تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,532 |
تعداد مقالات | 70,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 124,093,189 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 97,197,557 |
نمودهای عرفان عملی و وحدت شهود در دیوان عطّار نیشابوری | ||
ادب فارسی | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 20، اسفند 1396، صفحه 81-100 اصل مقاله (540.89 K) | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jpl.2018.239249.994 | ||
نویسنده | ||
شیرزاد طایفی* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه علّامۀ طباطبائی | ||
چکیده | ||
بخش عملی عرفان، ساحت یافتههای رفتاری و تجربی یک عارف است که براساس منش سلوکانه در مسیر تعالی تهذیب نفس و تطهیر باطن و رسیدن به کنه هستی، استغراق در آن و شهود آن، به نوعی جهانبینی توحیدی به نام «وحدت وجود» منجر میشود که پایههای آن را تجربیات شهودی تشکیل داده است؛ ازاینرو، عرفای شهودی آن را با عنوان «وحدت شهود» خواندهاند؛ بهعبارتدیگر، در این نوع عرفان توحیدی، وحدت وجود شهودی، تجربه و اثبات میشود. نمود این نوع عرفان عملی و شهودی در آثار عارفی چون عطّار نیشابوری، در قالب غزلیّات دیوان وی مشهود است. با بررسی ابیاتی که این نوع جهانبینی را به تصویر میکشد، میتوان به چشمانداز روشنی از نگرش عرفانی عطّار دربارۀ مسئلۀ توحید دست یافت. عطّار نیشابوری در آینۀ غزلیّات خود که مبتنی بر تجربیات روحانی و در نتیجة احراز مقامات بالای عرفانی است، وحدت وجود خاصّ خود را که بینشی تلفیقی و از نوع شهودی آن است، مطرح میکند. در پژوهش پیشرو، به روش استقرایی- تحلیلی و با بررسی غزلیّات دیوان عطّار نیشابوری، به بازکاوی نوع نگرش وی و اثبات وحدت وجود شهودی این عارف موحد پرداختهایم. | ||
کلیدواژهها | ||
وحدت شهود؛ وحدت وجود؛ عرفان عملی؛ عرفان نظری؛ دیوان غزلیّات؛ عطّار نیشابوری | ||
مراجع | ||
قرآن کریم. ابن عربی، محییالدّین (بیتا)، الفتوحات المکیه، بیروت، دارالصادر. استیس، والتر ترانس (1375)، عرفان و فلسفه، ترجمة بهاءالدّین خرمشاهی، تهران، سروش. جامی، نورالدّین عبدالرحمن (1373)، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدّمه و تصحیح محمود عابدی، چاپ دوم، تهران، اطلاعات. ریتر، هلموت (1377)، دریای جان، ترجمۀ عباس زریاب خویی و مهرآفاق بایبوردی، تهران، الهدی. عطّار نیشابوری، شیخ فریدالدّین محمّد، (1368)، دیوان عطّار، اهتمام و تصحیح تقی تفضّلی، چاپ پنجم، تهران، علمی و فرهنگی. عینالقضات همدانی (1348)، نامههای عین القضات، به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران، جلد 1، تهران، بنیاد فرهنگ ایران. فروزانفر، بدیعالزمان (1353)، شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدّین محمّد عطّار نیشابوری، تهران، کتابفروشی دهخدا. مرتضوی، منوچهر (1377)، مکتب حافظ (مقدّمه بر حافظشناسی)، تبریز، ستوده. محمّدی، احمد (1368)، بررسی اندیشۀ عرفانی عطّار، تهران، ادیب. نصر، سیدحسین (1382)، آموزههای صوفیان از دیروز تا امروز، ترجمۀ حسین حیدری و محمّدهادی امینی، تهران، قصیدهسرا. نیکلسون، رینولد آلن (1357)، پیدایش و سیر تصوّف[چند مقاله]، ترجمۀ محمّدباقر معین، مشهد، توس. (1382)، تصوّف اسلامی و رابطۀ انسان با خدا، ترجمۀ محمّدرضا شفیعیکدکنی، چاپ سوم، تهران، سخن. همایى، جلالالدین (1385)، مولوىنامه؛ مولوى چه میگوید؟، جلد 1، چاپ دهم، تهران، هما.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 850 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,181 |