![سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران](./data/logo.png)
تعداد نشریات | 162 |
تعداد شمارهها | 6,578 |
تعداد مقالات | 71,072 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,699,081 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,932,538 |
درک معنایی اسامی مرکب درون مرکز و برون مرکز فارسی در غیرفارسی زبانان: رویکردی شناختی- معنایی | ||
پژوهشهای زبانی | ||
مقاله 1، دوره 9، شماره 1، تیر 1397، صفحه 1-20 اصل مقاله (556.4 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jolr.2018.66647 | ||
نویسندگان | ||
سارا منتظری1؛ علی افخمی2؛ عطیه کامیابی گل3 | ||
1گروه زبان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
2استاد زبانشناسی دانشگاه تهران | ||
3استادیار گروه زبان شناسی دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران | ||
چکیده | ||
درک معنایی اسامی مرکب از جمله موضوعاتی است که در چارچوب نظری زبانشناسی شناختی مطرح میشود. اسامی مرکب با توجه به رابطۀ معنایی پایههای کلمات مرکب به چهار گروه تقسیم که با توجه به معیار وجود یا عدم وجود هستۀ معنایی، دو گروه اصلی اسامی مـرکـب درونمرکز و برونمرکز در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرند. فهرستی از این اسامی بهصورت کتابخانهای از متون مختلف گردآوری شد و برای آزمون این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. پـس از بـررسـی آزمونهای متعدد درک زبانی، آزمون جفت کردن تعریف کلمه مورد استفاده قرار گرفت و در قالب برنامکی در تلفن همراه هوشمند بر روی فارسیآموزان سطح میانۀ مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان (آزفا) دانشگاه فردوسی مشهد به مرحلۀ اجرا رسید. در مجموع، 888 دادۀ بهدست آمده از آزمون (37 آزمودنی که 24 تعریف را با اسم مرکب مورد نظر جفت نمودند) توصیف و با آزمونهای آماری استاندارد تحلیل شدند. سرانجام، یافتههای آزمونهای آماری تی و پیـرسون نشـان دادنـد کـه بهدلیل وجود هستۀ معنایی در اسامی مرکب درونمرکز، میزان درک معنایی فارسیآموزان از اسامی مرکب درونمرکز بیشتر از اسامی مرکب برونمرکز است و همچنین درک آنها از اسـامـی مرکب درونمرکز با سرعت بیشتری نسبت به اسامی مرکب برونمرکز انجام میشود. از طرفی، میان درک فارسیآموزان از اسامی مرکب درونمرکز و برونمرکز رابطۀ همبستگی وجود دارد؛ بنابراین، وجود نوعی رابطه در اسـامـی مرکب درونمرکز نسبت به اسامی مرکب برونمرکز سریعتر فهمیده میشود و در نتیجه، نظریۀ رقابت میان رابطهها در اسامی مرکب (کارین) تأیید میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
درک؛ اسامی مرکب؛ درون مرکز و برون مرکز؛ فارسی آموزان؛ نظریۀ کارین | ||
مراجع | ||
امیرقاسمی، م. (1380). فرهنگ فارسی کودک و نوجوان، تهران، دادار. انوری، ح. (1382). فرهنگ فشردۀ سخن، تهران، انتشارات سخن. بدخشان، ا. و جودکی، ف. (1390). شفافیت و تیرگی معنایی در واژگان مرکب (عنصر غیر فعلی و ستاک حال). فصلنامۀ علمی پژوهشی زبان و ادب فارسی، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال سوم، شمارۀ 8. سبزواری، م. (1388). ترکیبپذیری معنایی در اسامی مرکب فارسی امروز، رسالۀ دکتری، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ـــــــــــــــ (1391). شفافیت و تیرگی معنایی اسامی مرکب زبان فارسی از دیدگاه شناختی، فصلنامۀ جستارهای زبانی، د 4، ش 3 (پیاپی 15)، 55-73. ـــــــــــــــ(1391). تبیین و تحلیل رابطههای معنایی در اسامی مرکب برون مرکز فارسی معیار، پژوهشنامه انتقادی متون و برنامههای علوم انسانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال دوازدهم، شمارة اول، 45-61. ـــــــــــــ (1395). بررسی معنیسازی و استنباط و الگوهای مفهومی اسامی مرکب درونمرکز فارسی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی زبانپژوهی، دانشگاه الزهرا. ستوده، غ.، مهرکی، ا؛ و سلطانی، ا. (1385). لغتنامه، فرهنگ متوسط دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. شقاقی و. (1386). مبانی صرف. تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت). شکری، گ. (1382). فرهنگ دبستانی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. طباطبائی، ع. (1382). اسم و صفت مرکب در زبان فارسی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. کریمیدوستان، غ؛ و وحید، ا. (1392). تحلیل معنایی کلمات مرکب اسم- اسم در زبان فارسی. پژوهشهای زبانشناسی، سال پنجم، شمارۀ اول، 65-82. Bauer, L., 1993. English Word Formation. Cambridge: Cambridge University Press. Benczes, R., 2013. On the non-viability of the endocentric–exocentric distinction: Evidence from linguistic creativity. EXELL (Explorations in English Language and Linguistics. 1.1 (2013): 3-18. Gagne, C. L & Spalding T. L., 2004. Effect of relation availability on the interpretation and access of familiar noun–noun compounds. Brain and Language 90 (2004) 478–486. Gagne, C. L. & Shoben E. J.,1997. The Influence of Thematic Relations on the Comprehension of modifier–noun combinations, Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, No. 23. Haspelmath, M. 2002. Understanding Morphology. London: Arnold. Katamba, F.,1993. Morphology, Macmillan: Macmillan Press LTD. Lieber, R. 2009. Introducing Morphology. Cambridge University Press. Nakladatelstvi, Cekoslovenske VED. Scalise S. et al., 2009. Exocentricity in Compounding,Gengo Kenkyu, 135: p 49–84. Shaki, M.,1964. A Study on Nominal Compoundsin Neo-Persian. Praha: Spencer, A. (1991). Morphological Theory: An Introduction to Word Structure in Generative Grammar. Oxford: Blackwell. Tehranisa, S.A.,1987. A Syntactic and Semantic Analysis of Compound Nouns in Persian. Ph.D Dissertation. University of Michigan. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,297 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,685 |