمادین ایران باستان است که تاکنون بسیاری از پژوهشگران دربارۀ هویت شناسی و خاستگاه آن اظهارنظر کردهاند. بااین‌حال هیچ‌گاه مدارک موجود، برای دستیابی به یک نتیجه‌گیری نهایی و قطعی کافی نبوده است. برخی از پژوهشگران پیشینۀ نقش پیکرۀ درون ماه را به‌پیش از دورۀ هخامنشی رسانده و بر این باورند که هنر آشور نو خاستگاه این نقش بوده است. از طرفی این احتمال نیز وجود دارد که نقش پیکرۀ درون ماه یک نقش‌مایۀ ابداعی کاملاً ایرانی (ماد یا هخامنشی) باشد. بهعلاوه تاکنون گزینههای متنوع و متفاوتی چون اهورامزدا، خدای ماه، میترا، خورنۀ شاهی، شاه مُرده یا زنده و ... برای هویت نقش پیکرۀ درون ماه پیشنهاد شده است. نوشتار پیش رو ضمن بررسی پیشینۀ نقش پیکرۀ درون ماه و تجزیه‌وتحلیل آراء پژوهشگران پیشین دربارۀ هویت آن، به این نتیجه منتهی شده است که در میان گزینههای متعدد پیشنهادی برای هویت نقش مذکور، دو گزینۀ بسیار محتمل وجود دارد؛ 1. شاه 2. خدایی غیر از اهورامزدا. در حالت اول محتملترین گزینه شاه مُرده یا متوفی و در حالت دوم محتملترین خدای پیشنهادی، میترا خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پیکرۀ درون ماه؛ هخامنشی؛ قیزقاپان؛ شاه مُرده؛ میترا | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Identification of the Encircled Bust based on the Achaemenid samples and Qizqapan Motif | ||
| نویسندگان [English] | ||
| iraj rezaie1؛ baman firozmandi2 | ||
| 2theran | ||
| چکیده [English] | ||
| The Encircled Male Bust is one of the most mysterious symbols of ancient Iran and as yet, many researchers have commented on its identity and origin. However, the evidences have not been enough to achieve a certain, ultimate result. Some researchers relate the Encircled Bust to the pre-Achaemenid period and believe that its origin goes back to Assyrian art. On the other hand, there is the possibility that the Encircled Bust is a purely Iranian innovative motif (Median or Achaemenian). So far, there have been various hypotheses proposing that the Encircled bust could be Ahura-Mazda, the Moon God, Mithra, Xwarneh, or alive or dead king. Reviewing the history of the Encircled Bust and analyzing previous opinions, this research concludes that there are two candidates for the identification of this motif: 1. King, 2. a god other than Ahura-Mazda. In the first case, the most possible option is the dead king and in the second case the most possible case is the god of Mithra. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Encircled bust, Achaemenian, Qizqapan, dead king, Mithra | ||
| مراجع | ||
|
بریان، پییر، (1381)، امپراطوری هخامنشی، ترجمه ناهید فروغان، چاپ اول، تهران، روز فرزان. بویس، مری، (1375)، تاریخ کیش زرتشت: هخامنشیان، ترجمه همایون صنعتی زاده، تهران، توس. پیوتروفسکی، بوریس، خطیب شهیدی، حمید، (1383)، تمدن اورارتو، تهران، پژوهشکده باستانشناسی. تجویدی، علیاکبر، (2535). دانستنیهای نوین دربارۀ هنر باستانشناسی عصر هخامنشی بر بنیاد کاوشهای پنج ساله تخت جمشید در سالهای 2527 تا 2532 شاهنشاهی، انتشارات ادارۀ کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر، تصویر146 دیاکونوف، ایگور میخاییلویچ.، (1357)، تاریخ ماد، ترجمه کریم کشاورز، تهران، پیام. شوالیه، ژان، گربران، آلن، (1379)، فرهنگ نمادها: اساطیر، رویاها، رسوم و.....، ترجمه سودابه فضایلی، تهران، انتشارات جیحون. صراف، محمد رحیم، (1384)، مذهب قوم ایلام (2600-5000 سال پیش)، تهران، انتشارات سمت. کرتیس، جان، (1389)، بین‌النهرین و ایران در دوران هخامنشی؛ جهان گشایی و امپریالیسم، ترجمه زهرا باستی، تهران، سمت. گیرشمن، رمان، (1346)،هنر ایران در دوران ماد و هخامنشی، ترجمه عیسی بهنام، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. لوکوک، پی یر، (1381)، کتیبههای هخامنشی، ترجمه نازیلا خلخالی، تهران، پژوهش فرزان روز. واکر، کریستوفر.، (1389)، گاهنگاری هخامنشی و منابع یونانی، در: بین النهرین و ایران در دوران هخامنشی، ویراسته جان کرتیس، ترجمه زهرا باستی، سمت، تهران. هینتس، والتر، (1383)، دنیای گمشده عیلام، مترجم فیروز فیروزنیا، تهران، علمی و فرهنگی.
Abdi, K., 1999. Bes in the Achaemenid empire, Ars Orientalis, pp. 111+113-140, fig. 3.9.
Achaemenid Earring: http://www.metmuseum.org/art/collection/search/327422.
Assyrian rock Sculpture (Bavian): http://digitalcollections.nypl.org/items/510d47dc-4754-a3d9-e040a18064a99
Bivar, A.D.H., 1998. The Personalities of Mithra in archaeology and literature, NewYork.
Bivar, A.D.H., 2005. Mithraism: a religion for the ancient Medes, Iranica Antiqua, XL: 341-358.
