تعداد نشریات | 161 |
تعداد شمارهها | 6,572 |
تعداد مقالات | 71,031 |
تعداد مشاهده مقاله | 125,501,096 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 98,764,381 |
بررسی و تحلیل جامعه مطلوب در اندیشهی اجتماعی سیدجعفر کشفی | ||
فصلنامه علمی نظریههای اجتماعی متفکران مسلمان | ||
مقاله 7، دوره 7، شماره 1، فروردین 1396، صفحه 159-179 اصل مقاله (316.98 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22059/jstmt.2018.236748.1114 | ||
نویسندگان | ||
جهانبخش ثواقب* 1؛ پروین رستمی2 | ||
1عضو هیأت علمی/گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان | ||
2دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه لرستان، گروه تاریخ | ||
چکیده | ||
اندیشهی اجتماعی هر دورهای متأثر از شرایط جامعهای است که بهبحث در مسائل اجتماعی و نهادهای اجتماعی میپردازد. در دورهی قاجار نیز، عوامل سیاسی و مذهبی گوناگونی باعث حضور و نفوذ علمای شیعی در جامعه و حکومت شد که ناگزیر بهطرح مباحثی در زمینهی سیاست و اجتماع پرداختهاند. از جملهی این عالمان، سیدجعفر دارابی کشفی از علما و فقهای اصولی شیعه بود که بهمقولهی اندیشهی اجتماعی که میبایست حاکم بر جامعهی عصر قاجار باشد از دیدگاه دین اسلام، پرداختهاست. وی در کتابهای تحفهالملوک و میزانالملوک بهاندیشهی اجتماعی و توصیف جامعه میپردازد و برای اینکه جامعهای مطلوب را ترسیم نماید که حاکم قادر باشد بر جامعه حکومت نماید، زندگی فردی و امور خانوادگی و اجتماعی را تشریح میکند. هدف پژوهش حاضر بررسی اندیشهی اجتماعی کشفی براساس تحلیل محتوای دو اثر مذکور است. یافتهی پژوهش نشان میدهد که کشفی قصد داشته بهترسیم زندگی فردی و اجتماعی با تعلیم اخلاقی و دین بپردازد و عقل و عدالت را پایهی جامعه قرار میدهد. وی در نهایت بهدنبال دستیابیبه مدینهی فاضله است و در این راستا بهمقوله ارتباط میان افراد در جامعه و چگونگی زندگی اجتماعی و رابطهی حکومت و جامعه و بسیاری از خصائل و فضایل انسان که از طریق آن میتواند بهسعادت دنیوی و اخروی دست یابد بهصورت مشروح و مفصل پرداخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
قاجاریه؛ دارابی کشفی؛ اندیشهی اجتماعی؛ جامعه مطلوب؛ تحفهالملوک؛ میزانالملوک | ||
مراجع | ||
آدمیت، فریدون و ناطق، هما (1356)، افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشدۀ دوران قاجار، تهران: آگاه. - اعرافی، علیرضا (زیر نظر، با همکاران)، (1386)، آرای دانشمندان مسلمان در تعلیم و مبانی آن، ج1، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، تهران: سمت، چ2. - ترنر، جاناتان اچ (1378)، مفاهیم و کاربردهای جامعهشناسی، ترجمۀ محمد فولادی و محمدعزیز بختیاری، قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی. - تقیزاده داوری، محمود (1385)، «بررسی اشتراکات و افتراقات در فلسفه اجتماع افلاطون و فارابی»، پژوهشهای فلسفی و کلامی، دانشگاه قم، سال هفتم، شمارۀ سوم، بهار: 131- 159. - جلالیمقدم، مسعود (1379)، درآمدی به جامعهشناسی دین و آراء جامعهشناسان بزرگ دین، تهران: مرکز. - حائری، عبدالهادی (1367)، نخستین رویاروییهای اندیشهگران ایران با دو رویۀ تمدن بورژوازی غرب، تهران: امیرکبیر. - راسل، برتراند (2535)، اخلاق و سیاست در جامعه، ترجمۀ محمودحیدریان، تهران: بابک. - رحمانیان، داریوش (1391)، تاریخ تفکر سیاسی در دوره قاجاریه، تهران: دانشگاه پیام نور، چ3. - سروش، عبدالکریم (1376)، درسهایی در فلسفۀ علوماجتماعی، تهران: نی، چ2. - شکوهی، ابوالفضل (1381)، «نگاهی دیگر به فلسفۀ سیاسی سیدجعفر کشفی»، فصلنامۀ علومسیاسی، سال پنجم، شمارۀ 2(پیاپی18)، تابستان: 135- 148. - طباطباییفر، محسن (1384)، نظام سلطانی از دیدگاه اندیشۀ سیاسی شیعه (دورۀ صفویه و قاجاریه)، تهران: نی. - فارابی، ابونصر محمد (1358)، سیاست مدنیه، ترجمه و تحشیۀ جعفر سجادی، تهران: انجمن فلسفه ایران. - فدایی مهربانی، مهدی (1395)، «وجوه عرفانی در اندیشۀ سیاسی کشفی»، سیاست، دورۀ 46، شمارۀ 1، بهار: 171- 188. - فراتی، عبدالوهاب (1378)، اندیشههای سیاسی سیدجعفر کشفی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - فراتی، عبدالوهاب (1382)، «دولت آرمانی شیعه در اندیشۀ کشفی»، شیعهشناسی، سال اول، شمارۀ 3و4، پاییز و زمستان: 169- 180. - فرسار، احمد (1377)، جامعهشناسی، اصول و مبانی و نظریهپردازان، تهران: اوحدی. - کریپندورف، کلوس (1390)، تحلیل محتوا: مبانی روششناسی، ترجمۀ هوشنگ نایبی، تهران: نی، چ5. - کشفی، سیدجعفر دارابی (1375)، میزانالملوک و الطوایف صراط المستقیم فی سلوک الخلائف، تحقیق مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، حوزۀ علمیه قم. - کشفی، سیدجعفر دارابی (1381)، تحفهالملوک، گفتارهایی دربارهی حکمت سیاسی، ج1و2، تهیه و تحقیق - مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، پژوهشکدۀ اندیشۀ سیاسی اسلام، بهکوشش عبدالوهاب فراتی، قم: بوستان کتاب. - گیدنز، آنتونی (1374)، جامعهشناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، تهران: نی، چ2. - مطهری، مرتضی (1372)، جامعه و تاریخ، تهران: صدرا. - موسوی، سارا و علمی نصیرآباد، بهنام (1395)، «رویکرد علماء به مشروعیت نهاد سلطنت، مطالعه موردی؛ روزگار فتحعلی شاه»، تاریخ و فرهنگ، سال 48، شمارۀ پیاپی96، بهار و تابستان: 121- 141. - نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد (1389)، اخلاق ناصری، تصحیح عزیزالله علیزاده، تهران: فردوس، چ3. - نوذری، حسینعلی (1381)، بازخوانی هابرماس (درآمدی بر آراء، اندیشهها و نظریههای یورگن هابرماس)، تهران: چشمه. - نیکگهر، عبدالحسین (1369)، مبانی جامعهشناسی، تهران: رایزن. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 531 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 350 |