Black, J., Green, A., 1992. Gods, dmons and symbols of ancient Mesopotamia, British Museum Press, London.
Calmeyer, P., 2011. Art in Iran iii. Achaemenid art and architecture, Encyclopadia Iranica: (http://iranicaonline.org/articles/ art-in-iran-iii-achaemenian), fig.42.
Curtis, J., Tallis, N., 2005. Forgotten empire the world of ancient Persia, the British Museum Press, London, n. 202-203.
Dalton, O.M., 1964. The Treasure of the Oxus with other objects form ancient Persia and India, London.
Dusinberre, E., 2008. Circles of light and Achaemenid hegemonic style in Gordion's seal 100, in: N.D., Cahill (ed.), Love for Lydia: a Sardis anniversary volume presented to Crawford H. Greenewalt, Jr., Cambridge: Harvard University Press pp. 87-98.
Edmonds, C. J., 1934. A Tomb in Kurdistan, Iraq, 1(2): 183-192.
Finn, J., 2011. “Gods, Kings, Men: Trilingual Inscriptions and Symbolic Visualizations in the Achaemenid Empire”, Ars Orientalis, vol. 41: n.14.
Fukai, Sh., Sugiyama, J., Kimata, K., Tanabe, K., 1983.Taq-i-Bustan: III-Photogrammetric Elevations, the Institute of Oriental Culture, the University of Tokyo, the Tokyo University Iraq-Iran Archaeological Expedition, Report19,Tokyo, pl. 26
Garrison, M, B., Dion, P., 1999. The Seal of Ariyaramna in the Royal Ontario Museum, Toronto, Journal of Near Eastern Studies 58(1): 1-17.
Garrison, M, B., Ritner, R, K., 2010. From the Persepolis Fortification Archive Project, 2 : Seals with Egyptian Hieroglyphic Inscriptions at Persepolis, Arta: 002, fig. 25.
Gordon, C. H., 1939. Western Asiatic seals in the Walters Art Gallery, Iraq, 6 (1): 3-34.
Herodotus, 1975. The history, (translated into English by A.D. Godley), Harvard University Press.
Herzfeld, E., 1941. Iran in the ancient east, London.
Jamzadeh, P., 1982. The Winged ring with human bust in Achaemenid art as a dynastic symbols, Iranica Antique, vol.XVII:91-99, PL. 1.
Kantor, H.J., 1957. Achaemenid jewelry in the Oriental Institute, Journal of Near Eastern Studies, 16(1): 1-23.
Keel, o., Uehlinger, Ch., 1990, Altorientalische Miniaturkunst: des altesten visuellen Masskommunikationsmittel. Ein Blick in die Sammlung des Beblisches Instituuts der Universität Freiburg Schweiz, Rhien: Phillip von Zabern, taf.IV
Loud, G., Altman, B., 1938. Khorsabad, part II; the citadel and the town. OIP 40, Chicago.
Maras, S., 2009. Iconography, identity and inclusion: the winged disk and royal power during the reign of Darius the Great, a dissertation submitted in partial satisfaction of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in Near Eastern studies, University of California, Berkeley, fig. 5.4.
Mitchell, T.C., Searight, A., 2008. Catalogue of the Western Asiatic seals in the British Museum, Leiden, Boston, n.404c.
Moorey, P.R.S., 1978. The iconography of an Achaemenid stamp-seal acquired in the Lebanon, Iran XVI: 143-148.
Orange, L., 1953. Studies on the iconography of cosmic kingship in the ancient world, Oslo.
Perrot, G., Chipiez, Ch., 1890. Histoire De L’Art, Paris.
Qyzqapantomb :http://mcid.mcah.columbia.edu/mapping-mesopotamian- mounuments/qyzqapan-tomb
Razmjou, Sh., 2005. In Search of the lost Median art, Iranica Anitqua, XL: 271-314.
Root, C.M., 1999. The Cylinder Seal from Pasargade: of wings and wheels, date and fate, Iranica Antiqua, XXXIV:157-190.
Schmidt, E., 1957. Persepolis II, contents of the treasury and other discoveries, University of Chicago Press.
Schmidt, E., 1970. Persepolis III: the Royal tombs and other monuments, University of Chicago Press.
Segal, B., 1956. Art Bulletin, XXXVIII.
Shahbazi, A. S, 1980. An Achaemenid symbol: II. Farnah ‘(God Given) fortune’ symbolised. Archäologische Mitteilungen aus Iran 13:119–47.
ـــــــــــــــــ, A. S., 1974. An Achaemenid symbol: I. A Farewell to ‘Fravahr’ and ‘Ahura Mazda, Archäologische Mitteilungen aus Iran 7:136–44.
Soudavar, A., 2003. The Aura of Kings, legitimacy and divine sanction in Iranian kingship, Mazda Publishers, California.
Strabo Geography, (translated into English by H.C Hamilton) Bohn’s Classical Library, London.
Stronach, D., 1966. The Koh-i Shahrak fire altar, Jornal of Near Estern Studies, 25: 217-27.
Von Gall, H., 1988. Das Felsgrab von Qizqapan, ein denkmal aus dem umfeld der Achämenidischen königesstrasse, Bagdader Mitteilungen, 19: 557-82.
West, M., 2002. Darius’ ascent to Paradise, Indo-Iranian Journal, 45: 51–57.
Zettler, L.R., 1979. On the chronological range of Neo-Babylonian and Achaemenid seals, Journal of Near Eastern Studies, 38 (4): 275-270. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,078 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,138 |
||